
سراب دموکراسی در کشورهای دیکتاتورزده
سید محمد شفیعی در یادداشتی برای دیپلماسی ایرانی می نویسد: دموکراسی تحمیلی از سوی کشورهای دیگر نه تنها چاره کار نیست، بلکه شرایط کشورها را نسبت به گذشته خود در این کشورها بدتر میکند.
ادامه مطلبسید محمد شفیعی در یادداشتی برای دیپلماسی ایرانی می نویسد: دموکراسی تحمیلی از سوی کشورهای دیگر نه تنها چاره کار نیست، بلکه شرایط کشورها را نسبت به گذشته خود در این کشورها بدتر میکند.
ادامه مطلبدر حالی که با برقراری وقفه چهارروزه در جنگ حماس و اسرائیل، امیدها برای تبدیل آن به آتشبس دائمی و پایان کشتار در غزه بیشتر شده است و در این بین بازیگران منطقهای سعی دارند از تعمیم و تسری تنش به کل خاورمیانه جلوگیری کنند، انصارالله یمن به شکلی کاملا مستقل آتش درگیری مستقیم با اسرائیل را شعلهورتر کرده است. این در حالی است که سهشنبه هفته گذشته یکی از رهبران انصارالله یمن اعلام کرد، شرط آزادی کشتی گلکسی لیدر توقیفشده در جنوب دریای سرخ، توقف عملیات ارتش اسرائیل علیه نوار غزه است. محمدعلی الحوثی، عضو ارشد شورای عالی سیاسی انصارالله یمن در واکنش به درخواست آمریکا برای آزادی کشتی «گلکسی لیدر» در شبکه اجتماعی ایکس (توییتر سابق) اعلام کرد: «در صورتی که آمریکا و اسرائیل دست از کشتار فلسطینیان در غزه بردارند و آب، دارو و غذا وارد کنند، آن زمان میتوان درخصوص این کشتی اسرائیلی صحبت کرد». پ
ادامه مطلببرقراری وقفه بشردوستانه چهار روزه از صبح دیروز (جمعه) شاید بهصورتی موقت سبب کاهش تنش گروههای مسلح منطقه با ایالات متحده آمریکا بهخصوص در سوریه و عراق شود. این در حالی است که در مجموع به نظر میرسد دفعات حمله به نیروها و پایگاههای آمریکایی در سوریه و عراق از ۷۰ مورد هم عبور کرده باشد، چراکه سابرینا سینگ، معاون سخنگوی وزارت دفاع آمریکا (پنتاگون) طی کنفرانس مطبوعاتی با بیان اینکه از ۱۷ اکتبر تا سهشنبه حدود ۶۶ بار به نیروهای مسلح آمریکا حمله شده است، خاطرنشان کرد که این حملات ۳۲ بار در عراق و ۳۴ بار در سوریه رخ داده است. به گفته سینگ، این حملات به مجروحشدن ۶۲ آمریکایی هم منجر شده است.
ادامه مطلبمحمدعلی مهتدی در یادداشتی برای دیپلماسی ایرانی می نویسد: آنچه در مورد بیمارستان الشفاء اتفاق افتاد بسیار قابل بررسی است. دستگاه های اطلاعاتی رژیم صهیونیستی یقین کرده بودند که فرماندهان مقاومت، یحیی سنوار و محمد ضیف در این بیمارستان مخفی شده اند و مهمترین ورودی به تونل ها نیز در همین بیمارستان است. بر اساس این اطلاعات، ارتش صهیونیستی همه توان خود را برای رسیدن به این بیمارستان به کار گرفت که البته کار ساده ای هم نبود. هرچه مقاومت شدید تر می شد، اسرائیل نسبت به درستی اطلاعات خود بیشتر قانع می شد و در تصمیم برای تسخیر بیمارستان، راسختر. لذا، علاوه بر تلفات سنگینی که این ارتش متحمل شد، اخبار حمله به بیمارستان در سطح جهانی باعث شد که موجی از تنفر علیه اسرائیل ایجاد شود.
