ترامپ دوم و شورای همکاری خلیج فارس
درحالیکه لابی طرفدار اسرائیل تلاش میکند تا روایتها را به ایدئولوگهای ترامپ بفروشد، لابیهای کشورهای شورای همکاری جیبهای گشادی دارند که شبکههای تجاری اطراف ترامپ را درگیر کرده است.
ادامه مطلبدرحالیکه لابی طرفدار اسرائیل تلاش میکند تا روایتها را به ایدئولوگهای ترامپ بفروشد، لابیهای کشورهای شورای همکاری جیبهای گشادی دارند که شبکههای تجاری اطراف ترامپ را درگیر کرده است.
ادامه مطلبسید کامران یگانگی در یادداشتی برای دیپلماسی ایرانی می نویسد: این بیانیه، که برای نخستین بار در تاریخ روابط بینالمللی بهطور رسمی از سوی اتحادیه اروپا صادر میشود، بهطور واضح نشاندهنده تغییر در رویکرد این اتحادیه نسبت به مسأله خلیج فارس و روابط ایران و امارات است. در حالی که چنین موضعگیریهایی میتواند بر اساس منافع سیاسی و استراتژیک اتخاذ شده باشد، اما از نظر حقوق بینالملل و تاریخی، این ادعاها با چالشهایی مواجه است.
ادامه مطلبدر شرایطی که بیش از یک سال است خاورمیانه درگیر بحران و ناامنی شده و از سوی دیگر تهران در یکقدمی تنشی گسترده با تلآویو قرار دارد، امارات متحده عربی فرصت را مغتنم دیده و این بار با شدت بیشتری ادعاهای واهی خود را درباره مالکیت بر جزایر سهگانه ایرانی تکرار کرد. بعد از چینیها، روسها و ژاپنیها در همراهی و همسویی با ادعای امارات متحده عربی و شورای همکاری خلیج فارس مبنی بر مالکیت بر جزایر ایرانی، این بار قرعه به نام اتحادیه اروپا افتاد تا این اتحادیه هم موتیف ضدایرانی ابوظبی را تکرار کند.
ادامه مطلباجلاس قریب الوقوع کشورهای شورای همکاری و اتحادیه اروپا که قرار است در ۱۶ اکتبر در بروکسل برگزار شود، فرصت مهمی برای تقویت همکاری راهبردی میان دو طرف در زمینههای متعدد اقتصادی، سیاسی و امنیتی ایجاد میکند.
ادامه مطلبتارنمای شورای همکاری خلیج فارس اعلام کرد شورای وزیران خارجه شورای همکاری خلیج فارس روز دوشنبه، در پایان نشست خود به ریاست محمد بن عبدالرحمن بن جاسم آلثانی، نخستوزیر و وزیر امور خارجه قطر، در شهر ریاض عربستان بیانیهای صادر کرد. در این بیانیه، شورای همکاری خلیج فارس مجددا با تکرار ادعاهای واهی و بیاساس درباره جزایر سهگانه ایرانی، این جزایر را به نظر خود متعلق به امارات دانست و به موضع ثابت و مصوبات قبلی خود مبنی بر محکومیت آنچه آن را به نظر خود استمرار اشغال جزایر سهگانه (تنب بزرگ، تنب کوچک و بوموسی) از طرف ایران خواند، اشاره کرد.
ادامه مطلبدر کنار وعدههای مکرر مسعود پزشکیان برای احیای برجام، مذاکره با غرب و ..، رئیسجمهور نهم بر بهبود مناسبات و ارتقای روابط با همسایگان ایران هم تأکید کرد. اگرچه ایران بهلحاظ ژئوپلیتیک از یک سو با آسیای میانه و در سوی دیگر با قفقاز مجاورت سرزمینی دارد، اما مهمترین خاستگاه جغرافیایی کشورمان، حضور در منطقه همیشه ملتهب و حساس خاورمیانه است. ازاینرو در ادوار مختلف همه دولتهای جمهوری اسلامی ایران با هر قرائت سیاسی بیشترین تمرکز خود را روی غرب آسیا و مشخصا خاورمیانه عربی گذاشتهاند و در سالهای اخیر با مانور روی کلیدواژه «محور مقاومت» بر نوع مناسبات تهران با عراق، سوریه، لبنان، فلسطین و در یک پراکندگی ژئوپلیتیک، یمن تأکید دارند. ناگفته نماند که یک بُعد دیگر خاورمیانه عربی مشتمل بر کشورهای عربی حاشیه خلیج فارس و در ساحت دیگر موضوع روابط ایران با اردن و مصر هم مطرح است. حال باید دید که در دوران ریاستجمهوری مسعود پزشکیان چه اقتضائاتی برای روابط ایران با کشورهای عربی روی خواهد داد؟
ادامه مطلبازسرگیری روابط بین عربستان و ایران روند تقاربی را میان کشورهای منطقه آغاز کرده که در واکنشها به شهادت رئیس جمهور ایران و همراهانش به وضوح نمایان شد.
