تغییر معنادار معادلات دیپلماتیک

حسین فاطمی، روزنامه نگار

دیپلماسی ایرانی: در نخستین دقایق بامداد چهارشنبه به وقت ایران، مجمع عمومی سازمان ملل قطعنامه ای را با رای مثبت ۱۵۳ عضو خود یعنی اکثریت قاطع آرا تصویب کرد که خواستار آتش بس فوری بشردوستانه در غزه و همچنین آزادی فوری و بدون قید و شرط همه اسرا شده است. به گزارش خبرنگار ایرنا از سازمان ملل، در جلسه اضطراری مجمع عمومی سازمان ملل درباره وضعیت نوار غزه که عصر سه شنبه به وقت محلی ۱۲ دسامبر ۲۰۲۳ برابر با ۲۱ آذر ماه ۱۴۰۲ تشکیل شد،  ۱۵۳ کشور از میان ۱۹۳ عضو سازمان ملل به قطعنامه برقراری آتش بس فوری در غزه و نیز آزادی فوری و بدون قید و شرط همه "گروگانها" رای مثبت داد. ۱۰ عضو سازمان ملل رای منفی دادند و ۲۳ عضو نیز رای ممتنع دادند و به این ترتیب اکثریت قاطع اعضای سازمان ملل در برابر آمریکا و رژیم اسرائیل ایستادند.پارارگوئه و اتریش نیز در زمره مخالفان این قطعنامه بودند که رای منفی دادند. انگلیس مهمترین متحد آمریکا و کشورهایی همچون آلمان، ایتالیا، هلند و اوکراین نیز به این قطعنامه رای ممتنع دادند.

در دهمین جلسه اضطراری مجمع عمومی سازمان ملل با عنوان حمایت از غیرنظامیان و اجرای تعهدات حقوقی و بشردوستانه، قطعنامه برقراری آتش بس فوری در غزه به رغم مخالفت ۱۰ عضو سازمان ملل از جمله آمریکا حامی بزرگ رژیم اسرائیل و نیز این رژیم به تصویب رسید. این قطعنامه که از سوی گروه کشورهای عربی و اسلامی ارائه شده است، از وضعیت فاجعه بار انسانی در نوار غزه و رنج مردم غیرنظامی فلسطین ابراز نگرانی شدید می کند و  بر  محافظت از جمعیت غیرنظامی فلسطین و اسرائیل باید مطابق با قوانین بین المللی بشردوستانه تاکید می کند و خواستار آتش بس فوری بشردوستانه است.

 این قطعنامه مجددا تاکید می کند که همه طرف ها باید به تعهدات خود تحت قوانین بین المللی از جمله حقوق بشردوستانه بین المللی به ویژه در مورد حمایت از غیرنظامیان، پایبند باشند. این قطعنامه همچنین خواستار آزادی فوری و بدون قید و شرط همه «گروگان ها » و همچنین تضمین دسترسی بشردوستانه است. تلاش آمریکا وکشورهای غربی برای تغییر قطعنامه و معرفی حماس به عنوان گروه تروریستی با مخالفت کشورهای عضو و با عدم کسب حدنصاب آرای لازم برای دومین بار با شکست مواجه شد. جمهوری اسلامی  در همراهی با تصمیم کشورهای اسلامی و عرب و با ثبت مجدد تحفظ خود نسبت به راهکار مطرح در مساله فلسطین وشناسایی اسرائیل، به قطعنامه برقراری آتش بس فوری در غزه رای مثبت داد.

پیش از این رای گیری این قطعنامه ، اصلاحیه هایی مطرح شد که هیچ یک به تصویب نرسیدند. از جمله اصلاحیه ای به رهبری ایالات متحده در مورد پیش نویس قطعنامه بحران غزه در مجمع عمومی سازمان ملل تصویب نشد. این اصلاحیه فقط ۸۴ رای کسب کرد و نتوانست اکثریت دو سوم آرای اعضای سازمان ملل را به دست آورد.

-    انزوای انگلیس، آمریکا و اسرائیل در جهان 

با توجه به مواجهه جدی افکار عممی در جهان نسبت به جنایت و نسل کشی صهیونیست ها در غزه نوعی از انزوا و حتی تنفر سیاسی و دیپلتیک علیه اسرائیل در حال شکل گیری که مشخصا طی سال های اخیر بی سابقه است. این روند عملا روی برخی هم پیمانان کلیدی تل آویو و به ویژه لندن و واشنگتن هم تاثیرات مخرب خود را داشته است، کما اینکه اسکای نیوز در گزارشی به رای‌گیری سازمان ملل برای آتش‌بس غزه می‌پردازد و معتقد است که کشورهایی نظیر آمریکا که رای منفی و یا انگلیس که رای ممتنع می‌دهند، «به طور فزاینده‌ای در حال انزوا هستند.» به گزارش ایسنا، از میان ۱۹۳ عضو در مجمع عمومی سازمان ملل، ۱۵۳ عضو از آتش‌بس در غزه حمایت کردند. این افزایش چشمگیری از آخرین رای‌گیری در ماه اکتبر بود؛ اقدامی که نشان می‌دهد افکار جهانی چگونه با گذر زمان پیش می‌رود. اسکای نیوز در این گزارش می‌نویسد: اگر اسرائیل به رای‌گیری سازمان ملل اهمیت ندهد و آن را نادیده بگیرد، صدای بزرگترین متحد خود را از دست نخواهد داد.

