آمریکا

نگاهی به برخورد نظامی احتمالی با ایران

ترامپ میان دو گزینه

جلال خوش چهره در یادداشتی می نویسد: مشکل اصلی ترامپ در دستور اقدام نظامی، شروع آن نیست بلکه چگونگی پایان ماجرایی است که هیچ‌کس نمی‌تواند به روشنی آن را پیش‌بینی کند. دلایل نگرانی‌ها نیز به ادعاهای نخستین برای دست زدن به اقدام مربوط می‌شود. نگرانی‌ها مشمول مجموعه‌ای از پرسش‌هاست که عبارت می‌شوند از این که آیا توان لازم برای نابودی کامل ذخایر اورانیوم غنی شده و تأسیسات هسته‌ای با توجه به پهناوری سرزمین ایران وجود دارد؟ آیا مهاجمان قادرند در پراکندگی ذخایر و اجزای سانتریفیوژها در گستره سرزمینی ایران، آنها را شناسایی و مورد هدف قرار دهند؟ آیا حملات احتمالی، تهران را از تعقیب برنامه‌های هسته‌ای خود منصرف می‌کند؟ یا با توجه به تدابیر تهران در حفظ مایملک هسته‌ای خود، اراده بیشتری در این‌باره خواهد یافت؟ مهم‌تر این که آیا عملیات ترور عوامل کلیدی در برنامه‌های هسته‌ای و موشکی ایران، به طور کامل با موفقیت همراه خواهد بود یا به سرخوردگی دوباره از نتایج عملیات تروریستی می‌انجامد؟

ادامه مطلب

با وجود فشارهای ترامپ

آخر و عاقبت روابط امریکا و چین

جود بلانشت و رایان هاس بر اهمیت درک توازن قدرت با بزرگ‌ترین رقیب آمریکا و چالش‌های مرتبط با آن تأکید کردند. آن‌ها استدلال می‌کنند که بزرگ‌ترین خطر این نیست که واشینگتن قدرت چین را دست‌کم بگیرد، بلکه این است که منابع قدرت خود را نادیده بگیرد. بلانشت رئیس مرکز تحقیقات چین در مؤسسه رند است، در حالی که هاس، پژوهشگر مؤسسه بروکینگز، سال‌ها در شورای امنیت ملی و وزارت امور خارجه آمریکا بر سیاست چین کار کرده است.

ادامه مطلب

آمریکا و پارادوکس لیبرالیسم

چگونه ارزش‌های لیبرال به ابزار سرکوب تبدیل شدند

پیمان صالحی در یادداشتی برای دیپلماسی ایرانی می نویسد: یکی از متناقض‌ترین جلوه‌های لیبرالیسم آمریکایی، استفاده از مفهوم «ترویج دموکراسی» به‌عنوان بهانه‌ای برای مداخلات نظامی است.

ادامه مطلب

لاریجانی و تغییر معادلات

تهدید اتمی!

سیدصادق حقیقت در یادداشتی می نویسد: در مجموع، تهدید اتمی از نظر استراتژیک بسیار خطیر به نظر می‌رسد‌ و از یک سو، نیاز به توجیه فقهی دارد‌ و از سوی دیگر، توجیه جامعه‌شناختی در سطح ملی و بین‌المللی را می‌طلبد. ظاهرا توجیه داخلی هم برای جناح اصلاح‌طلب نیاز است‌ و هم برای جناح اصولگرا.

ادامه مطلب

از نامه‌ها و مذاکرات پنهان تا ناوهای آشکار؛ تهران و واشنگتن در آستانه تصمیم بزرگ!

