علی اکبر رضایی در یادداشتی برای دیپلماسی ایرانی می‌نویسد: نشست شانگهای و رژه نظامی چین را باید نقطه عطفی در تاریخ تحولات ژئوپلیتیک معاصر دانست. پیامی که از پکن به جهان مخابره شد، ساده اما قدرتمند است؛ عصر تک‌قطبی به پایان رسیده و نظم بین‌الملل آینده، نظمی چندقطبی خواهد بود که در آن ایالات متحده دیگر هژمون بلامنازع نخواهد بود.
ادامه مطلب
وحید افراسیابان در یادداشتی برای دیپلماسی ایرانی می‌نویسد: پیام دونالد ترامپ به رهبران چین، روسیه و کره شمالی با در هم تنیدن ارجاعات تاریخی، تمجیدهای دوپهلو و طعنه‌های سیاسی تند، اهداف چندگانه‌ای را دنبال می‌کند: یادآوری نقش تاریخی آمریکا به چین، هشدار به شکل‌گیری یک بلوک ضدآمریکایی و تقویت تصویر خود به عنوان یک رهبر قاطع.
ادامه مطلب
فریدون علی‌مازندرانی، احسان دستغیب، حسن فتاحی و مصطفی روستایی در یادداشت مشترکی می‌نویسند: این یادداشت کوششی است در راستای کمک فکری به نهاد دیپلماسی کشور و مبتنی بر صحبت‌های رئیس‌جمهور محترم، جناب آقای دکتر پزشکیان است که از متخصصان خواستند تا به دولت کمک فکری و عملی کنند. در این یادداشت نویسندگان راهکار پیشنهادی خود را ارائه داده و از هیچ‌گونه کمک برای متوقف ساختن و کاهش تنش‌ها دریغ نخواهند کرد.
ادامه مطلب
رژه عظیم نظامی روز گذشته در پکن نقطه اوج سه روز نمایش سیاسی بود که با کارگردانی شی جین‌پینگ و حضور ولادیمیر پوتین و کیم جونگ اون رهبران روسیه و کره شمالی برگزار شد. این مراسم نه‌تنها نمایش قدرت چین، بلکه پیامی آشکار به جهان درباره نظم تازه‌ای بود که پکن در پی آن است.
ادامه مطلب
علی‌رغم چالش‌های پیش روی ایران در آسیای مرکزی، اهمیت نقش آن در آن منطقه را نمی‌توان دست کم گرفت. سیاست «چرخش به شرق» آن، به ویژه با توجه به تحولات صحنه منطقه‌ای و بین‌المللی که گزینه‌های کمی در دوره آینده ارائه می‌دهند، همچنان سنگ بنای استراتژی خارجی آن است.
ادامه مطلب
در ۲۸ مه ۲۰۲۵، اتحادیه اروپا از یک استراتژی بسیار مورد نیاز برای دریای سیاه رونمایی کرد و سرانجام به رسمیت شناختن اهمیت ژئوپلیتیکی حیاتی منطقه و ضرورت داشتن یک استراتژی بلندمدت برای مقابله با تجاوز روسیه اشاره کرد که مدت‌ها به تعویق افتاده بود. کایا کالاس، معاون رئیس کمیسیون اروپا، در اظهارات خود اذعان کرد که «امنیت دریای سیاه برای امنیت اروپا نیز حیاتی است.»
ادامه مطلب
دیگر پرسش این نیست که آیا مسکو ممکن است ایران را رها کند یا نه، بلکه این است که آیا ایران می‌تواند از تبدیل شدن به کشوری که رها می‌شود، فرار کند.
ادامه مطلب
پرونده هسته‌ای ایران و بحث بر سر مکانیسم «اسنپ‌بک» یا بازگشت خودکار تحریم‌ها، بار دیگر به نقطه‌ای رسیده که منازعات دیپلماتیک قدرت‌های جهانی را تشدید کرده است. در شرایطی که سه کشور اروپایی به همراه آمریکا بر حفظ فشار حداکثری علیه تهران تاکید دارند، روسیه و چین با ارائه قطعنامه‌ای جدید سعی دارند معادله قدرت را تغییر دهند. خبرنگار وال‌استریت ژورنال از توزیع پیش‌نویس تازه قطعنامه‌ای از سوی روسیه خبر داده که در ظاهر اندکی به مواضع غرب نزدیک‌تر است، اما ابهامات متعددی درباره فعال‌سازی مکانیسم تحریم‌ها و مطالبات از ایران در آن باقی مانده است.
