صحنه سیاسی عراق در انتظار یک تحول
مقتدی صدر به صحنه بر می گردد؟

دیپلماسی ایرانی: نشانههای بازگشت جریان صدر به رهبری مقتدی صدر به صحنه سیاسی عراق از طریق انتخابات پارلمانی عراق که قرار است در ماه اکتبر برگزار شود، وضعیت آرایش نیروها و احزاب شیعی در کشور از جمله گروههای مسلح که در بغداد و به خصوص جنوب عراق با یکدیگر در چارچوب 12 حزب، فراکسیون و جنبش سیاسی رقابت میکنند، را تحت تاثیر قرار داده است.
گروههای مسلحی که شاخه سیاسی نیز دارند، در حال بررسی شرکت در انتخابات عراق از طریق یک ائتلاف هستند؛ ائتلافی که تاکنون نام، شعار یا برنامه انتخاباتیاشمشخص نیست. برخی احزاب دیگر نیز قصد ادامه دادن با ائتلافات قدیمی خود را دارند و در این میان آینده ائتلاف چارچوب هماهنگی نیروهای سیاسی شیعه عراق نیز نامشخص است.
مقتدی صدر هفته گذشته از طرفداران خود خواست اطلاعات انتخاباتی خود را به روز کنند اما هنوز به طور قطعی بازگشت خود از طریق انتخابات عراق را تایید را رد نکرده است.
با این حال منابع سیاسی نزدیک به جریان صدر، این اقدام را به مثابه آمادهسازی پایگاه مردمی صدر برای این رویداد میدانند.
به نظر میرسد مقتدی صدر از پروژه اکثریت سیاسی که در نهایت به تشکیل دولت صدری منجر میشد، عقب نشینی کرده است اما با این حال احتمال دارد که وی بار دیگر به جای رقابت پیش از انتخابات به دنبال رویارویی با چارچوب هماهنگی پس از انتخابات باشد.
ممکن است نیروها و احزاب ائتلاف دولت قانون به رهبری نوری المالکی، جریان حکمت ملی عراق به رهبری سید عمار الحکیم، عصائب اهل حق به رهبری قیس الخزعلی از جمله بارزترین متضرران بازگشت صدر به صحنه انتخابات آتی عراق باشند، به ویژه در صورتی که جنبشهای مدنی در جنوب عراق موفق به تشکیل یک ائتلاف سیاسی قدرتمند شوند که بتواند در حوزههای انتخاباتی مشترک با احزاب و گروهها رقابت کند. طرفداران صدر یک بلوک ثابت و پایدار هستند در حالی که نیروهای مدنی و افراد مستقل آرای خود را از طرفداران احزاب قرض میگیرند.
در همین راستا، یک نماینده پارلمان عراق و از سیاسیون برجسته در چارچوب هماهنگی که نخواست نامش فاش شود تاکید کرد که به زودی شاخههای سیاسی گروههای مسلح با نفوذ در کشور ایجاد میشود و در انتخابات شرکت خواهد کرد.
به گزارش میدل ایست نیوز، هم اکنون شاخههای سیاسی گروههای مسلح در پارلمان حضور دارند که از جمله بارزترین آنها میتوان به عصائب اهل حق، بدر، جند الامام، کتائب حزب الله، کتائب سید الشهداء، کتائب الامام علی و حشد الشبک علاوه بر بابلیون که همپیمان چارچوب هماهنگی است، اشاره کرد.
به گفته این نماینده پارلمان، گروههای مسلح دیگر که هم اکنون در پارلمان حضور ندارند، تصمیم گرفتند در انتخابات آتی عراق در چارچوب عنوان نیروی مقاومت شرکت کنند در حالی که پیشتر تنها در حوزه مسلحانه فعالیت میکردند.
وی توضیح داد که تحولات منطقه و فشارهای خارجی بر دولت و نظام سیاسی عراق، درخصوص انحلال گروههای مسلح و جلوگیری از نفوذ آن، تنها تفسیر منطقی برای تغییر دیدگاه گروههای مسلح و تلاش برای ورود به انتخابات از طریق شاخههای سیاسی خود است چرا که این گروهها میخواهند در چرخه تاثیر و تصمیمگیری باقی بمانند.
یک منبع دیگر که در نشستهای برخی شخصیتهای با نفوذ در چارچوب هماهنگی حضور داشته، در گفت وگویی با العربی الجدید گفت که برخی گروههای مسلح تصمیم گرفتند تحت عناوین سیاسی و از طریق فراکسیون وارد انتخابات شوند و امیدوارند که این مسأله نفوذ بیشتری به آنها بدهد.
افزایش شمار نیروهای رقیب موجب داغ شدن تنور انتخابات میشود علاوه بر اینکه اکثریت بودن هر فراکسیون سیاسی را سخت میکند زیرا توازن قدرت میان تمامی گروهها به یکدیگر نزدیک خواهد بود.
با وجود افزایش رقابتهای انتخاباتی، جریان صدر همچنان دورترین جریان از سایر احزاب، ائتلافها و فهرستهای انتخاباتی است، این فاصله ناشی از تفاوت در پروژه سیاسی صدر و همچنین وتوی مستقیم او بر ائتلاف با برخی شخصیتهای کلیدی از جمله نوری المالکی و قیس الخزعلی است.
به گفته این منبع همه احزاب و گروهها تصمیم دارند با فهرستهای انتخاباتی مجزا وارد رقابت شوند اما پس از انتخابات علیه هر گونه پروژه صدر برای دولت اکثریت متحد خواهند شد.
پافشاری صدر بر این طرح یعنی دولت اکثریت منجر به بحرانی شدید شد که در نهایت به درگیریهای مسلحانه در بغداد در ژوئیه 2022 انجامید؛ درگیریهایی که منجر به کشته و زخمی شدن شماری از دو طرف شد و پس از آن صدر اعلام کرد که به طور کامل از فرآیند سیاسی کنارهگیری میکند.
از طرفی دیگر، مختار الموسوی، نماینده پارلمان عراق توضیح داد که گروههای مسلح که وارد انتخابات میشوند، با عنوان کنونی خود وارد نخواهند شد چرا که قانون مانع میشود اما فهرستهای سیاسی جدیدی به طور قطعی تشکیل خواهد شد.
وی بیان کرد که آمادگیها برای انتخابات در گرو تحولات منطقه است و تصریح کرد که برخی احزاب تصمیم گرفتند تا زمان مشخص شدن امور و به طور مشخص اقدامات امریکا در قبال عراق، صبر کنند.
از طرفی دیگر علی الجبوری، کارشناس مسائل سیاسی و پژوهشگر مرکز مطالعات سیاسی بغداد گفت که ایجاد سکوهای رسانهای مرتبط با برخی گروهها و فعالیتهای امدادی و بشردوستانه و نظارتی از طریق کادر و اعضای گروههای مسلح، احتمالاً مقدمهای برای ورود به صحنه سیاست عراق است.
وی توضیح داد که تحرکات انتخاباتی و رقابت در شمال و غرب عراق کم اهمیت نیست اما با توجه به اینکه تشکیل دولت در اختیار احزاب عرب شیعه است، تمرکز اصلی رقابتها در بغداد و جنوب کشور بیشتر خواهد بود.
الجبوری به ابعاد دیگر نظیر ورود تدریجی گروههای مسلح به فرآیند سیاسی از طریق پارلمان در ساختار قدرت نیز اشاره کرد.
منبع: العربی الجدید / تحریریه دیپلماسی ایرانی/۱۱
نظر شما :