هدف از سدسازی تحت فشار گذاشتن ایران، عراق و سوریه است

خیز ترکیه برای جنگ آبی

۰۲ آذر ۱۴۰۰ | ۱۴:۰۰ کد : ۲۰۰۷۷۹۱ خاورمیانه انتخاب سردبیر
ابوالفضل پازوکی در یادداشتی برای دیپلماسی ایرانی می نویسد: یکی از علل اهمیت این پروژه نزد اردوغان و حزب متبوعش، آک پارتی، پیوند آن با دکترین سیاست خارجی نوعثمانی وی در این یک دهه اخیر بوده است. جمهوری ترکیه در سال ۱۹۲۳ توسط مصطفی کمال پاشا ملقب به آتاترک بر ویرانه های امپراتوری متلاشی شده عثمانی بنیان گذاشته شد. از زمان تاسیس جمهوریت تا زمان به قدرت رسیدن اردوغان این کشور هماره سیاست اجتناب از غرب آسیا –خاورمیانه – را در سیاست خارجی خود لحاظ می کرد. اما ترکیه به رهبری اردوغان در این سال ها از این سنت فاصله گرفته و با اتخاذ سیاست های مداخله گرایانه خود را در سیاست منطقه مطرح کرده، تا جایی که ردپای این کشور در غالب تنش ها و جنگ های این منطقه به وضوح قابل مشاهده است.
خیز ترکیه برای جنگ آبی

نویسنده: ابوالفضل پازوکی، پژوهشگر و فارغ التحصیل رشته روابط بین الملل دانشگاه بین الملل قبرس

دیپلماسی ایرانی: بالاخره پس از سال ها انتظار و کشمکش رجب طیب اردوغان، رئیس جمهوری ترکیه، در روز شنبه ۱۵ آبان  سد "ایلیسو" را در استان ماردین به طور رسمی  افتتاح کرد. این استان در جنوب شرقی ترکیه و نزدیکی مرز این کشور با سوریه قرار دارد. سد ایلیسو یکی از ۲۲ سدی است که ترکیه تحت پروژه عظیم "گاپ" از آن رونمایی کرد. طبق این پروژه، ۱۴ سد روی فرات و هشت سد روی دجله ساخته خواهد شد. دولت ترکیه از سال ۱۹۸۰ به جد در تلاش برای عملیاتی کردن این پروژه بوده است. اما از زمان به روی کار آمدن اردوغان تکاپوها برای اجرایی شدن این ابر پروژه شدت و حدت بیشتری گرفت. 

یکی از علل اهمیت این پروژه نزد اردوغان و حزب متبوعش، آک پارتی، پیوند آن با دکترین سیاست خارجی نوعثمانی وی در این یک دهه اخیر بوده است. جمهوری ترکیه در سال ۱۹۲۳ توسط مصطفی کمال پاشا ملقب به آتاترک بر ویرانه های امپراتوری متلاشی شده عثمانی بنیان گذاشته شد. از زمان تاسیس جمهوریت تا زمان به قدرت رسیدن اردوغان این کشور هماره سیاست اجتناب از غرب آسیا –خاورمیانه – را در سیاست خارجی خود لحاظ می کرد. اما ترکیه به رهبری اردوغان در این سال ها از این سنت فاصله گرفته و با اتخاذ سیاست های مداخله گرایانه خود را در سیاست منطقه مطرح کرده، تا جایی که ردپای این کشور در غالب تنش ها و جنگ های این منطقه به وضوح قابل مشاهده است.

این چنین به نظر می رسد که ترکیه درصدد است تا با سیاست آبی خود تنش و درگیری های منطقه را وارد فازی جدید کند و با استفاده از اهرم فشار آبی کشورهای پیرامونی خود همچون ایران، عراق و سوریه را که از کم آبی و خشکسالی در این سال ها رنج می برند تحت فشار بگذارد. از همین رو اردوغان در مراسم افتتاح سد ایلیسو گفت: "ما باید از تمام توان بالقوه خود برای محافظت از کشورمان برابر بحران غذایی ناشی از خشکسالی و به طور مشابه برابر بحران انرژی که به طور فزاینده قابل مشاهده است استفاده کنیم." از لا به لای این سخنان اردوغان می توان به اهداف ترکیه از ساختن این سد پی برد. اگرچه مقامات این کشور هدف از ساخت این سد را تولید سالیانه ۴ میلیارد و ۱۲۰ میلیون کیلو وات ساعت برق و ایجاد هزاران فرصت شغلی برای ساکنین این منطقه، که نسبت به غرب این کشور کمتر توسعه یافته است، اعلام کرده اند اما این سخنان شخص اول ترکیه نیات واقعی این کشور را به خوبی منعکس می کند. 

