ایران و غرب

فضای توافق با غرب آماده می‌شود

ایران: بازگشت به ناسیونالیسم؟

اشاره (به قلم مترجم): دو ماهنامه فرانسوی دیپلماسی در آخرین شماره خود در ماه نوامبر ۲۰۲۴ با انتشار مقاله مفصلی از دکتر برنارد هورکاد، استاد مطالعات ایران شناسی مرکز پژوهش های علمی فرانسه CNRS به تحلیل شرائط داخلی و خارجی ایران پرداخت که ترجمه ی آن تقدیم می شود. این مقاله به تاریخ ۲۲ اوت ۲۰۲۴ مصادف با اول شهریور ۱۴۰۳ پیش از شهادت سید حسن نصرالله و یحیی سنوار و حمله موشکی دوم ایران به اسرائیل و پاسخ آن به نگارش در آمده است.

ادامه مطلب

آغاز تلاش ها برای تغییر نگاه‌ها

پزشکیان، رئیس جمهوری که دنبال دیپلماسی جدید با غرب است

پزشکیان در مجمع عمومی سخنرانی کرد، با روزنامه‌نگاران آمریکایی، اندیشکده‌ها و ایرانیان آمریکایی و همچنین روسای جمهوری فرانسه و سوئیس ملاقات کرد. همراهان او، از جمله دیپلمات‌های با تجربه‌ای چون محمد جواد ظریف، وزیر أمور خارجه پیشین و اکنون معاون رئیس‌جمهوری، به دنبال ارتباطات قدیمی در آمریکا بودند تا پیام پزشکیان را تقویت کنند که ایران علاقه‌مند به کاهش انزوا و مشکلات اقتصادی خود از طریق دیپلماسی تازه با کشورهای غربی، به ویژه ایالات متحده، است.

ادامه مطلب

امریکایی‌ها منتظر پیام سطوح عالی هستند

چالش های تازه بر سر راه تلاش‌ ایران برای تعامل دوباره با غرب

دیپلمات‌ها می‌گویند که تحریم‌های آمریکا به دلیل معامله موشکی ایران با روسیه، احتمالاً تلاش‌های رئیس‌جمهور مسعود پزشکیان برای بیرون آوردن کشور از انزوا را متوقف نخواهد کرد.

ادامه مطلب

سلسله یادداشت‌های دیپلماسی ایرانی درباره بایدها و نبایدهای سیاست خارجی دولت چهاردهم (بخش چهارم)

روسیه دشمن نیست، ما باید ارزش خود را ثابت کنیم

علی موسوی خلخالی در یادداشتی می نویسد: دولت چهاردهم باید توازن را در دیپلماسی میان شرق و غرب بازگرداند و همان شعار همیشگی ۴۵ ساله جمهوری اسلامی، یعنی نه شرقی نه غربی، را سرلوحه کار خود قرار دهد. اگر ما در مجامع مختلف بین المللی به روسیه نیاز داریم که داریم، روسیه نیز به ایران در زمینه‌های مختلف نیاز دارد. قرار نیست روسیه به ما گران فروشی کند و ما رایگان منافع آن را تامین کنیم. علاوه بر آن دولت چهاردهم باید ثابت کند که طرفی در پرونده‌های نه تنها روسیه بلکه هیچ کشوری نیست. صرفا زمانی وارد پرونده‌ای می‌شود که منافعش در آن تعریف شده باشد. 

ادامه مطلب

برای خودداری از واکنش به ترور هنیه

خواست یکجانبه غرب از تهران

جلال خوشچهره در یادداشتی می‌نویسد: در حالی از تهران خواسته می‌شود که از واکنش نظامی به اسرائیل در پی ترور "اسماعیل هنیه" چشم پوشی کند که هیچ امتیاز قابل قبولی در ازای آن پیشنهاد نشده است؛ جز آن که با آرایش کم سابقه نظامی در خلیج فارس،در یای عمان، دریای سرخ و مدیترانه، بکوشند اراده مبتنی بر قدرت خود را به تهران تحمیل کنند.

ادامه مطلب

بازدارندگی در خلأ انجام نمی‌شود

ملاحظاتی درباره «دکترین هسته‌ای»

کوروش احمدی در یادداشتی می نویسد: «دکترین هسته‌ای» را اگر زیرمجموعه دکترین یا استراتژی نظامی به شمار آوریم، تمرکز آن بر اهداف و مأموریت‌های مد‌نظر درباره ساخت و استفاده از سلاح هسته‌ای و امور مربوط به آن مانند بازدارندگی هسته‌ای و دیپلماسی و چانه‌زنی‌های مربوطه است.

