لبنانی‌ها هر گونه جنگی علیه ایران را بعید می‌دانند

دیپلماسی ایرانی: همچنان حرف هایی که میان امریکا و ایران رد و بدل می شوند زیر سقف خطر بیان می شوند، رئیس جمهوری جدید امریکا با مواضع جدیدی نیامده است، او همان حرف هایی را می زند که در تبلیغات انتخاباتی خود می زد که جلوی ایران می ایستد و جلوی نفوذ آن را می گیرد. اما همان طور که هیچ کدام از کارشناسان یا نظرسنجی ها و رسانه های دنیا باور نمی کردند او پیروز انتخابات شود، الآن هم نمی توان پیش بینی کرد با "سیاست های تصادفی و بی هدفی" که این "تاجر پیشه" در پیش گرفته چه پیش خواهد آمد. مثل همین قانون ممنوعیت ورود اتباع 7 کشوری که هیئت عالی قضایی امریکا آن را نقض کرد، هیچ کس نمی داند بر چه اساس او چنین قانونی صادر کرد و آیا به نتایجش فکر کرده بود یا خیر. امروز هم چه کسی می تواند آینده مسیر تنش در روابط ایران – امریکا را پیش بینی کند؟ آیا این "بی تجربه سیاسی" به "مرد جنگ" تبدیل خواهد شد و تنش را آن قدر تشدید خواهد کرد که وارد جنگ نظامی با ایران شود؟

بر این اساس کارشناسان و ناظران لبنانی تلاش می کنند اوضاع را زیر نظر بگیرند و ببینند که سطح تنش در روابط ایران – امریکا تا کجا پیش خواهد رفت. آیا ممکن است حزب الله و اسرائیل در همین چارچوب وارد نبرد تازه ای شوند؟ یا این که رویارویی ها در سطح تحریم ها باقی خواهد ماند و لبنان هم از این تحولات به دور خواهد بود؟ با علم بر این که کشورهای بزرگ منطقه مثل سوریه و عراق همچنان درگیر جنگ هستند و فضای جنگ در آنها همچنان پابرجاست. با این حال گزارش ها حاکی از آن است که ترامپ می خواهد جلوی نفوذ ایران در سوریه از طریق حزب الله را بگیرد، و این امکان ندارد مگر با هماهنگی روسیه.

خیلی سخت می توان نیات این مرد را پیش بینی کرد، به دوران های سابق امریکا نیز نمی توان اعتماد کرد، تنها دلیل شناخت ترامپ حرف هایی است که در انتخابات زد، همان چیزی که یک بار گفت که کشورش و منطقه و امریکا در مسیر فاجعه هستند. قطعا آن چه امروز تلاش می کند به دنیا به ویژه ایران بگوید، این است: "من اوباما نیستم."

در این میان آیا ممکن است لبنان به عرصه رویارویی ایران و امریکا تبدیل شود؟ ریاض طباره، سفیر سابق لبنان در واشنگتن در این باره به النهار می گوید: «اگر هر گونه حمله ای به ایران بشود ایران تهدید کرده که موشک هایش را شلیک خواهد کرد، قطعا مثل همیشه موشک های حزب الله هم استفاده خواهند شد. آنها این بار صحبت از موشک هایی کرده اند که می تواند هر نقطه اسرائیل را هدف قرار دهد، روشن است که پاسخ ایران از جانب لبنان داده خواهد شد، برای این که نمی خواهد برایش مشکلاتی به وجود آید.»

اما درباره ترامپ هیچ چیز غیرممکن نیست. طباره می افزاید: «اگر بپذیریم که امریکا به ایران حمله نمی کند و ایران هم پاسخ خود را با حمله موشکی به اسرائیل یا پایگاه های امریکا در منطقه نمی دهد، آن گاه تهدیدهای ایران بعید است که به سمت تحریک حزب الله برای حمله به اسرائیل کشیده شود، مگر این که قرار باشد اسرائیل به کمک امریکا به تاسیسات هسته ای ایران یا مراکز استراتژیک این کشور حمله نظامی کند، چنین خطری همیشه وجود دارد، اما فکر نمی کنم که لبنان نقشی در این جنگ داشته باشد اما اگر ایران دست و پایش را گم کرد و امور از دستش خارج شد و دید که در جنگی خطرناک درگیر شده بعید نیست حزب الله هم وارد کارزار شود.»

همچنان درک مواضع امریکا آسان نیست و نمی توان دقیقا پیش بینی کرد که امریکای دوره ترامپ چه می خواهد بکند. عبدالله بوحبیب، سفیر سابق لبنان در واشنگتن در این باره می گوید: «هیچ کس نمی داند که ترامپ چه خواهد کرد حتی خودش هم نمی داند، این چیزی است که روزنامه های امریکایی می گویند، برای همین خیلی سخت می توان پیش بینی کرد چه خواهد کرد. بر این اساس با وجود ترامپ جنگ ایران – امریکا ممکن است اما در عین حال او خودش هم به دنبال جنگ نیست.»

