توقیف سرخ

دیپلماسی ایرانی: به دنبال گزارش دیروز در «شرق»، احتمال ورود جدی تر انصارالله و حوثی های یمن به جنگ حماس و اسرائیل مطرح شده بود، اما خبر عصر دیروز یکشنبه مبنی بر اقدام یمنی ها برای توقیف کشتی اسرائیلی عملا می تواند منطقه را وارد همان چیزی کند که در مطالب متعدد نسبت به آن هشدار داده شد و از منظرهای مختلف نیز به آن پرداختیم؛ «فراگیر شدن جنگ حماس و اسرائیل به کل منطقه» اکنون با اقدام یمنی ها دیگر می تواند امری احتمالی جلوه نکند، به خصوص که  فرمانده نیروی هوایی ارتش اسرائیل روز جمعه، کشور یمن را به حمله تهدید کرد. 

تومار بار در اظهاراتی مدعی شد که،‌ تل‌آویو برنامه‌هایی برای آغاز حملاتی علیه یمن دارد. فرمانده نیروی هوایی ارتش اسرائیل در ادامه نیز این ادعا را طرح کرد که، «نیروی هوایی به‌عنوان بازویی استراتژیک برای تل‌آویو، آماده بوده و در تمامی مناطق خاورمیانه و در هر میدانی که نیاز باشد و در هر جایی اقدام می‌کند». اظهارات این مقام نظامی اسرائیل چند روز پس از آن بود که نیروهای مسلح یمن وابسته به جنبش انصارالله عصر سه‌شنبه از شلیک موشک‌های بالستیک به سمت اهداف مختلفی در اراضی اشغالی از جمله برخی اهداف حساس در منطقه ایلات خبر دادند.

توقیف کشتی اسرائیلی

بنا بر گزارش رسانه‌های محلی، نیروی دریایی ارتش یمن عصر دیروز (یکشنبه) کشتی اسرائیلی «گلکسی لیدر» را توقیف کرد. بنا بر این گزارش کشتی اسرائیلی توقیف‌شده گلکسی لیدر (Galaxy Leader) یک کشتی باری با پرچم باهاما (از کشورهای آمریکای لاتین) است که محموله‌های وسایل نقلیه را جابه‌جا می‌کند. هر‌چند عنوان شده بود سازنده، مالک و مدیر این کشتی مشخص نیست، اما منابع المیادین گزارش دادند یک تاجر اسرائیلی به نام «رامی اونگر» مالک کشتی بوده است. گفته می‌شود گلکسی لیدر دست‌کم ۵۲ خدمه دارد. البته برخی منابع رسانه‌ای هم تعداد خدمه را ۲۲ نفر تخمین زده‌اند.

آن‌طور که شبکه المیادین به نقل از منابع آگاه خبر داده، گویا تمام خدمه در این کشتی اسرائیلی بودند که همگی بازداشت شدند. منابع موثق یمنی هم تأکید کردند خدمه کشتی و سرنشینان آن در‌حال‌حاضر تحت بازجویی قرار دارند و ملیت آنها از سوی دستگاه‌های ذی‌ربط یمن شناسایی شده است. البته سایت اسرائیلی واللا هم نوشت: «هیچ شهروند اسرائیلی در این کشتی وجود ندارد». با این حال قبل از انتشار خبر توقیف گلکسی لیدر (Galaxy Leader)، منابع عبری از قطع ارتباط با یک کشتی اسرائیلی در منطقه خبر داده بودند. شبکه ۱۲ اسرائیل هم گزارش داد این کشتی باری در دریای سرخ به دست حوثی‌های یمن توقیف شده است.

پیش‌تر نیروهای مسلح یمن اعلام کرده بودند همه انواع کشتی‌های رژیم صهیونیستی را که برای رژیم اشغالگر کار می‌کنند، هدف قرار خواهند داد. نیروهای مسلح یمن همچنین از همه کشورهای جهان خواست تا شهروندان خود را که بر روی این کشتی‌ها کار می‌کنند، خارج کنند. در مقابل با وجود اینکه ارتش اسرائیل ادعاها درباره اسرائیلی‌بودن کشتی توقیف‌شده به دست انصارالله را رد کرد، دفتر بنیامین نتانیاهو مدعی شد «ربودن کشتی پیامدهای بین‌المللی ایجاد خواهد کرد». تل‌آویو در ادامه مواضع خصمانه خود علیه تهران، با تلاش برای ربط‌دادن این اتفاق به ایران ادعای واهی کرد که‌: «ما به‌شدت حمله ایرانی به یک کشتی بین‌المللی را محکوم می‌کنیم».

