جنگ اوکراین چگونه پایان می یابد؟
دگرگونی‌های بزرگ در صفحه شطرنج
نویسنده: یوسف مکی
دیپلماسی ایرانی: جنگی که اکنون در خاک اوکراین جریان دارد و نزدیک به هفده ماه است که ادامه دارد، یکی از شدیدترین جنگ‌هایی است که قاره اروپا از زمان پایان جنگ جهانی دوم تاکنون پشت سر گذاشته است. این جنگ حتی اگر میان روسیه و اوکراین در جریان باشد؛ اما نتایج آن مطمئنا بر قاره اروپا و تمام جهان تأثیر خواهد گذاشت. این نتایج گذرگاه بزرگی خواهد بود که از طریق آن نظم جهانی آتی شکل خواهد گرفت.
ماشین جنگ به فعالیت خود ادامه خواهد داد و تشدید تنش احتمالا در ماه‌های آینده تا پایان دوره ریاست جمهوری جو بایدن، رئیس جمهوری ایالات متحده آمریکا ادامه خواهد داشت سپس به حل و فصل‌هایی دست یافته خواهد شد که جهان به خاطر آنها نفس راحتی می‌کشد. اروپایی‌ها نخسین طرف‌هایی خواهند بود که از پایان جنگ سود می‌برند؛ چرا که سال گذشته از زمستان سختی رنج بردند که به علت تحریم‌های اعمال شده علیه روسیه بر آنها تحمیل شده بود و باعث محرومیت‌شان از گاز روسیه شد.
طبق ارزیابی من [نویسنده] جهان و به‌ویژه اروپایی‌ها ادامه تحریم‌ها علیه روسیه را تحمل نخواهند کرد؛ زیرا به همان اندازه که به رقیب آنها صدمه می‌رساند، به آنها نیز صدمه می‌زند. به احتمال زیاد جنگ بدون حل و فصل لازم برای بحران به پایان خواهد رسید و چه بسا غرب راه حل مشابه راه حل سال 2014 و توافقنامه مینسک را بپذیرد؛ یعنی توافقنامه‌ای که به طور ضمنی دستاوردهای روسیه را به رسمیت شناخت. صحبت‌هایی در غرب درباره پذیرش ایده برپایی دو کشور در خاک اوکراین (مانند آلمان قبل از پایان جنگ سرد)؛ یعنی یکی در شرق و دیگری در غرب اوکراین وجود دارد.
اگر غرب چنین گامی را بپذیرد به این معناست که روسیه گام دیگری به سمت به صدر رساندن قطبی جهانی هم سطح و برابر با آمریکا برداشته تا به این ترتیب جهانی بین المللی جدیدی را با سه ضلع تشکیل دهد که دربردارنده آمریکا، روسیه و چین است. اگر چنین چیزی در نظام بین المللی جدید انعکاس یابد بنابراین چاره‌ای جز بازنگری در نحوه عملکرد نهادهای تنظیم کننده روابط بین الملل و در راس آنها سازمان ملل وجود ندارد.
معضلی که بشریت همیشه از آن رنج برده این است که کوتاه‌ترین راه برای رسیدن به حل و فصل‌های بزرگ ریختن خون فراوان بوده است؛ بنابراین امید است که حل و فصل‌های آتی برای تمام بشریت آسایش بخش باشد.
منبع: الخلیج / تحریریه دیپلماسی ایرانی/11
نظر شما :