شورای همکاری خلیج فارس

بیست سال پس از ابتکار همکاری استانبول

همکاری ناتو و شورای همکاری خلیج فارس در محک

به نظر می‌رسد طرح ابتکاری همکاری خلیج فارس (ICI) از همان ابتدا بیشتر با هدف دستیابی به دستاوردهای سیاسی و نمادین شکل گرفته است تا نتایج معنادار در بخش امنیتی. اعتماد ناتو به تکرار مدل‌های موفق قبلی کمک‌های امنیتی که در جاهای دیگر به کار گرفته شده بود، به دلیل سوءتفاهم‌های اساسی اولیه آن در مورد نقش نیروهای مسلح در کشورهای شورای همکاری خلیج فارس، تمایل محدود رهبران خلیج فارس برای مشارکت جدی در اصلاحات بخش امنیتی و انتظارات متفاوت بین ناتو و اعضای شورای همکاری خلیج فارس در مورد هدف نهایی طرح ابتکاری همکاری خلیج فارس، تضعیف شده است. این عوامل در کنار هم، ظرفیت این طرح را برای ارائه نتایج واقعاً متحول‌کننده برای هر دو طرف محدود کرده‌اند.

ادامه مطلب

بعد از حمله اسرائیل به قطر

ناتوی عربی تشکیل خواهد شد؟

ایده ایجاد نیروی مشترک عربی یا ناتوی عربی پس از حمله رژیم صهیونیستی به دوحه و عدم وجود عامل بازدارنده در برابر حملات این رژیم بار دیگر بر سر زبان‌ها افتاده و این بار بیش از گذشته ضرورت آن احساس می‌شود.

ادامه مطلب

۱۰ پیامدی که قابل پیش‌بینی است

شوک امنیتی حمله اسرائیل به قطر؛ ریشه ها و پیامدها

سید محمد حسینی در یادداشتی برای دیپلماسی ایرانی می‌نویسد: بی عملی شورای همکاری خلیج فارس در قبال این تجاوز آشکار؛ تایید ضمنی این تجاوز توسط ترامپ و حمایت لفظی انگلستان و فرانسه از قطر؛ کلیت واکنش ها در برابر اسرائیل بود. حمله اسرائیل اگرچه به زعم خود حمله به مقر رهبران حماس بود اما زنگ خطرِ امنیت کشورهای خلیج فارس را به صدا درآورد.

ادامه مطلب

با تکیه بر عوامل همگرایی

چارچوب همکاری‌های امنیت منطقه‌ای

فرزاد محمدی در یادداشتی برای دیپلماسی ایرانی می نویسد: ایجاد یک چارچوب همکاری‌های امنیتی منطقه‌ای بر اساس عوامل همگرایی، با الگوبرداری از مدل‌های موفق، ضرورتی اجتناب‌ناپذیر برای کشورهای منطقه است. خاورمیانه به‌عنوان مهد تمدن‌ها، از پیشینه و تاریخ غنی برخوردار است، لذا یافتن عوامل همگرایی چندان دشوار نیست و تنها به بازتعریف گفتمان‌های سیاسی بر اساس این عوامل نیازمند هستیم.

ادامه مطلب

رقابت ژئواکونومی در شورای همکاری خلیج فارس؛

پیامدهای ژئوپلیتیکی و اقتصادی برای ایران

عباس عبدالخانی در یادداشتی برای دیپلماسی ایرانی می‌نویسد: پروژه‌هایی نظیر کریدورها با هدف دور زدن مسیرهای ترانزیتی سنتی ایران و ایجاد مسیرهای جدید میان جنوب خلیج فارس، هند و اروپا طراحی شده‌اند. تثبیت این مسیرها به معنای کاهش سهم ایران در ترانزیت بین‌المللی و از دست رفتن فرصت‌های اقتصادی و ژئوپلیتیکی مهم در تعاملات منطقه‌ای خواهد بود.

ادامه مطلب

به مناسبت سالروز تاسیس

شورای همکاری خلیج فارس؛ از همگرایی آرمانی تا واقعیت‌های واگرایانه

عباس عبدالخانی در یادداشتی برای دیپلماسی ایرانی می‌نویسد: تأسیس GCC عمدتاً واکنشی به تحولات ژئوپلیتیکی پس از انقلاب ایران و آغاز جنگ ایران و عراق بود. شورا با اهدافی چون تقویت امنیت جمعی، ایجاد یکپارچگی اقتصادی، افزایش رفاه اجتماعی، و اتخاذ مواضع سیاسی واحد در برابر تحولات منطقه‌ای و جهانی شکل گرفت.