ادامه مطلب

ایران نه امریکا، قدرت بزرگ منطقه

پس از ۴۵ سال تلاش های تهران نتیجه داده است

پس از ۴۵ سال تلاش، ایران سرانجام قدرت بزرگ منطقه است. تحریم، طرد و تهدید تهران کارساز نبوده است. ایالات متحده، بریتانیا و اسرائیل با یک رقیب قدرتمند روبه رو هستند که بخشی از یک اتحاد جهانی مثلثی است که توسط نیروهای مسلح قدرتمند و قدرت اقتصادی حمایت می شود.

ادامه مطلب

برای احیای حقوق فلسطین و افزایش توان چانه زنی با غرب

به فکر تثبیت حضورمان در دریای مدیترانه باشیم

سید وحید کریمی در یادداشتی برای دیپلماسی ایرانی می نویسد: انعطاف پذیری در سیاست خارجی بخصوص در تعامل و مشارکت با کشور همسایه و برادر و قدرتمند ترکیه و رسیدن به «مخرج مشترک» کمک کننده به ترفیع جایگاه غرب آسیا در دریای مدیترانه و متعاقبا احیای حقوق فلسطین است.

ادامه مطلب

نقض حقوق بنیادین بشر:

تاثیر تحریم‌های یکجانبه و نقض حق بر سلامت کودکان در ایران

محمدمهدی سیدناصری در یادداشتی برای دیپلماسی ایرانی می نویسد: حق بر سلامت جایگاه استواری در اسناد حقوق بشری و عرف بین‌المللی دارد و می‌توان آن را در شمار اصول کلی پذیرفته شده نظام‌های حقوقی توسعه یافته دانست. این حق در شمار حقوق نسل دوم حقوق بشری بر شمرده شده است. اگر تحریم‌ها علیه کشور شما اعمال می‌شد و نمی‌توانستید به داروهای حیاتی دسترسی پیدا کنید، چه می‌شد؟!

ادامه مطلب

به دلیل بی مهری های غرب

ایران و روسیه مجبورند دوست هم باشند

به طور بالقوه، کشورهای اروپایی امروز می توانند، به طور غیر قابل قیاسی، بیشتر از روسیه به ایران سرویس بدهند. در تئوری، می توان یک معامله برد – برد را تصور کرد: عدم همکاری با مسکو در ازای سرمایه گذاری و فناوری غربی. تهران قطعا موافقت خواهد کرد. اما، هیچ کس هرگز چنین معامله ای را به ایرانی ها پیشنهاد نخواهد کرد.

ادامه مطلب

باید به فکر آینده باشیم

بریکس و تکلیف ما

علی موسوی خلخالی در یادداشتی می نویسد: باید قبل از همه با خودمان صادق باشیم و به طور جدی پاسخی برای این سوال بیابیم که حالا که به عضویت بریکس در آمده ایم می خواهیم چه کنیم؟ به عبارت دیگر چه برنامه ای برای بهره برداری از مزیت های عضویت در بریکس داریم؟ آیا قرار است با تداوم وضعیت نابه سامان فعلی خود به قدری تضعیف شویم که به عضوی مزاحم در بریکس تبدیل شویم یا این قدر بی اثر باشیم که حتی بریکس نیز دردی از دردهای ما دوا نکند؟ باید این واقعیت را بپذیریم که عضویت در بریکس زمانی برای ما مفید و موثر خواهد بود که مشکلات خود را به خصوص در زمینه اقتصادی با غرب حل کنیم.

ادامه مطلب

تلاش برای تغییر نظم جهانی

چرا بریکس از اعضای جدید استقبال می کند؟

سید رحمان موسوی در یادداشتی برای دیپلماسی ایرانی می نویسد: رهبران BRICS در تصمیم گیری به نفع توسعه – اولین مورد در این بلوک در ۱۳ سال گذشته – درها را برای گسترش آینده باز گذاشتند زیرا ده ها کشور دیگر ابراز علاقه به پیوستن به گروهی کردند که امیدوارند بتوانند زمین بازی جهانی را تغییر دهند.