ادامه مطلبمذاکرات در مورد توافقنامه تجارت آزاد بین چین و کشورهای شورای همکاری به علت ملاحظات عربستان سعودی متوقف شده است.
ادامه مطلباعضای شورای همکاری میدانند که هیچ یک از پروژههای بزرگی که در نظر دارند، در سایه رویارویی با ایران محقق نمیشود.
ادامه مطلببهبود تجارت بین کشورهای شورای همکاری و بریتانیا یک نقطه عطف مهم است که پایبندی دو طرف به تقویت روابط تجاری و توسعه آن را نشان می دهد و این گام های جدید اقتصادی، فرصت های زیادی را برای افزایش مبادلات تجاری و توسعه افق های همکاری بین دو طرف را برجسته می کند.
ادامه مطلبروابط امارات و آذربایجان شاهد مجموعه ای از پروژه ها و سرمایه گذاری های جدید، به ویژه در بخش انرژی های تجدیدپذیر بوده است. شایان ذکر است، طبق اطلاعات سال ۲۰۲۲ ، کشورهای شورای همکاری در حال حاضر جزو شرکای برتر سرمایهگذاری در آذربایجان هستند، اگرچه حجم سرمایهگذاری آنها در مقایسه با سایر شرکای آذربایجان کم است.
ادامه مطلبپیشتر روابط امریکا با شورای همکاری طی سال های گذشته با بحران های پیاپی در زمینه اعتماد میان یکدیگر همچون کاهش نظامیانش در منطقه، روابط با ایران و عقب نشینی آشفته وهرج ومرج گونه از افغانستان در سال ۲۰۲۱ روبرو شده بود، این در حالی است که تضادهای مبهمی همچنان در خصوص تجاوز کنونی اسرائیل در این روابط وجود دارد.
ادامه مطلبآمار و ارقام موجود نشان میدهند که حجم مبادلات تجاری میان امریکای جنوبی و کشورهای شورای همکاری بین سالهای ۲۰۰۸ تا ۲۰۱۲ از ۱۱ میلیارد دلار به ۳۰ میلیارد دلار افزایش یافت. حدود یک دهه بعد و در سال ۲۰۲۰ این رقم به ۲۰ میلیارد دلار رسید که سهم عمده آن را واردات کشورهای عربی تشکیل میداد. در طی این مدت، برزیل تقریبا نیمی از حجم کل صادرات را به خود اختصاص داد و میزان تجارت غیرنفتی این کشور امریکای لاتین و امارات به تنهایی به رقمی بالغ بر ۴.۳ میلیارد دلار در سال ۲۰۲۲ رسید. این در حالی است که حجم کل تجارت بین امارات و امریکای لاتین در حال حاضر رقمی بالغ بر ۹ میلیارد دلار است.
ادامه مطلبافزایش فعالیتهای دیپلماتیک در منطقه این امید را ایجاد کرد که کشورهای شورای همکاری قادرند بر کارزار نظامی اسرائیل علیه نوار غزه تاثیر بگذارند و از گسترش درگیریها در منطقه جلوگیری کنند، چرا که به هر حال برخی از کشورهای شورای همکاری همچون امارات متحده عربی و بحرین با اسرائیل کانالهای ارتباطی رسمی دارند.
ادامه مطلبجنگ و تحریم، موجب افزایش بهای هیدروکربن ها شده که به این معنی است که صادرکنندگان سوخت، می توانند در پول شنا کنند.
ادامه مطلبحمله اخیر حماس به اسرائیل و پیامدهای آن که شامل حمله گسترده اسرائیل به نوار غزه میشود این احتمال را مطرح کرده که این کشورها از بیم بیثباتی بودجه دفاعی خود را افزایش دهند. با درگرفتن جنگ، هیچ یک از این کشورها به صورت رسمی از افزایش هزینههای نظامی خود سخن نگفتهاند اما ارزیابیها نشان میدهد که چنین تصمیمی در کنار تلاش برای متنوع کردن منابع واردات سلاح گرفته شده است.
