فرصت توسعه فناورانه در همکاری های راهبردی تهران و پکن

از فرصت همکاری با چین استفاده کنیم

۲۷ فروردین ۱۴۰۰ | ۱۲:۰۰ کد : ۲۰۰۱۷۰۸ آسیا و آفریقا انتخاب سردبیر

ایمان صمدی نیا در یادداشتی برای دیپلماسی ایرانی می نویسد: نقش چین برای ایران از لحاظ فناورانه حائز اهمیت است. شنیده ها حاکی از آن است که همکاری در زمینه فناوری و ارتباطات راه دور، نسل پنجم ارتباطات از راه دور، پروژه های مشترک توسعه و تقویت زیرساخت های اطلاعاتی و ارتباطاتی و البته مهم ترین آنها یعنی ساخت شهرهای هوشمند در سواحل مکران بخشی از چارچوب این قرارداد است. این اقدام ارزشمند می تواند زمینه ساز توسعه فناوری های نوین ایران به خصوص در حوزه هوش مصنوعی شود و تحولات شگرفی را رغم بزند. دولت ایران، بایستی با برنامه ریزی پیوسته، به ارتقای جایگاه ایران در فناوری های نوین چون هوش مصنوعی بپردازد.

نویسنده: ایمان صمدی نیا، پژوهشگر دفتر مطالعات دیپلماسی اقتصادی دانشگاه امام صادق(ع)

دیپلماسی ایرانی:

مقدمه

امروز هیچ کس نمی تواند منکر شود که جهان به عصر دیجیتال وارد شده است و تولید و بازاریابی جهانی نیز به موج های جدیدی وارد شده اند. در عرصه تولید محصولات، کارشناسان از موج چهارم انقلاب صنعتی صحبت می کنند. رباتیک شدن ماشین آلات و استفاده گسترده از هوش مصنوعی (AI)، پردازش زبان های طبیعی (NLP)، اینترنت اشیا (IOT) و زنجیره بلوکی (Blockchain)، هزینه ها را بسیار کاهش خواهد داد و سرعت تولید، توزیع و تامین کالاها به شکل ناباورانه ای افزایش خواهد یافت. این اتفاقات، به سرعت کارخانه های موج سوم را که حتی با فرض استفاده از بهترین و بروزترین روش ها و متدهای تولید، بازهم بهره وری پایینی خواهند داشت را از مدار خارج می کند.

در عرصه بازاریابی نیز جهان، از نسل چهارم بازاریابی به نسل پنجم وارد شده و مفاهیم جدیدی چون استفاده از هوش مصنوعی برای اتوماسیون بازاریابی، بازاریابی چابک، تکنولوژی زمینه ای، آینده تجربه مشتری یا CX، بازاریابی واقعیت مجازی و واقعیت افزوده، بازاریابی داده محور و پیشگویانه و ... متولد شده است. این امر بدین معناست که عرصه تولید و بازاریابی جهانی در تمام جهان بایستی نوسازی شود و این امر احتیاج به سرمایه گذاری کشورها دارد.

اقتصادهای جهان، نیازمند سرمایه گذاری گسترده ای برای نوسازی اقتصاد خود مبتنی بر نسل جدید تولید و بازاریابی جهانی هستند و کشورهایی که از این رقابت عقب بمانند، باید سلطه کشورهای پیشرو را در این حوزه بپذیرند و همواره نیازمند واردات فناوری ها و علوم نسل جدید از کشورهای قدرتمند خواهند بود.

یکی از واقعیت های موجود در انقلاب صنعتی پیش رو، گره خوردن هوش مصنوعی و انجام کلیه فعالیت های ممکن با استفاده از ربات های خودکنترل است. هوش مصنوعی به دلیل این که می تواند ظرفیت های انسانی را مانند استدلال، برنامه ریزی، ارتباط و درک متقابل، با هزینه ای پایین و بهره وری بالا و به شکلی موثر به کار گیرد، می تواند جایگزینی برای انسان در بسیاری از زمینه ها باشد و خطای انسانی را به حداقل کاهش دهد.

چین و فناوری های نوین

چین به عنوان کشوری قدرتمند در عرصه اقتصادی که در تمام ابعاد توسعه اقتصادی در حال رقابت تنگاتنگی با کشورهای غربی است، می تواند یکی از بهترین گزینه های ایران باشد. تولید ناخالص داخلی چین بالغ بر 14 تریلیون دلار است و با توجه به رشد میانگین 6 درصدی این کشور، می توان گفت فاصله چندانی با اقتصاد 21 تریلیون دلار ایالات متحده آمریکا ندارد. همچنین در طی دهه ها رونق تولید و جذب سرمایه گذاری مستقیم خارجی، اکنون با مازاد سرمایه بسیار عظیمی رو به رو است. تنها در سال های 2005 تا 2019 چین بیش از 815 میلیارد دلار در پروژه های عمرانی سایر کشورها سرمایه گذاری کرده است. در مجموع این کشور 1.23 تریلیون دلار سرمایه گذاری را در طی این سال ها انجام داده است بیش از 80 درصد از این سرمایه گذاری را کشورهای جنوب( کشورهای با درآمد پایین و متوسط) جذب کرده اند. (1)

چین در عرصه هوش مصنوعی، فناوری های تولید، بازاریابی و زیرساخت های فروش در سراسر جهان، در حال فتح قله ها یکی پس از دیگری است. به طوری که اکنون یکی از بزرگترین پلتفرم های فروش آنلاین جهانی یعنی Alibaba متعلق به چین است و در سایر حوزه نیز شرکت های قدرتمندی چون petroChina، china construction bank، CITIC Group، China life insurance Co و ... در حال فعالیت هستند. در عرصه تکنولوژی نیز شرکت های بزرگی چون Baidu، Xiaomi، Huawei، ByteDance و غیره از سردمداران تکنولوژی جهانی هستند و ارزش این شرکت ها بالغ بر 4 تریلیون دلار برآورد شده است. این رقم زمانی جالب می شود که پیش بینی می شود در پنج سال آینده ارزش بازار این شرکت ها حتی از بازار 7 تریلیون دلاری شرکت های فناوری آمریکا چون اپل، مایکروسافت، آی بی ام و ... بیش تر شود.