ادامه مطلب
موضع روسیه سوالات متعددی را در مورد اثربخشی و محدودیت‌های محور روسیه و ایران مطرح کرده است. خوش‌بینی محتاطانه و بدبینانه روسیه در مورد نتیجه این جنگ دوازده روزه، زمانی که آتش‌بس اعلام شد، به برخی از تحلیلگران این تصور را داده که آینده ممکن است سناریوهای مختلفی را برای این محور در بر داشته باشد، به دلیل متغیرها و تحولاتی که می‌تواند آن را تقویت یا تضعیف کند.
ادامه مطلب
پس از سلسله نشست‌هایی که امیدها برای پایان جنگ اوکراین را زنده کرده بود؛ از دیدار ترامپ و پوتین در نشست آلاسکا تا رایزنی‌های رهبران اروپا در واشنگتن اکنون نشانه‌ها آشکارا حاکی از آن است که روند صلح به بن‌بست رسیده است. در حالی که فشارهای اقتصادی و تحریم‌های غرب نتوانسته کرملین را به عقب‌نشینی وادار کند، کاخ سفید به‌ویژه تحت رهبری ترامپ بیش از پیش به ابزار تهدید هسته‌ای تکیه می‌کند؛ رویکردی که به‌نظر می‌رسد تنها گزینه باقی‌مانده برای تغییر معادلات باشد.
ادامه مطلب
نویسنده: لارنس فریدمن، استاد بازنشسته مطالعات جنگ در کینگز کالج لندن تهیه و ترجمه: سید علی موسوی خلخالی
ادامه مطلب
لارنس فریدمن می‌نویسد: نیروهای استراتژیک بریتانیا و فرانسه در تلافی تهدید استفاده محدود روسیه از سلاح‌های هسته‌ای در خاک متحدان، تجهیزات کافی ندارند، زیرا آنها می‌دانند اگر حمله‌ای گسترده از سوی روسیه به خاکشان شود نمی‌توانند از طریق قابلیت‌های تهاجمی یا دفاعی آن را محدود کنند.
ادامه مطلب
علی بمان اقبالی زارچ در یادداشتی برای دیپلماسی ایرانی می‌نویسد: شی جین پینگ، رئیس جمهور چین، میزبان رهبران چندین کشور هدف تحریم‌های غرب، از جمله کره شمالی، ایران، میانمار و بلاروس، در اجلاس سازمان همکاری شانگهای است و نارندرا مودی، نخست وزیر هند، پس از غیبت در جلسه سال گذشته، نیز در این جلسه شرکت می‌کند.
ادامه مطلب
جلال خوش‌چهره، تحلیلگر ارشد مسائل بین‌الملل تاکید کرد: دیپلماسی معامله‌محور و آمرانه ترامپ، بدون توجه به پیچیدگی‌های جهان چندقطبی، محکوم به شکست است و صلح پایدار در اوکراین تنها با همکاری اروپا و احترام به حقوق بین‌الملل ممکن خواهد بود. دونالد ترامپ، رئیس‌جمهور آمریکا، با رویکردی معامله‌محور و با هدف پایان دادن سریع به جنگ اوکراین، فشار بر اروپا را برای پذیرش مسئولیت اصلی تضمین‌های امنیتی این کشور افزایش داده است. بر اساس گزارش پولیتیکو، مقامات ارشد پنتاگون در دیدار با وزرای دفاع کشورهای اروپایی تأکید کرده‌اند که آمریکا نقش حداقلی در این زمینه ایفا خواهد کرد و بار اصلی بر دوش اروپا خواهد بود. این رویکرد، که در نشست ۱۸ اوت در واشنگتن با حضور سران اروپا و ولودیمیر زلنسکی نمایان شد، نشان‌دهنده شکاف عمیق در روابط فراآتلانتیکی است. اروپا، نگران از کاهش تعهدات آمریکا به ناتو و تحمیل صلحی شکننده، به دنبال استقلال امنیتی و تقویت دیپلماسی خود است.
