عبدالناصر نورزاد در یادداشتی برای دیپلماسی ایرانی می نویسد: چین از مدت مدیدی می شود که با میانه خوب با طالبان، در تلاش است تا منافع راهبردی و امنیتی خود را حفاظت و از کارت طالبان من حیث به صرفه ترین ابزار برای مبارزه ضد شورشیان ایغور استفاده کند. به همین منظور تا حال، سطح داد و ستد و تعامل تاکتیکی میان طالبان و چین بسیار قابل لمس است.
ادامه مطلب
ماندانا تیشه یار در یادداشتی برای دیپلماسی ایرانی می نویسد: هدف از برگزاری گردهمایی نمایندگان نهادهای مطالعاتی در مسکو برای بررسی تاثیرات امنیتی وضعیت افغانستان بر منطقه، رایزنی و گفت وگو درباره شرایط کنونی افغانستان و تعریف ابتکارهای نوین برای همکاری میان اعضای سازمان پیمان امنیت جمعی با دیگر کشورهای منطقه که عضو این پیمان نیستند، بود. در ادامه کوشش شده تا با دسته بندی مطالب طرح شده در این گردهمایی تخصصی، رویکرد اصلی بحث ها و نتایج به دست آمده از این برنامه ارائه شوند.
ادامه مطلب
عبدالناصر نورزاد در یادداشتی برای دیپلماسی ایرانی می نویسد: ز آن جاییکه در سال های گذشته، تشکیل یک حکومت «همه‌شمول» پیوسته در بیانیه پایانی صادر شده از سوی نشست مسکو به عنوان درخواست اصلی در دو سال گذشته دیده می‌شود، اما کدام تمایلی از جانب طالبان برای این کار دیده نمی شود و این مبین این حقیقت است که افغانستان به شدت به سوی امنیتی شدن روان است تا شکل گیری یک دولت مورد قبول همه. بنابراین روس ها به عنوان تلاش سیاسی در کنار تلاش های امنیتی و تلاش برای نفوذ و شریک بودن در قضیه افغانستان، کوشش می کنند از قافله پس نمانند و همسان امریکا و متحدانشان در خصوص مسائل مهمی همچو افغانستان که به منبع مهمی از بی ثباتی در منطقه مبدل می شود.
ادامه مطلب
نشست موسوم به «فرمت مسکو» دیروز جمعه ۲۹ سپتامبر/ ۷ مهر در شهر قازان (کازان) روسیه، مرکز جمهوری تاتارستان با حضور نمایندگان ۱۵ کشور من جمله روسیه، قزاقستان، قرقیزستان، تاجیکستان، ترکمنستان، ازبکستان، چین، هند، ایران و پاکستان برگزار شد. در این نشست امیر خان متقی، سرپرست وزارت امور خارجه طالبان نیز به دعوت روسیه حضور داشت. علاوه بر هیات طالبان، این دور از نشست «فرمت مسکو»، مهمانان ناظر دیگری از جمله مقاماتی از عربستان، امارات، قطر و ترکیه به شهر قازان دعوت کرده بود. شرکت کنندگان در این نشست در مورد وضعیت کنونی افغانستان، مسایل آشتی بین طرف های افغان، تضمین امنیت منطقه ای و بازسازی کشور پس از جنگ و همچنین مسایل فراگیر بودن دولت طالبان، مبارزه با تروریسم و جنایات مواد مخدر بحث و تبادل نظر کردند.
ادامه مطلب
عبدالناصر نورزاد در یادداشتی برای دیپلماسی ایرانی می نویسد: وقتی نظام های ایدئولوژیکی همانند طالبان، موفق به رسیدن به قدرت سیاسی می شوند و صاحب اختیارمی شوند، اصل نسخه ایدئولوژیک خود را کنار گذاشته و شکل مسخ شده ی آن را برای حفظ خود در قدرت، پیروی می کنند. این استحاله در طرز فکر یک جنبش به شدت ایدئولوژیک، نشان از اضمحلال آن دارد.