۱۴۰۴؛ سال تعیین‌کننده در مناسبات ایران و آمریکا؛ سه مسیر، یک سرنوشت

سید جلال ساداتیان: مذاکرات مستقیم میان ایران و آمریکا در دسترس‌تر از همیشه است/جلال میرزایی: آمریکا دنبال فروپاشی اقتصاد ایران با جنگ روانی است، نه با بمباران/ فرشید باقریان: تنش‌ها واقعی‌اند، احتمال درگیری نظامی بالا رفته است

ادامه مطلب

عقلانیت استراتژیک در خلیج فارس؛ چرا اعراب از جنگ ایران و آمریکا فاصله می‌گیرند؟

سکوت فعال در خلیج فارس؛ امنیت در سایه بی‌طرفی

کشورهای عربی منطقه به‌درستی درک کرده‌اند که هزینه‌های ورود به تنش میان ایران و آمریکا، فراتر از ظرفیت تحمل ملی و منطقه‌ای آنان است و در این میان، عقلانیت راهبردی حکم می‌کند که به جای تنش‌آفرینی، نقش تسهیل‌گر و میانجی‌گر در مسیر ثبات ایفا کنند—نقشی که آینده‌ای امن‌تر و باثبات‌تر را برای کل منطقه رقم خواهد زد.

ادامه مطلب

نقدی بر سیاست داخلی ترامپ

از جدال با رسانه ها تا انحلال وزارت آموزش و پرورش

محمد حسین واحدی در یادداشتی برای دیپلماسی ایرانی می نویسد: ترامپ رابطه‌ی خوبی با رسانه‌ها ندارد. او پس از روی کار آمدن، بودجه‌ی بسیاری از رسانه‌ها را قطع کرد، زیرا معتقد است آن‌ها فاندگیر هستند و در راستای منافع ملی آمریکا عمل نمی‌کنند.

ادامه مطلب

خودداری ترامپ از ورود به منازعه‌های غیرضروری

چرا پنجره دیپلماسی در بحران جاری میان ایران و آمریکا مهم است؟

محمد محمودی‌کیا در یادداشتی برای دیپلماسی ایرانی می‌نویسد: به نظر می‌رسد امکان امتناع از افزایش سطح تنش فزاینده فعلی در منطقه وجود دارد و می‌توان بر اساس مذاکره و حصول یک توافق سیاسی، از ازدیاد سطح چالش در منطقه مانع شد.

ادامه مطلب

نگاهی به آنچه که علی لاریجانی گفت

آرامش پیش از طوفان! / آیا خط قرمزها در حال ذوب شدن هستند؟

در روزهای اخیر، گمانه‌زنی‌ها پیرامون آغاز مذاکرات غیرمستقیم میان ایران و ایالات متحده، به طور گسترده‌ای فضای رسانه‌ای را تحت تأثیر قرار داده بود. اظهارات برخی از چهره‌های برجسته و مقامات ارشد کشور، از جمله کمال خرازی، عباس عراقچی، فاطمه مهاجرانی و مسعود پزشکیان، به همراه اعلام رسمی دونالد ترامپ، این گمانه‌زنی‌ها را تقویت کرده و تحلیلگران را به سوی احتمال برقراری گفت‌وگو از طریق کانال مسقط معطوف کرده بود. اما در این میان، سخنان اخیر علی لاریجانی به ناگاه معادلات موجود را دستخوش تحول کرد و فضای سیاسی حاکم را به طور چشمگیری تغییر داد. امروز، نه تنها خبری از مذاکرات میان تهران و واشنگتن در هیچ سطحی و بر سر هیچ موضوعی مطرح نمی‌شود، بلکه سایه سنگین تنش و بحران، بیش از پیش در افق روابط دو کشور به چشم می‌آید.

ادامه مطلب

نگاهی به سناریوهای حمله احتمالی ایران به پایگاه دیگو گارسیا

تغییر بازی در اقیانوس هند؛ ایران و آینده حملات دوربرد

 یک کانال نظامی تحلیلی گزارش داده است که گزینه احتمالی ایران برای حمله به دیگو گارسیا، موشک بالستیک میان‌برد خرمشهر-۴ است. این موشک قابلیت حمل کلاهکی با وزن ۱۵۰۰ کیلوگرم را دارد و می‌تواند مسافتی بیش از ۴۰۰۰ کیلومتر را طی کند. با وجود اعلام رسمی ایران مبنی بر برد ۲۰۰۰ کیلومتری این موشک، تحلیل‌ها نشان می‌دهد که در صورت استفاده از حداکثر ظرفیت خود، توانایی رسیدن به مسافت‌های بسیار دورتری را دارد. این موشک، به‌جای انجام مانورهای گریز از پدافند هوایی، از بخش مانورپذیر خود برای افزایش برد بهره می‌برد، به‌ویژه با توجه به نبود سامانه‌های پدافند هوایی متراکم در پایگاه دیگو گارسیا.