ادامه مطلب

نقش شومی که دشمنان در پی آن هستند

تهدید اندلسی شدن ایران اسلامی

محمدرضا اویستی در یادداشتی برای دیپلماسی ایرانی می نویسد: اگر هوشیار نباشیم و تدبیر نکنیم در برابر سیاست های دشمن عاقبت نسل جوان و جامعه ما مانند جامعه اندلس خواهد شد. وقتی جوانان درگیر فساد اخلاقی شدند دیگر قادر نخواهند بود در برابر دشمن مقاومت کنند و به راحتی کشور تسلیم دشمنان خواهد شد. بیاییم در تاریخ گذشتگان سیر کنیم و از آن عبرت بگیریم چرا که سنت الهی بر این است: "ان الله لایغیر ما بقوم حتی یغیروا ما با نفسهم، همانا خداوند سرنوشت هیچ گروهی را تغییر نمی دهد مگر آن که آنان آنچه را در خودشان است تغییر دهند." 

ادامه مطلب

آیا واقعا خبری در راه هست؟

احیای توافق هسته‌ای بین نگرانی و ترجیح راه حل دیپلماتیک

نکته قابل توجه این است که ایران از زمان خروج یکجانبه واشنگتن از توافق هسته ای، موقعیت ژئوپلتیک خود را به ویژه بعد از دستیابی به توافق با عربستان سعودی تقویت کرده و روابط اقتصادی و نظامی خود را با چین و روسیه گسترش داده است.

ادامه مطلب

آیا آمریکا و ایران به توافق هسته‌ای نزدیک شده‌اند؟

پیروزی موقت تهران و مهار کابوس واشنگتن

اگر جزئیات درز کرده درست باشد‏، این توافقنامه یک پیروزی موقت برای ایران در اوضاع بین المللی کنونی محسوب می شود،‏ اوضاعی که آمریکا و متحدان غربی آن را زیر فشار قرار داده است.

ادامه مطلب

غرب و تهران تا خط پایان تنش‌ها فاصله دارند

سایه تندروها بر سر اختلافات تهران و غرب

جلال خوشچهره در یادداشتی می نویسد: برکناری راب مالی و انجام مذاکرات میان «علی باقری کنی» با «برت مک گرک» - که او نیز در صف تندروها شناخته می‌شود -  در عمان و بروز اختلاف‌های تازه در مسیر مذاکرات تهران – واشنگتن بر سر شمار زندانیان دو تابعیتی و سطح انعطاف‌های واشنگتن بر سر کاستن از تحریم‌ها، به معنای کشیده شدن خط بر توافق‌های نیویورک می‌تواند باشد.

ادامه مطلب

توافقی نزدیک است؟

اما و اگرهای یک یورش

حمیدرضا اکبرپور در یادداشتی برای دیپلماسی ایرانی می نویسد: مستندات تاریخی مشخصی نیز وجود دارد که نشان می‌دهد هر زمان که معامله، مبادله و یا توافقاتی میان ایران و غرب در شرف وقوع بوده است، شاهد سختگیری بر این گروه در کشورهای غربی بوده‌ایم. اقدام جدی دولت فرانسه با این گروه در سال‌های ۱۳۶۵ و ۱۳۸۲ شمسی و قرارگیری در لیست تحریمی اتحادیه اروپا و ایالات متحده، همگی در زمانی رقم خورده که مذاکره‌ای برای توافق میان ایران و غرب در جریان بوده است. این موضوع در بسیاری از نقلِ قول‌های دیپلمات‌های غربی و ایرانی در جریان مذاکرات فوق ذکر شده است.

ادامه مطلب

هم صدایی اردوغان و علیف با غرب علیه ما

پیشروی ضدایرانی اردوغان حاصل سکوت ماست

احسان موحدیان در یادداشتی برای دیپلماسی ایرانی می نویسد: نباید به دروغ گویی اردوغان در مورد اتصال راه آهن و جاده از ایران به باکو و ترکیه توجه کرد. ترکیه صد سال است راه آهن ایران در مرز رازی را به راه آهن سراسری خود وصل نمی کند تا کریدور ایران به اروپا شکل نگیرد، ترکیه و باکو در برابر احداث خط لوله انتقال گاز ترکمنستان از مسیر ایران هم کارشکنی می کنند و لذا هرگز ایران را در هیچ طرح کلان اقتصادی این چنینی شریک نمی کنند که وحدت جهان ترکشان خدشه دار شود!

ادامه مطلب

خبری از مذاکرات هسته ای در گفت وگوهای ایران و امریکا نیست

تغییر شرایط، برجام و قانون هراکلیتوس

کوروش احمدی در یادداشتی می نویسد: شرایط امروز با شرایط خرداد ۱۴۰۰ بسیار متفاوت است. اصولا هر کاری اگر به وقتش انجام نشود، ممکن است دیگر انجام‌پذیر نباشد. به قول هراکلیتوس «تغییر تنها چیز ثابت در زندگی است و یک آدم تنها یک بار در یک رودخانه شنا می‌کند». این قاعده در روابط بین‌الملل به همان اندازه صادق است که در سایر شئون زندگی.