در همین حال سخنگوی ارتش اسرائیل نیز در واکنش به خبرهای واصله درباره توقیف کشتی گلکسی لیدر (Galaxy Leader)، با انکار اسرائیلی‌بودن این کشتی‌، ربوده‌شدن یک فروند کشتی باری به دست حوثی‌ها در جنوب دریای سرخ را یک حادثه بسیار خطرناک در سطح جهانی دانست. او ادعا کرد این کشتی، ترکیه را در مسیرش به هند با پرسنل غیرنظامی بین‌المللی ترک کرد و در آن اسرائیلی‌ها حضور نداشتند و این کشتی اصلا اسرائیلی نبوده است. ‌

بیانیه یمن

ساعاتی پس از گزارش‌های رسانه‌ای، سخنگوی نیروهای مسلح یمن در بیانیه‌ای اعلام کرد که نیروی دریایی ارتش یمن با «انجام یک عملیات نظامی در دریای سرخ یک فروند کشتی اسرائیلی را توقیف کرده است». در ادامه بیانیه آمده است: این کشتی اسرائیلی پس از توقیف در جنوب دریای سرخ به سواحل یمن هدایت شده است. یحیی سریع، سخنگوی نیروهای مسلح یمن، در ادامه تأکید کرد که «عملیات نیروهای یمنی تنها کشتی‌های اسرائیلی و مالکان اسرائیلی این کشتی‌ها را تهدید می‌کند».

در این بیانیه همچنین قید شد که با خدمه کشتی‌های اسرائیلی براساس تعالیم دین اسلام عمل می‌کنیم. سخنگوی نیروهای مسلح یمن پیرو تهدیدهای قبلی، مجددا هشدار خود را به تمامی کشتی‌های متعلق به دشمن اسرائیلی تکرار کرد و گفت که کشتی‌های اسرائیلی به هدف قانونی نیروهای مسلح ما تبدیل خواهند شد. او در ادامه این درخواست را هم داشت که «از همه کشورهایی که اتباع آنها در دریای سرخ کار می‌کنند می‌خواهیم از هرگونه کار یا فعالیت با کشتی‌های اسرائیلی یا کشتی‌های متعلق به اسرائیلی‌ها خودداری کنند». یحیی سریع باز هم تأکید کرد که تا پایان تجاوز به نوار غزه و جنایت علیه برادران فلسطینی ما به عملیات نظامی علیه دشمن ادامه می‌دهیم. به گفته او، «این رژیم صهیونیستی است که امنیت و ثبات منطقه و کریدورهای بین‌المللی را تهدید می‌کند (نه یمن)». در پایان بیانیه آمده است که «اگر جامعه جهانی نگران امنیت و ثبات منطقه و عدم گسترش درگیری است، باید تجاوز اسرائیل به غزه را متوقف کند».

خط‌و‌نشان انصارالله

پیش‌از‌ظهر دیروز سرتیپ یحیی سریع، سخنگوی رسمی نیروهای مسلح یمن وابسته به انصارالله، در بیانیه‌ای اعلام کرد «بر ‌اساس مسئولیت دینی، ملی و اخلاقی و با توجه به آنچه نوار غزه از تجاوزات رژیم صهیونیستی و آمریکا در معرض آن قرار گرفته و در آن کشتارها و نسل‌کشی‌های روزانه در حال وقوع است و در پاسخ به مطالبات مردم یمن و مطالبات مردم آزاده و برای امداد‌رسانی به مردم مظلوم غزه، نیروهای مسلح یمن اعلام می‌کنند که انواع کشتی‌هایی که پرچم اسرائیل را برافراشته و از طریق شرکت‌های اسرائیلی اداره می‌شوند یا متعلق به شرکت‌های اسرائیلی هستند، هدف قرار خواهند داد».