ادامه مطلب

سوپرایزی که قرار است در آستانه سفر به منطقه رونمایی شود

رمزگشایی از اعلامیه پیش‌بینی‌شده دونالد ترامپ

مسعد سلیتی در یادداشتی برای دیپلماسی ایرانی می‌نویسد: دونالد ترامپ اعلام کرده که پیش از سفر خود به خاورمیانه، که قرار است هفته آینده (۱۳ تا ۱۶ مه ۲۰۲۵) با تمرکز بر دیدار از عربستان سعودی، امارات متحده عربی، قطر و احتمالاً ترکیه انجام شود، «اعلامیه‌ای بسیار بزرگ و مثبت» منتشر خواهد کرد. این اعلامیه، که به گفته وی یکی از مهم‌ترین تحولات سال‌های اخیر خواهد بود، احتمال‌های گسترده‌ای را برانگیخته است. 

ادامه مطلب

وزیر امور خارجه قطر در گفت‌و‌گو با تاکر کارلسون

هشدار صریح دوحه درباره حمله به تأسیسات هسته‌ای ایران

محمد بن عبدالرحمن بن جاسم آل ثانی، وزیر امور خارجه قطر در گفت‌وگویی صریح با تاکر کارلسون، مجری سابق فاکس‌نیوز، درباره پیامدهای حمله نظامی به تأسیسات هسته‌ای ایران هشدار داد.

ادامه مطلب

نیروی اقتصادی رو به رشدی که سر برآورده اند

نقش زنان در توسعه اقتصاد کشورهای عضو شورای همکاری

زنان تاجر در کشورهای عضو شورای همکاری، با نقش برجسته‌ای که دارند و به عنوان یک نیروی اقتصادی رو به رشد، انتظار می‌رود موجی از تغییرات اقتصادی مثبت در منطقه ایجاد کنند.

ادامه مطلب

واقعیت‌هایی که متفاوت هستند

ترامپ دوم و شورای همکاری خلیج فارس

درحالی‌که لابی طرف‌دار اسرائیل تلاش می‌کند تا روایت‌ها را به ایدئولوگ‌های ترامپ بفروشد، لابی‌های کشورهای شورای همکاری جیب‌های گشادی دارند که شبکه‌های تجاری اطراف ترامپ را درگیر کرده است.

ادامه مطلب

نقدی بر موضع‌گیری اتحادیه اروپا در حمایت از ادعای امارات بر جزایر سه‌گانه ایرانی

چرا این اقدام غیرقانونی است؟

سید کامران یگانگی در یادداشتی برای دیپلماسی ایرانی می نویسد: این بیانیه، که برای نخستین بار در تاریخ روابط بین‌المللی به‌طور رسمی از سوی اتحادیه اروپا صادر می‌شود، به‌طور واضح نشان‌دهنده تغییر در رویکرد این اتحادیه نسبت به مسأله خلیج فارس و روابط ایران و امارات است. در حالی که چنین موضع‌گیری‌هایی می‌تواند بر اساس منافع سیاسی و استراتژیک اتخاذ شده باشد، اما از نظر حقوق بین‌الملل و تاریخی، این ادعاها با چالش‌هایی مواجه است.

ادامه مطلب

واکاوی ادعاهای تکراری درباره جزایر سه‌گانه ایرانی، ذیل بیانیه مشترک اتحادیه اروپا و شورای همکاری خلیج فارس

وقتی امارات شمشیر را برای ایران از رو می بندد

در شرایطی که بیش از یک سال است‌ خاورمیانه درگیر بحران و ناامنی شده و از سوی دیگر تهران در یک‌قدمی تنشی گسترده با تل‌آویو قرار دارد، امارات متحده عربی فرصت را مغتنم دیده و این بار با شدت بیشتری ادعاهای واهی خود را درباره مالکیت بر جزایر سه‌گانه ایرانی تکرار کرد. بعد از چینی‌ها، روس‌ها و ژاپنی‌ها در همراهی و همسویی با ادعای امارات متحده عربی و شورای همکاری خلیج فارس مبنی بر مالکیت بر جزایر ایرانی، این بار قرعه به نام اتحادیه اروپا افتاد تا این اتحادیه هم موتیف ضدایرانی ابوظبی را تکرار کند.

