تاثیر تحریم ها علیه ایران بر اقتصاد جهان

نویسنده: بن چپمن

دیپلماسی ایرانی: ایالات متحده در حال اعمال مجدد همه تحریم هایی علیه ایران است که در دوران ریاست جمهوری باراک اوباما به عنوان بخشی از توافق هسته ای حاصل شده در سال 2015، لغو شده بودند.

دونالد ترامپ رئیس جمهوری آمریکا روز جمعه نام هشت کشور را اعلام کرد که در صورت ادامه واردات نفت ایران با هیچ مجازاتی از سوی ایالات متحده مواجه نخواهند شد که از جمله آنها می توان به کره جنوبی، ژاپن و هند اشاره کرد. ترامپ در ماه مه آمریکا را از توافق هسته ای بین ایران و سایر قدرت های جهانی خارج کرد و گفت توافق هسته ای در ذات خود نقص هایی دارد.

اما تحریم هایی که ایالات متحده علیه ایران اعمال کرده اند و می کنند، دقیقا چه هستند و این اقدام یک جانبه رئیس جمهوری آمریکا چه تبعات جهانی در پی خواهد داشت؟

جدیدترین دور تحریم‌ ها که قرار است از 5 نوامبر اجرایی شود، بیش از 700 کسب و کار، فرد حقیقی و دیگر نهادها را که در صنعت نفت و بانکی ایران فعالیت می کنند، هدف می گیرند. از ماه مه که ترامپ آمریکا را از توافق هسته ای ایران خارج کرد، ارزش ریال بیش از دو سوم کاهش یافته است و صادرات نفتی ایران هم در بازه زمانی شش ماهه از 2.7 به 1.6 میلیون بشکه در روز کاهش یافته و به افزایش بهای نفت خام انجامیده است.
مرتبه‌ قبلی که ایران با تحریم مواجه شد (2012) اقتصادش بیش از 6 درصد کوچک شد و این مرتبه هم انتظار می رود که اقتصاد ایران در مواجهه با تحریم ها دچار شوک جدیدی شود. در حقیقت، ترامپ هم همین هدف را دنبال می کند. او می خواهد که با مجازات ایران، این کشور را به دست کشیدن از برنامه هسته ای برای همیشه وادار کند و نفوذ ایران را در منطقه کاهش دهد.

مایک پومپئو، وزیر امور خارجه آمریکا گفت که مجازات ها علیه ایران با هدف کاهش درآمدهای نظام این کشور صورت گرفته است. ترامپ هم سعی کرد همان منظور را با پوستر جنجالی خود با واژگان «تحریم ها می آیند» برساند. اندک زمانی پس از آنکه تحریم های جدید علیه ایران و البته نام کشورهایی که از آنها مستثنی هستند اعلام شد، ترامپ در توئیتر خود پوستری را منتشر کرد که پس زمینه آن، ساختار واژگان و حتی فونت استفاده شده همگی برگرفته از سریال «بازی تاج و تخت بودند.»

در نتیجه تصمیم دولت آمریکا به مستثنی کردن برخی از تحریم ها علیه ایران، تاثیرات آنها بر اقتصاد جهانی کاهش یافت. قیمت نفت برنت که یک شاخص جهانی در قیمت نفت خام محسوب می شود، از بشکه ای 85 دلار در بیشتر یک ماه گذشته، در معاملات روز شنبه حدود 15 درصد کاهش یافت. در نتیجه، بخش زیادی از کالاها و خدماتی که (در زمینه های تولید و حمل و نقل) به نفت بستگی داشتند، به اندازه ای که تصور می شد تحت تاثیر قرار نخواهند گرفت.

پومپئو گفت: «رویکرد متمرکز و دقیق ما در جهت ایجاد ثبات در قیمت ها کاملا موفق بود و قیمت نفت برنت دقیقا با ماه مه امسال و پیش از آنکه ما از توافق هسته ای با ایران خارج شویم، برابر است. او افزود: «این نه تنها برای مصرف کنندگان آمریکایی و اقتصاد جهانی خوب است، بلکه راهکاری برای ممانعت از اقدام ایران در جهت افزایش درآمد نفتی خود در زمان کاهش سطح صادرات، به شمار می رود.»

اشلی کلتی، تحلیل گر نفت و گاز در «کانتور فیتزجرالد یوروپ» گفت تنها قطعیتی که درباره قیمت نفت در آینده نزدیک وجود دارد این است که به شدت نوسان خواهد داشت: «در آینده نزدیک می توانیم عقب نشینی قیمت نفت برنت به کمتر از بشکه ای 70 دلار را شاهد باشیم، اگرچه انتظار نداریم که به کمتر از بشکه ای 65 دلار برسد، چراکه کشورهای اوپک برای تولیدات بیشتر با نبود ظرفیت مازاد فیزیکی مواجه هستند و تحریم های ایران و کاهش تولیدات نفتی ونزوئلا هم به کاهش نفت موجود در بازار می انجامند.»

اگرچه 8 کشور از تحریم های آمریکا مستثنی شده اند، اما همچنان مشکل پرداخت هزینه نفتی که خریداری می کنند، باقی است. بدین ترتیب، این بودجه برای ایران تنها برای خرید مواد غذایی، دارو یا دیگر کالاهای تحریم نشده از خریداران نفتی قابل استفاده خواهد بود.

منبع: ایندیپندنت / مترجم: طلا تسلیمی