به نقل از النشره، نیروهای مسلح یمن از همه کشورهای جهان می‌خواهد تا شهروندان خود را که در قالب خدمه این کشتی‌ها کار می‌کنند، خارج کنند، از بارگیری به وسیله این کشتی‌ها یا همکاری با آنها خودداری کنند و به کشتی‌های خود اطلاع دهند که از این کشتی‌ها دوری کنند. یک منبع نظامی در نیروی دریایی یمن روز شنبه تأکید کرد که نیروی دریایی ارتش قادر است کشتی‌های اسرائیلی را در دریای سرخ یا هر نقطه دیگری که دشمن صهیونیستی انتظار ندارد، هدف قرار دهد و توضیح داد که نیروهای مسلح درصدد هدف قراردادن همه کشتی‌های اسرائیلی، چه آنها که به سمت فلسطین اشغالی یا هر کشور دیگری حرکت می‌کنند، هستند.

به گزارش ایسنا، نیروهای مسلح یمن روز سه‌شنبه هفته گذشته، ۱۴ نوامبر ۲۰۲۳ اعلام کردند از همان لحظه اعلام این بیانیه، از هدف قرار‌دادن هر کشتی اسرائیلی در دریای سرخ یا هر جایی که بتوانند به آن دسترسی پیدا کنند، دریغ نخواهند کرد. قبل‌تر هم یحیی سریع، سخنگوی ارتش یمن، در بیانیه‌ای دیگر هشدار داده بود: «عملیات‌های نیروهای مسلح یمن علیه اسرائیل تا زمانی که تل‌آویو از هدف قراردادن غزه دست برندارد، هرگز متوقف نخواهند شد». روز جمعه نیز محمدعلی الحوثی، عضو شورای سیاسی یمن، خواستار همکاری کشورهای عرب حاشیه دریای سرخ برای شناسایی کشتی‌های اسرائیلی شد. این عضو شورای ‌عالی سیاسی یمن، به کشورهای عرب ساحل دریای سرخ پیشنهاد داد تا در راستای کمک به فلسطین، با نیروی دریایی یمن در زمینه حضور کشتی‌های اسرائیلی تبادل اطلاعات انجام دهند.

دلیل درخواست همکاری اطلاعاتی از نگاه محمدعلی الحوثی این بود که کشتی‌ها در برابر سواحل یمن عمدا اقدام به خاموش‌کردن دستگاه‌های ارتباطاتی خود می‌کنند تا هویت‌شان پنهان بماند. محمدعلی الحوثی روز جمعه هم در پیامی در شبکه اجتماعی ایکس، موضوع رهگیری موشک‌ها و پهپادهای ارسالی از یمن به طرف فلسطین اشغالی را مطرح کرد و نوشت: «آمریکا و دیگر کشورها باید درستی ادعای خود درباره رهگیری موشک‌ها و پهپادهای ارسالی از یمن به طرف فلسطین اشغالی را ثابت کنند». او در ادامه پیامش با تأیید رسیدن موشک‌های یمنی به اهداف خود، افزود: «موشک‌ها و پهپادهای ما برای حمایت از غزه و مظلومان فلسطین به اهداف خود می‌رسند». عضو شورای سیاسی یمن با بیان اینکه ادعای آمریکا یا دیگران درباره سرنگونی موشک‌ها و پهپادهای یمن صحت ندارد، ادامه داد: «اگر راست می‌گویند، ویدئوی اسقاط این موشک‌ها و پهپادها را منتشر کنند؛ همان‌طور که مبارزان یمنی ویدئوی سرنگونی پهپاد آمریکایی MQ-9 را منتشر کردند».

 معادلات جدید منطقه بعد از ورود انصارالله به جنگ حماس و اسرائیل

بدون شک ورود انصارالله یمن به جنگ حماس و اسرائیل نه‌تنها معادلات جنگ بلکه معادلات منطقه و حتی جهان را تحت تأثیر قرار می‌دهد؛ کمااینکه به روایت روزنامه نشنال اینترست، اعلام جنگ انصارالله یمن علیه اسرائیل پیامدهای محلی، منطقه‌ای و جهانی خواهد داشت. این نشریه در مطلب جدید خود به‌ قلم «آشر اورکابی» نوشت: «کمتر از یک ماه پیش، به نظر می‌رسید که حوثی‌ها در آستانه دستیابی به یک توافق صلح‌آمیز با عربستان و دولت جمهوری یمن در راستای به رسمیت شناخته‌شده بین‌المللی هستند. آرامش در نبردهای فعال در یمن، برخی را به این باور رسانده بود که حوثی‌ها‌ آرام شده و آماده نشستن بر سر میز دیپلماسی به نمایندگی از منافع مردم شمال یمن هستند. با این حال، در تضاد کامل، پس از حملات هفتم اکتبر غزه، رهبری حوثی‌ها مجوز پرتاب چندین موشک و پهپاد به سمت منطقه جنوبی اسرائیل را صادر کرد‌».

