دونالد ترامپ، همچنان کابوس اروپاست

نوینسده: سعید محمدی کاوند، کارشناس مسائل آمریکا 

دیپلماسی ایرانی: با ادامه تجاوزات روسیه به اوکراین، اروپا دلایل خوبی برای نگرانی در مورد انتخابات میان دوره ای آمریکا در ماه نوامبر دارد. رهبران اروپایی از شکست بزرگ دموکرات ها هراسان هستند زیرا آنها بر این باورند که این امر می تواند راه را برای پیروزی ترامپ در سال 2024 و بازگشت سیاست های "آمریکا اول" هموارتر کند. اروپا باید برای تغییر تمرکز واشنگتن به چین آماده شود، زیرا ترامپ در صورت پیروزی در انتخابات سیاست چین هراسی و پیشی گرفتن از اقتصاد این را اتخاذ خواهد گرفت.  در دوران ریاست جمهوری جو بایدن، روابط بین اقیانوس اطلس به طور قابل توجهی بهبود یافت. از زمان آغاز جنگ در اوکراین، واشنگتن نقش خود را به عنوان تضمین کننده امنیت اروپا پررنگ کرد، و در همین راستا میلیاردها تسلیحات به اوکراین ارائه کرد. اما اروپایی ها به درستی نگران راه یابی ترامپ به مستطیل بیضی شکل هستند. پیروزی گسترده جمهوری خواهان در انتخابات میان دوره ای در ماه نوامبر ممکن است شانس رقابت ترامپ و پیروزی در انتخابات ریاست جمهوری 2024 را افزایش دهد.

رهبران اروپایی نگران هستند که ظهور پوپولیسم سیاسی نوید دهنده تغییر اساسی تر در سیاست خارجی آمریکا به سمت انزواگرایی و حمایت گرایی باشد. با این حال، چنین ترس‌هایی نابه جا به نظر می‌رسند: اول، به این دلیل که عموم مردم آمریکا بیش از آنچه اغلب تصور می‌شود، تمایل زیادی به حضور ایالات متحده در عرصه بین‌المللی دارند، و دوم، به این دلیل که نخبگان سیاسی این کشور به شدت به حفظ قدرت بین‌المللی آمریکا و دفاع از منافع استراتژیک خود در این زمینه متعهد هستند. در دوران ریاست جمهوری جو بایدن، آمریکا سهم عمده ای از کمک های نظامی به اوکراین ارائه کرده است. اما سیاست پوپولیسم ترامپی ممکن است این معادله را برهم بزند، و آنها را در یک شوک بزرگ فرو ببرد. زیرا استدلال ها مبین این واقیعت است که اولویت اصلی آمریکا در زمان ریاست جمهوری ترامپ رقابت با چین است.

بنابراین، دولت‌های اروپایی را دو موضوع نگران خواهد کرد: تهاجم روسیه به اوکراین و رها شدن و بی توجهی از سوی آمریکا. 

فرانسه پاسخ روشنی به هر دوی این موارد ارائه داد: «خود مختاری استراتژیک» اروپا. 

امانوئل مکرون، رئیس‌جمهوری فرانسه، در سخنرانی در براتیسلاوا در ماه می، این سوال غیرقابل بیان را مطرح کرد: «آیا دولت آمریکا همیشه سیاست یکسانی خواهد داشت؟ هیچ کس نمی تواند بگوید و ما نمی توانیم امنیت جمعی و ثبات خود را به انتخاب رای دهندگان آمریکایی واگذار کنیم. او استدلال کرد که اروپایی ها باید بتوانند از خود دفاع کنند، نه تنها از نظر نظامی بلکه از نظر اقتصادی. آنها اقدامات محتاطانه‌ای را در این راستا برداشته اند. پیشنهادهایی برای تشکیل ارتش اروپایی یکی از این نمونه‌ها است. با وجود افزایش اندک در هزینه های دفاعی اروپا، ایالات متحده همچنان بیش از دو سوم هزینه های نظامی را در میان اعضای ناتو به خود اختصاص می دهد. اروپا تلاش می کند تا ابتکارات بزرگ و چندجانبه را بدون حمایت آمریکا زنده نگه دارد. ولی در این مسیر تا کنون ناموفق بوده است.

با توجه به این تفاسیر، منتقدان بر این باورند که اروپایی ها به قطع همکاری با آمریکا را تمایل دارند. در این صورت یک جدایی فراآتلانتیک در حال انجام خواهد بود، زیرا آمریکا به سمت داخل (تمرکز بر مشکلات داخلی) گرویده می شود و سیاست خارجی آن بر چین متمرکز خواهد بود. آنها معتقد هستند ترامپ بهترین گزینه برای اقدام چنین رویکردی است. اتحادیه اروپا نقطه مقابل دیدگاه ترامپی نسبت به جهان است. ترامپ خود بر این تضاد تاکید کرده است. در مصاحبه ای در ماه ژوئیه که از او خواسته شد بزرگترین دشمنان ایالات متحده را نام ببرد، او بلوک اروپایی را بالاتر از روسیه یا چین قرار داد. از دید اکثر قریب به اتفاق کارشناسان مهمترین خطری که کشورهای اروپایی را با انتخاب مجدد ترامپ به عنوان رئیس جمهوری تهدید می کند، بحث خروج ایالات متحده از ائتلاف ناتو است. شاید چنین تصمیمی غیر قابل تصور باشد ولی با توجه به شخصیت پیش بینی نشده ی ترامپ ممکن است به حقیقت بپیوندد. از این رو ترامپ زنگ خطری برای کشورهای اروپایی است.