از نظر تقویت قوا، هدف اصلی ایران بازگرداندن قابلیت‌های دفاع هوایی و موشکی خود خواهد بود که در جنگ به شدت آسیب دیده‌اند. سیترینوویچ معتقد است که تا زمانی که این کار انجام نشود، آنها «تصمیمات استراتژیکی در مورد مسئله هسته‌ای نخواهند گرفت».
ادامه مطلب
تهیه و ترجمه: سید علی موسوی خلخالی
ادامه مطلب
در حالی که به نظر می‌رسد طرف‌های اروپایی به استفاده از «مکانیسم ماشه» برای جلوگیری از انقضای مهلت قانونی برای استفاده از آن خود را مجبور می‌بینند، احتمال توسل ایران به برخی اقدامات متقابل، موانع آشکاری را برای آزادی عمل اروپا برای فعالسازی این مکانیسم ایجاد میکند.
ادامه مطلب
اولین قدم باید اطمینان حاصل شود که آتش‌بس فعلی، محوری برای گفت‌وگوی جدی باشد، نه مکثی بین دورهای خصومت. واشینگتن و تهران باید به سرعت تماس‌های دیپلماتیک خود را با مجموعه‌ای از اهداف مشخص از سر بگیرند. یکی از گزینه‌ها برای ایجاد فضا، قطعنامه شورای امنیت سازمان ملل است که در آن ایالات متحده متعهد می‌شود از حملات اضافی خودداری کند – و به طور ضمنی، حملات اسرائیل را محدود کند – در عوض ایران برنامه غنی‌سازی خود را در طول مذاکرات از سر نگیرد و همکاری خود را با آژانس بین‌المللی انرژی اتمی از سر بگیرد.
ادامه مطلب
اسرائیل نباید فرض کند تاکتیک‌های «چمن‌زنی» آن می‌تواند به راحتی به ایران منتقل شود. انجام حملات گاه به گاه به بازیگران غیردولتی در لبنان، سوریه یا حتی یمن، جایی که کنترل‌های کمی بر آزادی عملیات اسرائیل وجود دارد، ممکن است هزینه کمی داشته باشد، اما ایران یک مورد متفاوت است. تهران در حالی که از قدرت آتش اسرائیل و از نظر قابلیت‌های اطلاعاتی برتری داشت، با این وجود در طول جنگ دوازده روزه نشان داد که می‌تواند اقتصاد اسرائیل را به حالت تعلیق درآورد و باعث مرگ و ویرانی در جبهه داخلی اسرائیل شود و کل شهروندان را به پناهگاه‌ها بفرستد.
ادامه مطلب
سید محمد حسینی در یادداشتی برای دیپلماسی ایرانی می‌نویسد: توافق آذربایجان و ارمنستان برای احداث کریدور زنگزور با عاملیت و کارگزاری امریکا، محصول رایزنی دیپلماتیک چند روزه و حتی چند ماه نیست بلکه مجموعه‌ای از مؤلفه‌های گوناگون طی سال‌ها در سطوح ملی، منطقه‌ای و بین‌المللی زنجیروار کنار هم جمع شده و موجب شکل‌گیری چنین توافقی شده‌اند. بی‌تردید احداث زنگزور برای ایران یک بحران ژئوپلتیک است.
ادامه مطلب
فائز دین‌پرست در یادداشتی برای دیپلماسی ایرانی می‌نویسد: در این یادداشت، تلاش می‌شود با رویکردی مبتنی بر اقتصاد سیاسی توسعه، منازعه بر سر حق غنی‌سازی ایران از نو فهم و بازتعریف شود و مسیرهایی برای گذار از بحران به سمت یک توافق توسعه‌گرا ترسیم شود.
ادامه مطلب
محمد حسینی در یادداشتی برای دیپلماسی ایرانی می‌نویسد: جنگ ۱۲ روزه از جهاتی مانند جنگ ۸ ساله تحمیلی بود. جمهوری نوپای اسلامی در آغازین سال ظهور خود بنایی نداشت تا به تجاوزات مکرر رژیم صدام به روستاها و مرزهای غربی (بیش از ۶۰۰ حمله ایذایی) پاسخ نظامی دهد و برای جنگ با عراق قصدی نداشت. در جنگ ۱۲ روزه نیز ایران قصد باز کردن منازعه مستقیم با اسرائیل علی‌رغم همه تحریکات صهیونیست‌ها پس از هفتم اکتبر را نداشت.