ادامه مطلب

تاثیر جئوپلتیکی نشست شورای همکاری خلیج فارس با اتحادیه اروپا

کشورهای عربی و اروپایی‌ها عقد اخوت می‌بندند؟

اجلاس قریب الوقوع کشورهای شورای همکاری و اتحادیه اروپا که قرار است در ۱۶ اکتبر در بروکسل برگزار شود، فرصت مهمی برای تقویت همکاری راهبردی میان دو طرف در زمینه‌های متعدد اقتصادی، سیاسی و امنیتی ایجاد می‌کند.

ادامه مطلب

تکرار ادعاهای واهی درباره جزایر سه‌گانه ایرانی هم‌زمان با موهومات مطرح‌شده مربوط به دالان زنگزور

سکه‌های تقلبی همسایگان از جمهوی آذربایجان تا امارات

تارنمای شورای همکاری خلیج فارس اعلام کرد شورای وزیران خارجه شورای همکاری خلیج فارس روز دوشنبه، در پایان نشست خود به ریاست محمد بن عبدالرحمن بن جاسم آل‌ثانی، نخست‌وزیر و وزیر امور خارجه قطر، در شهر ریاض عربستان بیانیه‌ای صادر کرد. در این بیانیه، شورای همکاری خلیج فارس مجددا با تکرار ادعاهای واهی و بی‌اساس درباره جزایر سه‌گانه ایرانی، این جزایر را به نظر خود متعلق به امارات دانست و به موضع ثابت و مصوبات قبلی خود مبنی بر محکومیت آنچه آن را به نظر خود استمرار اشغال جزایر سه‌گانه (تنب بزرگ، تنب کوچک و بوموسی) از طرف ایران خواند، اشاره کرد.

ادامه مطلب

ملزومات بهبود روابط بین ایران و کشورهای عربی در دولت پزشکیان

چیزی تغییر خواهد کرد؟

در کنار وعده‌های مکرر مسعود پزشکیان برای احیای برجام، مذاکره با غرب و ..، رئیس‌جمهور نهم بر بهبود مناسبات و ارتقای روابط با همسایگان ایران هم تأکید کرد. اگرچه ایران به‌لحاظ ژئوپلیتیک از یک سو با آسیای میانه و در سوی دیگر با قفقاز مجاورت سرزمینی دارد، اما مهم‌ترین خاستگاه جغرافیایی کشورمان، حضور در منطقه همیشه ملتهب و حساس خاورمیانه است. ازاین‌رو در ادوار مختلف همه دولت‌های جمهوری اسلامی ایران با هر قرائت سیاسی بیشترین تمرکز خود را روی غرب آسیا و مشخصا خاورمیانه عربی گذاشته‌اند و در سال‌های اخیر با مانور روی کلیدواژه «محور مقاومت» بر نوع مناسبات تهران با عراق، سوریه، لبنان، فلسطین و در یک پراکندگی ژئوپلیتیک، یمن تأکید دارند. ناگفته نماند که یک بُعد دیگر خاورمیانه عربی مشتمل بر کشورهای عربی حاشیه خلیج فارس و در ساحت دیگر موضوع روابط ایران با اردن و مصر هم مطرح است. حال باید دید که در دوران ریاست‌جمهوری مسعود پزشکیان چه اقتضائاتی برای روابط ایران با کشورهای عربی روی خواهد داد؟

ادامه مطلب

علاقه مندی به گسترش روابط با تهران

حضور پررنگ مقامات عربی در مراسم رئیس جمهوری ایران به چه معناست؟

ازسرگیری روابط بین عربستان و ایران روند تقاربی را میان کشورهای منطقه آغاز کرده که در واکنش‌ها به شهادت رئیس جمهور ایران و همراهانش به وضوح نمایان شد.

ادامه مطلب

ریاض پاپس کشید

وقفه در روابط چین با عربستان و متحدان عربش

مذاکرات در مورد توافقنامه تجارت آزاد بین چین و کشورهای شورای همکاری به علت ملاحظات عربستان سعودی متوقف شده است.