همچنان که در بالا گفته شد یکی از اهداف ترکیه از سد سازی بر دجله و فرات تحت فشار گذاشتن ایران، عراق و سوریه است. به طور مثال، شرق سوریه که بیشتر هویتی کردی دارد همینک از کمبود شدید آب رنج می برد تا جایی که دولت این کشور به آبرسانی با تانکرهای سیار مجبور است. ترکیه درصدد است تا با ایجاد بحران در این نواحی نوعی کوچ اجباری و پاکسازی قومی را اجرا کند و خطری که از این نواحی متوجه ترکیه می شود را برطرف کند.

بنابراین، هر چند دیگر برای اعتراض دیر است ولیکن سه کشور ایران، عراق و سوریه باید خود را برای مواجهه با آثار این سد سازی ها آماده کنند. آثاری که نه تنها جهات زیست محیطی دارند بلکه مشکلات اقتصادی، اجتماعی و مهمتر از بقیه مشکلات گسترده امنیتی دارد.    

منابع:

 

1.    Yeni şafak
2.    TRT
3.    Fars news

کلید واژه ها: ایران و ترکیه ترکیه سدسازی های ترکیه سد ایلیسو ایران و ترکیه و سوریه ایران و ترکیه و عراق کردهای ترکیه نوعثمانی گری رجب طیب اردوغان حزب عدالت و توسعه


( ۲۰ )

نظر شما :