ادامه مطلب

تاثیر تعرفه های‌ ثانویه احتمالی ترامپ و رقابت روس‌ها بر آینده صادرات نفت ایران

فشار مضاعف؛ واشنگتن تحریم می‌کند، مسکو جایگزین می‌شود

هم‌زمانی تحریم‌های ثانویه آمریکا و رقابت روسیه در بازارهای سنتی ایران، شرایط را برای صادرات نفت ایران بیش از پیش دشوار کرده است. از یک‌سو، واشنگتن با ابزار تحریم‌های ثانویه احتمالی خود، مشتریان اصلی نفت ایران، یعنی چین و هند را تحت فشار قرار می دهد و از سوی دیگر، روسیه با افزایش صادرات نفت خود به کشورهایی مانند سوریه، عملاً جای ایران را در برخی بازارها گرفته است. این تحولات، حلقه محاصره اقتصادی تهران را تنگ‌تر کرده و ایران را با چالش‌های جدی در حوزه فروش نفت مواجه ساخته است.

ادامه مطلب

نگاهی به واکنش وزارت خارجه در خصوص ضروت شفافیت در مکاتبات تهران – واشنگتن

تصمیمات حیاتی برای مردم، اما بدون مردم!

مخالفان انتشار عمومی این مکاتبات استدلال می‌کنند که دیپلماسی، ذاتاً مبتنی بر محرمانگی است و افشای زودهنگام چنین اطلاعاتی، می‌تواند در روند مذاکرات اختلال ایجاد کرده و حتی به منافع ملی آسیب برساند. بااین‌حال، تجربه نشان داده است که در بسیاری از موارد، فقدان شفافیت نه‌تنها موجب آرامش افکار عمومی نمی‌شود، بلکه به گسترش شایعات، بی‌اعتمادی و فضای ابهام‌آلود در جامعه دامن می‌زند.

ادامه مطلب

تحصن ۲۰ نفره، بحران ۹۰ میلیونی؟

بن بست عامدانه در مسیر دیپلماسی

هر چند همه چیز در حد گمانه زنی رسانه ای است و هنوز نباید به آغاز مذاکرات با آمریکا خوشبین بود، اما برخی جریان‌های تندرو که همواره مخالف تعاملات دیپلماتیک بوده‌اند، ممکن است عامدانه به دنبال ایجاد تنش‌های داخلی باشند تا مسیر گشایش دیپلماتیک را مسدود کنند. باید اذعان داشت که دامن زدن به مسائل حساس اجتماعی، مانند حجاب، که ظرفیت بالایی برای دوقطبی‌سازی جامعه دارد، می‌تواند آگاهانه به‌عنوان ابزاری برای بحرانی نشان دادن شرایط کشور و ناممکن جلوه دادن هرگونه توافق به کار گرفته شود.

ادامه مطلب

ترامپ ضمن تایید آغاز مذاکرات با ایران، تهران را تهدید کرد

گام اول برداشته شد؟!

پس از تایید مقامات ایرانی همچون مسعود پزشکیان و فاطمه مهاجرانی مبنی بر آغاز مذاکرات غیرمستقیم با ایالات متحده، رئیس‌جمهور آمریکا، دونالد ترامپ، نیز در مصاحبه‌ای تلفنی با شبکه NBC این موضوع را تایید کرد. پس از آغاز فاز اول مذاکرات غیرمستقیم میان ایران و ایالات متحده، شرایط فعلی در روابط بین‌الملل و به‌ویژه در زمینه هسته‌ای ایران پیچیدگی‌های جدیدی را ایجاد کرده است. با توجه به اینکه مذاکرات از طریق واسطه‌هایی مانند عمان انجام می‌شود، هنوز در مراحل اولیه خود قرار دارد، اما آثار این گفت‌وگوها ممکن است به‌طور گسترده‌ای بر سایر مسائل مرتبط، از جمله مناسبات ایران با آژانس بین‌المللی انرژی اتمی و همچنین روند مذاکرات ایران با اروپا، تاثیرگذار باشد.

