جشن در ایران، رقص در عربستان

نویسنده: اما گراهام هریسون

دیپلماسی ایرانی: دونالد ترامپ در ریاض این پا و آن پا می شد و در مراسم رقص شمشیر حضور پیدا کرد درحالی که 800 مایل آن طرف تر، هزارن جوان ایرانی خیابان های تهران را مال خود کرده و جشن گرفته بودند. ایرانی ها از انتخاب مجدد حسن روحانی، ریس جمهور اصلاح طلب خوشحال بوده و آن را پیروزی می دانستند. آنها از سیاست هایی که به پایان دادن انزاوای بین المللی ایران منجر می شد حمایتی گسترده کردند. آنها همچنین صحنه ای از پیروزی دموکراسی را در منطقه ای رقم زدند که جا برای حق رای در آن کمتر و کمتر می شود. روحانی درحالی پیروز شد که اصولگرایان و تندروها از هیچ کوششی برای شکست دادن او دریغ نکردند.

عربستان سعودی یکی از بسیاری کشورهای خاورمیانه است که در دوره هایی حرکاتی برای رسیدن به دموکراسی انجام داده اما هنوز فاصله آنها با دموکراسی بسیار زیاد است. رای دهندگان در این کشور تقریبا همان رقصندگان شمشیر به دست هستند که به دور قدرت رهبران مستبد می گردند.

یا این حال روز بعد، زمانی که ترامپ در ریاض سخنرانی تبلیغانی خود برای نشان دادن آینده سیاست هایش در منطقه را آغاز کرد او چیزی جز تهدید ایران ارائه نداد. او در پشت منتقدانی قرار گرفت که سعی دارند با سیاست هایی تبلیغاتی افکار عمومی جهان را شکل دهند. این ریاکارانه ترین و بدترین تلاش برای گمراه کردن مردم و وارونه جلوه دادن قضایا است. ایران در ترکیب پیچیده ای از دموکراسی و حکومت دینی قرار گرفته است. این درست است که رئیس جمهور در ایران حاکم نهایی نیست و بدنه ای غیرمنتخب از سپاه پاسداران و قوه قضایه از قدرت بسیار زیادی برخورداند اما هنوز فرسنگ ها از عربستان پیش است.

اما رئیس جمهور تاثیر زیادی بر اقتصاد، روابط بین الملل و هنجارهای داخلی دارد. هر کسی که در اهمیت انتخابات در ایران شک دارد باید به تفاوت دولت هایی نگاه کند که در سال 2005 با حضور محمود احمدی نژاد و سال 2013 توسط روحانی در ایران شکل گرفت، نگاه کند. سوزان مالونی، تحلیلگر موسسه بروکینگز می گوید: «نادیده گرفتن 41میلیون برگه رای که در ایران مورد استفاده قرار گرفت توسط دولت ترامپ و حامیان او به سرعت آغاز شد، نشان دهنده پیش بینی غلط و خطرناکی است که می تواند به بیماری هذیان آمریکا در منطقه منجر شود. قراردادهای تسلیحاتی چندمیلیارد دلاری و نشست های پرزرق و برق با خودکامگان پیر، به آینده بهتری که ترامپ در سخنرانی اش در ریاض وعده داد ختم نمی شود و چالش های منطقه ای را برطرف نمی کند.»

شادی در خیابان های تهران، جایی که پلیس در کنار جوانانی ایستاده بود، عمدتا تداعی کننده امید بود. در کشوری که هنوز با بیکاری و تورم دست و پنجه نرم می کند. اگرچه توافق هسته ای روحانی نقطه ای عطفی در این کشور بود و مورد استقبال ایرانیان خسته از انزوا قرار گرفت، اما هنوز آرزوی بهبود مزایای اقتصادی وجود دارد. منافع اقتصادی ناشی از برداشته شدن تحریم ها هنوز به پای سفره های مردم نرسیده است.

اقتصاد که در قلب مبارزات انتخاباتی حضور داشت شاید بزرگترین نقطه ضعف روحانی باشد. او تحت فشار مضاعفی برای ارائه رشد اقتصادی بیشتر است. او به سرمایه گذاری خارجی بیشتری نیاز داد و به همین جهت باید از پیام های ترامپ چشم پوشی کند. اگر کشورهای غربی که به سختی در کنار روحانی برای رسیدن به توافق هسته ای کار کردند، نخواهند رونق اقتصادی را در ایران برای اصلاح طلبان به ارمغان بیاورند باید به این فکر کنند که چهار سال آینده زمانی که رای دهندگان به پای صندوق ها می روند چه اتفاقی خواهد افتاد.

منبع: گاردین/ مترجم: روزبه آرش