ادامه مطلب
مشکلات بازدارندگی گسترده از روزهای اولیه ناتو ناشی می‌شود، زمانی که «تضمین هسته‌ای» برای اولین بار حتی زمانی که اتحاد جماهیر شوروی شروع به توسعه ابزارهای تلافی هسته‌ای کرده بود، برقرار شد.
ادامه مطلب
لارنس فریمن در یادداشتی می نویسد: بریتانیا به موشک‌هایی متکی است که در ایالات متحده نگهداری می‌شوند و برنامه‌های کلاهک و زیردریایی آن با برنامه‌های آمریکا ادغام شده است. در صورت قطع رابطه ایالات متحده با بریتانیا، این کشور پس از حدود شش ماه با مشکلاتی روبه‌رو خواهد شد.
ادامه مطلب
اخراج «جفری کروز»، رئیس آژانس اطلاعات پنتاگون به همراه دو فرمانده ارشد دیگر از سوی وزیر دفاع آمریکا، تازه‌ترین حلقه از زنجیره «پاکسازی‌های سیاسی» در ساختار امنیتی ایالات متحده است. در ظاهر، دلیل برکناری کروز انتشار گزارشی درباره حملات اخیر آمریکا به تأسیسات هسته‌ای ایران عنوان شده است؛ گزارشی که برخلاف روایت رسمی دولت ترامپ، مدعی نابودی کامل توان هسته‌ای ایران نبود بلکه تنها «عقب‌نشینی موقت» این توانایی‌ها را تأیید می‌کرد.
ادامه مطلب
بر اساس تحلیل‌های رسانه‌های بین‌المللی مانند رویترز، بلومبرگ، سی‌ان‌بی‌سی و وال‌استریت ژورنال، بنگاه‌های مالی عمدتاً این دیدار را فرصتی برای کاهش تنش‌ها می‌بینند، اما نگران عدم توافق و تأثیر بر تورم، قیمت انرژی و رشد اقتصادی هستند.
ادامه مطلب
رضا حاجی محمدی در یادداشتی برای دیپلماسی ایرانی می نویسد: حوثی‌ها با استفاده از پهپادها و موشک‌های بالستیک ارزان‌قیمت اما مؤثر، بازدارندگی نامتقارنی ایجاد کرده‌اند که توانایی‌های نظامی پیشرفته آمریکا و اسرائیل را به چالش کشیده است.
ادامه مطلب
در آگوست ۲۰۲۵، هشت ماه پس از بازگشت دونالد ترامپ به کاخ سفید، وعده‌های او برای پایان دادن سریع به جنگ اوکراین همچنان در هاله‌ای از ابهام باقی مانده است. دیدار پر سر و صدای ترامپ و ولادیمیر پوتین در آلاسکا که برخی آن را «لحظه تعیین‌کننده» می‌دانستند، به توافقی منجر نشد. نشست بعدی او با رهبران اروپایی در واشنگتن نیز نشان داد که اروپا بیش از هر زمان دیگری در مورد نحوه مدیریت جنگ اوکراین دچار چندصدایی است.
ادامه مطلب
لارنس فریدمن در یادداشتی می‌نویسد: در این مقاله، به موضوع هسته‌ای دیگری که جنگ مطرح کرده است، می‌پردازم تا نکته مشابهی را مطرح کنم. در اوایل سال ۲۰۲۵، نقش نیروهای هسته‌ای بریتانیا و فرانسه در بحث‌های مربوط به چگونگی تضمین امنیت اوکراین پس از توافق صلح با میانجیگری ایالات متحده، مورد توجه قرار گرفت. این موضوع با نگرانی‌های کلی‌تری در مورد وضعیت چتر هسته‌ای ایالات متحده گره خورد.
ادامه مطلب
در حالی حکومت طالبان وارد پنجمین سال حکومت دوم خود شده است که نه‌تنها افغانستان را از چرخه بحران خارج نکرده بلکه ابعاد تازه‌ای از مشکلات را آشکار ساخته است. اقتصاد کشور در رکود عمیق به‌سر می‌برد؛ میلیون‌ها افغان در مرز فقر مطلق زندگی می‌کنند و فرصت‌های شغلی به شدت محدود شده است. این شرایط باعث شده موج مهاجرت و پناهجویی ادامه یابد و بار سنگینی بر دوش کشورهای همسایه از جمله ایران بگذارد.