ادامه مطلب

توافق و سازگاری با آژانس انرژی اتمی

مسیر احیای برجام در چشم‌انداز رهبر معظم انقلاب

اسلام ذوالقدرپور در یادداشتی برای دیپلماسی ایرانی می نویسد: الگوی روابط ایران و آژانس انرژی اتمی که خود پیامد الگوی رفتاری قدرت‌های بزرگ به‌ویژه امریکا و اروپا با ایران در ۲۰ سال گذشته بوده، اکنون و در آستانه احیای برجام از اهمیت بیشتری برخوردار شده است. اهمیت این الگوی رفتاری آژانس انرژی اتمی را می‌توان در سخنان حضرت آیت الله خامنه‌ای، رهبر معظم انقلاب، در دیدار اخیر با دانشمندان، متخصصان، کارشناسان و مسئولان صنعت هسته‌ای ایران مشاهده کرد.

ادامه مطلب

منفعت عضویت در بریکس در گرو تعامل اقتصادی فراگیر

پادشاهی دلار چه وقت تمام می شود؟

مهدی پازوکی در گفت و گو با دیپلماسی ایرانی بر این باور است: به نظر بنده روند دلارزدایی که اخیرا با تنش ها در اوکراین که به بلوکه شدن بالغ بر ۵۰۰ میلیارد دلار ذخایر ارزی روسیه منجر شد، در بلندت مدت به احتمال بسیار فراوان به نتیجه خواهد رسید و دلار را از به اصطلاح پادشاه ارزهای جهان (King Dollar) به پایین خواهد کشید. نکته ای که من سعی در تبیین آن در پرسش قبلیتون داشتم این بود که ما نباید منتظر باشیم که دلار همین فردا از صحنه اقتصاد جهانی به کلی حذف شود. این برداشت که برخی سعی بر آن دارند تا آن را تبلیغ کنند کاملا اشتباه و پوپولیستی است. این یک روند طولانی و گام به گام است. 

ادامه مطلب

کشوری که قطبی از منطقه است

سیاست خارجی مستقلانه ایران

بدیهی است که ایران به لحاظ تاریخی و سنتی جایگاهی کلیدی در خاورمیانه را به خود اختصاص داده است. ایران در دهه ‌های گذشته، توانسته است یک مجموعه ملی صنعت، آموزش، علم و دفاع ایجاد و توسعه دهد. در شرایط مدرن، تهران همچنان به مخالفت با هژمونی جهانی امریکا ادامه می دهد.

ادامه مطلب

تخلیه فرهنگی و تمدنی و انتروپی ژئوپولتیک

بازخوانی استراتژیک تحریم ها

حسن فتاحی در یادداشتی برای دیپلماسی ایرانی می نویسد: هربرت شیلر، استاد علوم ارتباطات معتقد است غرب برای تداوم سلطه خود به روش های انحصاری رسانه ای، تبلیغاتی، و کنترل جریان اخبار و اطلاعات (کتاب، مجلات، اینترنت، فیلم، سریال، تبلیغات، اخبار و ...) و پان کاپیتالیسم سایبری متوسل است. دنیس راس از معماران تحریم ها علیه ایران بیش از هر چیز بر آثار دراز مدت این تحریم ها تأکید داشت که به گفته او دهه ها بعد خود را نشان می دهد. دنیس راس اخیرا گفته است که باید تصویر حرف های ما علیه ایران با اقدامات تندتر علیه این کشور تقویت شوند. از منظر روش مطالعه و پژوهش، تحریم ها متغیر مداخله گر محسوب می شوند که باید در کنار متغیرهای مستقل و وابسته تحلیل شوند.

ادامه مطلب

ناامیدی از غرب، پیام صریح سفر رئیس جمهور به دمشق

چرا سفر رئیسی به سوریه مهم است؟

علی موسوی خلخالی می نویسد: این طور به نظر می رسد که سفر رئیس جمهور به سوریه بعد از آن انجام شد که بن بست در روابط ایران و غرب به ویژه بر سر مذاکرات هسته ای بیش از پیش نمایان شده است.

