مذاکرات پرچالش چینی‌ها و امریکایی‌ها در سوئیس
در ویلای آقای سفیر در ژنو چه گذشت؟!
دیپلماسی ایرانی: مذاکرات اخیر بین ایالات متحده و چین که از ۱۰ مه ۲۰۲۵ در ژنو، سوئیس آغاز شد، اولین گفت‌وگوهای رسمی سطح بالا بین دو اقتصاد بزرگ جهان از زمان اعمال تعرفه‌های سنگین توسط دونالد ترامپ در دوره دوم ریاست‌جمهوری‌اش است. این مذاکرات در پی تشدید جنگ تجاری بین دو کشور برگزار شد، که با اعمال تعرفه ۱۴۵ درصدی آمریکا بر کالاهای چینی و پاسخ متقابل چین با تعرفه ۱۲۵ درصدی بر کالاهای آمریکایی، عملاً به یک "محاصره تجاری" منجر شده بود. این وضعیت، زنجیره‌های تأمین جهانی را مختل کرده، بازارهای مالی را متلاطم کرده و ترس از رکود اقتصادی جهانی را افزایش داده است. این مذاکرات به عنوان گامی برای کاهش تنش‌های تجاری و جلوگیری از آسیب بیشتر به اقتصاد جهانی تلقی می‌شود. سوئیس به دلیل بی‌طرفی و سابقه‌اش در میانجی‌گری، میزبان این گفت‌وگوها بود.
در این مذاکرات اسکات بسنت، وزیر خزانه‌داری و جیمیسون گریر، نماینده تجاری ایالات متحده و هه لیفنگ، معاون نخست‌وزیر و مسئول امور اقتصادی و تجاری چین حضور داشتند. مذاکرات در ویلایی مشرف به دریاچه ژنو، متعلق به سفیر سوئیس در سازمان ملل، آغاز شد. گفت‌وگوها در روز شنبه (۱۰ مه) حدود دو ساعت طول کشید، سپس با ناهار کاری ادامه یافت و تا عصر ادامه داشت. مذاکرات تا روز یکشنبه (۱۱ مه) ادامه پیدا کرد.
خبرگزاری رویترز به نقل از منابع آگاه گزارش داد که مذاکرات بحث درباره کاهش تعرفه‌های کلی و همچنین تعرفه‌های خاص بر محصولات و کنترل‌های صادراتی را شامل می شد.
هم‌زمان با این مذاکرات ترامپ در تروث سوشال تأکید کرد که هدف آمریکا "گشایش بازار چین به کسب‌وکارهای آمریکایی" است. او دسترسی بیشتر برای صادرات آمریکایی، به‌ویژه در بخش کشاورزی و فناوری را خواستار شد.
به گفته NPR چین نیز در مقابل کاهش کنترل‌های صادراتی آمریکا بر فناوری‌های پیشرفته، مانند تراشه‌ها و تجهیزات تولید تراشه را خواستار شده است.
رویترز گزارش داد که آمریکا موضوع فنتانیل (مواد مخدر مصنوعی) را در مذاکرات مطرح کرده و چین را به عدم کنترل صادرات مواد اولیه این ماده متهم می‌کند. چین این اتهامات را "قلدرمآبی" خوانده و آن را مانعی برای همکاری دانسته است.
سی‌ان‌ان نیز گزارش داد که ترامپ موضوع آزادی جیمی لای، ناشر هنگ‌کنگی زندانی، را به عنوان بخشی از مذاکرات مطرح کرده است.
نتایج اولیه:
ترامپ در تروث سوشال مذاکرات را "بسیار خوب" و "دوستانه اما سازنده" توصیف کرد و از "پیشرفت فوق‌العاده" و "ریست کامل" روابط تجاری خبر داد. خبرگزاری شینهوای چین نیز مذاکرات را "گامی مثبت و ضروری" برای جلوگیری از تشدید تنش‌ها خواند.
تحلیلگران، از جمله در NPR و فارن پالسی Foreign Policy، اما انتظارات برای دستیابی به توافق بزرگ را پایین می‌دانند و این مذاکرات را "پیش‌مذاکره" یا گامی برای کاهش تنش توصیف کرده‌اند. پیش‌تر اسکات بسنت، وزیر خزانه دارایی امریکا گفته بود که نباید معامله‌ای بزرگ را انتظار داشت.
رویترز گزارش داد که سوئیس امیدوار است نقشه راهی برای ادامه گفت‌وگوها ترسیم شود.
الجزیره و NPR گزارش دادند که هدف اصلی مذاکرات "کاهش تنش" است، نه دستیابی به توافق جامع. بسنت تأکید کرد که تعرفه‌های ۱۴۵ و ۱۲۵ درصدی "پایدار نیستند" و معادل "محاصره تجاری" هستند.