ادامه مطلببدیهی بود که پای اقدام بعدازظهر یکشنبه انصارالله یمن در توقیف کشتی در دریای سرخ به شکل جدی در نشست خبری دیروز دوشنبه ناصر کنعانی، سخنگوی وزارت امور خارجه باز شود؛ بهخصوص آنکه دفتر بنیامین نتانیاهو، نخستوزیر اسرائیل، عصر یکشنبه این اتفاق (توقیف کشتی) را به ایران منتسب کرد تا از دل این ادبیات ضدایرانی بتواند به یک اجماع منطقهای و فرامنطقهای در برابر تهران دست یابد.
ادامه مطلببه دنبال گزارش دیروز در «شرق»، احتمال ورود جدی تر انصارالله و حوثی های یمن به جنگ حماس و اسرائیل مطرح شده بود، اما خبر عصر دیروز یکشنبه مبنی بر اقدام یمنی ها برای توقیف کشتی اسرائیلی عملا می تواند منطقه را وارد همان چیزی کند که در مطالب متعدد نسبت به آن هشدار داده شد و از منظرهای مختلف نیز به آن پرداختیم؛ «فراگیر شدن جنگ حماس و اسرائیل به کل منطقه» اکنون با اقدام یمنی ها دیگر می تواند امری احتمالی جلوه نکند، به خصوص که فرمانده نیروی هوایی ارتش اسرائیل روز جمعه، کشور یمن را به حمله تهدید کرد.
ادامه مطلببا درنظرگرفتن این پارامتر مهم که تا زمان تداوم حملات وحشیانه اسرائیل به نوار غزه، سایه تسری ناامنی به کل منطقه مانند شمشیر داموکلس بر سر خاورمیانه سنگینی میکند، ظاهرا باید پذیرفت تلآویو به این زودیها خیال پایاندادن به جنگ در غزه را ندارد. از این حیث نگرانیها بابت جنگ گسترده و فراگیر هر روز تشدید پیدا میکند. در همین راستا و برخلاف برخی اخبار واصله دال بر امکان شکلگیری وقفه پنجروزه در جنگ بهواسطه تبادل زندانیان بین حماس و اسرائیل، تاکنون خبری رسمی مبنی بر شکلگیری این وقفه منتشر نشده است.
ادامه مطلببا ورود جنگ حماس و اسرائیل به دومین ماه شرایط منطقه نیز هر روز ملتهبتر میشود. دراینبین تداوم و تشدید حملات به مواضع ایالات متحده آمریکا در سوریه و عراق و اعلام جنگ رسمی یمنیها در کنار نگرانی درباره ورود حزبالله لبنان به این منازعه، شرایط را پیچیدهتر و حساستر از هر زمانی کرده است. بهویژه آنکه تلآویو فعلا با هرگونه تلاش برای برقراری آتشبس مخالف است. در جدیدترین مورد، بنیامین نتانیاهو توقف در جنگ بدون آزادسازی اسرا را غیرممکن دانست. خبرگزاری اسپوتنیک نوشت که نخستوزیر اسرائیل میگوید عملیات ارتش تا زمان پیروزی ادامه خواهد داشت. اظهارات نتانیاهو در پی این موضوع مطرح میشود که جنبش جهاد اسلامی با انتشار بیانیهای اعلام کرد اگر یک آتشبس موقت حاصل شود، اسرای غیرنظامی خارجی را آزاد خواهد کرد.
