کارشناسان مرکز عرب در واشنگتن معتقدند که طرح های نظامی ترکیه در شمال سوریه، نه فقط به دلیل ترس از جدایی طلبی کردها، بلکه به خاطر نفوذ بلقوه ایران بر برخی از گروه های کرد است. در صورت خروج نیروهای امریکایی، به احتمال زیاد، ایران بازیگر غالب باقی می ماند که با حمایت از گروه های شبه نظامی کُرد خلاء را پر خواهد کرد.
ادامه مطلب
نظامیان روس از زمان آغاز جنگ در اوکراین از برخی مواضع کوچک و غیرمهم که برای نقش آفرینی نظامی و سیاسی روسیه در سرزمین شام اهمیت زیادی ندارد، عقب نشینی کرده اند. ولی عقب نشینی‌ها در مواردی از مواضعی صورت گرفته که انبارهای بزرگ تسلیحات ارتش سوریه در آنجا قرار دارد و حضور محدود روسیه در این مواضع، پیامی به قدرت های خارجی بود مبنی بر این که این مواضع تحت حمایت روسیه است و نباید هدف قرار بگیرد.
ادامه مطلب
محسن پاک آیین در گفت وگویی با دیپلماسی ایرانی تاکید کرد: واقعیتی که اکنون تقریبا برای همه مسجل است این است که ترکیه به عنوان عامل اصلی بحران ریزگردها از عراق گرفته تا ایران، امارات متحده عربی، کویت و ... عمل می کند. چرا که عملاً سدسازی های بی رویه ترکیه بر روی دجله و فرات سبب شده است که کشور عراق با یک خشکسالی بی سابقه مواجه شود. بنابراین طوفان شن در این کشور وسعتی به اندازه ایران، امارات، کویت و ... پیدا می کند. از طرف دیگر نباید این نکته را هم فراموش کرد که دولت اردوغان به دلایل متعدد یک باور و بینش سیاسی از اهرم آب دارد. یعنی سدسازی های ترکیه با یک نگاه سیاسی پی گرفته می شود، نه نگاه توسعه
ادامه مطلب
علی اکبر فرازی در گفت وگویی تاکید داشت که ترکیه طی سال های اخیر به روشنی ثابت کرده است که ابایی از پیگیری و اجرای سیاست تجاوزکارانه ندارد. چون ترکیه یک حوزه نفوذ سیاسی و دیپلماتیک منطقه‌ای و جهانی را برای خود تعریف کرده است. در سایه این حوزه نفوذ هم تجاوز به در سوریه و عراق را کلید داده است تا از یک سو نگرانی امنیتی خود را در قبال کردها را رفع کند و از طرف دیگر در سایه نگاه نئوعثمانی گری بخشی از عراق و سوریه را به خود ملحق کند.
ادامه مطلب
جلال محمودزاده در گفت وگویی معتقد است که ترکیه به نام مبارزه با کردها از اهرم فشار حقابه، هم بر سوریه، هم بر عراق و هم بر ایران سوء استفاده می کند. همین سدسازی های ترکیه بر روی دجله و فرات بیش از شش و نیم میلیون هکتار از اراضی زراعتی سوریه و عراق را خشکانده است. از آن طرف هورالعظیم در ایران و عراق را به نابودی کشانده است. درکنارش حقابه های شرب، صنعت، کشاورزی و ... در سوریه، عراق و ایران دیگر وجود ندارد. نتیجه همه اینها تشدید پدیده شوم ریزگرد خواهد بود که امروز کل کشور را درگیر کرده است. البته این تنها مختص به کردها یا سوریه، عراق و ایران نیست. در شمال ترکیه هم دولت اردوغان رفتار مشابهی دارد. ترکیه پروژه سد گرگ سیاه را بر روی رود ارس آغاز کرده که حدود ۵۶ درصد آب ورودی به کشورمان را کاهش می دهد.