ادامه مطلب

حرکت به چیزی فراتر از تدابیر اعتمادساز

نیاز کشورهای عربی به ایران برای تامین امنیت منطقه

اعضای شورای همکاری می‌دانند که هیچ یک از پروژه‌های بزرگی که در نظر دارند، در سایه رویارویی با ایران محقق نمی‌شود.

ادامه مطلب

ضامن تقویت روابط

مبادلات تجاری ۷۵ میلیارد دلاری شورای همکاری و انگلستان

بهبود تجارت بین کشورهای شورای همکاری و بریتانیا یک نقطه عطف مهم است که پایبندی دو طرف به تقویت روابط تجاری و توسعه آن را نشان می دهد و این گام های جدید اقتصادی، فرصت های زیادی را برای افزایش مبادلات تجاری و توسعه افق های همکاری بین دو طرف را برجسته می کند.

ادامه مطلب

با زمینه تقویت همکاری ها در زمینه انرژی

دوستی فزاینده آذربایجان با امارات و عربستان

روابط امارات و آذربایجان شاهد مجموعه ای از پروژه ها و سرمایه گذاری های جدید، به ویژه در بخش انرژی های تجدیدپذیر بوده است. شایان ذکر است، طبق اطلاعات سال ۲۰۲۲ ، کشورهای شورای همکاری در حال حاضر جزو شرکای برتر سرمایه‌گذاری در آذربایجان هستند، اگرچه حجم سرمایه‌گذاری آنها در مقایسه با سایر شرکای آذربایجان کم است.

ادامه مطلب

سایه جنگ غزه سنگینی می کند

آینده روابط امریکا و کشورهای شورای همکاری

پیشتر روابط امریکا با شورای همکاری طی سال های گذشته با بحران های پیاپی در زمینه اعتماد میان یکدیگر همچون کاهش نظامیانش در منطقه، روابط با ایران و عقب نشینی آشفته وهرج ومرج گونه از افغانستان در سال ۲۰۲۱ روبرو شده بود، این در حالی است که تضادهای مبهمی همچنان در خصوص تجاوز کنونی اسرائیل در این روابط وجود دارد.

ادامه مطلب

هدفی که با جهش تعاملات اقتصادی محقق شده است

خیز امارات برای نفوذ در امریکای جنوبی

آمار و ارقام موجود نشان می‌دهند که حجم مبادلات تجاری میان امریکا‌ی جنوبی و کشورهای شورای همکاری بین سال‌های ۲۰۰۸ تا ۲۰۱۲ از ۱۱ میلیارد دلار به ۳۰ میلیارد دلار افزایش یافت. حدود یک دهه بعد و در سال ۲۰۲۰ این رقم به ۲۰ میلیارد دلار رسید که سهم عمده آن را واردات کشورهای عربی تشکیل می‌داد. در طی این مدت، برزیل تقریبا نیمی از حجم کل صادرات را به خود اختصاص داد و میزان تجارت غیرنفتی این کشور امریکا‌ی لاتین و امارات به تنهایی به رقمی بالغ بر ۴.۳ میلیارد دلار در سال ۲۰۲۲ رسید. این در حالی است که حجم کل تجارت بین امارات و امریکا‌ی لاتین در حال حاضر رقمی بالغ بر ۹ میلیارد دلار است.

ادامه مطلب

کشورهای شورای همکاری چقدر موفق بودند؟

دیپلماسی عربی در محک جنگ غزه

افزایش فعالیت‌‌های دیپلماتیک در منطقه این امید را ایجاد کرد که کشورهای شورای همکاری قادرند بر کارزار نظامی اسرائیل علیه نوار غزه تاثیر بگذارند و از گسترش درگیری‌‌ها در منطقه جلوگیری کنند، چرا که به هر حال برخی از کشورهای شورای همکاری همچون امارات متحده عربی و بحرین با اسرائیل کانال‌‌های ارتباطی رسمی دارند.

ادامه مطلب

کشورهای نفت خیز با ثروت خود چه می کنند

آغاز دوران امپراطوری های نفتی

جنگ و تحریم، موجب افزایش بهای هیدروکربن ها شده که به این معنی است که صادرکنندگان سوخت، می توانند در پول شنا کنند.

