از حفظ موقعیت استراتژیک تا تلاش پر کردن جای خالی امریکا

روسیه در منطقه دوست است یا دشمن؟

۰۸ اسفند ۱۳۹۸ | ۱۸:۰۰ کد : ۱۹۸۹۸۵۰ اخبار اصلی خاورمیانه

روسیه از سال ۱۹۷۱ تا کنون در بندر طرطوس سوریه پایگاه دریایی در اختیار دارد و به تازگی به نوسازی و تجهیز آن مبادرت کرده است. روسیه در غرب سوریه نیز پایگاه هوایی حمیمیم را در اختیار دارد. بزرگترین دستاور جنگ داخلی سوریه دسترسی پیدا کردن روسیه به آب های گرم مدیترانه است.

نویسنده: مریم ایلایدا اطلس

دیپلماسی ایرانی: با اینکه روسیه با پایان یافتن جنگ سرد بازیگری مهم در خاورمیانه بوده اما نفوذ مسکو در این منطقه از جهان از سال 2015 به بعد، یعنی پس دخالت در جنگ داخلی سوریه به نفع بشر اسد به گونه ای چشمگیر افزایش یافته است. البته سوریه از دهه 1960 یعنی دوران خروشچف به این سو، همواره در حوزه نفوذ شوروی سابق و روسیه کنونی قرار داشته است.

باز گشت نظامی آمریکا به خاورمیانه در پی حوادث یازده سپتامبر به ویژه اشغال عراق برای روسیه رویداد خوشایندی نبود چون مسکو از آن بیم داشت که عراق تحت اشغال امریکا به کشوری مرفه و دموکراتیک تبدیل شود و موقعیت روسیه را در سوریه در همسایگی عراق به خطر اندازد.

از زمان ریاست جمهوری باراک اوباما، رئیس جمهوری پیشین ایالات متحده، آمریکا به بازیگری رو به افول در صحنه خاورمیانه تبدیل شده است. واشنگتن انگیزه ای برای حل مسائل و مشکلات خاورمیانه ندارد و حاضر نیست نقش ابر قدرت را در این منطقه بازی کند.

در مقابل، روسیه در خلال یک دهه گذشته منتهای تلاش خود را کرده است تا جای خالی آمریکا در خاورمیانه را پر کند. روسیه اکنون به عنوان بازیگر اصلی در سوریه از قدرت و نفوذ لازم برای ایجاد دردسرهای طولانی در خاورمیانه برخوردار است و می تواند توازن قدرت را در این منطقه به سود منافع خود تغییر دهد.

برای مثال، روسیه با تقویت حکومت بشار اسد به حضور ایران نیز در این کشور که مایه نگرانی اسرائیل است رضایت داده است. حمایت از ایران موجب قدرت گرفتن بیشتر شیعیان در منطقه می شود که خود می تواند به بروز درگیری های بیشتر فرقه ای در عراق بیانجامد.

نکته قابل توجه این است که روسیه در ضمن تلاش می کند در زمینه انرژی و مسائل امنیتی با اسرائیل نیز همکاری کند و از همین جا تضاد در سیاست روسیه در منطقه خاورمیانه آشکار می شود.

روسیه از سال 1971 تا کنون در بندر طرطوس سوریه پایگاه دریایی در اختیار دارد و به تازگی به نوسازی و تجهیز آن مبادرت کرده است. روسیه در غرب سوریه نیز پایگاه هوایی حمیمیم را در اختیار دارد. بزرگترین دستاور جنگ داخلی سوریه دسترسی پیدا کردن روسیه به آب های گرم مدیترانه است. حضور نظامی روسیه در حاشیه دریای مدتیرانه به این کشور این امکان را داده است تا در هر سطحی که اراده کند در مسائل و امور این مطنقه از جهان بدون رایزنی با دیگر قدرت های جهان دخالت کند. افزون بر پایگاه دریایی طرطوس و پایگاه هوایی حمیمیم، روسیه یک پایگاه نظامی دیگر در نزدیگی قامیشلی در اختیار دارد که در مجاورت میدان های نفت و گاز منطقه است و در ضمن این پایگاه در امتداد جاده ترانزیت عراق به سوریه واقع شده است. این پایگاه تا نوامبر سال 2019 در اختیار نیروهای آمریکایی بود اما پس از خروج نیروهای آمریکایی از این منطقه، نیروهای روسیه جای آنها را گرفته اند.