ادامه مطلبظواهر امر حکایت از آن دارد که ماشین کشتار اسرائیلی به این زودیها خاموششدنی نیست. تلآویو، نه با تظاهرات و اعتراضات هرروزه مردم در کشورهای مختلف جهان و نه با فشار و حتی تهدید مستقیم و غیرمستقیم حاضر به پایان جنگ با حماس و برقراری آتشبس در غزه نیست. مؤید این موضوع به کشتار در منطقه جبالیا بازمیگردد که طبق آخرین آمارهای مختلف ۴۰۰ کشته و زخمی بر جای گذاشته است. این در حالی است که ساعاتی قبل از این حمله، انصارالله یمن در بیانیهای رسما آغاز جنگ خود را با اسرائیل اعلام کرد. اما بازشدن جبهه جدید جنگ برای تلآویو، نهتنها از شدت حملات و کشتار نکاست که باعث شد مقامات اسرائیلی صراحتا مسئولیت جنایت در منطقه جبالیا را بپذیرند.
ادامه مطلبتحولات سیاسی، دیپلماتیک و میدانی ۴۸ ساعت منتهی به امروز (یکشنبه) باعث شد که جنگ اسرائیل و حماس و همچنین وضعیت بغرنج ساکنان باریکه غزه بیش از پیش مورد توجه افکار عمومی، رسانهها و مقامات کشورها قرار بگیرد. روز شنبه احتمال تصویب قطعنامه در مجمع عمومی سازمان ملل و همچنین عدم پایبندی اسرائیل به آن (قطعنامه) پیشبینی شده بود، اما همزمان با این اتفاق، شامگاه جمعه بیسابقهترین دور حملات اسرائیل به ساکنان غزه هم صورت گرفت. در سوی دیگر تحولات میدانی در عراق، سوریه، یمن و لبنان هم موجب شد تا کارشناسان از احتمال تعمیم درگیریها به کل غرب آسیا سخن بگویند. به موازات این موضوع، رفتار تقابلی آمریکا با ایران یا به عبارتی وقوع تنش واشنگتن- تهران هم جدیتر از هر زمان دیگری به نظر میرسد.
ادامه مطلباستفان وال در یادداشتی می نویسد: در این بافت و پس زمینه گستردهتر، حداقل پنج اپیزود (صحنه، رخداد) یا عنصر کلیدی وجود دارد که به ما کمک می کند به وقایع تلخ دو هفته گذشته برسیم.
ادامه مطلبدر میانه تداوم درگیریها در سرزمینهای اشغالی و جنایتهای بیسابقه صهیونیستها علیه ساکنان غزه، حزبالله لبنان از دیدار رهبران مقاومت فلسطین و دبیرکل این حزب در بیروت خبر داد. به گزارش ایسنا به نقل از شبکه المیادین، طبق اعلام حزبالله لبنان، سیدحسن نصرالله با صالح العاروری، معاون رئیسدفتر سیاسی حماس و زیاد النخاله، دبیرکل جنبش جهاد اسلامی دیدار و گفتوگو کرد. حزبالله در بیانیهای به مناسبت این دیدار آورده است که در نشست بین این سه رهبر جریان مقاومت، وقایع اخیر در نوار غزه از زمان آغاز عملیات طوفان الاقصی و تحولات پس از آن در سطوح مختلف بررسی و همچنین درگیریهای جاری در مرز لبنان با فلسطین اشغالی بررسی شد.
ادامه مطلبهمزمان با آمادهشدن اسرائیل برای آغاز عملیات زمینی در غزه شاهد پوستاندازی معناداری در تحولات منطقه هستیم؛ چراکه سلسله عملیاتهایی هم علیه مواضع و اهداف ایالات متحده در کشورهای منطقه از عراق تا سوریه و حتی یمن صورت گرفته است. اینها علاوه بر درگیریهای گاه و بیگاه حزبالله لبنان با اسرائیل است.
ادامه مطلبپایان مثبت دور اول مذاکرات مقامات سعودی و هیات انصارالله یمن و نیز دیدار دیروز چهارشنبه خالد بن سلمان، وزیر دفاع عربستان با این هیأت (انصارالله یمن) در جهت تکمیل تلاشها با هدف حمایت از روند صلح در یمن نشان از این دارد که دو طرف در پیشبرد این هدف جدی هستند. خبر این دیدار را خالد بن سلمان رسانه ای کرد. وزیر دفاع عربستان در حساب کاربری خود در شبکه اجتماعی ایکس نوشت، «من با هیئت صنعا که برای تکمیل تلاشها با هدف حمایت از روند صلح در یمن به ریاض سفر کرده، دیدار کردم.»