ادامه مطلب
محمد مونسان در یادداشتی برای دیپلماسی ایرانی می‌نویسد: مهمترین و اساسی‌ترین ابزار ایران برای بستن چند ماهه و حتی چند ساله تنگه هرمز، غرق کردن کشتی‌های بزرگ اقیانوس‌پیمای فرسوده و قدیمی خود در مسیر کشتیرانی در تنگه هرمز است. هدف ما در این بحث، بررسی امکان‌پذیری عملی آن است.
ادامه مطلب
غفور کریمی در یادداشتی برای دیپلماسی ایرانی می‌نویسد: ایران با سپری کردن دوازده روز جنگ تمام عیار و خروج سرافرازانه از چالش سخت برای حیات و بازسازی، دشمنان و دوستان خود را بیشتر شناخت. علی‌رغم اینکه دولت باکو خود را از هرگونه مشارکت در این جنگ تحمیلی به نفع رژیم صهیونیستی مبرا دانسته اما دخالت‌های باکو در این جنگ برای ایران، مسجل شده است. حکومتی که فاقد هرگونه ریشه مردمی است در طوفان‌های پیش رو ناگزیر بی‌ثبات و فاقد مقاومت خواهد بود.
ادامه مطلب
صادق ملکی در یادداشتی برای دیپلماسی ایرانی می‌نویسد: در حالی که ایران هنوز در شوک صدمات جدی در مرزهای دور و جنگ ۱۲ روزه است، خطرات ادامه دشمنی هایی که می توانست به دوستی تبدیل شود، امروز به مرزهای آن کشیده شده است. نگاهی به تحولات پیرامونی نشان می دهد که دایره محاصره ایران در حالی کامل می شود که ما نه درک صحیحی از چرایی و نه درکی از چگونگی جلوگیری از این تحولات نداشته و نداریم.
ادامه مطلب
ایالات متحده باید رویکرد خود را حول محور عمل متقابل استراتژیک تغییر دهد. اهداف اصلی سیاست خارجی ایران، عدم دخالت خارجی در سیاست داخلی آن (از جمله تهدیدهای بی‌ثبات‌سازی نظام) و ادغام مجدد اقتصادی و دیپلماتیک جهانی، با منافع ایالات متحده ناسازگار نیستند. توافق هسته‌ای هنوز امکان‌پذیر است، اما تنها در صورتی که مبتنی بر راه‌حل‌های معتبر و مبتنی بر بده‌بستان باشد. تهران تسلیحاتی شدن را متوقف میکند و فعالیت‌های بی‌ثبات‌کننده منطقه‌ای خود، یعنی حمایت از شبه‌نظامیان نیابتی را متوقف میکند. در عوض، واشنگتن عدم مداخله ایالات متحده و متحدانش را تضمین میکند و از ادغام مجدد مرحله‌ای در جامعه بین‌المللی حمایت میکند. راستی‌آزمایی کلیدی است، اما عمل متقابل نیز همین طور است. فشار بدون انگیزه، یک تحریک است، نه یک استراتژی.
ادامه مطلب
همه طرف‌ها از تهدیدها و طعنه‌های بی‌مورد خودداری کنند، در مذاکرات جدی و پایدار شرکت کنند و مایل به مصالحه کافی برای ایجاد نتیجه برد – برد باشند. اگرچه بعید است، اما چنین نتیجه‌ای برای جلوگیری از ظهور دهمین دولت مسلح به سلاح هسته‌ای و فروپاشی سیستم عدم اشاعه هسته‌ای آن‌طور که ما می‌شناسیم، حیاتی است.
ادامه مطلب
در واقع، در طول جنگ ۱۲ روزه، هر شش کشور عضو شورای همکاری خلیج فارس (GCC) نگرانی خود را از سرایت خشونت به سرزمین‌های خود ابراز کردند، اسرائیل را به شدت محکوم کردند و بر موضع بی‌طرفانه‌ی خود تأکید کردند. این محکومیت‌ها – از جمله از سوی کشورهایی که امضاکننده‌ی پیمان ابراهیم هستند – نشان‌دهنده‌ی همسویی با تهران نبود، بلکه تمایل آشکار آنها برای حفظ امنیت خود و ارسال پیام عدم دخالت بود.
ادامه مطلب
ایالات متحده و شرکایش به جای تمرکز صرف بر قابلیت‌های هسته‌ای ایران، باید یک ابتکار دیپلماتیک جامع را دنبال کنند که تمام مشکلات دیرینه ایران با همسایگانش و غرب را در بر بگیرد.