به‌ باور «آشر اورکابی»، «با این تصمیم، حوثی‌ها عملا توانسته‌اند محبوبیت خود را در یمن احیا کنند؛ پس آنها دیگر نیازی به سازش سیاسی با دشمنان خود نخواهند دید. اعلان جنگ حوثی‌ها علیه اسرائیل در واقع اعلام پیروزی علیه نیروهای مخالف در یمن بود». در ادامه گزارش روزنامه نشنال اینترست قید شده است: «شکی نیست که نیروهای حوثی به پرتاب موشک به سمت اسرائیل ادامه خواهند داد؛ زیرا می‌دانند که حتی احتمال دور از هدف یک حمله موفقیت‌آمیز، جایگاه گروه آنها را در منطقه به‌ طور تصاعدی بالا می‌برد؛ به‌ویژه آنکه بخش تحت کنترل حوثی‌ها در یمن مشرف به نقطه دریایی مهم تنگه باب‌المندب است». نویسنده در ادامه مطلبش این را هم عنوان کرده که «حملات حوثی‌ها می‌تواند خطوط کشتیرانی را بی‌ثبات کند و قیمت نفت را افزایش دهد».

القدس العربی هم با انتشار گزارشی درباره احتمال کشیده‌شدن پای انصارالله یمن به جنگ اسرائیل و حماس نوشت: «این اتفاق در صورت وقوع یک غافلگیری نظامی واقعی خواهد بود». به نوشته القدس العربی، «دیگر مسئله رویارویی اسرائیل با کشورهای اطراف آن نیست، بلکه بیشتر مربوط به تحرکات جغرافیایی دوردست است و همه اینها به دلیل ارتقای موشک‌ها‌ست».

با این حال القدس العربی به نقل از تحلیلگران تأکید دارد «اسرائیل برای انجام حملات قوی علیه انصارالله با موانع نظامی متعددی روبه‌رو است؛ زیرا موضوع حمله به اراضی سوریه که نیازی به طی مسافت‌های طولانی ندارد یا ورود به حریم هوایی ملی برخی کشورها، نیست. عملیات حمله هوایی به انصارالله به معنای آن است که جنگنده‌های اسرائیلی مسافت‌هایی طولانی را از طریق دریای سرخ طی کنند و شاید به حریم هوایی ملی کشورهایی مانند مصر یا عربستان سعودی نیز نفوذ کنند. در چنین موقعیتی، ریاض و قاهره نمی‌توانند مطلقا به جنگنده‌های اسرائیلی اجازه استفاده از حریم هوایی خود را بدهند».

در ادامه این گزارش آمده که «تل‌آویو در چنین شرایطی می‌تواند به پایگاه نظامی خود در اریتره متوسل شود، اما نمی‌تواند از آن برای حمله به یمن استفاده کند؛ زیرا این امر اریتره را در معرض حملات انصارالله قرار می‌دهد که منطقه شاخ آفریقا را در معرض خطر قرار می‌دهد. در عین حال، پدافند هوایی انصارالله را نیز نمی‌توان دست‌کم گرفت که همین اوایل هفته پیش موفق شد پهپاد بسیار پیشرفته آمریکایی MQ-9 را سرنگون کند». در چنین فضایی، القدس العربی تنها گزینه اسرائیل برای پاسخ به انصارالله را استفاده از موشک‌ها می‌داند؛ اما به گفته این رسانه، این امر نیز موجب می‌شود که دامنه جنگ کنونی علیه غزه که ۴۴ روز از آغاز آن می‌گذرد، گسترش یابد؛ امری که برای تل‌آویو و کل منطقه عواقب خطرناکی به همراه دارد./شرق