ادامه مطلباگر چه در ظاهر امر ریاض و حتی واشنگتن مشتاق به توافق با یمنی ها و تداوم آتش بس هستند، اما تحلیلگران دورنمای چندان مثبتی را برای برقراری صلح دائمی در یمن و ایجاد بستر برای گفت وگوهای یمنی – یمنی متصور نیستند. به عقیده ناظران با توجه به شرایط کنونی و از آنجایی که مذاکرات هنوز به نتیجه نرسیده و هنوز در شرایط مبهم و صدالبته شکننده ای قرار دادامکان وقوع هر سناریویی، حتی بازگشت به میدان جنگ وجود دارد. در مقابل برخی تضوری متفات دارند و معتقدند که سفر اخیر بن سلمان به مسقط با هدف استقرار صلح در یمن برخلاف دفعات قبل با رضایتی بیشتری همراه بوده است.
ادامه مطلببیش از ۶۵ درصد جمعیت خاورمیانه را جوانان زیر ۳۰ سال تشکیل می دهند که در دوره ای ناآرام و پراضطراب در سطح بین المللی و منطقه ای رشد کرده اند و شخصیت آنها شکل گرفته است. آنها در عصر تحول علمی و فناوری عظیمی رشد کرده اند که توانایی ها و امکانات منحصر به فردی در اختیار آنان قرار داده است. قدرت محاسباتی و مخابراتی گوشی های هوشمند آنها فراتر از قدرت محاسباتی اولین سفینه هایی است که به سوی کره ماه پرتاب شدند. این مسئله به آنان احساس اعتماد به نفس داده است و منتظر نقش آفرینی در تصمیم گیری ها و مشخص کردن مسیر و کسب دستاوردهای سریع هستند.
ادامه مطلبایشان با اشاره تصریح برخی آمریکاییها به اینکه میخواهند در ایران وضعیتی مانند سوریه و یمن ایجاد کنند، افزودند: آنها بدون تردید نمیتوانند چنین کاری کنند مشروط به اینکه ما مراقب و حواسجمع باشیم، راه را خطا و اشتباه نرویم، حق را با باطل اشتباه نگیریم، روشهای دشمن را بشناسیم، در هیچ حرف و اقدام و حرکت به دشمن کمک نکنیم و دچار خواب و غفلت نشویم چرا که در حالت خواب، حتی یک بچه میتواند به شما ضربه بزند چه برسد به یک دشمن مسلح و آماده کار.
ادامه مطلبغفور کریمی در یادداشتی برای دیپلماسی ایرانی می نویسد: از آنجایی که جمهوری اسلامی ایران از ناحیه مرزهای جنوبی خود احساس تهدید می کند و مهمترین تهدید را از ناحیه اسرائیل و عربستان می داند، در راستای کاهش تهدیدات و موازنه سازی، اتحاد راهبردی با انصارالله و دولت نجات ملی یمن را دنبال کرده است. در واقع حمایت جمهوری اسلامی ایران از دولت نجات ملی یمن در دوره بحران را می توان در راستای راهبرد رفع تهدیدات امنیتی و ایجاد موازنه با عربستان ارزیابی کرد. حال که پس از سال ها تلاقی و برخورد سیاسی، نزدیک شدن دو کشور به پرتگاه درگیری نظامی، توافقات فی مابین ایران و عربستان منطقه را از اصطکاک های پر خطر دور کرده، حل بحران یمن می تواند گامی بلند در راستای کاهش تنش های دو جانبه باشد.
ادامه مطلبنشریه آمریکایی «وال استریت ژورنال» به نقل از روزنامه نگاران عربستانی که با محمد بن سلمان، ولیعهد عربستان ملاقات کردند نوشت، بن سلمان معتقد است امارات از پشت به عربستان خنجر زده است و حتی تهدید کرد ریاض همان طور که قطر را محاصره کرد، می تواند امارات را هم محاصره کند.
