موشکی که در امنستان وجود ندارد

ماجرای موشک اسکندر در شوشا

۲۲ فروردین ۱۴۰۰ | ۰۶:۰۰ کد : ۲۰۰۱۶۱۷ اخبار اصلی آسیا و آفریقا
وزارت دفاع روسیه در تاریخ ۲۵ فوریه و بلافاصله یک روز پس از اعتراف پاشینیان مبنی بر استفاده از موشک اسکندر در جریان جنگ واکنش نشان داد. در بیانیه صادره از سوی این وزارت خانه آمده بود که از هیچ یک از سیستم های موشکی اسکندر در درگیری های قره باغ استفاده نشده است. در این گزارش همچنین گفته شده بود که تمامی ذخایر مهمات موشکی در انبارهای نیروهای مسلح ارمنستان است.
ماجرای موشک اسکندر در شوشا

نویسنده: گونِل تورکسوی

دیپلماسی ایرانی: چندی پیش، اعترافات نیکول پاشینیان، نخست وزیر ارمنستان مبنی بر شلیک موشک اسکندر به آذربایجان در جنگ ۴۴ روزه سر و صدای زیادی ایجاد کرده بود. بدین ترتیب، پاشینیان با اعتراف خود جواب رئیس جمهوری سابق ارمنستان، سرژ سرکیسیان را داده بود که در اظهاراتی گفته بود از عدم استفاده از موشک های اسکندر در سه-چهار روز اول جنگ متعجب شده است. پاشینیان حتی با بزرگ تر کردن این مسئله از رئیس جمهور سابق با حالتی کنایه آمیز دلیل عمل نکردن موشک های شلیک شده را پرسیده بود.

علاوه بر این، موُسِس هاکوبیان، «رئیس سابق ستاد جدایی طلبان (قره باغ)» پس از استعفا در اواسط ماه نوامبر در یک کنفرانس خبری گفته بود که از موشک اسکندر در جریان جنگ قره باغ استفاده شده است، هرچند از اعلام محل هدف قرار گرفته شده امتناع ورزیده بود. 

وزارت دفاع روسیه در تاریخ ۲۵ فوریه و بلافاصله یک روز پس از اعتراف پاشینیان مبنی بر استفاده از موشک اسکندر در جریان جنگ واکنش نشان داد. در بیانیه صادره از سوی این وزارت خانه آمده بود که از هیچ یک از سیستم های موشکی اسکندر در درگیری های قره باغ استفاده نشده است. در این گزارش همچنین گفته شده بود که تمامی ذخایر مهمات موشکی در انبارهای نیروهای مسلح ارمنستان است.

اگرچه وزارت دفاع ارمنستان از نشان دادن هر گونه واکنشی نسبت به این موضوع خودداری کرد، اما معاون اول رئیس ستاد کل نیروهای مسلح، سرلشکر تیران خاچاتریان با خنده به تمسخر اظهارات پاشینیان پرداخته و موضع نخست وزیر ارمنستان را غیر جدی خوانده بود. در پی همین مسائل بود که با درخواست پاشینیان، رئیس جمهوری ارمنستان دستور عزل خاچاتریان را صادر نمود.

نخست وزیر ارمنستان، پس از واکنش طرف روس از طریق سخنگوی خود مانه گِوُرگیان اعلام کرد که اطلاعات داده شده به وی غلط بوده و ارمنستان از هیچ موشکی از نوع اسکندر استفاده نکرده و بعد از مکالمه تلفنی با ولادیمیر پوتین و مقایسه اطلاعات و داده های موجود وی به این نتیجه رسیده که اطلاعات نادرستی راجع به وضعیت موشک های اسکندر به وی داده شده است.

در این زمینه باید توجه داشت که در طول جنگ، مردم آذربایجان و برخی از کارشناسان نظامی با دسترسی به اطلاعات موثق بر این عقیده بودند که موشک "اسکندر" چندین بار به سوی خاک آذربایجان شلیک شده است.

در روز سی و یکم مارس، یکی از دست اندرکاران آژانس ملی مین زدایی جمهوری آذربایجان (ANAMA) با واکنشی جدی نسبت به این مسئله مهر تاییدی بر صحت این اطلاعات زد. به گفته سخنگوی آژانس، در تاریخ ۱۵ مارس ۲۰۲۱ و در جریان عملیات مین زدایی توسط مامورین آژانس، دو قطعه بازمانده از موشک عمل کرده با شناسه 9M723 در شهر پیدا شده است. در جریان بازرسی ها از این قطعات، متخصصان این آژانس تایید کرده اند که بقایای یافت شده مربوط به موشک «اسکندر» است. حتی با انجام جستجویی ساده در منابع اینترنتی می توان فهمید که این شماره شناسایی متعلق به موشک اسکندر است.

همه این ها تاییدگر این مسئله است که موشک های اسکندر در جریان جنگ میهنی (جنگ قره باغ) علیه جمهوری آذربایجان و به خصوص با هدف ویرانی شهر شوشا مورد استفاده قرار گرفته اند.


لازم به ذکر است که روسیه در گذشته اعلام کرده بود که این کشور موشک های اسکندر-ای (نمونه مختص صادرات - از کلمه Export) را به ارمنستان فروخته است، در حالی که بقایای موشک های پیدا شده در زمین های شوشا به وضوح نشان از وجود موشک های اسکندر-ام دارند.

