ایران با این همسایه ثروتمند چه میکند؟
بهرام امیراحمدیان در یادداشتی می نویسد: قزاقستان بزرگترین و ثروتمندترین جمهوری منطقه آسیای مرکزی، از ظرفیتهای ارزشمندی در زمینه های همکاری های اقتصادی و تجاری برخوردار است.
ادامه مطلببهرام امیراحمدیان در یادداشتی می نویسد: قزاقستان بزرگترین و ثروتمندترین جمهوری منطقه آسیای مرکزی، از ظرفیتهای ارزشمندی در زمینه های همکاری های اقتصادی و تجاری برخوردار است.
ادامه مطلبحسام الدین حجت زاده در یادداشتی برای دیپلماسی ایرانی می نویسد: امروزه آسیای مرکزی دارای ویژگی های مهمی است که ظرفیت های لازم را برای گسترش روابط و تعمیق نفوذ ایران فراهم می سازد. موقعیت ژئوپولتیک این منطقه به عنوان بخش میانی ابرمنطقه موسوم به «اوراسیا»، از حدود ۱۵۰ سال قبل زمین بازی سنتی روسیه و دولت های آن همواره تحت نفوذ و فشار مسکو قرار داشته¬اند. از سوی دیگر، جمهوری خلق چین به عنوان قدرت نوظهور در آسیا و جهان در رقابت با روسیه و دیگر بازیگران بزرگ مانند ترکیه، آمریکا، اروپا، ایران، رژیم اسرائیل و در سال¬های اخیر، هند و کشورهای عرب حاشیه خلیج فارس به دنبال گسترش عمق راهبردی خود از یک طرف و نفوذ فرهنگی اش در آسیای مرکزی از طرف دیگر است.
ادامه مطلبیونس قاسم نژاد در یادداشتی برای دیپلماسی ایرانی می نویسد: با توجه به اینکه در سالهای پس از پیروزی انقلاب اسلامی، نگاه ایران به مناطق هم جوار براساس مسائل فرهنگی است و با توجه به این مهم که جمهوری اسلامی ایران به عنوان بازیگری منطقهای از ظرفیت های تاریخی – فرهنگی بسیاری برای اعمال نفوذ فرهنگی در منطقه قفقاز جنوبی برخوردار است و این مساله میتواند بستری برای بهره مندی ایران از ابزار نوین دیپلماسی فرهنگی در منطقه در راستای تحقق اهداف سیاست خارجی اش باشد.
ادامه مطلببهرام امیراحمدیان در یادداشتی می نویسد: ایران در منطقه ای واقع شده است که امکان ارتباط کشورهای محصور در خشکی را در سه جهت شمالی، آسیای مرکزی(شامل پنج جمهوری ترکمنستان، تاجیکستان، ازبکستان، قزاقستان و قرقیزستان) در شرق دریای خزر و قفقاز (جمهوری آذربایجان و ارمنستان) در غرب دریای خزر و افغانستان در شرق را با آبهای آزاد فراهم می سازد.
ادامه مطلبدیدارهای رهبران آسیای مرکزی با ابراهیم رئیسی، رئیس جمهوری ایران نیز در نوع خود جالب بود. ایران در حال تقویت در منطقه و تبدیل شدن به یک بازیگر مهم پس از روسیه و چین است. در مذاکرات بین توکایف و رئیسی، اهمیت توسعه کریدورهای حمل و نقل مورد توجه قرار گرفت، اما بدون اشاره به مسیر شمال به جنوب، اگرچه این خط راه آهن در امتداد ساحل شرقی دریای خزر، قزاقستان – ترکمنستان – ایران است که بخش مهمی از آن محسوب می شود.