ادامه مطلباین نشست به عنوان بخشی از استراتژی جمعی نوظهور با عنوان «استراتژی آسیا منهای چین» در تلاش است تا از طریق ایجاد نقاط اتصال اضافی خارج از چین و نیز تقویت روابط تجاری، تاثیرات منفی و ریسک سیاسی مرتبط با تنشهای میان ایالات متحده امریکا و چین و بنبست احتمالی میان این دو قدرت اقتصادی را تا حد ممکن کاهش دهد.
ادامه مطلبعد از چینیها و روسها در همراهی و همسویی با ادعای امارات متحده عربی و شورای همکاری خلیج فارس درخصوص مالکیت بر جزایر ایرانی این بار قرعه به نام ژاپنیها افتاد تا توکیو هم این موتیف ضدایرانی را تکرار کند.
ادامه مطلببا این وجود شرایط تاریخی کنونی تأیید میکند که آینده جهان با آنچه در گذشته بوده متفاوت خواهد بود؛ چرا که پس از امروز دیگر جایی برای سیطره یک قطب وجود ندارد بلکه جهان چند قطبی وجود خواهد داشت و این مسئله با چشم اندازها و تلاشهای کشورهای شورای همکاری خلیج فارس در راستای گشودن کانالهای ارتباطی متعدد و متنوع و برقراری روابط همکاری چندجانبه به گونهای که تضمین کننده دستیابی به ثبات دائمی برای آنها در آینده باشد، همخوانی دارد. در چارچوب کشمکش روسیه و اوکراین کشورهای شورای همکاری میتوانند نقش میانجی را برای دستیابی به صلحی ایفا کنند که دو طرف را خشنود میکند.
ادامه مطلباردوان امیراصلانی در یادداشتی می نویسد: اعلام حمایت روسیه از امارات نشاندهنده اهداف استراتژیک روسیه است که مقامات ایرانی فریب آن را نخوردهاند. به نظر میرسد که دخالت بیموقع مسکو در یک مناقشه ارضی که در آن مشروعیت چندانی برای مداخله ندارد، آغازگر زیر سؤال بردن مشارکت راهبردی ایران و روسیه باشد. اکنون این سؤال در ایران مطرح میشود که آیا روسیه درنهایت یک متحد استراتژیک است یا صرفا یک متحد تاکتیکی؟
ادامه مطلبکوروش احمدی در یادداشتی می نویسد: در هفت ماه گذشته دو شوک در حوزه سیاست خارجی به کشور وارد شد. نخست در ۱۰ دسامبر رهبر چین در بیانیه مشترکی با شورای همکاری خلیج فارس از موضع امارات درباره سه جزیره ایرانی حمایت کرد و در نوبت دوم وزرای خارجه روسیه و کشورهای شورای همکاری همان مواضع را به شکلی قویتر اتخاذ کردند.
ادامه مطلبسهراب انعامی علمداری در یادداشتی برای دیپلماسی ایرانی می نویسد: موازنهگرایی رویکردی است که زمینههای لازم برای ایجاد تعادل در منافع و حوزه نفوذ بین بازیگران اصلی سیاست بینالملل به وجود می آید همچنین موازنهگرایی الگوی کنش بازیگرانی است که جایگاه سیاسی، موقعیتی و ضرورتهای راهبردی دارند.
ادامه مطلبعلی موسوی خلخالی می نویسد: بغداد در نظر دارد رویای کانون اقتصادی بودن خود را محقق کند و این رویا محقق نمی شود مگر با تبدیل شدن رقابت قدرت های منطقه ای به همکاری و تعاملات منطقه ای که بی شک جنبه اقتصادی آن از اهمیت به سزایی برخوردار است.
ادامه مطلبروح الله سوری در یادداشتی برای دیپلماسی ایرانی می نویسد: تا زمانی که شاهد تغییری در الگوی سیاست خارجی خود و به دنبال آن تغییر جایگاه اقتصادی کشور نباشیم پاسخ به این سوال که آیا ایران قادر خواهد بود که مانع از تکرار چنین مواضع و رفتارهایی از سوی چین و روسیه شود پاسخی منفی خواهد بود. ایران در حال حاضر نه از آن چنان اقتصاد حائز اهمیتی برخوردار است که بر رفتار کشورهایی مثل روسیه و چین اثرگذار باشد و نه از امتیازهای لازم در سیاست خارجی برای تحت فشار گذاشتن آنها. بنابراین اگرچه اقداماتی مثل اعتراض رسمی ایران و احضار سفیر روسیه یا چین از نظر سیاسی و حقوقی لازم است اما بعید است در تغییر موضع واقعی روسیه و چین اثرگذار باشد.