وی در توضیح تحلیلش می گوید: «ترامپ نمی خواهد همین مسیر فعلی را ادامه دهد، او امروز با مکزیک و استرالیا و اروپا به اختلاف خورده و شاید در اولین نشست با کانادا نیز به اختلاف بخورد، او طوری برخورد می کند انگار که مدیر شرکت است و باید حرفی که می زند انجام شود، در حالی که فراموش کرده سیاست فرق می کند.»

با این وجود بو حبیب بعید می داند که جنگی به لبنان انتقال یابد و می گوید: «بعید می دانم جنگی در بگیرد برای این که کسی برای انجام آن آماده نیست، همین الآن 10 هزار نیروی امریکایی در عراق است و همین تعداد در افغانستان حضور دارد و این توانایی را نمی بینم که کسی بتواند جنگ سومی را راه بیندازد.»

اما کارشناس و پژوهشگر سیاست بین الملل، فرید الیاس الخازن در این باره می گوید: «تنش میان دو طرف قابل انتظار بود، اما با این حال همچنان روشن نیست که ترامپ چه می خواهد انجام دهد. سوالی که امروز مطرح می شود این است که تا چه درجه ای این تنش بالا می گیرد؟»

وی در ادامه می افزاید: «در کنگره امریکا مخالفتی با هر گونه گشایش در رابطه با ایران وجود دارد و ترامپ با تحریک اسرائیل به این جهت متمایل می شود، در عین حال امور به سطح رویارویی نمی رسد، در نتیجه اگر به این مرحله رسید مساله فقط محدود به لبنان یا مساحت کشور ما نخواهد بود.»

وی با یادآوری "سناریوی ترویکای متهورانه" می گوید: «اگر اسرائیل از مواضع امریکا سوء استفاده کند، سقف تنش را بالا می برد بدون این که بداند به کدام سمت و سو خواهد رفت، اگر کار به حمله به ایران بکشد، ایران واکنش نشان خواهد داد و کل منطقه به عرصه جنگی تمام عیار تبدیل خواهد شد، اما این سناریو بعید است.»

جنگ اسرائیل با لبنان چقدر جدی است؟

جنگ اسرائیل با لبنان با پشتیبانی امریکا چقدر می تواند جدی باشد؟ طباره جواب می دهد: «اسرائیل و ایران نمی خواهند از طریق حزب الله در زمان فعلی جنگی در بگیرد، چنین جنگی به مصلحت امریکا هم نیست. اما امروز صحبت از ترامپ است، کسی که به شکل جنون آمیزی برخورد می کند، این شخص از خودش تصمیمی ندارد و واکنش هایش احساسی است. اما اگر بحث و جدلی را به او واگذار کنیم ممکن است منطقی برخورد کند، به مصلحت امریکا نیست که لبنان وارد آشوب شود، برای این که امریکایی ها سابقا تجربه این وضعیت را داشته اند، عملیات آدم ربایی و حمله به سفارت و همچنین عملیات مشهور مارینز را به خاطر دارند، برای همین بر این اعتقادم که به مصلحت امریکا است که لبنان آرام باقی بماند.»

اما ابو حبیب در پاسخ به این سوال می گوید: «نتانیاهو از اولمرت باهوش تر است، این بار حزب الله در جنگ شکست نمی خورد، اما بعید می دانم اصلا جنگی از سوی اسرائیل در بگیرد و هیچ نشانه ای برای وقوع چنین جنگی مشاهده نمی شود.»

خازن نیز می گوید: «روشن است که ترامپ واکنش ها را با حملات سیاسی خارجی یا داخلی خود می آزماید. او تصمیمی را می گیرد و منتظر واکنش ها می ماند، سیاست های او بیشتر بی هدف است، تصمیمی را می گیرد بدون این که بداند به چه نتیجه ای می رسد، در حال حاضر بعید می دانم هر گونه رویارویی نظامی در بگیرد.»

اما در عین حال خازن هشدار می دهد: «در صورتی که بخواهند برای توافق وین در برجام بازی درآورند آن گاه ممکن است رویارویی ای به وجود آید، اما آن چه امروز می بینیم فقط عرض اندام است و ادعاهای کلامی است.»

وی در ادامه می افزاید: «لبنان به دلایل مختلف از جنگ به دور خواهد بود، یکی از دلایل این که است که در جای دیگری از منطقه جنگ جریان دارد، شاید ترامپ تصمیم های بیشتری بگیرد تا حزب الله را هدف قرار دهد اما سیاستش کلا بی هدف و تصادفی است.»

منبع: النهار / ترجمه: علی موسوی خلخالی