ادامه مطلب

فضای دوگانه رسانه‌ای حول «جنگ» و «مذاکره» بین تهران و واشنگتن

ایران و آمریکا؛ از دیپلماسی تا گزینه‌های نظامی

با اعلام ارسال پاسخ ایران به نامه دونالد ترامپ از طریق عمان، فضای رسانه‌ای و تحلیلی پیرامون این موضوع دچار دوگانگی و تناقض‌های زیادی شده است. در یک سو، برخی منابع خبری به احتمال تشدید تنش‌ها و نزدیک شدن به گزینه نظامی اشاره دارند، در حالی که در سوی دیگر، گزارش‌هایی منتشر می‌شود که از گشایش مسیر دیپلماسی و امکان مذاکرات غیرمستقیم خبر می‌دهند. این تضاد و تنوع در گزارش‌ها موجب سردرگمی در تحلیل و ارزیابی شرایط شده است.

ادامه مطلب

مواضع متناقض مقامات کشور پیرامون نحوه تعامل با آمریکا

بازی با مذاکره

موضع‌گیری‌های متناقض و متضاد چهره های تصمیم گیر درباره نحوه تعامل با ایالات متحده ذیل مذاکرات غیرمستقیم، پرسش‌های جدی و بنیادینی را مطرح می‌کند. اگر مذاکره با آمریکا ذاتاً به ضرر منافع ملی، امنیت و اقتصاد ایران است، تفاوتی میان مذاکره «مستقیم» و «غیرمستقیم» وجود ندارد؛ اما اگر گفت‌وگو می‌تواند به تأمین این منافع کمک کند، چرا باید مسیر آن را پیچیده و پرهزینه کرد؟ آیا واگذاری نقش مذاکره به میانجی‌ها و طرف‌های ثالث به معنای اتلاف زمان، کاهش فرصت‌های دیپلماتیک و تحمیل هزینه‌های غیرضروری نیست؟ آیا بازیگران واسطه می‌توانند بهتر از دیپلمات‌های ایرانی منافع کشور را نمایندگی کنند؟

ادامه مطلب

فشار حداکثری ترامپ علیه ایران

پیروی کج دار و مریز عراق از سیاست‌های آمریکا

آروین خادم مولا در یادداشتی برای دیپلماسی ایرانی می نویسد: دولت عراق در سیاست‌های کلان به ویژه در سالیان اخیر همواره ملاحظات آمریکا را بیشتر از ایران در نظر می‌گرفت؛ اما در عین حال هم به نحوی رفتار می‌کرد که این مساله چندان خشم و نگرانی تهران را موجب نشود.

ادامه مطلب

وضعیت میدان منازعه ایران و آمریکا

جغرافیای تنش و برنامه‌های اقدام

محمد محمودی کیا در یادداشتی برای دیپلماسی ایرانی می نویسد: در حالت طبیعی بازه زمانی ۵ ماهه پیش‌رو باید با بیشترین حساسیت و مراقبت کنترل شود‌ چراکه در خارج از این بازه زمانی برخی تهدیدهای فوری کنونی همچون اسنپ‌بک امکان بالفعل‌سازی نخواهد داشت.

ادامه مطلب

مذاکرات صلح اوکراین؛ گام‌های کوچک، اختلافات بزرگ

توافق شکننده روسیه و اوکراین در دریای سیاه

روسیه و اوکراین با میانجی‌گری آمریکا بر سر توقف خشونت در دریای سیاه و حفاظت از زیرساخت‌های انرژی به توافق رسیدند، اما کرملین اجرای این توافق را به لغو تحریم‌های بانکی و صادراتی مشروط کرده و ابهاماتی را به مذاکرات صلح افزوده است.