ادامه مطلبناظران بر این باور بودند که احیای روابط ایران و عربستان سعودی عملا به پایان جنگ در یمن خواهد انجامید. هر چند از شدت تجاوزات به این کشور (یمن) تاحد زیادی کاسته شده است، اما تا زمان برقراری صلح دائمی در یمن از طریق مذاکرات یمنی – یمنی راه بسیار زیادی مانده است. هنوز برخی از بازیگران منطقه ای و فرامنطقه ای چشم به ترسیم مسیر جدیدی در یمن با هدف تحقق اهداف و منافع خود دارند. لذا حفظ آمادگی نظامی و میدانی در کنار هوشیاری سیاسی و دیپلماتیک کماکان اولویت خود را دارد. از این رو نیروهای مسلح یمن روز یکشنبه در منطقه نظامی مرکزی استان مأرب یک رزمایش گسترده و تمرین نظامی با استفاده از گلولههای واقعی و سلاحهای سبک، متوسط و سنگین برگزار کردند.
ادامه مطلبمحمدمهدی سید ناصری در یادداشتی برای دیپلماسی ایرانی می نویسد: در جدیدترین گزارش سازمان ملل در ۲۲ ژوئن امسال نیروهای نظامی روسیه را به دلیل کشتن و معلول کردن صدها کودک در جنگ خود علیه اوکراین در لیست شرمساری خود قرار داده و این برای اولین بار است که یکی از کشورهای قدرتمند شورای امنیت به لیست شرمساری اضافه شده است، اما در مقابل غیبت رژیم اشغالگر قدس جای سوال بسیاری را برای فعالین حقوق کودکان در سراسر جهان ایجاد کرده است!
ادامه مطلبپس از ادعای روز پنجشنبه کاخ سفید در رد هرگونه تلاش پشت پردهای از سوی دولت بایدن برای توافق با تهران و بعد از گزارش میدلایستآی، نمایندگی ایران در سازمان ملل هم روز جمعه هرگونه توافق موقت با آمریکا را تکذیب کرد. در پی انتشار برخی گزارشها مبنی بر نزدیکشدن ایران و آمریکا به توافق موقت، نمایندگی ایران در سازمان ملل متحد اعلام کرد که «هیچ توافق موقتی بهعنوان جایگزین برجام در دستور کار نیست». هر چند دو طرف (تهران و واشنگتن) اکنون تا حدودی دست به رد تلاشها برای توافق احتمالی زدهاند، اما همچنان اخباری درباره دیدارهای مقامات ایران و دولت بایدن در فضای رسانهای منتشر میشود. همچنانی که پایگاه خبری آکسیوس در گزارشی به نقل از سه منبع آگاه مدعی شد مقامات ایران و آمریکا در ماه می(ماه گذشته میلادی) بهطور غیرمستقیم با یکدیگر در عمان گفتوگو کردهاند.
ادامه مطلبایران محاسبه کرده است که ذخایر موشکهای ضد موشکی اسرائیلیها در دو سه ساعت اول تمام میشود و پس از آن آسمان اسرائیل باز میشود و نیروی هوایی آن تضعیف می شود.