روسیه در سال 2016 ناو هواپیمابر دریاسالار کوزنتسف را برای بمباران اهدافی که در اختیار تروریست ها در ادلب و حمص است به سواحل سوریه فرستاد و از آن به بعد مشخص شد که روسیه در کنار بشار اسد ایستاده و قرار است همچنان تا سال های آتی نیز در کنار او بماند. اکنون چنین به نظر می رسد که تنها برنده جنگ داخلی چندین ساله سوریه، مسکو بوده است. بی ثباتی، آشفتگی و مناقشات در خاورمیانه زمینه لازم را برای تبدیل شدن روسیه به قدرت برتر و تاثیر گذار در منطقه فراهم کرده است. در چنین اوضاع و احوالی این پرسش مطرح است که آیا روسیه را خاورمیانه باید دوست تلقی کرد یا دشمن؟

منبع: دیلی صباح / تحریریه دیپلماسی ایرانی

کلید واژه ها: روسیه سوریه روسیه و سوریه عراق دریای مدیترانه خاورمیانه ایالات متحده امریکا روسیه و امریکا

نظر شما :

محمد ۰۸ اسفند ۱۳۹۸ | ۱۹:۳۵

بنا به پشتوانه چند قرن درگیری با استعمارگران مختلف ، ملت ایران به این نتیجه رسید که چیزی به اسم دوستی ابرقدرتها وجود ندارد ، و طبق همین اصل شعار نه شرقی نه غربی سر داد ، اینها همان متفقین جنگ جهانی هستند ، همان اشغالگران ایران ، پس روسیه نمی تواند دوست ایران باشد

خسرو ۰۸ اسفند ۱۳۹۸ | ۲۰:۳۶

روسیه نه دشمن دایمی است و نه دوست همیشگی ، روسیه همسایه فرصت طلب خاورمیانه و ایران است که از هر فرصتی بهره مند میشود ، اینکه دوست همیشگی داشته باشد برایش مهم نیست ، هر دوستی را در وقت مقتضی قربانی منافعش خواهد کرد ، خواهیم دید که بشار اسد و علوی ها را بعد از اتمام تاریخ مصرف شان چگونه خواهد فروخت ، همانطوری که قبلا قذافی و صدام و ...را فروخت ، در حالی که برای دادن s300به ایران کلی ناز و افاده و پول پیش و غیرو به خرج داد خودش به عربستان پیشنهاد فروش S400را داده است ودر مواقع مقتضی رادارها را در سوریه بسته و به اسراییل مجوز بمباران مواضع نیروهای ایران و حزبالله را میدهد با روسیه باید از موضع بالا رابطه داشته باشیم یعنی با قدرت هر وقت لازم شد محکومش کنیم مثلا در سرکوب مسلمانان چچن یا تصرف کریمه اکراین و...باور کنیم که آن موقع روسیه بیشتر رعایت حال مارا خواهد کرد

ایرانی ۰۹ اسفند ۱۳۹۸ | ۰۷:۰۵

هیچ کدام. به دنبال منافع خودش است. اما کاری که اخیرا روسیه در به هلاکت رساندن سربازان ترک، در واقع اشغالگر و همکاران داعش و النصره سابق و گروه های تکفیری هستند، انجام داد ضربه بزرگی به توهمات کشورگشایی و نئوعثمانی ترکیه بود که در راستای منافع سایر کشورهای منطقه هم قرار می‌گیرد. خیلی زودتر از این باید در عراق، قبرس، لیبی و سوریه جلوی اشغالگری و پمپاژ تروریسم تکفیری توسط ترکیه گرفته می‌شد.