ادامه مطلب
بهرام امیراحمدیان در یادداشتی می‌نویسد: اکنون سؤال این است که آیا ترامپ در صورت توافق صلح نهایی با روسیه که بلافاصله پس از نشست روز جمعه آشکار نبود، دستاوردهای متوسطی را به دست آورد یا بذر امنیت آینده اوکراین را کاشت. اکنون او با برخی از سؤالات استراتژیک داغ روبرو مانده است.
ادامه مطلب
سید محمدکاظم سجادپور در یادداشتی برای دیپلماسی ایرانی می‌نویسد: دیدارهای رهبران آمریکا و روسیه در دوران پسا جنگ سرد و پیشا جنگ سرد، همیشه پوششی نمادین داشته است.
ادامه مطلب
علی بمان اقبالی زارچ در یادداشتی برای دیپلماسی ایرانی می‌نویسد: بسیاری نتیجه این رویداد را موفقیتی شایان برای رئیس کرملین ارزیابی کرده‌اند و دسترسی ترامپ به نتیجه ملموس در توقف این منازعه مرموز را به تلاش‌های مضاعف و به‌ویژه همراهی کشورهای اروپایی با نقش آفرینی لندن را نیازمند دانسته‌اند
ادامه مطلب
معصومه علیانپور در یادداشتی برای دیپلماسی ایرانی می‌نویسد: پرسش اصلی آن است که آیا این روند به سوی یک نظام چندقطبی پایدار حرکت خواهد کرد یا آنکه صرفاً مرحله‌ای پرابهام از گذار را رقم خواهد زد که با بی‌ثباتی‌های تازه همراه است.
ادامه مطلب
توافق صلح میان ارمنستان و جمهوری آذربایجان که در ۸ اوت ۲۰۲۵ در کاخ سفید با میانجیگری دونالد ترامپ امضا شد، نقطه عطفی در تحولات قفقاز جنوبی بود. این توافق که شامل ایجاد کریدور استراتژیک زنگزور با مدیریت ۹۹ ساله آمریکا است، عملاً روسیه را از معادلات منطقه‌ای کنار گذاشت. کریدور «مسیر ترامپ برای صلح و رفاه بین‌المللی» یا TRIPP ، نه تنها ارتباطات زمینی میان آذربایجان و نخجوان را تقویت می‌کند، بلکه نفوذ سنتی مسکو در منطقه را به شدت تضعیف کرده است.
ادامه مطلب
موسسه واشینیگتن اینستیتیوت در گفت وگو با کارشناسان نظامی و امنیتی درباره فروش تسلیحات بعد از حمله اسرائیل به ایران و جنگ اوکراین و همچنین تنش‌های نظامی موجود در خاورمیانه به گفت‌وگو نشسته است.
ادامه مطلب
مجید روحی در یادداشتی برای دیپلماسی ایرانی می‌نویسد: این نوشتار، ترجمه، تلخیص و برداشتی از دو محقق یکی آندری پتروف و همچنین مرکز استراتژی اوراسیای جدید است که اهمیت آذربایجان در سیاست خارجی روسیه و همچنین نگاه آذربایجان به روسیه را نشان می‌دهد. با مطالعه آن، می‌توان درک کرد که چرا روسیه از کریدور زنگزور حمایت می‌کند.
ادامه مطلب
دیدار روز جمعه ولادیمیر پوتین و دونالد ترامپ در آلاسکا که بسیاری از رسانه‌ها آن را «یخ‌شکنی سیاسی» توصیف کردند، تنها آغاز سلسله‌ای از تحرکات تازه در پرونده اوکراین بود. عصر روز دوشنبه، ترامپ میزبان ولودیمیر زلنسکی و هفت تن از رهبران اروپایی در کاخ سفید بود. جلسه‌ای که به‌زعم ناظران قرار بود بر موضوع «تضمین‌های امنیتی برای اوکراین» متمرکز باشد، به شکلی غیرمنتظره با تماس مستقیم ترامپ با رئیس‌جمهور روسیه به مدت ۴۰ دقیقه به نقطه عطفی تبدیل شد.
ادامه مطلب