ماموریت لاوروف در تهران چیست؟

موسی موحد، روزنامه نگار

دیپلماسی ایرانی: طبق اخبار واصله قرار است که سرگئی لاوروف، وزیر امور خارجه روسیه روز سه‌شنبه به ایران سفر ‌کند. در همین باره، وزارت امور خارجه جمهوری اسلامی ایران اعلام کرد که سرگئی لاوروف طی روزهای آینده برای دیدار با همتای ایرانی خود و گفت‌وگو درباره روابط دوجانبه و تحولات منطقه‌ای و بین‌المللی به تهران سفر خواهد کرد. به گزارش شرق، اسماعیل بقایی، سخنگوی وزارت خارجه در اظهاراتی عنوان داشت که «این سفر در چارچوب رایزنی‌های مستمر بین جمهوری اسلامی ایران و فدراسیون روسیه درباره روابط دوجانبه و مسائل منطقه‌ای و بین‌المللی انجام خواهد شد.» به گفته او، «لاوروف در این سفر علاوه بر دیدار با وزیر امور خارجه جمهوری اسلامی، با برخی دیگر از مقامات بلندپایه کشور نیز ملاقات خواهد کرد.»

در پی انتشار اخباری مبنی بر سفر وزیر خارجه روسیه به ایران، کاظم جلالی، سفیر ایران در روسیه در جریان تماس خبرنگار ایسنا با او، این خبر را تأیید و در ادامه تصریح کرد که، «این سفر یک روزه است و در جریان این سفر، لاوروف در دیدار با عباس عراقچی در ارتباط با مسائل دوجانبه منطقه‌ای و بین‌المللی رایزنی و گفت‌وگو خواهد کرد. بر اساس اعلام برخی از منابع خبری، لاوروف قرار است قبل از سفر به تهران در ابتدای هفته جاری به ترکیه سفر کند.

 گفت‌وگوها میان آمریکا و روسیه و تأثیر آن بر ایران

سفر لاوروف به ایران در زمانی انجام می‌شود که اخیراً گفت‌وگوهایی میان آمریکا و روسیه برای عادی‌سازی روابط به میزبانی ریاض انجام شده است. اگرچه سفر لاوروف به ایران به طور مستقیم به این مذاکرات ارتباط ندارد، اما احتمالا در دیدار با مقامات ایرانی، بررسی تحولات روابط بین‌المللی و تأثیرات آن بر سیاست‌های داخلی و خارجی ایران مطرح خواهد شد. در حقیقت، ممکن است روسیه از ایران بخواهد که در مواجهه با فشارهای آمریکا و کشورهای غربی، مواضع هماهنگ‌تری را اتخاذ کند.

خیز مسکو برای میانجی‌‌گری میان ترامپ و تهران؟

سفر لاوروف به تهران در حالی صورت می‌گیرد که اخیرا از زبان تحلیلگران روسی عنوان شده که آغاز مذاکرات ترامپ با روسیه درباره اوکراین ممکن است مقدمه‌ای برای چالش بسیار بزرگ‌تر رئیس‌جمهور آمریکا، یعنی ایران باشد. این ایده، هرچند غیرممکن به نظر می‌رسد، اما مسیری است که دولت ترامپ احتمالاً برای حل یکی از قدیمی‌ترین معضلات سیاست خارجی آمریکا در پیش خواهد گرفت؛ مسئله‌ای که از زمان انقلاب ایران، دولت‌های متوالی آمریکا را سردرگم کرده است.

تحلیلگر سیاسی مستقر در مسکو، مالک دوداکوف، پیشنهاد کرده که «دولت ترامپ باید برای تسهیل گفت‌وگو با ایران، به دنبال کمک دیپلماتیک روسیه باشد، به‌ویژه با توجه به تشدید تنش‌های منطقه‌ای پس از مذاکرات امنیتی اخیر آمریکا و اسرائیل در تل‌آویو و تلاش کابینه نتانیاهو برای افزایش فشار بر تهران. » دوداکوف باور دارد که «اگر ترامپ از زاویه‌ای متفاوت وارد شود و از روسیه برای مذاکرات با تهران کمک بخواهد، ممکن است فضایی برای گفت‌وگو باز شود.» وی تأکید کرد که در صورت تلاش آمریکا برای دستیابی به یک توافق جامع در خاورمیانه، روسیه می‌تواند «نقشی مهم و حتی کلیدی» ایفا کند.

 سوریه پسااسد و نقش ایران و روسیه

ایران و روسیه از متحدان نزدیک حکومت سابق بشار اسد در سوریه بودند و در بحران سال های گذشته این کشور همکاری‌های زیادی داشته‌اند. البته باید توجه کرد که شرایط در سوریه و منطقه تغییر کرده است و سرنگونی اسد، تغییرات قابل توجهی در معادلات داخلی سوریه به وجود آورد و شاید نیاز به تنظیم مجدد استراتژی‌ها برای هر دو کشور ایران و روسیه باشد. سفر لاوروف به ایران ممکن است فرصتی برای هماهنگی بیشتر در مورد وضعیت سوریه و اقداماتی برای بازسازی روابط با سوریه پسااسد بعد از سال‌ها جنگ باشد./شرق