ادامه مطلب

نگرانی از بی ثباتی افزایش یافته است

ولع بیشتر کشورهای عربی به خرید اسلحه بعد از طوفان الاقصی

حمله اخیر حماس به اسرائیل و پیامدهای آن که شامل حمله گسترده اسرائیل به نوار غزه می‌شود این احتمال را مطرح کرده که این کشورها از بیم بی‌ثباتی بودجه دفاعی خود را افزایش دهند. با درگرفتن جنگ، هیچ یک از این کشورها به صورت رسمی از افزایش هزینه‌های نظامی خود سخن نگفته‌اند اما ارزیابی‌ها نشان می‌دهد که چنین تصمیمی در کنار تلاش برای متنوع کردن منابع واردات سلاح گرفته شده است.

ادامه مطلب

در سایه تنش با امریکا، چین سیاست خود را دنبال می کند

نشست شورای همکاری و آسه‌آن در بحبوحه بحران غزه

این نشست به عنوان بخشی از استراتژی جمعی نوظهور با عنوان «استراتژی آسیا منهای چین» در تلاش است تا از طریق ایجاد نقاط اتصال اضافی خارج از چین و نیز تقویت روابط تجاری، تاثیرات منفی و ریسک سیاسی مرتبط با تنش‌‌های میان ایالات متحده امریکا و چین و بن‌‌بست احتمالی میان این دو قدرت اقتصادی را تا حد ممکن کاهش دهد.

ادامه مطلب

نگاهی به تکرار ادعاهای واهی علیه تمامیت ارضی ایران در بیانیه عربی - ژاپنی

موتیف ضدایرانی!

عد از چینی‌ها و روس‌ها در همراهی و همسویی با ادعای امارات متحده عربی و شورای همکاری خلیج فارس درخصوص مالکیت بر جزایر ایرانی این بار قرعه به نام ژاپنی‌ها افتاد تا توکیو هم این موتیف ضدایرانی را تکرار کند.

ادامه مطلب

تشدید بحران ها در سایه بی اعتمادی به امریکا

چرا برای کشورهای شورای همکاری رابطه با روسیه مهم است؟

با این وجود شرایط تاریخی کنونی تأیید می‌کند که آینده جهان با آنچه در گذشته بوده متفاوت خواهد بود؛ چرا که پس از امروز دیگر جایی برای سیطره یک قطب وجود ندارد بلکه جهان چند قطبی وجود خواهد داشت و این مسئله با چشم اندازها و تلاش‌های کشورهای شورای همکاری خلیج فارس در راستای گشودن کانال‌های ارتباطی متعدد و متنوع و برقراری روابط همکاری چندجانبه به گونه‌ای که تضمین کننده دستیابی به ثبات دائمی برای آنها در آینده باشد، همخوانی دارد. در چارچوب کشمکش روسیه و اوکراین کشورهای شورای همکاری می‌توانند نقش میانجی را برای دستیابی به صلحی ایفا کنند که دو طرف را خشنود می‌کند.

ادامه مطلب

تهران فریب نخورده است

روشن شدن حقیقتی دیگر از روابط ایران و روسیه

اردوان امیراصلانی در یادداشتی می نویسد: اعلام حمایت روسیه از امارات نشان‌دهنده اهداف استراتژیک روسیه است که مقامات ایرانی فریب آن را نخورده‌اند. به نظر می‌رسد که دخالت بی‌موقع مسکو در یک مناقشه ارضی که در آن مشروعیت چندانی برای مداخله ندارد، آغازگر زیر سؤال بردن مشارکت راهبردی ایران و روسیه باشد. اکنون این سؤال در ایران مطرح می‌شود که آیا روسیه درنهایت یک متحد استراتژیک است یا صرفا یک متحد تاکتیکی؟

ادامه مطلب

جزایر سه‌گانه و امنیت ملی ما

دو شوک به سیاست خارجی طی هفت ماه

کوروش احمدی در یادداشتی می نویسد: در هفت ماه گذشته دو شوک در حوزه سیاست خارجی به کشور وارد شد. نخست در ۱۰ دسامبر رهبر چین در بیانیه مشترکی با شورای همکاری خلیج فارس از موضع امارات درباره سه جزیره ایرانی حمایت کرد و در نوبت دوم وزرای خارجه روسیه و کشورهای شورای همکاری همان مواضع را به شکلی قوی‌تر اتخاذ کردند.

ادامه مطلب