ادامه مطلب

نگاهی به موضع گیری های چند روز اخیر اردوغان با آسیب شناسی از سیاست خارجی ایران

ادعاهای همسایگان، نتیجه بحران های، داخلی، منطقه ای و جهانی

در دنیای کنونی، جغرافیای قدرت دیگر تنها از طریق توان نظامی تعیین نمی‌شود. به‌طور فزاینده‌ای، کشورها بر اساس شاخص‌هایی همچون قدرت اقتصادی، دیپلماسی هوشمندانه، سرمایه‌گذاری خارجی، حجم مبادلات تجاری، و انسجام داخلی جایگاه خود را در معادلات جهانی تعیین می‌کنند. در این راستا، ایران با وجود دارا بودن ظرفیت‌های عظیم در حوزه‌های فرهنگی، اقتصادی و ژئوپلیتیکی، با چالش‌هایی در سیاست داخلی و خارجی روبه‌رو است که باعث کاهش توان تاثیرگذاری‌اش در عرصه بین‌المللی شده است. مسئله‌ای که به‌ویژه در ارتباط با تحولات اخیر در سیاست‌های کشورهای همسایه ایران، همچون ترکیه، جمهوری آذربایجان، امارات متحده عربی و طالبان، بیش از پیش به چشم می‌آید.

ادامه مطلب

پیامدهای معرفی ایران به‌عنوان بزرگ‌ترین حامی تروریسم

ضرورت رسیدن به توافق

مسعد سلیتی در یادداشتی برای دیپلماسی ایرانی می نویسد: سیاستمداران ایرانی باید این واقعیت را بپذیرند که ادامه مسیر کنونی، کشور را به سوی انزوا، فروپاشی اقتصادی و حتی درگیری نظامی سوق می‌دهد. در مقابل، پذیرش توافقی معقول با آمریکا می‌تواند این تهدیدها را کاهش دهد و راه را برای ثبات و پیشرفت باز کند.

ادامه مطلب

تحرکات معنادار آمریکا در تنگه هرمز

بازی خطرناک واشنگتن با اعزام ناوگان جنگی

منطقه خلیج فارس این روزها شاهد یکی از حساس‌ترین فصل‌های تنش‌زای خود در سال‌های اخیر است. اعزام ناو هواپیمابر یواس‌اس کارل وینسون به همراه گروه ضربتی آن به آب‌های گرم خلیج فارس، زنگ‌های هشدار را در محافل امنیتی منطقه به صدا درآورده است. این تحرک نظامی گسترده، در حالی صورت می‌گیرد که منابع اطلاعاتی از انتقال محرمانه بمب‌افکن‌ها B-۵۲ و ناوگان سوخت‌رسان به پایگاه‌های آمریکایی در خاورمیانه خبر می‌دهند.

ادامه مطلب

منافع مسکو مستقیماً در تضاد با واشنگتن در خاورمیانه

برای میانجی‌گری، روسیه قابل اعتماد نیست

افزایش وابستگی اقتصادی و نظامی بین ایران و روسیه نشان می‌دهد که مسکو تا حدی بر تهران نفوذ دارد و می‌توانست – اگر می‌خواست – در رسیدن به یک توافق هسته‌ای معنادار با ایران کمک کند. اما روسیه نشان داده که منافعش به تهران نزدیک‌تر از واشینگتن است و احتمالاً از هرگونه نقش در مذاکرات برای فشار بر منافع آمریکا استفاده خواهد کرد.

ادامه مطلب

از تغییر مرزها تا افزایش حوزه نفوذ

اسرائیل در سوریه چه می خواهد؟

پس از سقوط بشار اسد، اسرائیل با پیشروی نظامی در سوریه و تلاش برای ایجاد اتحاد با اقلیت‌های قومی مانند دروزی‌ها و کردها، به دنبال گسترش نفوذ خود در منطقه است. این اقدامات نگرانی‌های امنیتی اسرائیل و واکنش‌های منطقه‌ای را به دنبال داشته است.

ادامه مطلب

وقتی سیاست خارجی بر اقتصاد کشور سایه انداخته است

لحظه انتخاب برای ایران

اردوان امیراصلانیطی یادداشتی می نویسد: در حقیقت، اقتصاد ایران یکی از بدترین سال‌های خود را در‌ ۲۰۲۴ تجربه کرد؛ سالی سخت برای مردم. از نظر ژئوپلیتیکی، اغلب گروه‌های نیابتی ایران در خارج از کشور تضعیف شده‌اند، حزب‌الله در لبنان آسیب دیده، سوریه بشار اسد به دست یک اسلام‌گرای افراطی داعش افتاده و نوار غزه به ویرانه‌‌ تبدیل شده است.