فدوی ۰۲ آذر ۱۴۰۰ | ۱۴:۱۹
اگر عقل داشتیم که نداریم ، میلیارها کیلووات انرژی خورشیدی در ایران به هدر نمی رفت . انرژی برق خورشیدی به علت فراوانی انرژی خورشید ، سادگی تکنولوژی ، استهلاک کم تجهیزات و ... با این برق می توانستیم ده ها هزار مگاوات برق تولید کنیم و به پشتوانه ی آن ، آب شیرین . اگر کشور را درست اداره می کردیم و از دو نعمت عظیم و خدا داد سوخت های فسیلی و گرمای کویر درست استفاده می کردیم الان مجبور نبودیم این رجز خوانیها را تحمل کنیم . من یقین دارم اگر این کویر را آلمانیها داشتند الان داراییهایشان دو برابر بود . لیاقت چیزیست که اون داره من ندارم .
خسرو ۰۲ آذر ۱۴۰۰ | ۱۴:۵۴
با نگاه به محل تحصیل نویسنده -- میتوان حدس زد که همه چیز را به مخالفت با ترکیه و بدبینی و دشمنی با مردم ترکیه و جمهوری ترکیه و... گره خواهد زد چون قبرس روم نشین به همراه یونان ، دشمنی با ترکیه را دلیل ملت شدنشان میدانند مگر ایران بر روی رودخانه های در داخل کشور سد نمی سازد ؟ بطوری که حتی اشتباه محاسبات در تقسیم آب بین استانها منجر به بی آبی پارسال خوزستان شد - در ضمن در شرق سوریه مناطق کرد نشین بی آب نشده اند و آنجا تحت کنترل دولت سوریه نیست (تحت کنترل پ ک ک و امریکا ) که با تانکر آب رسانی کند
آتیلا ۰۲ آذر ۱۴۰۰ | ۱۴:۵۹
ساخت این سدها از ۵ سال ویا ده سال اخیر که شروع نشده که نویسنده آنرا به سیاست اخیر ترکیه ربطش می دهد این سدها از سال ۱۹۵۰ مطالعاتشان و جا یابی و مکانیابیشان آغاز شده و هر چیزی و هدفی هم داشته از سیاستهای کلان دولتهای ترکیه بوده و با تغییر دولتها عوض نشده و ربطی به سیاست اردوغان ندارد
فرهاد ۰۲ آذر ۱۴۰۰ | ۱۵:۳۸
اگر قرار به تحت فشار قرار دادن باشد، سایر کشورها هم اهرم های لازم را در اختیار دارند. جنوب شرق ترکیه میتواند به یک کانون بحران برای این کشور باشد. اگر سایرین مثل ترکها دشمنی نمیکنند نباید این تصور برای ترکیه ایجاد شود که هر کاری بخواهد میتواند انجام دهد.
ناشناس ۰۲ آذر ۱۴۰۰ | ۱۵:۴۱
یزید زمانه ات را بشناس ترکیه در جریان جنگ سوریه علاوه بر ارسال تروریست و حملات مستقیم به مواضع دولت و کردهای سوریه و حتی شهرهای مسیحی نشین (آشوری نشین) سوریه ، آب رو هم به روی استان حسکه سوریه بست کارهایی که ترکیه و آذرباییجان انجام میدن و دشمنی شدیدی که با غیرترکها مخصوصا کردها و عربها و فارسها و گیلانیها و ارامنه و آشوریها و تاتها و... دارن کاملا داره میبردشون سمت جنگ آخرالزمانی که آتشش از آذرباییجان برمیخیزد و عاقبتی که براشون در روایات اومده به هیچ صراطی هم مستقیم نیستن هر بار یه داستان جدید یک روز حمله به سوریه ،یک روز حمله به عراق ، یک روز نقشه جهان ترک که چند منطقه غیرترک مثل کردستان عراق و گیلان و گلستان و خراسان و ...توشه ، یک روز سد سازی ترکیه ، آذرباییجان هم را افتاده و راه رو به روی کامیونهای ایرانی میبنده خدا شرشون و به خودشون برگردونه
آتیلا ۰۲ آذر ۱۴۰۰ | ۱۵:۵۴
یکی از دلایل ارایه مقالات گفتگو ویاداشتهای ضد ترکی ارایه شده از این سایت از واکنش سریع امروز سردبیر محترم جناب علی موسوی به توییت یکی از ساختارشکنان فراری بخوبی مشهود است که این گونه نوشتار از کجا سرچشمه می گیرند.
به آتیلا ۰۲ آذر ۱۴۰۰ | ۱۶:۵۴
این مقالات ضدترکی نیست واقعیات ترکیه است در مورد این سد تو عراق و سوریه هم بحثه حالا چون شما ترکید و ترکیه هم ترکه اگه ازش بنویسن میشه ضد ترکی ؟! این سد به زیان خود شما ترکها هم میشه البته شما که بلدید مهاجرت کنید بعد هرجا رفتید بگید آذرباییجان بوده غمتون نیست حق دارید بقیه مثل شما نیستن نگران آینده ایرانن
علمدار ی ۰۲ آذر ۱۴۰۰ | ۱۷:۴۹
با نگاهی گذرا به فهرست مقالات سایت محترم دیپلوماسی از اول تاسیس تا به امروز میبینیم در بین ۱۹۳ کشور عضو سازمان ملل ،و ۱۵ کشور همسایه ایران،و۵۴ کشور مسلمان، تنها به چند کشور ترکزبان که ۹۵ در صد مقالات تعلق یافته( ترکیه وج. اذربایجان و ترک زبانها ،) تماما با دید منفی توام با انواع انگ وافترا وحتی در بین مشترکین کامنت نویس هم اکثرا انها که نظرات مشابه مقاله دارند وموضوع را تایید میکنند را گزینش ودرج میکنند، از خودم سوال میکنم علت این هم دشمنی با کشورهای ترکزبان چیست، وقتی به کتب تاریخی مراجعه میکنم در مییابم که ترکان بیشترین خدمات واز جان گذشتگی را در راه ایران کرده و همیشه ایران را کشور خودشان دانستند وچه خدماتی در به استقلال وادبیات وماندگاری ایران که نکرده اند عقل حیران است، ولی حالا نقشه دشمنان چنان به ریشه این مملکت تیشه