ادامه مطلب

بعد از سال ها تنش و با وجود نقش آفرینی چین و روسیه

آیا غرب به آشتی های منطقه پاسخ مثبت می دهد؟

غرب امروز در مرحله درماندگی در قبال تفاهم‌ها و آشتی‌ها در منطقه ما قرار دارد و این تفاهم‌ها مطمئنا به همکاری و توافق در تمامی سطوح منجر خواهد شد. تحولات داخلی غرب (آمریکا، اروپا و اسرائیل) در سطح اجتماعی، اقتصادی و سیاسی یکی از عوامل ناتوانی آ‌نهاست و دو عامل دیگر یعنی موفقیت چین و روسیه در گسترش نفوذ در منطقه و نیز برخورد مثبت کشورهای منطقه نسبت به این نفوذ به عامل گفته شده در بالا افزوده می‌شوند.

ادامه مطلب

در تمامی ابعاد داخلی و خارجی

راهبرد غرب در افزایش آنتروپی ایران است

پویا فتحی زاد در یادداشتی برای دیپلماسی ایرانی می نویسد: غرب با سعی بر انزوای ژئوپلیتیکی ایران در برد منطقه ای و فرا منطقه ای، در تلاش هستند تا نوعی از ناپایداری و عدم ثبات را بر دستگاه سیاست خارجی ایران تحمیل کنند. تدابیری همچون تحریک کشورهای همسایه به مواضع پان عربیسم و پان ترکیسم، سیاستی است تا روابط بین الملل ایران و همسایگانش را تحت الشعاع قرار داده و از گستره ژئوپلیتیکی ایران بکاهد.

ادامه مطلب

جامعه بین الملل حمایت کند

چین تقویت کننده عملی صلح در خاورمیانه

با گسترش روابط دیپلماتیک چین و کشورهای خاورمیانه در دهه گذشته، ادعاهای دروغین واشنگتن آشکار شد. جامعه بین المللی باید از تلاش کشورهای خاورمیانه برای مذاکره و دستیابی به راهکار های دیپلماتیک برای حل بحران های این منطقه، حمایت کند.

ادامه مطلب

اگر واقعا غرب به فکر رفع نگرانی هاست

آقای گروسی فرصت را دریاب

هادی محمدی در یادداشتی می نویسد: دیرکل آژانس انرژی اتمی در حالی راهی تهران شده که بیشترین نگاه ها به گزارش پادمانی اوست که در ماه های اخیر همواره با ادعاهایی درباره سه مکان در ایران که ذرات اورانیوم غنی شده کشف شده، سعی در فشار بر ایران داشت تا جایی که به عنوان عامل اصلی توقف مذاکرات هسته ای امروز عنوان می شود. گروسی در چند سال اخیر نشان داده همان قدر که در گزارش های  خود در قبال ایران سیاسی کاری و غیر حرفه ای گری را اعمال می کند در اجرای دیکته نوشته شده کشورهای غربی استاد است و بر همین اساس درخواست سفر به تهران از سوی او و حتی تلطیف در گزارش اخیر آژانس را می توان پالسی از سوی اروپا و آمریکا برای رونق دادن به فضای مذاکراتی توصیف کرد، هرچند در ظاهر چنین حرفی زده نشود یا حتی افرادی همچون ندپرایس و مورا همچنان بر این طبل بکوبند که برجام در دستور کار نیست.

ادامه مطلب

امروز توافق هسته ای با ایران در کدام مرحله است؟

مرگ برجام یا دیپلماسی

سید رحمان موسوی در یادداشتی برای دیپلماسی ایرانی می نویسد: هیچ نشانه علنی از پیشرفت در مذاکرات مشاهده نشده است و طرف های غربی همچنان از تهران می خواهند تا سطح همکاری خود را با آژانس بین المللی انرژی اتمی (IAEA) افزایش دهد. ایران و ایالات متحده همچنین در مورد تبادل زندانیانی که به اتهامات مختلف نگهداری می‌کنند، مذاکره کرده‌اند، چیزی که در مقاطعی با مذاکرات هسته‌ای آمیخته شده است، اما به طور بالقوه می‌تواند نتایج جداگانه‌ای داشته باشد.

ادامه مطلب

سیاستی که تغییرناپذیر به نظر می رسد

چرخش راهبردی ایران

تلاش های غرب برای محدودسازی اقتصادی و نظامی ایران، این کشور را متوجه شرق کرد. در یک دهه گذشته، ایران روند ادغام در سازمان همکاری های شانگهای، تقاضا برای پیوستن به گروه بریکس و افزایش همکاری اش با سازمان پیمان همکاری های جمعی که زیر سلطه روسیه است را آغاز کرد. این روابط، ایران را در گذر سال های آینده، به عنوان یک قدرت یوروآسیایی بازتعریف می کند و همراه با تقویت جایگاه منطقه ای اش در خاورمیانه، نفوذ جهانی اش را هم گسترش می دهد.

ادامه مطلب