قزاقستان، روسیه و «حیاطهای خلوت» این کشور
روسیه با قزاقستان مثل سوریه رفتار کرد
نویسنده: حسام کنفانی
دیپلماسی ایرانی: نمیتوان قیام مردمی در قزاقستان را از کشمکش موجود میان کشورهای غربی و در راس آنها آمریکا با روسیه به ویژه درخصوص اوضاع در اوکراین و تلاش غرب برای وارد کردن این کشور در ناتو جدا دانست.
کشمکش در خصوص اوکراین میان روسیه و غرب متوقف نشده است. دو طرف این کشور را عرصهای راهبردی در درگیری خود پس از جنگ سرد میدانند که در سال های اخیر احیا شده است. مسکو همچنان اوکراین را یکی از حیاط خلوتهای دامنههای نفوذ راهبردی خود و نیز خط مقدم دفاع خود در رویارویی با غرب میداند. غرب نیز همین باور را دارد به ویژه پس از تلاشها برای مهار اوکراین در مرحله انتقالی که روسیه پس از سقوط حکومت های کمونیستی از آن عبور کرد.
امروز به نظر میرسد قزاقستان عنوان جدید درگیری روسیه – غرب خواهد بود. این کشور از جمله مهمترین دنبالههای سیاسی روسیه است. روسیه اتفاقات این کشور را تلاش غرب برای هدف قرار دادن نفوذ خود دانست و از طریق ارسال نیروهای حافظ صلح به قزاقستان شروع به برخورد قاطعانه با آن کرد. روسیه کاملا با اعتراضات در آنجا مانند اعتراضات در سوریه برخورد کرد.
میان اوضاع در قزاقستان و سوریه به ویژه ابتدای آن، وجه شباهتهای زیادی وجود دارد. اعتراضات در قزاقستان علیه افزایش قیمت سوخت آغاز شد و طولی نکشید که به اعتراض علیه حکومت استبدادی تبدیل شد. مقامات قزاقستان نیز مانند سوریه تظاهرات کنندگان را تروریست و نفوذی خواندند و آشکارا به کشتن آنها پرداختند.
آشکار است که مداخله سریع روسیه در قزاقستان تلاشی است برای جلوگیری از پیش رفتن اوضاع به سمت وضعیت سوریه و بستن راه به روی هر فکری از سوی غرب برای مداخله و حمایت سیاسی یا نظامی از جنبش اعتراضی است. همچنین مسکو از هر گونه هرج و مرج جدید در حیاط خلوتهایش و همسایگیاش نگران است زیرا نفوذش را در این منطقه تهدید میکند همانطور که در سال 2014 در اوکراین و 2020 در بلاروس اتفاق افتاد.
علی رغم این که زمان برای قضاوت درباره روند امور زود است اما پیش بینی میشود حضور نظامی روسیه در این کشور بلند مدت باشد به ویژه که این مداخله تحت عنوان نیروهای حافظ صلح انجام میشود. نیروهایی که به سازمان پیمان امنیت جمعی متشکل از متحدان مسکو وابسته هستند.
این نخستین تجربه خارجی این ائتلاف است، از این رو مسکو تلاش میکند حضورش آشکار و تاثیرگذار باشد، بر این اساس که احتمالا مداخلات دیگری رخ خواهد داد، در صورتی که اوضاع در اوکراین به سمتی تحول پیدا کند که این کشور خواهان آن نیست.
علی رغم اینکه غرب همچنان مستقیما از مداخله در اوضاع قزقستان دور است اما مسکو تلاش میکند مداخله اش در آنجا پیام هشداری نسبت به بازی در «حیاط خلوتهای روسیه» باشد.
منبع: العربی الجدید / تحریریه دیپلماسی ایرانی/11
نظر شما :