ادامه مطلب

سه راهکار همزمان تهران برای خرید زمان در دیپلماسی هسته ای ایران برای ۱۴۰۴

دعوت از گروسی، مذاکره مستقیم با اروپا و مذاکره غیرمستقیم با واشنگتن

در شرایطی که فضای دیپلماسی هسته‌ای ایران با فشارهای فزاینده‌ای از سوی دولت دوم دونالد ترامپ و اتحادیه اروپا مواجه است، تهران تنها گزاره پیش رو را «خرید زمان با هدف دستیابی به ۳ هدف می‌داند که شامل «جلوگیری از فعال کردن مکانیسم ماشه، ایجاد انعطاف تدریجی در سقف خواسته‌های ترامپ و در در یک احتمال بسیار اندک، رسیدن به گریز هسته‌ای.»

ادامه مطلب

آسیب شناسی مواضع اخیر عراقچی

قدرت انتخاب یا تحمیل گزینه‌ها؟

 نکته قابل‌تأمل در اظهارات عراقچی تأکید بر «اجتناب از جنگ» به‌عنوان سیاست تهران در سال جدید است. این موضع‌گیری در نگاه نخست، منطقی و قابل‌درک به نظر می‌رسد، اما مسئله اساسی آن است که وقوع یا عدم وقوع جنگ در منطقه‌ای پرتنش مانند غرب آسیا، تنها به تصمیم تهران بستگی ندارد. در واقع، جنگ بیش از آنکه محصول تصمیمات تهران باشد، نتیجه مجموعه‌ای از متغیرهای منطقه‌ای و بین‌المللی است که تعدادی از آنها خارج از دایره کنترل ایران قرار دارند.

ادامه مطلب

دیپلماسی فرسایشی؛ تاکتیک یا اشتباه استراتژیک؟

مذاکرات غیرمستقیم؛ تکرار یک تجربه شکست‌خورده/ امید به آژانس و اروپا؛ سرابی که تکرار می‌شود

در شرایط فعلی ایران، دیپلماسی فرسایشی و زمان‌بر مذاکرات غیرمستقیم و امید به آژانس بین‌المللی انرژی اتمی و تروئیکای اروپایی نمی‌تواند چاره‌ساز مشکلات ایران باشد. ایران باید به سرعت به سمت مذاکرات مستقیم با ایالات متحده گام بردارد، زیرا تنها در این صورت است که می‌تواند به نتایج ملموس و فوری دست یابد. در غیر این صورت، وضعیت کنونی و بحران‌های متعدد در سیاست خارجی ایران، بدون شک ادامه خواهد یافت.

ادامه مطلب

ابهام در چشم انداز مذاکرات ایران و آمریکا برای سال ۱۴۰۴

تهران به نامه ترامپ پاسخ می‌دهد، اما راهی برای مذاکره باز نمی‌شود

در شرایط کنونی، تکرار و به نوعی تداوم راهبرد «نه جنگ، نه مذاکره» دیگر نمی‌تواند پاسخگوی واقعیت‌های میدانی و دیپلماتیک باشد. با آغاز دوره دوم ریاست جمهوری دونالد ترامپ و تشدید سیاست فشار حداکثری، معادلات جدیدی بر منطقه و جهان تحمیل شده که ایران را ناگزیر از انتخاب میان دو گزینه کرده است؛ یا ورود به مذاکره تحت شرایطی که واشنگتن تعیین می‌کند، یا پذیرش سطح بالاتری از تنش که ممکن است حتی به درگیری مستقیم منجر شود.

ادامه مطلب

آفریقایی‌ها محکوم کردند

طرح ترامپ برای انتقال آوارگان غزه به آفریقا

مقامات سودانی اعلام کردند که پیشنهادهای آمریکا را رد کرده‌اند، در حالی که مقامات سومالی و سومالی لند اظهار داشتند که هیچ تماسی در این زمینه دریافت نکرده‌اند. 

ادامه مطلب