ایران با موضعی نرمتر و تیمی تازه تر راهی قطر شده است

دیپلماسی ایرانی: خبر برگزاری گفت وگوهای غیرمستقیم میان ایران و آمریکا در قطر، خوش بینی های تازه ای را با خود آورده است. مذاکراتی که با یک خانه تکانی در تیم مذاکره کنندگان ایران و چرخش انتظاراتی همراه شد که گمان می رود فضا را برای یک پیشرفت در گفت وگوها باز کرده است. قرار است گفت وگوها روزهای سه شنبه و چهارشنبه در دوحه برگزار شود با این امید که توافقی برای محدود کردن بلندپروازی های هسته ای ایران و گشایش در تحریم ها بدست آید.

یک منبع ایرانی آگاه به گفت وگوها به میدل ایست آی گفت که این تحولات، موجب خوش بینی است و اشاره کرد که ایران آماده نشان دادن انعطاف و امضای توافق است. یک منبع هم پیش از این گفته بود که ایران از درخواست خود برای حذف نام سپاه از فهرست گروه های تروریستی آمریکا، صرف نظر کرده اما خواهان رفع تحریم ها علیه قرارگاه خاتم الانبیا، بازوی اقتصادی سپاه، و چند نهاد دیگر مرتبط شده است.

یک منبع به میدل ایست آی گفت در حالی که علی باقری کنی، در ابتدا متحدان تندروی خود را وارد تیم کرده بود، این اواخر آنها را به حاشیه رانده یا حذف کرده است. یکی از اینها، حمیدرضا عسگری است که یک چهره ذینفوذ است که تاثیر نیرومندی بر جلیلی و باقری دارد. این منبع گفت: "رویکرد باقری تا حدودی نرم شده است." وی افزود که باقری و امیرعبداللهیان آماده امضای توافق در اوایل مارس گذشته بودند، با این حال صداهایی علیه پیش نویس توافق در بیرون از وزارت امور خارجه بلند شد که به تغییر برنامه ایران انجامید. یک منبع محافظه کار به میدل ایست آی گفت که تندروها حذف امیرعبداللهیان از وزارت امور خارجه را خواستارند چرا که رویکرد او را به اندازه کافی "انقلابی" نمی دانند. آنها از موضع میانه باقری کنی هم عصبانی هستند اما وی را به امیرعبداللهیان ترجیح می دهند.

رسانه های نزدیک به تندروها، واکنش خشم آلودی به از سرگیری گفت وگوها نشان داده اند. کیهان نوشت که سفر بورل به تهران، توطئه آمریکا و اروپا برای به دام انداختن ایران است. این روزنامه نوشت که آنها می خواهند ایران را به "تداوم گفت وگوها" بکشند تا "از شروط اصلی خود عقب نشینی کند".

برخی تحلیلگران بر این باورند که باید با دور تازه گفت وگوها، برخورد محتاطی داشت. یک تحلیلگر مقیم ایران گفت که خوشبین نیست. وی گفت: "ایران و آمریکا، قادر به عقب نشینی و انعطاف زیادی نیستند. فشارهای سیاسی داخلی دست آنها را بسته است." وی گفت: "توافق بورل با تهران، درباره از سرگیری گفت وگوها بود و نه رفع اختلافات. با این حال، تهران و کاخ سفید هر دو ظاهرا از اراده سیاسی لازم برخوردارند چون به یک توافق نیاز دارند اما این لزوما به معنی قطعی بودن توافق نیست." 

یک دیپلمات اروپایی هم نگاه مشابهی با نگاه این تحلیلگر مقیم ایران دارد و می گوید که گرچه هر دو طرف "عمیقا در تقلای رسیدن به یک توافق هستند اما کار دشواری در پیش است." این دیپلمات اروپایی افزود: "تهران به خوبی آگاه است که برخی بازیگران، برای ناکار کردن گفت وگوها تلاش می کنند و منتظر شکست آن هستند تا فشار و تهدید بر تهران را ادامه دهند" حال آن که اقتصاد ایران ونقش منطقه ای اش، تا حد زیادی به این گفت وگوها گره خورده است. بنابراین، هنوز هم جایی برای خوش بینی وجود دارد. وی می گوید: "به باور من، دلایل خوبی برای خوشبینی وجود دارد چرا که هر دو طرف به خوبی می دانند که دیگر جایگزین ها، بسیار پیچیده (و خطرناک) هستند.

منبع: میدل ایست آی / تحریریه دیپلماسی ایرانی/11