در حال حاضر چین در حوزه هوش مصنوعی، رتبه اول جهان را دارد و در نظر دارد که در ذیل برنامه «ساخت چین، 2025»، تمام صنایع چینی را با هوش مصنوعی با یکدیگر مرتبط نموده و ارتقا دهد. همچنین چین درصدد است که در حوزه با به کارگیری هوش مصنوعی در حوزه نظام سلامت، مانند توسعه «ربات های دکتر»، تحول عظیمی در این حوزه برقرار کند. با توجه به نوع ساختار حاکمیتی چین، این کشور می تواند با استفاده از هوش مصنوعی، سیاست کنترل مرکزی خود را به صورت محلی به شکلی گسترده افزایش دهد. جنگ تجاری میان چین و آمریکا نیز در واقع، سیاستی هجومی از طرف آمریکا برای مقابله با برتری و توسعه فناورانه چین به خصوص در حوزه هوش مصنوعی است.(2)

نتیجه گیری

ایران از منظر تکنولوژیک، نیازمند رشد اقتصادی توام با توسعه زیرساخت های فناورانه تولید و بازاریابی خود است و در این حوزه بایستی از دانش و تجربه کشورهای توسعه یافته و البته سرمایه گذاری های عظیم خارجی این کشورها استفاده کند.

در این میان، نقش چین برای ایران از لحاظ فناورانه حائز اهمیت است. شنیده ها حاکی از آن است که همکاری در زمینه فناوری و ارتباطات راه دور، نسل پنجم ارتباطات از راه دور، پروژه های مشترک توسعه و تقویت زیرساخت های اطلاعاتی و ارتباطاتی و البته مهم ترین آنها یعنی ساخت شهرهای هوشمند در سواحل مکران بخشی از چارچوب این قرارداد است. این اقدام ارزشمند می تواند زمینه ساز توسعه فناوری های نوین ایران به خصوص در حوزه هوش مصنوعی شود و تحولات شگرفی را رغم بزند. دولت ایران، بایستی با برنامه ریزی پیوسته، به ارتقای جایگاه ایران در فناوری های نوین چون هوش مصنوعی بپردازد.

ایجاد روابط پایدار میان شرکت ها و مراکز آموزش عالی ایرانی و شرکت ها و موسسات برتر آموزش عالی چینی باید در دستور کار سیاست گذاران قرار گیرد. در این میان با توجه به اهمیت انتقال فناوری، باید شرکت های داخلی ملزم شوند که تنها تحت چارچوب و ساختار های معینی مانند قراردادهای آفست(تعادلی)، فرانشیز، مشارکت مدنی(جوینت ونچر) و بیع متقابل به بستن قراردادهای تجاری اقدام کنند و این ساختارها به گونه ای تنظیم شوند که انتقال دانش و فناوری های تجاری و ارزشمند را در زمان انجام پروژه، به شرکت های داخلی منتقل کنند.

منابع:

1- https://chinapower.csis.org/china-foreign-direct-investment/

2- https://theconversation.com/china-and-ai-what-the-world-can-learn-and-what-it-should-be-wary-of-140995

نظر شما :

ناشناس ۲۷ فروردین ۱۴۰۰ | ۱۷:۵۶

مساله ای که ما با کمک از چین می توانیم انجام بدهیم !!! تکمیل زیرساخت های صادرات فراتحریمی بر بستر ریل است !!! ایران هنوز صادرات صنعتی و کشاورزی به صورت کامل ندارد !!! باید زیرساخت های ریلی کشور را کاملا گسترش بدهیم تا امکان سرمایه گذاری های کلان در تولید به نیت صادراتبر بستر یرل به تمام کشورهای آسیایی فراهم شود !!! ایجاد بستر صادراتی ایران به صورت حجیم و گسترده با گسترش زیرساخت های ریلی در اتصالات بین المللی رشت آستارا و بصره شلمچه و چابهار زاهدان سرخس !! ایجاد مسیرهای آنتنی داخل بهص ورت کامل به چشمه های بار کشور ! ایجاد شهرها و دهکده های لجستیک طبق سند لجستیک کشور ! و افزایش ناوگان ریلی در تعداد لکوموتیو و واگن باری !! باید از اولویت های اصلی ایران در قرارداد با چین باشد !!! قسمت اصلی این رابطه ایران با جین تقویت زیرساخت های صادراتی به تمام آسیا باید باشد !!! تولید ما نیازبه صادرات گسترده خارج از تحریم های سنگین آمریکا دارد که صادرات به بازارهای داخلی کشورهای آسیایی بر بستر ریل نه بندر که همواره به نوعی تحریم است !! این نیاز ما را تماما تامین می کند انشاالله انشاالله انشاالله انشاالله انشاالله انشاالله انشاالله انشاالله انشاالله انشاالله انشاالله انشاالله انشاالله انشاالله !!!