ادامه مطلب
سیاست حکومت طالبان در مقابله با تروریسم، یکسان نیست به طوری که در برابر گروه داعش به سرکوب کامل روی آورده است ولی در برابر القاعده، حضور آن را در افغانستان و همکاری با آن را تکذیب می کند.
ادامه مطلب
سازمان ملل و دیگر نهادهای بین المللی بارها از طالبان درخواست کردند که تا وضعیت حقوق زنان را بهبود بخشند. اما طالبان به این درخواست ها پاسخ منفی داده و در این میان هیچ کشوری طالبان را به عنوان یک حکومت قانونی به رسمیت نشناخته است.
ادامه مطلب
بر اساس گزارش سازمان ملل، تعداد افغان های زیر خط فقر در پایان سال ۲۰۲۲ به ۳۴ میلیون نفر از جمعیت ۴۰ میلیون نفری، در مقایسه با ۱۹ میلیون نفر در سال ۲۰۱۹ رسید. از نظر دیده بان حقوق بشر ۹۰ درصد از جمعیت این کشور در ناامنی غذایی به سر می برند.
ادامه مطلب
محمدحسین عمادی در گفت وگویی تاکید داردکه ما باید حتی‌المقدور از تبدیل درگیری طالبانی - ایرانی جلوگیری کنیم و آن را به یک دغدغه همگانی در سطح کشورهای منطقه تبدیل کنیم
ادامه مطلب
جمیله کدیور در یادداشتی می نویسد: به رغم این گفت وگوها، با گذشت دو سال، جامعه بین‌المللی هنوز در مورد نحوه برخورد با حکومت طالبان گیج و سردرگم است. سرنوشت میلیون‌ها نفر افغانستانی، به‌ویژه زنان و دختران تحت سلطه طالبان، نه فقط به دلیل نگاه بسته و متحجرانه و قومیت‌زده و قبیله‌ای طالبان، بلکه متأثر از انزوای بین‌المللی افغانستان تحت سلطه طالبان، غم‌انگیز و ناامیدکننده است. به‌ظاهر، یکی از موانع اصلی در ممانعت از شناسایی طالبان مواضع آن در قبال دختران و زنان بوده‌است.
ادامه مطلب
محمدمهدی سیدناصری در یادداشتی برای دیپلماسی ایرانی می نویسد: حق بر آموزش، از حقوق بنیادین بشر است که مانند سایر حقوق مشابه باید کلیه افراد بدون هیچ‌گونه تبعیضی از آن برخوردار شوند. این حق در اسناد مختلف حقوق بشری مورد تأکید قرار گرفته است. ازاین‌رو، نابرابری جنسیتی در آموزش نقض آشکار حق مزبور، محسوب می‌شود. هرزمان که تاریخ گذشته جهان را ورق می زنیم به صحنه‌های دلخراشی از رفتار ظالمانه و نابرابر با زنان در چهارگوشه جهان بر می‌خوریم که حکایت از غفلت جوامع بشری در طول تمام تاریخ دارد. دولت‌ها در اسناد متعدد بین المللی و منطقه‌ای حقوق بشر، متعهد به احترام، حمایت و‌تحقق حق آموزش به‌طور برابر و بدون اعمال هرگونه تبعیض شده‌اند. تبعیض مبتنی بر جنسیت یکی از آن مواردی است که به محرومیت از حق آموزش برابر برای دختران و زنان منجر می‌شود.
ادامه مطلب
طالبان نوعی وزارت اخلاقی ایجاد کرده و آزادی های مدنی را در سال های اخیر به شدت محدود کرده اند. به ویژه زنان از بخش بزرگی از حقوق اولیه خود محروم شده اند.