ادامه مطلبکازوتوشی آیکاوا، سفیر ژاپن در تهران، صبح روز دوشنبه با سیدکمال خرازی، رئیس شورای راهبردی روابط خارجی، دیدار کرد. در این دیدار مسائل منطقهای و بینالمللی و نیز آخرین وضعیت روابط دو کشور مورد بحث و گفتوگو قرار گرفت. نکته حائز اهمیت در این دیدار به مطرحشدن اختلافات ارضی توکیو – مسکو از زبان خرازی بازمیگردد. دراینباره رئیس شورای راهبردی روابط خارجی بهترین راه برای حلوفصل اختلافات ارضی ژاپن و روسیه درباره چهار جزیره واقع در اقیانوس آرام را «مذاکره مستقیم بین دو کشور، بهویژه با توجه به شرایط کنونی و پرتنش منطقه شرق آسیا» دانست.
ادامه مطلبجلال خوش چهره در یادداشتی می نویسد: مشارکت مسکو – پکن در بیانیههایی که به نظر منتقدان، تمامیت ارضی ایران را دستمایه منافع استراتژیک خود کرد، بار دیگر بر تردیدها درباره جایگاه ایران در سیاست خارجی روسیه و چین از یکسو، اعتبار سیاست «نگرش به شرق» در سیاست خارجی ایران را از سوی دیگر افزوده است. اما آیا به راستی باید مسکو و پکن را بابت رفتارشان تا این اندازه زیر تازیانه گرفت؟ در این صورت آیا باید آنها را به دلیل تشخیص منافع ملی – امنیتی خود مورد انتقاد قرار داد؟ نگرش واقعگرایانه چنین تجویز نمیکند؛ تا وقتی که تهران جایگاه خود را در راهبردهای سیاستخارجی مسکو- پکن به درستی تشخیص و تعریف نکرده باشد.
ادامه مطلبحشمتالله فلاحتپیشه در گفتگو با دیپلماسی ایران بر این باور است که کشورهای حاشیه خلیج فارس و مشخصا امارات متحده عربی سعی دارد از ظرفیت دو کشور عضو شورای امنیت و دارای حق وتو برای این موضوع جزایر و به خصوص جزیره ابوموسی در قالب رای مشورتی این شورا استفاده کند.
ادامه مطلبکامران کرمی در یادداشتی برای دیپلماسی ایرانی می نویسد: «مجمع گفت وگو و همکاری» طرحی است که جمهوری اسلامی پس از شکل گیری توافق با ریاض و اجرایی شدن به شکل بازگشت به روابط دوجانبه، آن را مطرح کرده و قرار است جزئیات آن پس از تدوین به ریاض، ابوظبی، دوحه، مسقط، کویت، منامه و بغداد ارسال شود. طرحی که در صورت موفقیت می تواند منطقه را پس از دهه ها تنش و تصاعد بحران وارد دوره ای از مصالحه و همکاری بر مبنای متغیرهای نوظهور کند.
ادامه مطلبناامنی غذایی متوسط تا شدید، شامل اشکال مختلف سوء تغذیه نیز در حال افزایش است. در سال ۲۰۲۱ این ناامنی بر ۱۵۴.۳ میلیون نفر تأثیر گذاشته که ۱۱.۶ میلیون بیشتر از سال ۲۰۲۰ است.
ادامه مطلبکارشناسان میگویند که کشورهای عربی پس از توافق ایران و عربستان سعی دارند با اتخاذ رویکرد دوری از دستورات دیکته شده غرب و اتخاذ سیاست مستقل، فصل جدیدی از روابط خود با سوریه را آغاز کنند. در مقابل ابن سناریو نیز مطرح است که اگر چه عربستان در تلاش است تا زمینه مساعدی را فراهم کند که سوریه بتواند در جلسه آتی اتحادیه عرب حضور داشته باشد، اما باید دید که با توجه به بحثها و مخالفت های برخی کشورها در مورد سوریه وجود دارد، چه تغییراتی در سیاست داخلی و همچنین سیاست خارجی سوریه رخ خواهد داد
ادامه مطلب