استفاده از ظرفیت مشاهیر تاریخی در راستای دیپلماسی عمومی

دیپلماسی ایرانی: دیپلماسی عمومی به برنامه‌هایی اشاره دارد که هدف از آن‌ها اطلاع‌رسانی یا تحت تأثیر قرار دادن افکار عمومی دیگر کشورها است. دیپلماسی عمومی می‌تواند از طریق کانال‌های رسمی یا خصوصی و نیز توسط مؤسسات یا افراد حقیقی صورت پذیرد. دیپلماسی عمومی از ابزارهای مختلفی مانند رسانه‌ها، رویدادهای فرهنگی، هنر، علم و ورزش استفاده می‌کند. استفاده درست از ظرفیت های دیپلماسی عمومی می‌تواند به تقویت روابط بین‌الملل، افزایش اعتماد و احترام متقابل، ایجاد تعامل و همکاری، حل و فصل اختلافات و مناقشات و بویژه «ارتقای تصویر و شناخت» و انتقال پیام و ارزش‌ها کمک کند.

ایران یکی از کشورهایی است که دارای تاریخ و تمدن غنی و پرافتخاری است و مشاهیر و بزرگان تاریخی بسیاری در زمینه های مختلف علمی ادبی و هنری به خود دیده است. ابن سینا، سعدی، حافظ، خیام، مولانا، بیرونی، رازی، عطار و فارابی هر کدام به تنهایی می توانند نماد و معرف یک فرهنگ و تمدن باشند. این شخصیت‌ها با آثار و اندیشه‌های خود، نه تنها در ایران بلکه در جهان تأثیرگذار بوده‌اند و می‌توانند به عنوان الگوهایی برای فرهنگ و انسانیت در جوامع مختلف معرفی شوند؛ ظرفیت عظیمی که می‌تواند با برگزاری کنفرانس‌ها، جشنواره‌ها و فعالیت‌های فرهنگی و هنری درباره این مشاهیر و بزرگان تاریخی، دیپلماسی عمومی را تقویت کرده و با ایجاد ارتباط و تعامل با مردم دیگر کشورها، احترام و اعتماد متقابل را افزایش دهیم.

اقدامی که دولت آلمان سال هاست با استفاده از ظرفیت شاعر شهیر آلمانی «گوته» که خود بسیار متاثر از حافظ بوده است دنبال می کند. راه اندازی موسسه گوته جهت ظرفیت سازی برای آموزش زبان آلمانی و معرفی فرهنگ آلمانی و اهدای نشان گوته به شخصیت های که خدمات برجسته ای در حوزه تبادل فرهنگی به عمل آورده اند در همین راستا صورت گرفته است.

اما ابتکار نامگذاری روزهایی در تقویم ملی کشورمان به نام مشاهیر و بزرگان تاریخی مانند نام گذاری یکم اردیبهشت به عنوان روز سعدی،یکم شهریور به نام روز ابن سینا، هشتم مهر ماه به عنوان روز مولوی و بیستم مهرماه به عنوان روز بزرگداشت حافظ فرصت مغتنمی است که می توان در این فرصت ها ضمن معرفی مشاهیر فرهنگی ایران زمین گفتمان صلح و دوستی و رواداداری ایرانی را نیز در قالب های دیپلماسی عمومی به جهانیان عرضه کرد.

همچنین استفاده از ظرفیت سازمان های بین المللی مانند یونسکو با برگزاری برنامه‌ها و رویدادهایی برای ثبت آثار ملموس و ناملموس و شخصیت‌ها و رویدادهای مرتبط با مشاهیر تاریخی از اهمیت بالایی در این خصوص برخوردار است. این برنامه ها شامل برگزاری نشست‌های علمی، انتشار کتاب‌ها و مقالات، تولید فیلم‌ها و نمایش‌ها، اهدای جوایزی به نام و یا در ارتباط با این مشاهیر است. این برنامه‌ها می‌توانند به شناخت بهتر ایران و فرهنگ و تمدن آن در جهان کمک کنند و نقش مثبتی در دیپلماسی عمومی ایران داشته باشند.