ادامه مطلب
عبدالناصر نورزاد در یادداشتی برای دیپلماسی ایرانی می نویسد: من نگارنده قصد ندارم به علت و دلایل این فاجعه ضد تمدن و فرهنگ و این توطئه سازماندهی شده علیه مردم افغانستان، بپردازم. زیرا تاکنون که دو سال از به قدرت رسانیدن این گروه تروریستی، سپری می شود، تحلیل ها، نبشته ها و پژوهش های زیادی در خصوص آن صورت گرفته است. لذا قصد من، پرداختن به تبعات حضور این گروه تروریستی در اریکه قدرت در افغانستان است.
ادامه مطلب
مردی سی ساله ساکن کابل که پس از بازگشت دوباره طالبان شغل خود را از دست داد، در نظر دارد برای امرار معاش به طور مخفیانه به ایران کشور همسایه نقل مکان کند. این مرد در ابتدا تلاش کرد که از طریق بستگان خود یک شغل معمولی در افغانستان پیدا کند ولی در نهایت موفق نشده است. به گفته این مرد، همسر و پنج دخترش که با وی زندگی می کنند، در ابتدا سعی کردند که با صرفه جویی در مواد غذایی هزینه های زندگی را کاهش دهند ولی با پیشرفت تورم زندگی آنان روز به روز سخت تر شده است. وی در ادامه خاطرنشان کرد: «گرفتن گذرنامه زمان زیادی طول می کشد و مهاجرت غیر قانونی راهی سریع تر و ارزان تر برای خروج از کشور است. پس از قدرت گرفتن دوباره طالبان برای بیشتر شهروندان هیچ شغل و مواد غذایی وجود ندارد. هر چند ترک خانواده واقعا سخت است ولی چنانچه به کشور خارجی مهاجرت نکنم، ممکن است خانواده من از فقر بمیرند.»
ادامه مطلب
چین بر اساس میانجیگری موفقیت آمیز خود بین ایران و عربستان سعودی در ماه مارس گذشته، اکنون نگاه خود را به سایر حوزه های تنش بین المللی معطوف کرده است. پکن تلاش های خود را برای کمک به خروج افغانستان از انزوا در صحنه بین المللی افزایش می دهد و به عنوان ضامن سیاست خارجی کابل ظاهر می شود.
ادامه مطلب
پس از مصاحبه پنجشنبه هفته گذشته پیرمحمد ملازهی با انتخاب، دوباره موضوع «دیوار امنیتی» زابل و قرارگرفتن بخشی از زمین‌های کشاورزی مردم ایران در پشت این دیوار به محافل رسانه‌ای داخلی و خارجی بازگشت. البته در روزهای اخیر موضوع انتشار عکسی از مرزبندی میان ایران و افغانستان هم سروصدای زیادی به پا کرد؛ به‌ویژه آنکه گفته شده ایران در مرزبندی جدیدی که انجام داده، بخشی از زمین‌ها را ناخواسته به افغانستان داده است. تصویر مرزبندی جدید ایران و افغانستان همراه با نقل‌قولی از نماینده زابل فراگیرتر شد؛ صحبتی که مربوط به سال ۹۹ است و در‌این‌باره اذعان کرد «هزاران هکتار از اراضی منطقه سیستان در پشت دیوار مرزی قرار گرفته و عملا دسترسی کشاورزان به این مزارع قطع شده است».
ادامه مطلب
در‌حالی از پنجشنبه هفته گذشته توجه محافل رسانه‌ای و کارشناسی به سمت توافق احتمالی جمهوری اسلامی ایران و ایالات متحده آمریکا بر سر تبادل زندانیان دوتابعیتی رفته است که قبل‌تر از آن انتشار چند خبر مهم مؤید آن است که شرایط در منطقه آبستن تحولات معناداری خواهد بود. در‌این‌میان تحلیلگران، توافق تهران - واشنگتن و آزادی شش‌میلیارد دلار از اموال بلوکه‌شده ایران را در یک ظرف تحلیلی مجزا بدون درنظرگرفتن دیگر حوادث و رویدادها و اقدامات آمریکا در سوریه، افغانستان، قفقاز، تنگه هرمز، خلیج فارس و دریای عمان می‌بینند.
