نیاز متقابل ایران و ترکیه به هم در قفقاز

نویسندگان: آرتم سوکولوف – آندری پتروف

دیپلماسی ایرانی: ترکیه خواهان همکاری با ایران در قالب «3 +3» (آذربایجان، گرجستان، ارمنستان، ترکیه، ایران و روسیه) است. مولود چاووش اوغلو در کنفرانس مطبوعاتی مشترک در تهران با حسین امیر عبدالهیان در این خصوص سخن گفت.

او تصریح کرد که آنکارا در بسیاری از مسائل منطقه ای و از جمله در قالب 3 +3 در قفقاز جنوبی همکاری نزدیکی با تهران دارد. افزون بر آن، چاووش اوغلو توجهات را به سوی این موضوع جلب کرد که ترکیه در کنار روابط دو جانبه، خواهان توسعه همکاری های منطقه ای و بین المللی با ایران است. او گفت: «در چارچوب سفر رجب طیب اردوغان به ایران نقشه راه همکاری میان دو کشور امضا خواهد شد.»

وزیر امور خارجه ترکیه خاطرنشان کرد که ترکیه و ایران می توانند، برای رفع مشکلات منطقه تلاش فعالی داشته باشند. این نه تنها در مورد سوریه، بلکه در مورد عراق نیز صدق می کند. افزون بر آن، فرایندهایی در خلیج فارس و یمن در حال وقوع است. افزون بر آن، چاووش اوغلو گفت که در جریان دیدار با همتای ایرانی اش، اوضاع پیرامون برجام و پیامدهای رویدادها در افغانستان را نیز بحث و بررسی کرده اند.

عبدالهیان نیز به نوبه خود، خاطرنشان کرد که در آینده نزدیک، تهران منتظر سفر رجب طیب اردوغان به ایران است. او ضمن سخن گفتن از یادداشت تفاهم پیرامون همکاری ای که قرار است در زمان سفر رهبر ترکیه به ایران امضا شود، تفهیم کرد که این سند همکاری ها، برخی از عرصه ها مانند عرصه های تجاری، اقتصادی، انرژی، فعالیت کنسولگری ها و حفظ امنیت مرزها را پیش بینی خواهد کرد.

فرهاد ابراهیم اف، سیاست شناس و کارشناس کلوب بین المللی والدای در این باره می گوید که در حال حاضر، ایران به سودهای حاصل از روابط سازنده با کشورهای همسایه واقف است. او گفت: «اگر ایران می خواهد، مشارکت فعالی در حیات سیاسی و اقتصادی منطقه قفقاز داشته باشد باید در میان طرفداران پروژه های منطقه ای و از جمله قالب 3+3 باشد. ایرانی ها می دانند که این مساله برایشان بسیار مهم است. به ویژه که در آن، روسیه نیز مشارکت دارد.»

نکته مهم این است که ترکیه خواهان مشارکت ایران در قالب 3 + 3 است. فرهاد ابراهیم اف توجهات را به سوی این موضوع جلب کرد: «مدتی، تهران فکر می کرد که آنکارا خواهان مشارکت ایران در قالب 3+3 نیست، اما اذعان دارد که بدون ایران این قالب به طور کامل تاثیرگذار نخواهد بود. اما، آمادگی سفر اردوغان به تهران نشانگر تمایل آنکاراست. اختلاف نظراتی در خصوص قفقاز، افغانستان و سوریه وجود دارد، اما در ایران شاهد هستند که مشارکت در قالب 3+3 امکان قرابت و افزایش سرعت روابط اقتصادی را به همراه خواهد داشت.»

ابراهیم اف معتقد است که ترکیه قطعا خواهان همکاری با ایران است، زیرا در ایران ابراهیم رئیسی به قدرت رسیده و برای آنکارا مهم است که بداند، تهران حداقل طی چهار سال آینده چگونه رفتار خواهد کرد. ترکیه به ایران به عنوان شریکی نیاز دارد که به طور مداوم، منابع انرژی اش را تامین می کند، زیرا ترکیه نفت و گاز ایران را به نرخ خوبی خریداری می کند. دولت ترکیه باید بداند که در حال حاضر، ایرانی ها چگونه می خواهند با آنها روابط را برقرار کنند، به ویژه در زمینه مذاکرات پیرامون احیای توافق هسته ای. اگر تحریم های اعمالی علیه ایران لغو شوند همکاری ترکیه و ایران توسعه بیشتری خواهد یافت.

منبع: وستی کافکازا (روسیه) / تحریریه دیپلماسی ایرانی