ﻓﺪﻭﻱ ۰۹ اسفند ۱۳۹۸ | ۰۷:۰۷

ﻳﻜﻲ اﺯ ﻣﺸﻜﻼﺕ ﺁﻣﺮﻳﻜﺎ ﻓﻴﻞ ﻫﺎی ﺩاﺧﻞ ﺗﻨﺎﻗﺾ ﮔﻮﻳﻲ اﺳﺖ. ﻭﻗﺘﻲ اﺯ ﺩﺷﻤﻨﻲ ﺑﺎ ﺁﻣﺮﻳﻜﺎ ﻣﻲ ﮔﻮﻳﻲ, ﺳﺮﻳﻊ ﻣﺪﻋﻲ ﻣﻲ ﺷﻮﻧﺪ ﻛﻪ ﺩﺭ ﻋﺎﻟﻢ ﺳﻴﺎﺳﺖ ﺩﻭﺳﺖ و ﺩﺷﻤﻦ ﺩاﻳﻤﻲ ﻭﺟﻮﺩ ﻧﺪاﺭﺩ و ﻭﻗﺘﻲ اﺭ ﺭﻭﺳﻴﻪ ﻣﻲ ﮔﻮﻳﻲ, ﻳﻚ ﺩﺷﻤﻦ ﻫﻤﻴﺸﮕﻲ ﺭﻭ ﻧﺸﺎﻧﺖ ﻣﻲ ﺩﻫﻨﺪ. ﺩﺭ ﺣﺎﻟﻲ ﻛﻪ اﮔﺮ ﺩﻭﺳﺘﻲ و ﺩﺷﻤﻧﻲ ﺭا ﻣﻘﻂﻌﻲ ﺑﺪاﻧﻴﻢ ﻛﻤﺎاﻳﻨﻜﻪ ﺁﻣﺮﻳﻜﺎ ﺩﻭﺳﺖ ﻫﺎ ﻣﻲ ﮔﻮﻳﻨﺪ, ﭘﺲ اﻳﻦ ﺭﻭﺳﻴﻪ ﻓﻌﻼ ﺭﻭﺳﻴﻪ ی ﺗﺮﻛﻤﻨﭽﺎﻱ ﻧﻴﺴﺖ ﻛﻪ ﻫﻴﭻ ﺑﻠﻜﻪ اﻻﻥ ﺩﻭﺳﺖ ﻣﺎ اﺳﺖ و ﻭﺟﻮﺩﺵ ﺩﺭ ﺧﺎﻭﺭﻣﻴﺎﻧﻪ اﻧﺪﻛﻲ اﺯ ﺯﻫﺮ ﺩﺷﻤﻨﻲ ﺁﻣﺮﻳﻜﺎ ﻋﻠﻴﻪ اﻳﺮاﻥ ﺭا ﻛﻢ ﻣﻲ ﻛﻨﺪ.

احسان ۰۹ اسفند ۱۳۹۸ | ۱۹:۱۱

روسیه مشکلات اقتصادی خیلی زیادی داره و به هیچوجه دارای نفوذ سیاسی و اقتصادی بالایی در مناقشات بین المللی نیست عملا تنها اهرم فشار این کشور بر باقی اروپا فروش گاز به قاره سبز هست اما پس از پیدا شد منابع عظیم گازی در دریای مدیترانه و خیز مثلث اسرائیل-یونان-قبرس با پشتیبانی سیاسی امریکا برای استخراج و فروش گاز به اروپا روسیه رو در شرایط بدی قرار داده. روسیه بشدت سعی داره غرب مدیترانه رو کنترل کنه و تنها از طریق سوریه میتونه به این هدف برسه. ایران علاقه داره روسیه رو متحد خود بنامه اما روسیه ایران رو متحد خودش نمیدونه و فقط به ایران به چشم یک همکار استراتژیک در کوتاه مدت نگاه میکنه نه بیشتر و عدم دفاع روسیه از نیروهای ایرانی در سوریه از حملات اسرائیل شاهدی بر این ادعاست.

حسین ۰۹ اسفند ۱۳۹۸ | ۲۱:۴۵

به به ایرانی فیک. باز هم جناب "کورد" از دیدگاه منافع اقلیم، روسیه را دوست می دانند. حال آنکه وقتی روسیه کردها را در عفرین فروخت، از نظر همفکران ایشان روسیه خائن بود. بگذریم. روسیه دوست ما نیست، اما نباید با آن هم دشمنی کرد، بلکه باید با آن کار کرد. میدانیم که روسها با اسراییل و عربها رابطه دارند. تاریخ ناخوشایندی هم با روسها داریم. آنها قفقاز و آسیای مرکزی را از ما گرفتند. کمک به تجزیه طلبان خائن (از میرزا کوچک خان بگیرید تا پیشه وری خائن و قاضی محمد) از دیگر جنایات روسیه علیه ایران بود. اما در عصر حاضر چند بار در برابر غرب از ما حمایت کردند (میتوان کشتن سربازان رجب احمق در سوریه -در این چند روز اخیر- را نیز از کارهای مفید روسها در راستای منافع ایران شمرد). پس کار کردن با روسها آری، اما اعتماد به آنها هرگز. همین در مورد غربی ها هم صدق می کند، یعنی با آنها هم باید کار کرد اما نباید به آنها هم اعتماد کرد. محور همکاری ها هم باید منافع ایران عزیزمان باشد.

افخمی ۱۰ اسفند ۱۳۹۸ | ۰۴:۱۱

واشنگتن حاضر نیست نقش ابرقدرت را در منطقه بازی کند!!!!!!!!! عجب ،بشنو از مادر ....