ادامه مطلب
احمد ذوالفقاری در یادداشتی برای دیپلماسی ایرانی می‌نویسد: درصورت فعالسازی مکانیسم ماشه، فروپاشی برجام و بازگشت تحریمهای فصل هفتم سازمان ملل رخ خواهد داد. این اقدامات با واکنش‌‌‌های مسئولین ایرانی همراه شد؛ به گونه‌‌‌ای که ابراهیم رضایی، سخنگوی کمیسیون امنیت ملی مجلس اعلام کرد:« کمیسیون امنیت ملی در حال تدوین طرحی است که به موجب آن در صورت فعالسازی مکانیسم ماشه، دولت ملزم به خروج از NPT است».
ادامه مطلب
مرتضی شکری در یادداشتی برای دیپلماسی ایرانی می‌نویسد: جنگ مستقیم ایران و اسرائیل به دوران «جنگ در سایه» پایان داد و قواعد بازی را برای همیشه تغییر داد. اکنون منطقه بر لبه یک تیغ حرکت میکند و با دو آینده متضاد روبروست.
ادامه مطلب
عباس عراقچی، وزیر أمور خارجه ایران، به سی‌بی‌اس گفته که تهران تا زمانی که آمریکا تضمین ندهد در میانه مذاکرات حمله نظامی انجام نخواهد داد، وارد گفت‌وگوهای رسمی نمی‌شود.
ادامه مطلب
شکست مذاکرات آتش‌بس غزه و محدودیت‌های همکاری ایران با آژانس، همراه با عدم پیشرفت در مذاکرات هسته‌ای، خطر تشدید تنش‌ها را افزایش داده است. با این حال، اندیشکده کارنگی و سیاست خارجی اروپا بر این باورند که تمایل اروپا، چین و برخی کشورهای عربی به ویژه قطر، عمان و عربستان سعودی به دیپلماسی، احتمال سناریوی بن‌بست یا دیپلماسی محدود را محتمل‌تر از جنگ تمام‌عیار میکند.
ادامه مطلب
این در حالی است که بسیاری از اندیشکده ها از جمله کارنگی و سی اس آی اس (CSIS) وقوع جنگ تمام عیار را کمترین احتمال ممکن در وضعیت کنونی می‌دانند و بر این اعتقادند که در صورت نقض آتش‌بس کنونی میان ایران و اسرائیل یا انجام حملات جدید اسرائیل و آمریکا به ایران، تهران ممکن است به سمت غنی‌سازی تسلیحاتی یا حملات گسترده به اهداف منطقه‌ای حرکت کند.
ادامه مطلب
معصومه علیانپور در یادداشتی برای دیپلماسی ایرانی می‌نویسد: مکانیسم ماشه در مقطع کنونی، دیگر صرفاً یک سازوکار فنی-حقوقی نیست، بلکه به ابزاری چندمنظوره برای اعمال فشار هوشمند و اجماع‌سازی بین‌المللی علیه ایران تبدیل شده است. فعالسازی آن، نه‌تنها بازگشت به فضای بحران‌زده و چندقطبی پیش از توافق هسته‌ای را رقم می‌زند، بلکه مشروعیت بین‌المللی ایران را هدف قرار می‌دهد و امکان مداخلات جدید سیاسی و امنیتی را برای بازیگران متخاصم فراهم می‌سازد. بی‌توجهی به این روند می‌تواند زمینه‌ساز یک چرخه بازدارنده و تشدید شونده از تحریم، انزوا و بحران شود که خروج از آن حتی در میان‌مدت نیز دشوار خواهد بود.
ادامه مطلب
محمد کرمی در یادداشتی برای دیپلماسی ایرانی می‌نویسد: وضعیت پس از جنگ ۱۲ روزه اسرائیل و ایران در مرحله‌ای از «آتش‌بس فعال» قرار دارد که با خطر تشدید درگیری‌های مقطعی یا نیابتی همراه است. بازسازی استراتژیک دو طرف، به‌ویژه در حوزه نظامی (تقویت توان موشکی ایران و مدرنیزاسیون دفاعی اسرائیل) نشان می‌دهد که هیچ یک به دنبال بازگشت به وضعیت پیشاجنگ نیستند، بلکه در حال تثبیت بازدارندگی برای مذاکره از موضع قدرت هستند.
ادامه مطلب
سید مهدی حبیبی در یادداشتی برای دیپلماسی ایرانی می‌نویسد: واقعیت میدانی و ساختاری موجود، به‌گونه‌ای است که ایالات متحده را ناگزیر می‌سازد تا خواسته ایران در زمینه غنی‌سازی را – هرچند با چارچوب‌های نظارتی بین‌المللی – بپذیرد. این پذیرش، می‌تواند هم‌زمان هم ابزار مدیریت تهدید باشد و هم بستری برای بازگشت به مسیر دیپلماسی ایجاد کند. ایران نیز، با توجه به نیازهای اقتصادی و فشارهای داخلی، این گزینه را به‌عنوان یک راه‌حل میانی خواهد پذیرفت؛ راه‌حلی که نه منجر به تسلیم کامل است، و نه گشایش مطلق، بلکه نوعی مدیریت راهبردی وضعیت برای هر دو طرف خواهد بود.