اما با این حال به نظر می‌رسد در بحبوحه فشارهای بین‌المللی و انتقاداتی که به دولت جو بایدن، رئیس‌جمهوری آمریکا وارد شده است، این کشور موضع خود را نسبت به این جنگ تغییر داده است. او روز سه‌شنبه در اظهاراتی بی‌سابقه گفت که بنیامین نتانیاهو، نخست‌وزیر رژیم صهیونیستی باید کابینه خود را تغییر دهد و در عین حال تایید کرد که در پی بمباران‌های کورکورانه‌ای که صهیونیست‌ها به نوار غزه انجام داده‌اند، حمایت جهانی از این رژیم اشغالگر کاهش شدیدی یافته و کابینه کنونی در تل‌آویو به نحوی رفتار می‌کند که همراهی جامعه بین‌المللی با خود را بسیار دشوار کرده است.

طبق آنچه اسکای نیوز می‌گوید: البته که این اختلافات میان آمریکا و اسرائیل و یا میان بایدن و نتانیاهو درخصوص برنامه‌های بلند مدت برای غزه چیز جدیدی نیست؛ اختلافاتی که به دلیل اظهارات بایدن در این برهه از درگیری به اوج خود رسیده است. این رسانه انگلیسی در پایان با اشاره به کشورهایی نظیر آمریکا که رای منفی و یا انگلیس که رای ممتنع برای آتش‌بس غزه می‌دهند، می‌گوید که چنین کشورهایی «در حال انزوا فزاینده‌ای» هستند؛ اتفاقی که موجب کاهش فشارها در جنگ نخواهد شد.

- افزایش تقابل رژیم صهیونیستی با شرکا بر سر جنگ غزه

با توجه به آنچه گفته شد و به دنبال اظهارنظر اخیر جو بایدن رئیس جمهور آمریکا مبنی بر اینکه رژیم صهیونیستی به علت بمباران بی‌رویه غزه حمایت بین‌المللی را از دست می‌دهد، استرالیا موضع خود را در قبال مساله غزه تغییر داده که با واکنش سفیر رژیم اسرائیل همراه شد. به گزارش ایرنا، نخست وزیران سه کشور استرالیا، کانادا و نیوزیلند در بیانیه‌ای مشترک اعلام کردند که از تلاش‌های فوری بین‌المللی برای آتش‌بس دائم در غزه حمایت می‌کنند.

امیر مایمون، سفیر رژیم صهیونیستی در استرالیا دیروز چهارشنبه در واکنش با این بیانیه گفت که درک رای استرالیا در شورای امنیت سازمان ملل به آتش‌بس بشردوستانه در غزه، دشوار است. سفیر رژیم اسرائیل در حساب ایکس خود این ادعا را مطرح کرد: درک این مساله دشوار است که چگونه استرالیا می‌تواند از حق دفاع از خود اسرائیل حمایت کند درحالیکه به یک آتش‌بس رای می‌دهد که به حماس اجازه از سرگیری حملات به اسرائیلی‌ها را می‌دهد. مایمون در ادامه نوشت که رای استرالیا در سازمان ملل یک روز پس از آن است که اسرائیل جسد دو اسیر خود را از غزه بازگرداند و شلیک راکت به جنوب ادامه پیدا کرد.

در ابتدای جنگ رژیم صهیونیستی علیه غزه، سران کشورهای شریک و متحد این رژیم در واکنش به عملیات غافلگیرکننده ۷ اکتبر حماس، «حق دفاع از خود» برای تل آویو قائل شدند در حالیکه با گذشت بیش از دو ماه تصاویر جنایات رژیم اسرائیل فشار را به مجموعه غرب برای پا پس کشیدن از مواضع قبلی‌شان بیشتر می‌کند. به دنبال افزایش فشارها از داخل حزب دموکرات آمریکا به رئیس جمهوری این کشور به علت تلفات بیش از حد در نوار غزه، بایدن شب گذشته اعلام کرد که اسرائیل با بمباران بی‌رویه نوار غزه در حال از دست دادن حمایت بین‌المللی است.

چند روز پیش هم آلمان به عنوان یکی از حامیان اصلی عملیات رژیم صهیونیستی علیه غزه که با کمک‌های تسلیحاتی همراه بوده، موضع خود را نسبت به این مساله تغییر داد. برلین پس از گذشت چند هفته از جنایات رژیم صهیونیستی در غزه و به جا ماندن تلفات زیاد در این منطقه، بالاخره مجبور به انتقاد از این رژیم شد. آنالنا بائربوک وزیر خارجه آلمان گفت که برلین انتظار دارد تل آویو راهبرد نظامی خود را طوری اتخاذ کند تا از تحمیل تلفات به غیرنظامی‌های فلسطینی جلوگیری کند