«جنگ در سایه» و نقشه های اسرائیل برای اخلال در مذاکرات وین

نویسنده: او فالک توماس

دیپلماسی ایرانی: جو بایدن، رئیس جمهوری ایالات متحده امریکا در تلاش است تا توافق هسته ای ایران را احیا کند و به نظر می رسد که هفته ها گفت وگو در اتریش به بار نشسته است، ولی اسرائیل نگران از تهدید امنیت خود از سوی یک ایران هسته ای، می کوشد مذاکرات را به هر طریق ممکن باطل کند.

یوسی کوهن در دیدار روز جمعه هفته گذشته خود با بایدن، از او خواسته است تا پیش از انجام اصلاحات از سوی ایران به برجام بازنگردد. به نقل از یک مقام ارشد ناشناس اسرائیلی، بایدن گفته است امریکا به این زودی به توافق با ایران بازنخواهد گشت.

بنی گانتز در ماه مارس گفت که کشورش برنامه هایی را برای حمله به اهداف ایران در صورت ادامه برنامه هسته ای تهران تنظیم کرده است.

سیمون مابون، استاد سیاست بین الملل در دانشگاه لنکستر، می گوید در اسرائیل، به ویژه در دولت، عناصر جنگ طلب همچنان نقش مهمی علیه برنامه هسته ای تهران ایفا می کنند و معتقدند جمهوری اسلامی را نمی توان با اشکال متداول بازدارندگی مهار کرد و به حمله نظامی نیاز است.

یانیو ولر، مدرس ارشد سیاست خاورمیانه در دانشگاه کنت، می گوید: "با وجود تحولات مثبت در وین، تلاش های اسرائیل علیه برنامه هسته ای ایران – که اغلب به عنوان "جنگ سایه" توصیف می شود – شاید ادامه پیدا کند ولی بعید است به یک درگیری کامل میان اسرائیل و ایران تبدیل شود. خطر بزرگتر درگیری محلی بین اسرائیل و عوامل ایران در منطقه، به ویژه حزب الله است."

ولر همچنین می گوید: "تاریخ اسرائیل نشان دهنده تمایل به حملات پیشگیرانه برای محافظت از خود است. حتی اگر توافق هسته ای جدید منعقد شود، نمی توان چنین حرکتی را رد کرد. اقدامات اخیر نشان داده گزینه اسرائیل برای هدف قرار دادن برنامه هسته ای ایران بسیار گسترده تر از یک حمله پیشگیرانه است."

ولر معتقد است واشنگتن نیز مانند سایر بازیگران درگیر خواستار خرید زمان است تا با ایجاد تأخیر کافی در دستیابی ایران به توانایی هسته ای،  شاهد تغییر رژیم باشد.

مابون می گوید که رهبری اسرائیل مانند کشورهای عرب حوزه خلیج فارس، به شدت نگران احیای برجام است. او معتقد است نگاه اسرائیل به برنامه هسته ای ایران پیچیده تر از تصور اولیه است. شماری از مقامات ارشد در نهادهای امنیتی دولتی با سخنان جنگ طلبانه نتانیاهو مخالفند و ادعا کرده اند در مورد تهدیدها ازسوی ایران بزرگنمایی شده است. 

ولر نیز موافق این سخن است و می گوید نهاد امنیتی اسرائیل یکپارچه نیست و برخی درون اسرائیل از بنیامین نتانیاهو که این روزها درگیر مسائل داخلی اسرائیل برای تشکیل کابینه است، خواسته اند با پذیرش برجام اولیه، برای اسرائیل زمان بخرد.

مابون می گوید نمی توان از عدم تمایل اسرائیل به توافق هسته ای تعجب کرد. نقض های کنونی ایران این نگرانی را بیشتر می کند. از نظر نتانیاهو خرید زمان و امید داشتن به تغییر نظام در ایران کافی نیست.

در انتخابات ریاست جمهوری آینده ایران شاید تندروها را به قدرت بازگرداند. در این صورت توانایی هسته ای ایران بیش از هر زمان دیگری نگران کننده خواهد شد.

غرب اگر می خواهد بر اساس خرید زمان به توافق  برسد، باید موضع خود را در وین قدرتمند کند. ایران مخالفت خود را با اسرائیل  پنهان نکرده و به گفته ناظران، خطر ایران هسته ای برای اسرائیل یک قمار است، زیرا انتخابات آینده در ایران می تواند تحولات در خاورمیانه را تغییر دهد.

منبع: الجزیره / تحریریه دیپلماسی ایرانی/11