ادامه مطلب
وقت حسابرسی رسیده است. آیا محور مقاومت «تسلیحات برهم زننده توازن قدرت» را تحویل خواهد گرفت؟
ادامه مطلب
اگر برای اردوغان بازگشت آوارگان به سوریه یک امر مهم باشد برای اسد و پوتین وضعیت اندکی فرق می کند. آنکارا این مناطق را امن خواهد خواند اما دمشق و مسکو آنها را به مثابه کولونی های هوادار ترکیه در خاک سوریه قلمداد خواهند کرد. در این صورت این خطر برای سوریه وجود خواهد داشت که برای همیشه بسیاری از مناطق شمالی کشور را از دست بدهد. بنابراین پروژه اردوغان ممکن است جرقه ای را میان ترکیه و روسیه در سوریه روشن کند.
ادامه مطلب
بدین ترتیب، سوریه به تدریج، از انزوا خارج می شود و در برخی از رویکردها می تواند، در نقش میانجی گر میان جهان عرب و ایران عمل کند. گفتنی است که تا پایان ماه مارس سال ۲۰۲۲، تجارت متقابل میان دو کشور تا ۶۰ درصد افزایش یافته است. علت آن، بهبود شرایط ترانزیت از طریق مرزهای عراق، افزایش تعداد پروازها به سوریه و توافقنامه های تجاری میان دولت های تهران و دمشق است. ترانزیت از طریق ترکیه به طور چشمگیری، کاهش یافته است.
ادامه مطلب
نعمت الله ایزدی در گفت وگویی تصریح کرد که جمهوری اسلامی با این ظرفیت بالا در حوزه دیپلماسی، اقتصادی و تجاری اصلاً جایز نیست که بخواهد خود را وابسته به روسیه یا چین بکند و دیپلماسی یکجانبه را اجرایی نماید. چون پیش بردن سیاست خارجی یکجانبه یعنی وابستگی به کشور مقصد و این وابستگی به تدریج نوعی استثمار سیاسی، دیپلماتیک، اقتصادی و تجاری را به دنبال دارد. کما اینکه می توان مشابه این وضعیت را در خصوص چین و روسیه برای ایران مطرح کرد.
ادامه مطلب
موسسه آلمانی امور بین‌الملل و امنیت در تحلیلی می گوید: «در سال های اخیر، تهران به طور فزاینده ای، مسکو را به عنوان یک رقیب در اقتصاد سوریه می بیند. ایران بی شک امیدوار است که چالش های اقتصادی روسیه به علت تحریم های اقتصادی غرب از یک سو و چشم انداز لغو تحریم ها علیه ایران با بازگشت موفقیت آمیز توافق هسته ای از سوی دیگر، بتواند آزادی عمل بیشتری را به این کشور در اقتصاد پس از جنگ در سوریه بدهد.»
ادامه مطلب
همه طرف های ذینفع در مسائل مربوط به سوریه از توازن موجود خرسند هستند و در ضمن تلاش می کنند تا از منطقه گسترده ای که حوزه نفوذ روسیه است، تا حد امکان به نفع خود بهره برداری کنند.
ادامه مطلب
محمد صادق کوشکی در گفت و گو با دیپلماسی ایرانی اذعان دارد که شرایط ناشی از جنگ داخلی در سوریه، حجم گسترده خسارات و خرابی‌های و اقتصاد بحران زده این کشور شرایطی را رقم زده است که بشار اسد به دنبال پیگیری سیاست خارجی متوازن با همه بازیگران منطقه ای و فرامنطقه ای باشد.
ادامه مطلب
صابر گلعنبری در یادداشتی می نویسد: این سفر پس از تحولاتی اتفاق افتاد که در روابط برخی کشورهای عربی با نظام سوریه رخ داد و همین دید و بازدیدها این گمانه را ایجاد کرد که دمشق در حال فاصله گرفتن از تهران است؛ از این رو، برنامه سفر اسد به تهران در دستور کار قرار گرفت تا با انجام آن و مخابره تصاویر دیدارهایش به داخل و خارج، گمانه پیشگفته نقض و تصور دیگری مبنی بر تقویت بیشتر روابط در سایه تحولات بین‌المللی جدید مخابره شود.
ادامه مطلب
این دومین سفر رئیس جمهوری سوریه به تهران از زمان آغاز جنگ داخلی در این کشور در سال ۲۰۱۱ است. وی در فوریه سال ۲۰۱۹ با رهبر معظم ایران که بزرگترین حامی منطقه ای سوریه است دیدار کرد. در آن دیدار، ژنرال قاسم سلیمانی، بشار اسد را همراهی کرد.