کارین کلر-زوتر، رئیس‌جمهور سوئیس، گفته که امیدوار است این مذاکرات به کاهش تنش‌های جهانی منجر شود، زیرا تجارت دوجانبه آمریکا-چین تأثیر عمیقی بر اقتصاد جهانی دارد.
فشارهای داخلی در چین
رویترز گزارش داد که با پیش‌بینی بانک نومورا مبنی بر از دست رفتن تا ۱۶ میلیون شغل در چین، مقامات چینی از تأثیر تعرفه‌ها بر اقتصادشان نگران هستند.
صادرات چین به آمریکا در آوریل ۲۰۲۵ نسبت به سال قبل ۲۱ درصد کاهش یافت. چین برای جبران این فشارها، اقدامات تحریکی پولی (مانند کاهش نرخ بهره و تزریق نقدینگی ۱۳۸ میلیارد دلاری) را اجرا کرده و دیپلماسی تجاری خود را با آسیای جنوب شرقی تقویت کرده است.
در همین حال کشورهایی مانند ویتنام، هند، و ژاپن در حال مذاکره با آمریکا برای معافیت از تعرفه‌ها هستند، که فشار بر چین را افزایش می‌دهد.
فشارهای داخلی در آمریکا:
روزنامه واشنگتن‌پست گزارش داد که تعرفه‌ها به افزایش قیمت‌ها و نگرانی‌های عمومی درباره کمبود کالاها در آمریکا منجر شده است. بسنت پیشنهاد معافیت‌هایی برای کالاهایی مانند صندلی کودک و کالسکه را مطرح کرده است.
اقتصاددانان پیش‌بینی خود در احتمال رکود اقتصادی در آمریکا را افزایش داده‌اند، که فشار بر دولت ترامپ برای کاهش تعرفه‌ها را بیشتر می‌کند.
چالش‌های مذاکراتی:
فارن پالسی تأکید کرد که ابهام در اهداف آمریکا (کاهش کسری تجاری، تغییر سیاست صنعتی چین، یا جداسازی اقتصادی) و عدم تمایل چین به اصلاحات ساختاری (مانند کاهش یارانه‌های صنعتی) موانع اصلی هستند.
بی‌بی‌سی گزارش داد که هر دو طرف برای حفظ وجهه خود از نشان دادن ضعف اجتناب می‌کنند، که احتمال توافق را کاهش می‌دهد.
واکنش‌های جهانی:
اعلام مذاکرات افزایش شاخص‌های بورس را باعث شد، اما کاهش تعرفه‌ها به ۸۰ درصد همچنان برای احیای تجارت کافی نیست، زیرا اقتصاددانان معتقدند تعرفه زیر ۵۰ درصد برای عادی‌سازی تجارت لازم است.
نگوزی اوکونجو-ایوهالا، رئیس سازمان تجارت جهانی، از مذاکرات استقبال کرد و آن را "گامی مثبت" خواند. گای پارملین، وزیر اقتصاد سوئیس، نیز مذاکرات را "موفقیت اولیه" دانست.
سی‌ان‌ان و پولیتیکو گزارش دادند که استراتژی ترامپ مبتنی بر فشار حداکثری از طریق تعرفه‌ها و انعقاد توافق‌های تجاری با دیگر کشورها (مانند بریتانیا) برای منزوی کردن چین است.
به گفته نیویورک‌تایمز، پیشنهاد کاهش تعرفه به ۸۰ درصد، نشانه‌ای از انعطاف‌پذیری است، اما همچنان سطح بالایی برای تجارت محسوب می‌شود.
با این حال، تصمیم‌گیری‌های لحظه‌ای ترامپ، به گفته CSIS، می‌تواند مذاکرات را غیرقابل پیش‌بینی کند.
شینهوا و رویترز گزارش دادند که چین با حفظ موضع سرسختانه در برابر "قلدرمآبی" آمریکا، به دنبال مذاکره از موضع قدرت است. چین با تقویت روابط تجاری با آسیای جنوب شرقی و تزریق محرک‌های اقتصادی، سعی در کاهش وابستگی به بازار آمریکا دارد.
تحلیلگران بی‌بی‌سی و NPR معتقدند که حتی در صورت کاهش جزئی تعرفه‌ها، موانع ساختاری مانند یارانه‌های صنعتی چین و محدودیت‌های فناوری آمریکا حل‌نشده باقی خواهند ماند.
پولیتیکو پیش‌بینی کرد که مذاکرات ممکن است ماه‌ها یا سال‌ها طول بکشد، مشابه فاز اول توافق تجاری در دوره اول ترامپ که ۲۲ ماه زمان برد./هوش مصنوعی و سیاست خارجی
نظر شما :