ادامه مطلب
آسوشیتدپرس، به زمینه‌های تنش‌زای اخیر مانند جنگ ۱۲ روزه بین ایران و اسرائیل اشاره کرده که مذاکرات را پیچیده‌تر کرده است. کارشناسان این خبرگزاری معتقدند که حمایت اروپا از اسرائیل در این درگیری ممکن است اعتماد ایران به مذاکرات را کاهش داده باشد.
ادامه مطلب
رامین فخاری در یادداشتی برای دیپلماسی ایرانی می‌نویسد: تنها مسیر ممانعت از آتش افرزوی در خاورمیانه و ممانعت از درگیر شدن ملل اسلامی خاورمیانه در ازای خریدن زمان برای ملل کمونیست و ارتودوکس چین و روسیه این مساله است که ایران از دستور کار آمریکا خارج شود.
ادامه مطلب
سید محمدمهدی سیدناصری در یادداشتی برای دیپلماسی ایرانی می‌نویسد: مطابق اعلامیه استکهلم (۱۹۷۲)، منشور زمین و معاهده پاریس (۲۰۱۵)، دولت‌ها موظف‌اند اقدامات مؤثری برای کاهش آسیب‌های محیط زیستی و جلوگیری از تخریب‌های ناشی از درگیری‌های مسلحانه انجام دهند. استفاده از سلاح‌هایی که تأثیر بلندمدت و گسترده بر محیط زیست دارند، مصداق «جنایت علیه محیط زیست» شناخته می‌شود و به‌طور مستقیم، مصداق نقض حقوق کودک نیز تلقی می‌شود. حمله موشکی به ایران و آسیب به تأسیسات حیاتی، نقض آشکار این تعهدات بین‌المللی است و بار دیگر نشان داد که کودکان، اصلی‌ترین قربانیان خاموش جنگ و محیط زیست آلوده هستند.
ادامه مطلب
محمد محمودی‌کیا در یادداشتی برای دیپلماسی ایرانی می‌نویسد: به نظر می‌رسد فعالسازی مکانیسم ماشه می‌تواند شکل دیگری از جنگ علیه ایران باشد که در آن به جای موشک و پهپاد، از تحریمهای فلج‌کننده استفاده می‌شود. این سناریو به ویژه با توجه به نزدیک شدن به تاریخ انقضای برخی محدودیت‌های برجام (اکتبر ۲۰۲۵) محتمل‌تر شده است.
ادامه مطلب
گزارش‌ها از توقف چندماهه در برنامه هسته‌ای ایران خبر می‌دهند؛ فرصتی که می‌تواند زمینه‌ساز گفت‌وگوهای تازه باشد، اما همچنان این پرسش مطرح است که آیا این وقفه تغییری در مسیر تهران ایجاد خواهد کرد یا نه؟
ادامه مطلب
کیکاووس پورایوبی در یادداشتی برای دیپلماسی ایرانی می‌نویسد: اگر گره مثبتی بخواهد باز شود مردم و نخبگان از آنان حمایت خواهند کرد تا کشور از آسیب های بیشتری در امان باشد.
ادامه مطلب
سخنگوی وزارت امور خارجه سپس گفت: «روابط ما با پاکستان رابطه ای دیرپا و مبتنی بر علقه های دینی، فرهنگی و تمدنی است و برای آن ارزش بسیاری قائلیم. تماس های اخیر میان مقامات دو کشور طبیعتا درباره روابط دوجانبه بوده است. البته نمی توانیم اذعان نکنیم که متعاقب تجاوز رژیم صهیونیستی علیه جمهوری اسلامی ایران این تماس ها افزایش یافته است. ما با پاکستان به عنوان یک کشور اسلامی که علاقه زیادی به مردم ایران دارند، تماس های بسیاری داریم. فکر می کنیم ظرف روزهای آینده سفر رئیس جمهور به پاکستان انجام می شود که خود نشان دهنده روابط خوب و عمیق ما با پاکستان را نشان می دهد. پاکستان عضو غیر دائم شورای امنیت و کشوری مهم در سازمان کنفرانس اسلامی است که برای رابطه با آن بسیار ارزش قائلیم.»
ادامه مطلب