همکاری موشکی عربستان و چین در سایه دور شدن از امریکا

نویسنده: هیروهیکو ساکاگوچی

دیپلماسی ایرانی: سی ان ان بر اساس تحلیل سازمان اطلاعات آمریکا روز بیست و سوم ماه دسامبر گزارش داد، عربستان سعودی با همکاری چین موشک های بالستیک می سازد. چنانچه عربستان سعودی توانایی تولید موشک بالستیک را کسب کند، این امر تحریک ایران را موجب خواهد شد و بر مذاکره احیای توافق هسته ای ایران تاثیر خواهد گذاشت. 

به گزارش سی ان ان، مقامات ارشد دولت ایالات متحده آمریکا در جریان اطلاعاتی قرار گرفته دایر بر این که چین در ماه های اخیر چند بار فناوری موشک های بالستیک را به عربستان سعودی منتقل کرده است. همچنین تصاویر ماهواره ای نشان می دهد که عربستان سعودی با حمایت چین تاسیسات تولید موشک های بالستیک را احداث کرده است. ظرفیت مهمات و برد موشک های بالستیکی که عربستان سعودی می خواهد تولید کند، همچنان نامشخص است.  

عربستان سعودی بزرگترین خریدار تسلیحات آمریکاست، ولی با این حال کشورهای غربی و ژاپن برای جلوگیری از گسترش فناوری موشک های بالستیک طرحی را تهیه کردند که بر اساس آن عربستان سعودی نتواند مانند گذشته از آمریکا تسلیحات خریداری کند. به نظر می رسد عربستان سعودی برای مقابله با تهدیدات کشورهای اطراف از جمله ایران به چین که در این طرح قرار ندارد، روی آورده است. چنانچه عربستان سعودی تولید موشک های بالستیک را آغاز کند، ممکن است مسابقه تسلیحاتی این کشور با ایران سریع تر از گذشته دنبال و توازن نظامی در خاورمیانه بی ثبات تر شود. 

کشورهای غربی در مذاکره احیای توافق هسته ای که از پایان ماه نوامبر از سرگرفته شد، تولید موشک های بالستیک ایران را علاوه بر توسعه برنامه های هسته ای این کشور تهدید ارزیابی کردند. چنانچه عربستان سعودی تولید موشک بالستیک را آغاز کند، این امر می تواند عاملی شود که ایران از توقف توسعه برنامه های هسته ای خودداری کند. 

دولت های آمریکا در طول تاریخ ثبات و عرضه پایدار نفت خاورمیانه را در اولویت قرار داده اند و در عمل نقض حقوق بشر در عربستان سعودی را نادیده گرفته اند. اما با این حال روابط میان دولت بایدن و عربستان سعودی بر سر مسائل حقوق بشری از جمله قتل جمال خاشقجی، خبرنگار برجسته این کشور تیره تار شده است. دولت بایدن عربستان سعودی را به «اجلاس سران دموکراسی» که روزهای نهم و دهم دسامبر به صورت آنلاین برگزار شد، دعوت نکرد. چنین رفتارهایی از آمریکا با عربستان سعودی موجب شده است که این کشور به سمت چین تمایل پیدا کند. 

توافق هسته ای ایران یک توافقی بود که سال 2015 میان ایران، آمریکا، انگلیس، فرانسه، چین و رسیه امضا شده است. این توافق در ازای محدودیت ایران در فعالیت های هسته ای، تحریم های مربوط به جامعه بین الملل علیه این کشور را لغو کرد. اما ایران در واکنش به خروج یک جانبه دولت سابق دونالد ترامپ از توافق هسته ای در سال 2018، غنی سازی اورانیوم را بر خلاف تعهدات توافق هسته ای گسترش داده است.

منبع: نیکی / تحریریه دیپلماسی ایرانی/11