ایرانی ۱۰ اسفند ۱۳۹۸ | ۲۱:۴۳

من فیک هستم که به کسانی که همین امروز در بمباران هوایی نیروهای حزب الله را شهید کردند حمله میکنم و شما از آنها دفاع میچنید فیک نیستید؟ خخخخ دنیا شما را شناخته است دیگر حنایتان رنگی ندارد. من اگر بخواهم اسم دیگری بگذارم آن هم ممکن است چون در هر صورت شما من را نمی‌شناسید ولی به هوش زیادی نیاز نیست واقعا که بفهمیم در این موضوع روسیه کار درستی کرده است. وگرنه من در شرایط دیگری ممکن است همینطور به روسیه هم انتقاد کنم. درکش خیلی سخت نیست اگر کسی به ادبیات فارسی آشنایی داشته باشد. ضمنا اگر شما نزدیکی با سربازهای ترک حامی داعش احساس نمی‌کردید واکنش نشان نمیدادید. همانطور که گفتم دنیا شما را خوب شناخت و در ماجرای اخیر شمال سوریه از غرب تا شرش از جمله کشور خودمان محکوم تان کردند.

فرهاد ۱۱ اسفند ۱۳۹۸ | ۱۱:۳۰

ترکیه امروز به مواضع ایران هم در سوریه حمله کرد. حالا یک عده با پشتیبانی از این وحشی‌ها به هموطنها حمله هم میکنن. شرافت یک زمان معای خاصی داشت.

خسرو ۱۱ اسفند ۱۳۹۸ | ۱۹:۲۴

بعضی ها از هرفرصتی برای دشمنی و نوشتن علیه ترکیه استفاده می کنند ، این دشمنی فقط مخصوص مزدوران وابسته به پ ک ک هست ، ترکیه رقیب ولی دوست ایران است در همه مواضعش این دیده می شود ، چند نفری با اسامی ساختگی که در همه جا با جملات کلیشه و همیشگی شان نفرت پراکنی می کنند واقعیت ها را قبول ندارند روسها به درخواست اسراییل بیشتر فرماندهان سوری طرفدار ایران در داخل ارتش سوریه را کشته اند وهرازچندگاهی نیروهای ایرانی را می زنند بشار اسد در میان بعثیهای طرفدار روسیه محاصره شده است کم کم از ایران فاصله میگیرد مردم ودولت ترکیه در تحریمها همدل ایران بوده اند بخواهیم یا نخواهیم ترکیه همسایه ماست و این تداوم خواهد داشت افغانها را تحقیر می کنید اعراب را ...خور می گویید وترکها را ...و پاکستانیها را ...و فقط اورپاییها را می پسندید ولی خب آنها هم شما را نمی پسندند انسان باشید نفرت پراکنی نکنید

بیکار ۱۹ آبان ۱۳۹۹ | ۲۲:۰۲

سلام بر تحلیلگران و راننده تاکسیای عزیز

ابی ۰۲ خرداد ۱۴۰۱ | ۱۳:۵۲

کسی هست ما را روشن کند چه تفاوتی بین روسیه و امریکا هست. خوب. امریکا میگه من زورم زیاده تحریم می کنم. روسیه هم میگه من زورم زیاده هم صادرات گندم و غلات و روغن اکراین را اجازه نمی دهم و هم برای اینکه امریکا و اروپا و دنیا مجبور بشوند به من امتیاز بدهند صادرات گندم و محصولات کشاورزی روسیه را هم متوقف کرده. همین باعث شده میلیاردها نفر در دنیا به خصوص در کشورهای فقیر تر با بحران غذا و حتی قحطی روبرو شوند. لطفا نفرمایید که امریکا روسیه را تحریم کرده. امریکا هرگز در هیچ موردی و در هیچ جنگی محصولات غذایی را تحریم نکرده. اگر مثلا صادرات محصولات غذایی را به ایران تحریم کرده پس دولت چگونه به راحتی در سالهای اخیر تحریم سالی 50 میلیون تن نهاده های دامی و محصولات غذایی مانند گندم وارد کرده و حالا همان واردات را با ارز 25 هزار تومنی می خواهد پای ملت حساب کند. امریکا حتی کره شمالی یا ویتنام را تحریم غذایی نکرد و حتی صدام و عراق را تحریم عذایی نکرد و در اوج جنگ سرد به دشمن خونی خود یعنی شوروی که کشاروزی اش کفاف غذای ملتش را نمی کرد میلیون ها تن غذا و محصولات غذایی صادر می کند. دشمن امریکا باشیم ولی از دایره انصاف خارج نشویم. اگر تنها به قاضی نرویم قطع بدانید که انها هم مجبور می شوند منصفانه تر رفتار کنند.