ادامه مطلبعلی مفتح در یادداشتی برای دیپلماسی ایرانی می نویسد: همان طور که ایالات متحده با نقش فعال در سیاست اروپایی مانع اتحاد میان روسیه و اروپا شد، ترکیه هم با وارد شدن به سیاست کشورهای ترک قصد دارد تا مانع از اتحاد ایران با قفقاز و آسیای میانه شود. این ها سرزمین هایی هستند که ایران بدون آنها هیچ وقت نمی تواند قدرت اصلی خود را بازیابد. بدون این سرزمین ها ایران یک کشور باقی می ماند و برای عرضه خود به عنوان تمدن با مشکل مواجه می شود. هدف این برنامه بیرون نگه داشتن ایران است و بیرون ماندن ما هم تنها کمکی به آن برنامه است!
ادامه مطلببهرام امیراحمدیان در یادداشتی می نویسد: در صورت جدیت یافتن برقراری کریدور قرقیزستان-تاجیکستان-افغانستان-ایران (KTAI)، در چارچوب سازمان همکاری های اقتصادی (اکو) بندر چابهار می تواند با منطقه آسیای مرکزی و سازمان همکاری شانگهای و اتحادیه اقتصادی اوراسیا همکاری های اقتصادی داشته باشد و به عنوان کریدوری ریلی و جاده ای به ایفای نقش بپردازد.
ادامه مطلبفرشاد عادل در یادداشتی برای دیپلماسی ایرانی می نویسد: بندر چابهار میتواند به عنوان دروازه ورود کشورهای جنوب شرق آسیا به آسیای میانه و شمال اروپا، بستری مناسب برای ادغام اقتصادهای این مناطق با محوریت ایران باشد. بر همین اساس لازم است تا علاوه بر تقویت نقش این بندر در کریدور شمال جنوب، برنامههایی به منظور تعریف نقش چابهار در کریدور شرقی غربی نیز شکل گیرد. به این منظور نیاز است تا ایجاد اتصال ریلی در خط ساحلی جنوب ایران بررسی شود. بندر چابهار میتواند از یکسو به خط ریلی شلمچه بصره و بلند مدت به مدیترانه متصل شود و از سوی دیگر این امکان وجود دارد که به بندر گوادر و کریدور CPEC متصل شود. ایجاد این اتصالات در کنار توسعهی زیرساختهای لجستیکی و انرژی، میتواند چابهار را تبدیل به هاب ترانزیت کالا و انرژی و همچنین گذرگاهی مهم در مسیر شمال جنوب و شرق به غرب کند. این طرح، رویایی بزرگ اما ممکن است.
ادامه مطلبسید علی موسوی خلخالی می نویسد: احیای کریدورهای شمال – جنوب و شرق – غرب که وارد فاز اجرایی شده و باید گسترش یابد اتفاق بسیار میمونی است که می تواند در تقویت جایگاه منطقه ای ایران بسیار موثر باشد. انتقال کالا میان قطر و امارات متحده عربی از طریق ایران با ترکیه، تقویت روابط با کشورهای اوراسیا و اتصال بنادر جنوبی ایران به مرزهای شمالی ایران از جمله آذربایجان، ارمنستان، ترکیه و از سمت شرق با کشورهای آسیای میانه، همچنین انتقال کالا میان پاکستان و ترکیه از طریق ایران می تواند مزایای اقتصادی بسیاری داشته باشد و از تحمیل بار سنگین تحریم ها بر کشور نیز بکاهد. گسترش روابط با همسایگان از جمله آسیای میانه و قفقاز دستاورد مهمی است که دولت سیزدهم با جدیت و پیگیری به آن دست یافته است و باید برای حفظ و تداوم آن تلاش کند.
ادامه مطلبعلی موسوی خلخالی می نویسد: ایرانی که در کشورهای آسیای میانه حضور موثر داشته باشد، ریشه های تمدنی خود را تقویت کرده و ارتباطات تنگاتنگی را در آن حوزه تعریف کرده باشد، قطعا قدرت اثرگذاری بیشتری در سطح منطقه و عرصه های بین المللی خواهد داشت.