ادامه مطلبمصطفی علایی در یادداشتی برای دیپلماسی ایرانی می نویسد: جمهوری اسلامی ایران نیازمند طراحی سیاست خارجی و امنیتی متوازن در همه ابعاد است تا بتواند به عنوان یک بازیگر مطمئن در روابط بینالملل ظاهر شود. سیاست خارجی که بتواند مقتدرانه از هر جهت و در هر شرایطی از امنیت ملی و منافع ملی صیانت کند. سیاست متوازن به این معنا که اولاً هیچ صاحب قدرت و عنصر تاثیر گذار در رقابت های ژئوپلیتک در شرق و غرب جهان از دایره تعامل بین المللی حذف نشود و ثانیا از تمامی ابعاد اساسی ژئوپلیتیک کشور از جمله «ژئوپلیتیک جغرافیای تمدن»، «ژئوپلیتیک انرژی» و «ژئوپلیتیک موقعیت» بهره برداری کامل کند و برای هر کدام برنامه مشخص داشته باشد. لذا بر اساس محاسبات عرفی می توان گفت جمهوری اسلامی ایران بطور ماهوی و زیربنایی از بسیاری از منابع قدرت در جهان و منطقه برخوردار است و با این وصف می تواند بشرط اصلاح در چشم انداز سیاست خارجی و امنیتی خود بیشترین منفعت را از هرگونه تعامل منطقهای از جمله تفاهم اخیر با عربستان سعودی کسب کند.
ادامه مطلبروند پایان دادن به جنگ یمن ۹ آوریل امسال شروع شد که یک هیئت سعودی برای مذاکره مستقیم با انصارالله که به حوثی ها نیز معروف است، به صنعا، پایتخت یمن، سفر کرد. عربستان سعودی و امارات متحده عربی بیش از هشت سال پیش برای مقابله با قدرت گرفتن انصارالله تشکیل ائتلاف داده و به یمن حمله کردند. سفر هیئت سعودی که نقطه عطف آن دست دادن مهدی المشاط از یمن و محمد الجابر سعودی بود، یک تغییر چشمگیر در جنگ طولانی نامتقارن و محاصره ای را نشان می دهد که تا کنون بیش از ۳۷۵ هزار یمنی را کشته و میلیون ها نفر را به مرگ از گرسنگی کشانده است.
ادامه مطلبسفیر عربستان در یمن، برای اولین بار به صنعا، پایتخت تحت کنترل حوثیها آمده است تا با رئیس شورای عالی سیاسی حوثیها مذاکره کند. این اولین نشستی بود که به طور رسمی اعلام شد و نشانه موافقت عربستان با حکومت حوثی ها در صنعاست.
ادامه مطلبدر گزارشهای رسانههای عربی و بینالمللی معمولا «حماس» بخشی از «محور مقاومت» شامل ایران، سوریه، حزبالله و جنبش جهاد اسلامی قلمداد میشود؛ اما این جنبش بارها اعلام کرده که به دنبال روابط با همه قدرتهای منطقه و جهان است. از این منظر مواضع مقامات حماس همزمان با انجام سفر هیئت حماس به عربستان میتواند شائبه گسل سیاسی با تهران را به ذهن متبادر کند
ادامه مطلببعد یک دهه جنگ داخلی در سوریه به امید سرنگونی بشار اسد اکنون جهان عرب بیش از گذشته سعی در نزدیکی با دمشق دارد؛ حتی زمزمه های بازگشت سوریه به اتحادیه عرب هم مطرح است. جالب اینجاست که عربستان سعودی به موازات احیای روابط با جمهوری اسلامی ایران و نیز تلاش مجدانه در مسیر برقراری صلح دائمی با یمنی ها که به انجام دو مرحله گسترده از تبادل زندانیان منجر شده است، اکنون نیم نگاه جدی هم به ترمیم روابط خود و هم چنین جهان عرب با سوریه دارد.
ادامه مطلبنزدیکی عربستان و ایران تاثیرات خود را بر روند پرونده یمن به همراه داشته، همچنین تلاشهای فراوان مسقط موفق شده است چارچوبی کلی برای تمدید آتش بس ایجاد کند و روند جدیدی را برای گفت وگوی سیاسی باز کند.
ادامه مطلبپس از گذشت ۲۷ روز از توافق پکن برای احیای روابط ایران و عربستان سعودی، طبق ادعای روزنامه الشرق الاوسط قرار است که وزرای امور خارجه دو کشور امروز پنجشنبه در چین دیدار کنند. این دیدار پس از سه تماس تلفنی میان حسین امیرعبداللهیان و فیصل بن فرحان انجام خواهد شد.
ادامه مطلب