هزینه های کلان جنگ اسرائیل و ایران

دیپلماسی ایرانی: کسی نمی داند رفت و آمدهای سریع از لبنان به اسرائیل که حدود دو هفته است دیوید ساترفیلد، معاون امور خاورمیانه ای وزیر امور خارجه امریکا و سفیر سابق این کشور در بیروت انجام می دهد، چه وقت به پایان خواهد رسید. اما کسانی که از داخل و خارج اوضاع را رصد می کنند می گویند که این رفت و آمدها نشانه آن است که دولت امریکا به دنبال غیرفعال کردن بسیاری از تلاش های موجود برای کاستن از تنش های خاورمیانه است که امکان دارد نه تنها منجر به انفجار اوضاع به سمت جنگ میان لبنان و اسرائیل شود بلکه ممکن است جنگ منطقه ای گسترده تری به وجود آید که این بار شامل جمهوری اسلامی ایران نیز بشود. رفت و آمدهای مشکوک معاون خاورمیانه ای وزیر امور خارجه امریکا و تشدید تنش های جاری در منطقه، قدرت های منطقه ای و روسیه را که در امور منطقه به ویژه در سوریه و عراق و عجالتا یمن دستی بر آتش دارند، نگران کرده است. این گونه به نظر می رسد که روابط میان قدرت های بزرگ جهانی روز به روز پیچیده تر می شود.

کارشناسان برای اثبات نگرانی خود به بنیامین نتانیاهو، نخست وزیر اسرائیل اشاره می کنند که تهدید کرده مصمم است مستقیما جلوی لبنان را برای عملیات حفاری در آب های منطقه ای مجاور با اسرائیل برای اکتشاف نفت و گاز بگیرد، به ویژه که ظاهرا سرمایه گذاری در این مناطق از لحاظ تجاری پرسود است. اسرائیل زمانی شروع به تهدید کرد که دولت لبنان عملیات اکتشاف نه تنها در مناطق مجاور با مرزهای دریایی بلکه مناطق زمینی مجاور با این رژیم (یعنی جنوب) را که با وجود حضور نیروهای واکنش سریع بین المللی و ارتش لبنان کاملا تحت کنترل حزب الله و نیروهای آن است، آغاز کرد.

دلیل دومی که اسرائیل را بر آن داشته که تهدید کند، این است که فهمیده اصلی ترین طرفی که از نفت و گاز در صورت اکتشاف و فروش آن سود می برد، حزب الله است. اسرائیل مدعی است که در «بلوک شماره 9» سهم دارد و اصرارش بر مذاکرات، اکتشاف نفت توسط شرکت های نفتی را غیرممکن می کند، چرا که آنها را بر آن می دارد که منتظر بمانند ببینند توافق اسرائیل با واشنگتن در این زمینه به کجا می رسد. شاید انتظار طولانی شود و ممکن است اسرائیلی ها آن را به تحولات جاری در منطقه یا تحولاتی که ممکن است در آینده روی دهند، ربط دهد.

آیا در صورتی که اسرائیل تصمیم بگیرد که اوضاع را به حد اعلا در لبنان یا سوریه پیچیده کند، ایران خود را مجبور به مداخله یا واکنش خواهد دید، یا آن طور که دشمنانش متهمش می کنند ایران همچنان طرح های خود را در کشورهای عربی و اسلامی پیش خواهد برد؟   

این سوالی است که افراد پیگیر در واشنگتن از مقام های منطقه خاورمیانه پرسیده اند و همچنان منتظرند ببینند جواب آنها چیست، آنها هنوز جوابی که مناسب و جدی باشد نداده اند. آنها می گویند امیدوارند که هدف اصلی از کشاندن ایران به درگیری در سوریه و عجالتا لبنان با اسرائیل باشد چرا که ایران گمان می کند با این کار می تواند برخی از بحران های داخلی خود را مهار کند. آنها می گویند امیدواریم که آنها بدانند که تحریک اسرائیل یا رویارویی با آن هزینه سنگینی دارد. البته شکی نیست که در صورت بروز هر گونه جنگی موشک های ایران و حزب الله امان اسرائیل را خواهند برید، همچنین موشک هایی که در لبنان و سوریه مستقر هستند. اما واکنش اسرائیل هم در صورت حمایت عربستان سعودی و ایالات متحده امریکا از آن می تواند ویرانگر باشد، ممکن است اسرائیلی ها اگر خود را مجبور ببینند از سلاح های غیرمتعارف استفاده کنند، منظور در این جا سلاح هسته ای است. همچنین ممکن است پالایشگاه نفت و گاز را هدف قرار دهند. علاوه بر آن هر گونه جنگ با اسرائیل یا تحریک آن می تواند هزینه های دیگری را نیز در بر داشته باشد، از جمله ممکن است که ولادیمیر پوتین، رئیس جمهوری روسیه را خشمگین کند برای این که روابط خوبی با اسرائیل دارد، چرا که در مسائل متعددی از جمله بارزترین آنها اطلاعات تحت اختیار اسرائیل درباره تروریسم و فعالیت های آن و همچنین روابط خوب آن با امریکا، به آن تکیه کرده است. همچنین ممکن است موقعیت رئیس جمهور بشار اسد مورد تهدید قرار بگیرد. در حالی که قبل از بروز چنین جنگی چنین تهدیدی متوجه او نیست، در صورتی که تحرکی جدی از این دست مشاهده شود ممکن است او را وادار به کناره گیری یا حمله به نظامش کنند. سوم این که در صورتی که حزب الله درگیر شلیک موشک به اسرائیل شود، ممکن است با هدف ویرانی لبنان به آن حمله شود.

آیا ایران اسلامی حکیمانه با این مساله برخورد خواهد کرد یا رفتار دیگری از خود نشان خواهد داد؟

منبع: النهار / تحریریه دیپلماسی ایرانی/11