ادامه مطلب
هیچ کس خوشبین نیست که بتوان طالبان را به رفتار بهتر تشویق کرد. اما تدابیر محتاطانه ای از این دست می تواند امکان چنین تحولی را بیازماید. از رهبر طالبان یعنی آخوندزاده که بگذریم، بقیه ملاهایی که بر افغانستان حاکمند، نسبت به گذشته، کمتر یکدست هستند. بیشتر وزرای افغانستان با منع تحصیل دختران مخالفند و در مجموع، کارکرد آنها در حاکمیت افغانستان، از بسیاری از دولت های قبلی فاسد و مورد حمایت غرب، بهتر است.
ادامه مطلب
عبدالناصر نورزاد در یادداشتی برای دیپلماسی ایرانی می نویسد: با این حال داعش هدف خوبی را انتخاب کرده و می داند که استفاده هوشمندانه از احساسات ضد چینی در میان ایغورها، به گسترش ساحه نفوذ داعش در خاک چین نیز منجر می شود. داعش در یک مرحله بعدی این تعامل را می خواهد با سایر گروه های ستیزه جوی اسلامی و مخالف دولت های آسیای مرکزی مانند جنبش اسلامی ازبکستان، انصارالله تاجیکستان و سایر حرکت های مسلح تندرو که در حال حاضر وضع الجیش در افغانستان دارند، ادامه دهد.
ادامه مطلب
عبدالناصر نورزاد در یادداشتی برای دیپلماسی ایرانی می نویسد: منطقه با مدنظرداشت این تغییر ماهیت ژئوپولتیکی در تلاش است تا راهی جز تعامل با طالبان بیابد که هنوز نیافته است. یا باید با طالبان تعامل کند و یا اینکه در برابر آن قرار بگیرد. به یقین که هر دو انتخاب برای منطقه در شرایط بحرانی کنونی، دشوار و هزینه بر خواهد بود.
ادامه مطلب
عبدالناصر نورزاد در یادداشتی برای دیپلماسی ایرانی می نویسد: بسیار تحلیل های وجود دارد که نشان می دهد طالبان، دچار از هم گسستگی ایدیولوژیک شده اند و این مسئله اختلاف و تقابل میان آنها در واقع، گمرنگی ماهیت ایدیولوژیک این گروه را نشان می دهد. مرز میان پشتون ها و قبایل مختلف آن، تاجیک و ازبک ها و حتی هزاره های که در صفوف طالبان جای داشتند، میزان این تقابل و تصادم را در میان طالبان به سطح قابل ملاحظه ی بلند برده است. حتی احتمال یک درگیری خودی میان طالبان در بسیاری مواقع محسوس است. باید این اختلافات را جدی گرفت.
ادامه مطلب
بر اساس گزارشی که توسط دولت جو بایدن در مورد عملکرد وزارت امور خارجه این کشور در جریان تخلیه آشفته آمریکایی ها و متحدان افغانش منتشر شد، این وزارتخانه نتوانست برنامه ریزی مناسبی برای پیش از فروپاشی دولت مورد حمایت آمریکا در افغانستان داشته باشد.
ادامه مطلب
عبدالناصر نورزاد در یادداشتی برای دیپلماسی ایرانی می نویسد: می توان گفت که با مدنظرداشت عملکرد داعش در گذشته و جنایاتی را که این گروه در سوریه و عراق انجام داده و حضور اندکی که در جغرافیای افغانستان داشت، می توان استراتژی های این گروه را تخمین زد. اما چون این داعش در افغانستان صورت ساختگی دارد و وجود عینی آن با ایدئولوژی داعشی، وجود ندارد، بنابراین در حال تکمیل مراحل تکوین استراتژیک خود است. چون این گروه از ابتدای ظهورش در افغانستان ناکام بود، بنابراین تنها نظام طالبانی است که می تواند این گروه را دوباره زنده سازد و برنامه های امریکا و سایر متحدانش را عملی کند.