ادامه مطلببا به قدرت رسیدن سید ابراهیم رئیسی، رئیس جمهوری جدید در ایران، تهران و دوشنبه روابط خود را از صفر آغاز کردند و بنا را بر گسترش فوری و همه جانبه روابط گذاشتند. در سال ۲۰۲۱، حجم مبادلات تجاری میان دو کشور به ۱۲۱ میلیون دلار رسید که دو برابر سال ۲۰۲۰ میلادی بود. ایجاد سرمایه گذاری های مشترک در مناطق آزاد اقتصادی نیز در حال بررسی است.
ادامه مطلبآسیای مرکزی اخیرا به یک اولویت سیاسی برای تهران تبدیل شده که در حال حاضر منطقه را به عنوان یک «پل» بالقوه بین ایران و شرق میبیند.
ادامه مطلبهرچند کشورهای آسیای میانه، احتیاط کرده و یورش پوتین به اوکراین را محکوم نکردند اما گزارش شده که درخواست پوتین برای شناسایی مناطق دونتسک و لوهانسک را رد کرده اند. در چنین محیطی است که ایران، بویژه اگر توافق هسته ای ۲۰۱۵ احیا شود، فرصت های زیادی برای کار با کشورهای آسیای مرکزی دارد که در خشکی گیر افتاده اند. ایران بر این باور است که فرصت هایش در آسیای میانه، تقویت شده چرا که یکی از معدود جایگزین ها برای وابستگی کامل کشورهای آسیای میانه به چین در غیاب روسیه و آمریکاست.
ادامه مطلبترکیه در تعامل سیاسی با کشورهای آسیای میانه تلاش کرد خود را کشوری الگو معرفی کند که دموکراسی غربی را با مدل حکومت اسلامی در آمیخته است. ولی این تبلیغات، تاثیر مورد نظر مقامات ترکیه را ایجاد نکرد چرا که کشورهای تازه استقلال یافته از اتحاد شوروی، ساختاری همگون نداشتند و با طوفانی از مشکلات داخلی مواجه شدند که آنها را مجبور کرد برای حل مشکلات به طرف های مختلف بین المللی و منطقه ای متمایل شوند.
ادامه مطلبحسام الدین حجت زاده در یادداشتی برای دیپلماسی ایرانی می نویسد: اتحادیه اقتصادی اوزاسیا (EAEU) شامل کشورهای فدراسیون روسیه، بلاروس، قزاقستان، قرقیزستان، ارمنستان به-عنوان اعضای دائم در ماه مه سال ۲۰۱۴ به ابتکار مسکو شکل گرفت. از بدو تأسیس این اتحادیه، ایران همواره برای پیوستن به آن تلاش می کرد و در اواخر سال ۲۰۱۹ موفق شد با امضای موافقتنامه تجارت ترجیحی به عضویت منطقه آزاد تجاری انحادیه اقتصادی اوراسیا دربیاید. با این حال، جمهوری اسلامی ایران همچنان در پیوستن کامل به این اتحادیه به عنوان راهگشای تعمیق روابط با کشورهای این حوزه جغرافیایی پیرامونی ایران ناکام مانده و با وجود امضای موافقتنامه تجارت ترجیحی با اتحادیه اقتصادی اوراسیا، منافع اقتصادی و تجاری مورد انتظار تهران در اوراسیا همچنان تأمین نشده است.
ادامه مطلبعلی موسوی خلخالی در یادداشتی می نویسد: در حال حاضر ترکیه تلاش دارد از مساله تحریم های ایران و تنش های تهران با غرب به ویژه ایالات متحده امریکا نهایت استفاده را ببرد. برای همین دو موضوع را در دستور کار خود قرار داده است؛ یکی تغییر کریدورهای منطقه ای و دیگری سرمایه گذاری روی گاز در آب های مدیترانه برای به حداقل رساندن وارادات انرژی گاز.
ادامه مطلب