تلاش اروپا برای راضی کردن تهران

نویسنده: ساعود جمال ساعود

دیپلماسی ایرانی: کشمکش‌های سیاسی میان آمریکا و متحدانش ادامه دارد. متحدانی که بارها به آنها تعهد خود مبنی بر حمایت از منافع آنها را در مقابل ایران اعلام کرده است. این مسئله این کشور را وادار می‌کند اقداماتی را اتخاذ کند که میان منافع این کشور و منافع متحدانش توازن برقرار کند. منظور ما در این جا مذاکرات جاری هسته‌ای است که اسرائیل شدیدا تلاش می‌کند توافقی صورت نگیرد.

چه بسا تنها گزینه آمریکا برقراری توازن میان متحدانش و اتخاذ اقداماتی است که موفقیت مذاکرات هسته‌ای را باعث می‌شود؛ زیرا مخالفت اسرائیل با مذاکرات، آمریکا را به سمت خشمگین نکردن دست پروده‌شان در خاورمیانه هدایت می‌کند. در مقابل افزایش نیاز اروپا به نفت و گاز ایران باعث خواهد شد آمریکا تحت فشار متحدانی قرار گیرد که امنیت ملی‌شان در وضعیت خطرناکی است که نیازمند راه حلی تعیین کننده است.

آنچه دیروز اتفاق افتاد درستی منطق برقراری توازن را ثابت می‌کند. یائیر لاپید، نخست وزیر اسرائیل اعلام کرد رئیس دستگاه موساد روز دوشنبه با هدف شرح موضع تل آویو در خصوص توافق هسته‌ای به واشنگتن سفر خواهد کرد. ناصر کنعانی، سخنگوی وزارت امور خارجه ایران نیز اعلام کرد که کشورش می‌تواند نیاز اروپا را به انرژی درصورت موفقیت مذاکرات و لغو تحریم‌ها تامین کند.

لازم به ذکر است که تصمیم اجلاس سران هفت مبنی بر تعیین سقف قیمت نفت روسیه تاثیر منفی بر کشورهای اروپایی خواهد داشت؛ زیرا جایگزین‌های نفتی دردسترس، آنها را به وضعیت برابری با نفت روسیه نمی‌رساند. در حالی که آنها به روسیه نیازمند هستند و روسیه جایگزین آسیایی پیدا کرده و ارزهایی غیر از دلار را برای پرداخت مبادلات تعیین کرده است.

در صورت موفقیت مذاکرات و لغو تحریم‌های یکجانبه علیه ایران این کشور می‌تواند بیشتر نیاز اروپا را تامین کند. در این زمان ایران تنها باید از حضور خود در بازار انرژی حتی در سایه شدیدترین تحریم‌ها حمایت کند. این موضوع همچنان به اراده جدی سیاسی دیگر طرف‌های مذاکره کننده بستگی است؛ زیرا ایران منافع واقعی دارد و مشتاق رسیدن به زمینه‌ای برای دستیابی به یک توافق خوب است.

در نتیجه تصمیم اجلاس سران هفت مبنی بر تعیین سقف قیمت نفت روسیه چیزی نیست جز این که اروپایی‌ها را وادار کند تا برای تحمل بحران انرژی متحد شوند و آنها را از اقدامات انفرادی بازدارد با این گمان که روسیه با قیمت تعیین شده به نحوی که درآمدهای مالی‌اش را کاهش می‌دهد، نفت خود صادرات خواهد کرد؛ اما با توجه به محاسبات استراتژیک روسیه و پذیرش آن توسط شرکای آسیایی و با توجه به نیاز اروپا به انرژی ایران، نتایج برعکس این تصمیم اجلاس سران هفت به هدایت مذاکرات به سمت راضی کردن ایران از جمله فشار بر آمریکا برای سخت‌تر نکردن مواضع خود منجر خواهد شد. 

منبع: رای الیوم/ تحریریه دیپلماسی ایرانی/11