آینده روابط عراق و کشورهای عربی، بعد از رفتن کاظمی و صالح

دیپلماسی ایرانی: روابط عراق و شورای همکاری از زمان روی کار آمدن مصطفی الکاظمی، نخست وزیر سابق عراق در سال 2020 شاهد تحولات مثبت و قابل توجهی بود.

پارلمان عراق پنجشنبه 13 اکتبر عبداللطیف رشید، را به عنوان رئیس جمهور جدید عراق انتخاب کرد و او محمد شیاع السودانی را به عنوان مامور تشکیل دولت جدید عراق انتخاب کرد، آن هم پس از یک سال از برگزاری انتخابات پارلمانی عراق.

مصطفی الکاظمی، در زمان نخست وزیری خود در تقویت روابط با کشورهای عضو شورای همکاری موفق بود و سفرهای رسمی به عربستان، امارات و کویت داشت؛ در جریان این سفرها، توافقنامه های متعددی در زمینه های مختلف امضا و شوراهای هماهنگی مشترکی تشکیل شد.

عراق در اواخر اوت، میزبان نشست کشورهای همجوار با مشارکت تمیم بن حمد آل ثانی، امیر قطر، محمد بن راشد آل مکتوم، نائب رئیس امارات و صباح الخالد، نخست وزیر پیشین کویت بود که نشان از اشاره واضح به حمایت کشورهای عضو شورای همکاری از دولت الکاظمی داشت.

اقتصاد و پروژه های مشترک

به گزارش میدل ایست نیوز، رشد روابط عراق و شورای همکاری منجر به توافقنامه های گسترده ای شد که بازرترین عنوان آن اقتصاد و سرمایه گذاری بود به گونه ای که دولت عراق توافقنامه های متعددی با کشورهای شورای همکاری و عربی برای سرمایه گذاری در عراق امضا کرد.

روزنامه اندیپندنت عربی در 21 نوامبر به نقل از ایوان شاکر، پژوهشگر اقتصادی نوشت که یکی از کلیدهای سرمایه گذاری و جذب سرمایه گذاران، روی آوردن به جهان است که اگر به صورت کامل اجرا شود، گامی بی سابقه برای عراق به ویژه با کشورهای عضو شورای همکاری خواهد بود زیرا در صورت جذب سرمایه کشورهای شورای همکاری، کشور با ایجاد فرصت های شغلی بسیار و کاهش بیکاری سود خواهد کرد.

این روزنامه اشاره کرد که الکاظمی سعی داشته سفرها و دیدارها با سران کشورهای عربی و حوزه خلیج فارس را افزایش دهد تا سرمایه گذاری های بیشتری جذب کند و برای تحقق ثبات منطقه ای عراق نیز تلاش کرده اما نتایج آن به دلیل ضعف محیط امن سرمایه گذاری در سطح مورد نظر نبوده است.

پروژه اتصال برق بین عراق و کشورهای عضو شورای همکاری، یکی از بارزترین پروژه های مشترک در دوره نخست وزیری الکاظمی است.

دولت عراق در 25 ماه مه پروژه اتصال برق با کشورهای عضو شورای همکاری را تصویب کرد.

وزارت برق عراق نیز در 2 سپتامبر تکمیل همه اقدامات مرتبط با پروژه اتصال برق با کشورهای عضو شورای همکاری را اعلام کرد.

احمد موسی، سخنگوی وزارت برق عراق پیشتر گفته بود که 87 درصد از تفاهمات مطرح شده میان عراق و کشورهای عضو شورای همکاری درخصوص اتصال برق انجام شده است و تنها امضای یادداشت تفاهم اجرای خط ناقل نیروگاه الفاو به نیروگاه الزور کویت باقی مانده است.

توسعه روابط

الکاظمی در تاکید بر نزدیکی قابل توجه بین عراق و کشورهای عضو شورای همکاری هنگام ورود به جده در 16 ژوئیه برای حضور در نشست امنیت و توسعه جده گفت که روابط با عربستان در بهترین وضعیت خود است و به صورت گسترده ای گسترش می یابد.

وی اشاره کرد که حضور او در این کنفرانس برای تاکید بر نقش مهم عراق در منطقه بوده است و در این نشست پرونده های بسیاری و در راس آن اقتصاد را بررسی خواهد کرد.

انسجام عراق و کشورهای شورای همکاری

سفر نایف الحجرف، دبیرکل شورای همکاری به عراق در اوایل فوریه 2021 و سلسله دیدارهایش با سران و مقامات بلندپایه عراق برای تاکید بر حمایت کشورهای عضو شورای همکاری از امنیت و ثبات عراق بود. الحجرف در این سفر با الکاظمی دیدار کرد و الکاظمی تاکید کرد که عراق به دنبال تحکیم روابط با کشورهای عضو شورای همکاری است. الکاظمی در این دیدار بر انسجام میان عراق و کشورهای عضو شورای همکاری در زمینه های مختلف سیاسی، فرهنگی، اقتصادی و تجاری به ویژه با توجه به اینکه روابط بین دو طرف به آن سطحی که عراق به آن امید دارد نرسیده، تاکید کرد.

در همین راستا بهاء خلیل، نویسنده و تحلیلگر مسائل سیاسی گفت که دوره ریاست جمهوری برهم صالح و نخست وزیر مصطفی الکاظمی، شاید بهترین دوره پس از 2003 باشد که تمایل بسیاری از سوی همه طرف ها برای توسعه روابط عراق با کشورهای عضو شورای همکاری وجود داشت.

وی در گفت وگویی با الخلیج آنلاین افزود که دوره صالح و الکاظمی در سطح قابل قبولی از بی طرفی نزد کشورهای عضو شورای همکاری بود که این مساله درهای بسته بسیاری در زمینه توسعه روابط بین عربستان و عراق و همچنین بین کویت و عراق گشود.

خلیل تصریح کرد که این بی طرفی در نادیده گرفتن لحن تند و خصمانه گروه های شبه نظامی در قبال کشورهای عضو شورای همکاری نمود پیدا کرده، و این نادیده گرفتن با روی آوردن کشورهای شورای همکاری به عراق در سطح گسترده مواجه شده است که کشورهای عضو شورای همکاری برای حمایت لازم از دولت و ملت عراق تلاش کردند.

این تحلیلگر مسائل سیاسی اشاره کرد که روی آوردن کشورهای شورای همکاری و حمایت آنها منجر به امضای توافق اتصال شبکه برق و بازگشایی گذرگاه مرزی عرعر بین عراق و عربستان شد.

وی درباره آینده روابط بین عراق و شورای همکاری گفت که این روابط در گرو میزان تمایل دولت جدید عراق برای استفاده از سطح روابطی است که عراق با همسایگانش به آن رسیده است.

خلیل اظهار داشت که دولت جدید باید پا جای پای دولت پیشین قرار دهد و خصومت علنی گروه های شبه نظامی عراق با کشورهای عضو شورای همکاری را نادیده بگیرد و منافع عراق را در اولویت قرار دهد و روابط حسنه با کشورهای عضو شورای همکاری را حفظ کند.

وی در پایان گفت که دولت جدید همچنین باید بر اهمیت عمق عربی و تاریخی عراق تاکید کند و بیشتر روابط خود با کشورهای عضو شورای همکاری را برای تعدد منابع انرژی و واردات گسترش دهد.

منبع: الخلیج آنلاین / تحریریه دیپلماسی ایرانی/11