ادامه مطلب
طی سال های اخیر، برخی از کشورهای عربی تلاش ها خود را برای عادی سازی روابط با سوریه افزایش داده اند. این عقیده مطرح است که در نهایت، سوریه به دیپلماسی منطقه ای اعراب باز خواهد گشت. این پرسش مطرح است: با توجه به این که برخی از کشورهای عربی می توانند، از روابط تحکیم یافته خود با سوریه برای تضعیف و عقب راندن تهران استفاده کنند، چگونه ایران تلاش خواهد کرد تا دستاوردهایش در سوریه را حفظ کند؟
ادامه مطلب
دگرش های آب و هوایی تنها بخشی از ماجراست و به گفته بسیاری، دگرش های اقلیمی مسئول اصلی درگیری های منطقه ای نیست. دولت ها در خاورمیانه نیازهای اساسی مردم را به نفع خودشان مصادره می کنند و وقتی نوبت به انعطاف پذیری و حرکت به سمت انرژی های سبز می رسد، پا پس می کشند.
ادامه مطلب
دوشنبه هفته گذشته ترکیه در حالی شدت حملات توپخانه ای، پهپادی، موشکی و هوایی خود را علیه مناطق شمالی عراق و بخش های کردنشین سوریه به بهانه مبارزه با نیروهای کردی افزایش داد که تنها به فاصله ۵ روز قبل از آن شاهد سفر مسرور بارزانی، نخست وزیر اقلیم کردستان عراق به ترکیه و دیدارش با اردوغان بودیم؛ سفری که نشان می دهد دور جدید تجاوزات آنکارا نمی تواند بدون هماهنگی با اربیل صورت گرفته باشد.
ادامه مطلب
حامد حسینی در یادداشتی برای دیپلماسی ایرانی می نویسد: جنگ در اوکراین یک نقطه عطف مهم برای ایران است. غرب اکنون به دلیل نیاز به نفت و گاز و تمرکز ایالات متحده بر خنثی کردن تهدید هسته‌ای ایران، حتی اگر به طور موقت، مایل به امضای توافق هسته‌ای با ایران است. بنابراین، منافع ملی ایران مستلزم ایجاد شرایط مساعد برای انعقاد توافق هسته‌ای است. بدون شک این اولویت خود را بر سیاست‌های ایران تحمیل خواهد کرد و ممکن است اولویت پاسخ به حملات اسرائیل را تا زمان تکمیل توافق به تعویق اندازد یا تغییر دهد.
ادامه مطلب
کارشناسان در گفت و گو پیرامون نقش مخرب ترکیه در تشدید بحران محیط زیستی ایران چنین عنوان داشتند: موسوی خلخالی: ترکیه، مجرم درجه یک تشدید بحران آب و محیط زیست ایران/ صدقیان: خوانش قومی – مذهبی ترکیه از حق آبه کشورهای همسایه/ پاک آیین: پیگیری هر چه پررنگ تر «دیپلماسی آب» در سایه تشدید بحران کم آبی
ادامه مطلب
ولید فارس می نویسد: تا کنون آمریکا، کشورهای عربی و اسرائیل را زیر فشار قرار داده تا از حمله به اهدافی در داخل ایران در واکنش به حملات موشکی سپاه پاسداران در منطقه خودداری کنند ولی اگر شهرهای کشورهای عربی و اسرائیل هدف قرار گیرند، این فشار برداشته خواهد شد.
ادامه مطلب
سعید رمضانی در یادداشتی برای دیپلماسی ایرانی می نویسد: سفر ۱۸ مارس بشار اسد، رئیس جمهور سوریه به امارات متحده عربی و استقبال رهبران ارشد این کشور از وی، نمادی از نظم جدید خاورمیانه است.
ادامه مطلب
نتایج جنگ کنونی در اوکراین تاثیر محتملی بر نفوذ روسیه در سوریه و به طور کلی منطقه دارد حتی اگر این تاثیر فوری نباشد. درباره این درگیری دو احتمال وجود دارد و احتمال سوم یعنی دستیابی به فرمول نه غالب و نه مغلوب ضعیف است.