میزند که حتی ملاحظه بدنه عظیمی از ملت ایران را که ترک هستند هم نمیکنند وعملا اب به اسیاب دشمن ریخته و جامعه را به نوعی تنش روانی دچار میکنند، واگر کسی هم اعتراض کند فورا انگ پانترکی برایش میچسبانند، ولی انقدر چشمهایشان در اثر شوونیزم وراسیسم نابینا شده که درک نمیکنند توهین ناروا به بخشی از ترکان در همسایگی بلاخره مورد ازردگی ترکان داخلی هم خواهد شد، البته اگر سخن به حق باشد ومنافع ایران از ترکان همسایه در خطر باشد ،باز قابل تحمل است ولی بی مورد وبدون علت صبح وتاشام وتمام سال هر روز چند مقاله ضد ترکی جای بحث وتامل است که هر شخص بی طرف را معذب میکند، انسان برای یافتن دوست شاید عمری تلاش کند ،ولی برای دشمن ساختن کسی فقط یک توهین ناروا کافیست. سعی کنیم احترام ووظایف همسایگی را که در اسلام هم سفارش اکید شده رعایت کنیم.
به علمداری ۰۲ آذر ۱۴۰۰ | ۱۸:۱۳
این الان توهین و تهمته ؟ تو عراق و سوریه سرش بحثه شماها تعصب الکی دارید را از سایتهای آذرباییجانی و ترکیه ای که مقالات علیه ایران مینویسن نمیگید شبکه زده آذرباییجان فقط بحثهای تفرقه افکنی و قومی و دنبال میکنه اونم نه یکی چند تا گوناز توی یکیشه فقط خیلی ناراحتید برید اونا رو ببینید تحمل چند مقاله حق و هم در پورد سیاستهای ترکیه و آذرباییجان ندارید ؟! تازه تو همین سایت هم تو بخش کامنتها هم تو بخش مقالات کامنتها و مقالات پانترکها هم منتشر میشه اینا رو نمیگی
فدوی ۰۲ آذر ۱۴۰۰ | ۱۸:۳۱
در جواب علمداری ... سایت دیپلماسی ملک شخصی من نیست که بخواهم ازش دفاع کنم اما در بین این مقالاتی که شمردی چند تایش به زبان ترکی تاخته ؟ پاسخ صفر . اما پانترکها تا اسم رجب و الهام می آید رگ گردنی به حمایت از این دو اجنبی می پردازند . آیا به جز زبان دلیل دیگری هم برای اثبات این حمایتهای اغراق آمیز دارید ؟ قطعا پاسختان منفی است . پس شما بگویید چه کسی با زبان ، بازی می کنید . طرفداران ایران یا پانترکها ؟ اصلا چرا نامهایی تکراری که در این سایت پانترک بودنشان ثابت شده در مورد سایر مقالات مانند عراق ، افغانستان نظری نمی دهند . دم خروس از این واضحتر ؟ پانترکها که در بین ترکهای ایران درصدشان از یک هم کمتر است برای روشن شدن یک چراغ در ترکیه آرزوی به آتش کشیده شدن ایران را دارند . پس نعل وارونه نزن .
به علمدار ی ۰۲ آذر ۱۴۰۰ | ۱۹:۰۳
ما دشمنی با کشورهای ترک‌زبان با قدمت زیر ۱۰۰ سال ترکیه و ۳۰ سال شوروی ( باکو و...)نداریم ، تاریخ گواه جان‌فشانی‌ها ( نبرد نادر و صفویه با عثمانی‌ها ازبکها و....)و کشتارها ( جنایات آقا محمد خان در کرمان و تفلیس و....است ) و البته بذل و بخشش سرزمینها به بیگانگان هست( قرارداد آخال ،ترکمن چای ،گلستان و....) اما از نوشته شما و تبلیغات و سیاستگذاری باکو و آنکارا بر می آید که دنبال استفاده از ضعف ایران در سده گذشته یا حداقل حفظ اهرم فشار از قبیل ترانزیت ،انرژی ،اب و....هستند حال ایران زخم خورده تاریخ دیگر ایران قاجار نیست ،هرچند قومگرا های ۲۰۰ دلاری سعی در جلوه دادن آن باشند
خسرو ۰۲ آذر ۱۴۰۰ | ۱۹:۱۷
با تبریک به نویسنده محترم به خاطر فارغ التحصیلی و برگشتن به ایران ( عکس فعلی و یکسال پیش ) -- روش فعلی تان رویکرد اسلامی حکومتی است که لازمه اش امت گرایی است نه اقناع ایرانشهریها یا پانکردها -- که هر دو غده سرطانی هستند در پیکر ایران اسلامی
کوروش ۰۲ آذر ۱۴۰۰ | ۲۰:۲۵
کسی با ترک زبانان دشمن نیست و البته خیلی از مردم و کشورهایی که در آسیای میانه هستن خودشون رو ترک نمیدونن. مثلا کسی نمیگه ترک قرقیز! بعد اینجا بحث ترکیه ست. شما وکیل مدافع ترکیه هستید یا اردوغان؟ همین ترکیه چقدر در فیلمهای تاریخی ش به ایرانیها توهین کرده؟ الان با این حرفها راجع به ترکیه شما آزرده خاطر شدید ولی ایرانیها و فارسها و کردها و ... که سالهاست مورد برچسبهای پانترکی قرار میگیرن، تاریخشون جعل میشه، بزرگان و شعراشون مصادره میشه، توی ورزشگاه به خودشون و زبان شون و قومیت شون و به خلیج فارسشون توهین میشه، چی باید بگن؟ یه سوزن هم به خودتون بزنید بد نیست. اما در مورد ترکیه مسلما این فقط مشکل ایران نیست. ارمنستان و یونان و قبرس و سوریه و عراق و ... سالهاست با ترکیه بابت مسایل مختلف مشکل دارن. هر کی هم اینجا ترکیه رو نقد میکنه ارتش سایبری میت و اردوغان میریزن و بحث رو قومیتی میکنن. برن پی کارتون بابا. کسی به شما کاری نداره.
رضایی ۰۳ آذر ۱۴۰۰ | ۱۷:۵۳
خسرو شرم بر فردی باد که با زبان مقدس پارسی سنگ ترک جماعت عثمانی مفلوک را به سینه بزند. کجایی نادرشاه کجایی...