زمستان سرد و بدون دستمال توالت

دیپلماسی ایرانی: در 27 سپتامبر 2022، کرملین همه‌پرسی الحاق مناطق اشغالی شرق و جنوب شرقی اوکراین به خاک روسیه را برگزار کرد. پس از اعلام نتیجه‌ای حاکی‌از آرای بالای موافقت مردمی با الحاق در چهار منطقه لوهانسک، دونتسک، خرسون و زاپوریژیا، کرملین مدعی شد باتوجه‌به این‌که مردم در این مناطق خواهان پیوستن به روسیه هستند، سند این الحاق را آماده خواهد کرد.

با این همه‌پرسی، تقریباً 15 درصد از قلمرو اوکراین پس از الحاق، به روسیه تعلق می‌گیرد. از آن‌جا‌که طبق اسناد این همه‌پرسی، مردم خواهان پیوستن به روسیه هستند، تجزیه کشور اوکراین طبق روال معمول در موارد مشابه، می‌تواند در فرایند بازشناسی بین‌المللی ازطرف کشورها و سازمان‌های بین‌المللی به‌ویژه سازمان ملل متحد قرار بگیرد.

از زاویه دید روسیه، این همه‌پرسی را باید به‌معنای موفقیتی در جنگ، حتی به‌لحاظ نظامی در نظر گرفت. باوجوداین، فراموش نکنیم جنگ روسیه علیه «غرب» در وهله نخست یک جنگ گفتمانی و عملیات روانی است. روسیه تلاش دارد قدرت بیشتری برای تأیید وضعیت فعلی بیابد. ذهنیت مردم در اروپا و آمریکا را به‌چالش بکشد و گروه‌های راست افراطیِ اروپایی و آمریکایی را که در دو دهه گذشته به خود نزدیک کرده و ازطریق ویترین‌سازی رسانه‌ای به‌نوعی در جوامع اروپایی و آمریکایی به قدرت بیان و اثرگذاری رسانده بود، در عرصه جنگ روانی پیروز کند. درعین‌حال، روسیه از چین بسیار عقب‌تر است. کرملین بدون وجود جنگی با این سرو‌صدا، نمی‌توانست بار دیگر در تاریخ، در چارچوب قدرت شرق و غرب، به هماوردجویی آمریکا بپردازد.

پوتین با اشغال یک کشور کوچک و تکرار تمامی هزینه‌های اشتباهی که شوروی تا به قدرت رسیدن گورباچف در مخالفت با غرب انجام داد، میراث سیاسی خود را با تصویری از روسیه‌ای پرهیاهو، آشتی‌ناپذیر با غرب و مخالف نظم موجود به‌جای می‌گذارد؛ درحالی‌که این رویدادها به‌شکلی سمبلیک با مرگ گورباچف در 30 اوت 2022 همراه شد و عصر جدیدی را رقم خواهد زد که به‌معنای پایان قطعی «پایان جنگ سرد» و سیاست‌های مماشات با غرب در سیاست خارجی روسیه؛ و در داخل، به‌معنای پایان گلاسنوست (گشودگی برای افزایش آزادی بیان و آزادی رسانه) و پرسترویکا (تجدید ساختار درجهت غیر متمرکزسازی تصمیمات اقتصادی برای بهبود کارایی) است.

در واکنش به همه‌پرسی، کشورهای غربی موجی از انتقادها از برگزاری همه‌پرسی علیه کرملین داشتند و حتی رفراندوم روسی را غیرقانونی خواندند. معاون دبیرکل سازمان ملل متحد در امور سیاسی، رزماری دی کارلو عنوان کرد که سازمان ملل متحد کاملاً متعهد به وحدت، استقلال و تمامیت ارضی اوکراین در داخل مرزهای شناخته‌شده این کشور است. اتحادیه اروپا به‌همراه بریتانیا و سایر متحدان بروکسل، رفراندوم‌ روسی را غیرقانونی و نامشروع دانستند و حتی پیتر استانو، سخن‌گوی جوزف بورل، مردم را با این عنوان تهدید کردند که شرکت در این همه‌پرسی‌های غیرقانونی و نامشروع برای آن‌ها عواقبی را به‌همراه خواهد داشت! ینس استولنبرگ، دبیرکل ناتو نیز این همه‌پرسی را جعلی خواند و اعلام کرد که زلنسکی باید از حق دفاع مشروع اوکراین استفاده کند و تا پایان سرنوشت جنگ، در راستای دفاع مشروع اوکراین از این کشور حمایت تسلیحاتی خواهد کرد. آنتونی بلینکن، وزیر امور خارجه آمریکا نیز در واکنش تاکید داشت ایالات‌متحده و متحدانش هرگز الحاق سرزمین‌های اوکراین به روسیه را به‌‌رسمیت نمی‌شناسند. کاترین کولونا، وزیر امور خارجه فرانسه نیز تصریح کرد فرانسه هرگز رفراندوم‌ روسیه را به‌رسمیت نخواهد شناخت.

به‌نظر می‌رسد تحریم‌هایی که اروپایی‌ها و آمریکایی‌ها علیه روسیه در نظر داشتند، در‌حال‌حاضر به بالاترین سطح خود رسیده و درواقع، با تحریم جدید که «ممنوعیت واردات محصولات بهداشتی ساخت روسیه» است، اتفاق تازه‌ای نخواهد افتاد که به‌معنای فشار بیشتر بر روسیه باشد. درعین‌حال، طرف غربی درصدد عملیاتی کردن بسته هشتم تحریم‌های علیه روسیه است. گاز، به‌عنوان بازیگر بسیار مهم تهاجم روسیه به اوکراین که پیش از این، در بستۀ هفتم تحریم‌های اتحادیه اروپا علیه روسیه قرار نگرفته بود، این‌بار نیز در شمار این فهرست نیست. جالب آن‌جاست ماشه بسته هشتم درحالی کشیده می‌شود که گویا به‌شکلی معکوس علیه اروپا عمل می‌کند: این تحریم‌ها همزمان با اعلام ورشکستگی شرکت بهداشتی هکل (Hakle) در آلمان اجرایی خواهند شد، درحالی‌که آلمان و خریداران اروپایی از هکل، با کمبود دستمال توالت در کشور مواجه هستند. برای راه‌اندازی مجدد این کارخانه‌‌ها نیز، امید شرکت‌های آلمانی به کمک دولتی در راستای کاهش قیمت انرژی، باتوجه‌به انفجارهای خط لوله نورداستریم در دریای بالتیک نقش برآب شد. این‌گونه، زمستانی سرد و بدون دستمال توالت برای آلمان‌ها پیش‌بینی می‌شود.