ادامه مطلب
پویا فتحی زاد در یادداشتی برای دیپلماسی ایرانی می نویسد: دستیابی به توسعه اقتصادی برای هر دولتی یقینا ارزش ویژه ای دارد. چرا که توسعه اقتصادی از مولفه های تعیین کننده قدرت ملی هر کشوری بوده و جایگاه سیاسی و وزن ژئوپلیتیکی آن کشور را در صحنه جهانی ارتقا می دهد.
ادامه مطلب
ترکیه در طول جنگ داخلی سوریه پس از تنها ماندن از جانب متحدان خود در ناتو، این درس دردناک را آموخت که نظام سنتی این ائتلاف فروپاشیده است. ترکیه به جای اعتماد به اتحادهای بین المللی، روند تقویت خود را به عنوان یک دولت – ملت آغاز کرده به لطف موقعیت ژئوپلیتیکی مهم خود، پیشگام اتخاذ یک سیاست خارجی چندجانبه و چند بعدی شده است.
ادامه مطلب
سیاست ایران در سوریه ارتباط زیادی با نتیجه مذاکرات برای احیای برجام در وین دارد به طوری که اگر این مذاکرات به توافق منجر شود، ایران بیش از پیش از روسیه فاصله خواهد گرفت و ممکن است شاهد تنش در روابط دو کشور به خصوص در سوریه باشیم. اما این تنش به برخورد منجر نخواهد شد زیرا به نفع دوطرف نیست.
ادامه مطلب
از جمله استدلال هایی که می گوید امریکا باید در این کشور بماند و اطلاعاتی را درباره داعش و القاعده جمع‌آوری و از پر شدن این تهی گشت به وسیله تروریست‌ها جلوگیری می‌کند. در حالی که حقیقت امر این است که حضور امریکا به تشدید شورش ها در عراق کمک کرده و القاعده و داعش توانستند از مزایای خود علیه دولت و هرج و مرج ناشی از آن استفاده کنند. همین استدلال ها علیه حضور نظامی امریکا در عراق را می توان در مورد حضور آن در سوریه نیز به کار برد.
ادامه مطلب
به طور کلی وضعیت داعش در دوره پسا قریشی دو جنبه دارد: تجزیه این سازمان یا وقوع یک نبرد احتمالی کاملاً داخلی میان اعضای داعش به ویژه میان جناح مغرب و جناح عراقی – سوری.
ادامه مطلب
از زمان پایان جنگ با عراق حکومت ایران دکترین امنیتی خود را اتخاذ کرد. ایده اصلی آن این بود که ایران بار دیگر وارد هیچ جنگ مستقیمی نخواهد شد و اگر ناچار شود آن را در خاک خود پیش نخواهد برد؛ چرا که هزینه جنگ با عراق بسیار بالا بود و همچنین این جنگ ضعف نیروهای مسلح ایران در جنگ‌های کلاسیک را نشان داد.
ادامه مطلب
عبدالله السامر در یادداشت اختصاصی برای دیپلماسی ایرانی می نویسد: یشتر چاه های نفت سوریه تحت کنترل ایالات متحده است که به واسطه آن شرکت های نفتی وابسته به کاخ سفید اموال کشور سوریه را غارت می کنند. پنتاگون از ضعف موقت ملت سوریه سوء استفاده می کند تا منابع طبیعی کشور را بدزدد و استقلال و وحدت کشور را نابود کند.
ادامه مطلب
اسلام ذوالقدرپور در یادداشتی برای دیپلماسی ایرانی می نویسد: هدف اغلب مقالات تحلیل سیاستگذاری دولت ترکیه بر اساس مؤلفه‌ها و جلوه‌های حکمرانی رجب طیب اردوغان بوده است. با توجه به جایگاه و نقش ریاست جمهوری ایشان در سپهر ساسی ترکیه، اردوغان در راستای احترام به انتخاب و نظر شهروندان ترکیه ای، قابل احترام است. اما در تحلیل سیاستگذاری عمومی به‌ویژه سیاستگذاری خارجی ایشان نمی‌توان اعتمادی به نیات و اهداف سیاست‌های ایشان داشته باشیم. هیچ دشمنی با شخص اردوغان در کار نیست، ایرادات و انتقادات بر سیاست‌ها و سیاستگذاری‌های ایشان با پیامدهای خشونت‌بار و خسارت‌بار برای ایران و سایر همسایگان بوده که طی یک دهه اخیر شدت و وسعت بسیار بالایی داشته است.
ادامه مطلب