حمله به سفارت عربستان اعدام شیخ نمر را تحت‌الشعاع قرار داد

دیپلماسی ایرانی: نشست «بررسی آخرین تحولات روابط ایران و عربستان سعودی» با حضور داوود هرمیداس باوند، استاد حقوق بین الملل دانشگاه و ابراهیم متقی استاد روابط بین الملل دانشگاه تهران از سوی «مرکز پژوهش های دیپلماسی ایرانی» در حال برگزاری است. گزیده ای از اظهارات سخنرانان در پی می آید و متن کامل آن بزودی منتشر می شود.

داوود هرمیداس باوند:

- اعدام روحانی شیعه در عربستان اعتراض مجامع شیعی و بین المللی را برانگیخت.

- عربستان آخرین کشوری است که می تواند مدعی ارزش های حقوق بشری شود.

- وزیر خارجه ترکیه که ۴ سال پیش برای مذاکره به تهران آمده بود گفت ادامه حمایت شما از بشار اسد به نفع شما نخواهد بود و تا ۳ ماه دیگر رژیم اسد سقوط می کند.

- انتظار ترکیه و عربستان این بود که آمریکا در مساله سوریه رویکرد سخت افزاری در پی بگیرد.

- تمرکز آمریکا از خاورمیانه به آسیای دور منتقل شده است.

- برخی معتقدند عربستان با اعدام شیخ نمر دامی گسترد برای کشاندن ایران به بحران. اتفاقی که در سفارت عربستان در تهران افتاد سبب شد مساله ۱۸۰ درجه عوض شود و اعدام شیخ نمر تحت الشعاع حمله به سفارت قرار گیرد.

- کشورهای منطقه نگران بودند تنش بوجود آمده بین ایران و عربستان سبب تاخیر و تعلل در حل مساله سوریه شود و مایل نیستند عربستان پیروزی نسبی کسب کند و قائل به اصالت جایگاه واقعی ایران در منطقه هستند.

- نقطه ضعف ما فقدان وحدت استراتژیک است. به جای اینکه وزارت خارجه تنظیم کننده و سخنگوی امور خارجی ایران باشد، در جامعه بسیاری افراد به خود اجازه می دهند درباره سیاست خارجی اظهارنظر کنند. برخی نهادها تصور می کنند می توانند خط مشی هایی تعیین کنند که به ضرر منافع کشور تمام می شود.

- ایران باید از موضع مصلحانه ای که کشورهای مهم جهان گرفتند حسن استقبال ضمنی کرده و تلاش کند مسائل خود را با کشورهای غربی حل کند تا آثار تنش های عربستان را کمرنگ کند.

ابراهیم متقی:

- جهان عرب و جهان ایرانی دو دنیای متفاوت با دو نگاه و جهت گیری مختلف هستند. البته جهان ترک و اسرائیل دو قدرتی هستند که معادله قدرت در خاورمیانه را تحت تاثیر قرار می دهند. مثلث عربستان، ترکیه و اسرائیل مثلث همگونی هستند که مقابل جمهوری اسلامی قرار دارند.

- رویارویی ایران و جهان عرب بیشتر شده است. گراهام فولر

- تولد جمهوری اسلامی با تولد منازعه جهان عرب با ایران ادامه پیدا کرد.

- جبهه پایداری عرب با ایفای نقش یمن، سوریه و عراق در مقابل کشورهای محافظه کار عرب قرار داشتند. اما بعد از انقلاب اسلامی این جبهه کارکرد خود را از دست داد و رادیکالیسم عربی علیه ایران بسیج شد و به تقویت صدام حسین در جنگ با ایران پرداختند.

- تعطیلی سفارت عربستان در ایران یک قالب نمادین دارد که عینیت خود را در ژانویه ۲۰۰۶ نشان داد.
- نه ایران می خواهد انعطاف ایدئولوژیک و سیاسی داشته باشد و نه عربستان. نگاه اسرائیل و غرب بر اینست که جنگ ایران و عربستان ادامه پیدا کند. ایران و عربستان در حال جنگ دست نشانده و کم شدت هستند.
- نباید منتظر پایان منازعه ایران و عربستان در کوتاه مدت باشیم.
- جنگ امروز هم منازعه هویتی و گفتمانی دارد و هم راهبردی و ژئوپلتیکی. این منازعه ادامه پیدا خواهد کرد و تشدید خواهد شد.
- داوود اوغلو نخست وزیر ترکیه می خواهد به قبل از معاهده سور برگردد. معاهده ای که به پایان امپراتوری عثمانی انجامید. این نظر یک قالب ایدئولوژیک سلفی دارد.

- بازی برده را به دلیل نقش برخی مجموعه ها در اتفاقات سفارت انگلیس و عربستان واگذار کردیم.
- عربستان پس از سقوط صدام، جایگزین عراق در خط اول منازعه با ایران شد.
- سازماندهی بازیگران جنگ نیابتی کار اف بی آی، سیا و وزارت خارجه آمریکا در دوره هیلاری کلینتون بود.

هرمیداس باوند:
- ترکیه از این وضعیت بیشتر از عربستان خوشحال شده است. سایه ترکیه را در رفتارهای اخیر عربستان می بینم. بخشی از کشورهای عربی هم احتمالا سطح روابط دیپلماتیک خود با ایران را کاهش خواهند داد. عربستان سعی می کند فضای موجود در روابط را گسترده تر کند.
- هر بار به آمریکا نزدیکتر شویم موضع اعراب نسبت به ایران تندتر می شود.
- این آخرین تیرهای ترکش عربستان در مقابله با ایران است.

ابراهیم متقی:
- منازعه فعلی مشابه جنگ های ۳۰ ساله مذهبی اروپاست. باید نظم جدیدی بوجود بیاید که این نظم منجر به کوچک شدن کشورها می شود. امکان کوچک شدن و تکثیر بازیگران در منطقه وجود دارد.
- احتمال اینکه ایران هم درگیر منازعه موجود در منطقه شود زیاد است.