ادامه مطلب
عبدالناصر نورزاد در یادداشتی برای دیپلماسی ایرانی می نویسد: هیچ منطقی منبی بر جدایی میان طالبان و پاکستان وجود ندارد و امکان ندارد تا پاکستان به این زودی ها، دست از سر طالبان بردارد. آنچه به عنوان مشت نمونه ی خروار به عنوان چالش در روابط امارت طالبانی و پاکستان گفته می شود، تنها یک سناریوسازی است تا ذهنیت ها را به سمت دیگری، سوق دهند. زیرا در حال حاضر، تنها و تنها مسئله تقویت تروریسم در شمال افغانستان مطرح است که می تواند من حیث یک گاو شیری، در اختیار پاکستان قرار گیرد.
ادامه مطلب
نویسنده: یعقوب ابراهیمی ناشر: انستیتیوت مطالعات استراتژیک افغانستان
ادامه مطلب
غفور کریمی در یادداشتی برای دیپلماسی ایرانی می نویسد: برخلاف دوره زمانی طالبان اول که نظامی جایگزین در افغانستان با عنوان ائتلاف شمال وجود داشت و بسیاری از دولت ها، آن حکومت را به عنوان نماینده مردم افغانستان شناسایی کرده بودند، این بار سخن از شناسایی حکومت رقیب طالبان نیست بلکه بسیاری از کشورها اعلام کرده اند که منتظر رویکرد عمل گرایانه طالبان می مانند و پس از آن در مورد شناسایی امارت اسلامی افغانستان، تصمیم خواهند گرفت، انتظاری که بی شک با تفکرات دگم و جزم گرایانه این گروه تضاد کامل دارد.
ادامه مطلب
عبدالناصر نورزاد در یادداشتی برای دیپلماسی ایرانی می نویسد: بحث ما در این جستار این نیست که بگوییم طالبان کیستند و برای چه و چرا و با کدام اهداف روی صحنه آمدند؟ بلکه توجه اصلی ما در این بخش تلاش برای روشن سازی ابعاد تاریک یک دیکتاتوری خشن، بی رحم و اتوکراتیک است که رهبر سایه ی آن، با آن که معلوم نیست کیست، حکم می راند، دستور می دهد و برای جامعه سی میلیونی افغانستان، خط و مش ترسیم می کند. هیبت الله نام نهاد، ممکن است وجود داشته باشد، اما این که چگونه و در کجا زیست می کند، اطلاع دقیقی در دست نیست. هیبت الله یک رمز استخباراتی است و حدس و گمانه های زیادی در خصوص وی تا حال وجود داشته است.
ادامه مطلب
سعید دانشمند در یادداشتی برای دیپلماسی ایرانی می نویسد: افغانستان نمی توانند از هیرمند با استفاده از موقعیت هیدروپلتیکی خود، مانند کشور ترکیه که توانسته با استفاده حداکثری از منابع آبی دجله و فرات و استفاده از موقعیت هیدروپلتیکی خود با محدود کردن میزان آب ورودی این رودها به عراق و سوریه، باعث مشکلات عدیده اجتماعی و اقتصادی و تاثیرات سیاسی، امنیتی و زیست محیطی جدی بر وضعیت این کشورها شده، را به ایران تحمیل کند. سامانه آبی هیرمند جایگاهی که آب دجله و فرات به عنوان یکی از مناطق استراتژیک خاورمیانه و اصلی ترین سیستم رودخانه ای غرب آسیا محسوب می شود را ندارد.
ادامه مطلب
محمد کاظم کاظمی در یادداشتی می نویسد: اخیراً دوباره بحث هیرمند داغ شده است. صرف نظر از مسائل فنی که به عهده کارشناسان است، به نظر می‌رسد که در میان مردم و به ویژه اهل قلم و اهل رسانه دو کشور هم بعضی ابهام‌ها و انتظاراتی وجود دارد که بی‌سبب می‌تواند در تیره‌ساختن مناسبات میان دو ملت اثرگذار باشد.
ادامه مطلب