در همین حال، افسر سابق وزارت امنیت ملی آذربایجان و تحلیلگر مسائل سیاسی اَرَستون اُروجلو هم با واکنش به این موضوع می گوید که اظهارات سخنگوی آژانس ملی مین زدایی مبنی بر پیدا شدن بقایای موشک اسکندر در اراضی شوشا نه تنها پاسخ قطعی به این سوال است که آیا موشک های اسکندر به طرف خاک جمهوری آذربایجان شلیک شده اند یا نه، بلکه خود سوالات بسیاری را به همراه می آورد، چرا که موشک های شلیک شده به سوی شوشا نه از نوع اسکندر-ای بلکه از نوع اسکندر-ام هستند و این در حالی صورت می گیرد که موشک اسکندر-ام در انبارهای سلاح ارمنستان نه وجود دارند و نه تاکنون وجود داشته اند.

موشک های اسکندر ساخت روسیه که به ارمنستان فروخته شده اند از نوع  صادراتی اسکندر-ای هستند و نسخه غیر صادراتی اسکندر-ام تنها در اختیار روسیه قرار دارد. با این توضیحات نیازی به گفتن نیست که موشک های پرتاب شده به شوشا از کجا شلیک شده اند! اما در عین حال این سوال پیش می آید که پس موشک های اسکندری که در طی جنگ قره باغ در آسمان باکو منهدم شدند از کجا پرتاب شده بودند؟!

در واقع پاسخ به این سوال هم بسیار واضح است چرا که موشک های نوع صادراتی فروخته شده قادر به طی حداکثر مسافت ۲۵۰ تا ۳۰۰ کیلومتر هستند و این بدان معناست که حتی با فرض این موضوع که این موشک ها از اراضی قره باغ به طرف باکو شلیک شده اند باز هم می توان گفت که قادر به رسیدن به آسمان باکو نمی شدند. در اینجا لازم به یادآوری است که ارتش آذربایجان در تاریخ دهم نوامبر بیش تر مناطق قره باغ را در کنترل خود داشت که این هم به معنای وجود فاصله ای ۳۰۰ تا ۳۳۰ کیلومتری در این میان تا باکو است.

اگرچه به گفته منابع آگاه چندین موشک اسکندر در جریان جنگ دوم قره باغ به خاک آذربایجان پرتاب شده اند و پنج تا شش عدد از آنها رهگیری و خنثی شده اند، اما هنوز اطلاعات رسمی در این مورد وجود ندارد.

اما در اینجا باید پرسید که منظور از اطلاعات رسمی دقیقا چیست؟ به عنوان مثال، اظهارات اولیه پاشینیان در رابطه با این موشک ها تقریبا منطبق با اطلاعات دریافت شده از منابع آگاه است و این بدان معناست که نخست وزیر کشور متخاصم چندان هم دروغ نگفته است. واکنش هیجانی روسیه به اظهارات پاشینیان را هم می توان نشانه ای از راستگو بودن نخست وزیر ارمنستان در این زمینه دانست.

در آخر باید گفت آن چه باقی می ماند تحقیقات عمیق در مورد این مسئله و واکنش روسیه نسبت به بیانیه آژانس ملی مین زدایی و تصاویر تایید کننده این رخداد است که از اهمیت خاصی برخوردار است. اگر چه روسیه در حال حاضر سکوت اختیار کرده است.

لازم به ذکر است که دولت آذربایجان هم هنوز همچون کرملین هیچ واکنشی رسمی نسبت به پیدا شدن بقایای موشک های اسکندر-ام نشان نداده است.

منبع: قفقاز اینفو / ترجمه: علی مفتح

کلید واژه ها: ارمنستان جمهوری آذربایجان جنگ ارمنستان و آذربایجان جنگ قره باغ روسیه و آذربایجان روسیه و ارمنستان روسیه نیکول پاشینیان


( ۲۸ )

نظر شما :

كامران ۲۲ فروردین ۱۴۰۰ | ۱۰:۴۲
در این رابطه دو فرضیه میتواند وجود داشته باشد و در هر دوصورت اعتبار و ابروی روسیه زیر سوال بزرگی است. یا روسیه خود مستقیما این موشک های اسکندر m را از پایگاههای خود در ارمنستان شلیک کرده است که نشانگر دخالت مستقیم در جنگ به نفع ارمنستان و ساقط شدن نقش میانجی و خافظ صلح روسیه است . یا هم این موشک ها توسط سیستم فاسد در ارتش روسیه به صورت غیر قانونی به ارمنستان داده شده است.و در مورد اخر عدم کنترل بر موجودی سلاح ارتش کشور بزرگی چون روسیه فاجعه بزرگی است .
مجید ۲۲ فروردین ۱۴۰۰ | ۱۲:۳۳
ارتش آذربایجان وقتی شوشا را گرفت دیگر خان کندی در دستش بود که خبر آمد هلیکوپتر روسیه سرنگون شده و آن شب باکو را زدند که در هنگام شب نیز به یکباره توافقنامه آتش بس امضا شد و بعدا آذربایجان چندین ژنرال طرفدار روسیه را برکنار کرد و مشخص هست خائن هایی در طرف آذربایجان همه این کار را کردند از پیروزی مطلق جلوگیری کنند به هر روی مثل جنگ اول قره باغ دوباره ارتش روسیه از ارمنستان حمایت کرد
امیر ۲۲ فروردین ۱۴۰۰ | ۱۲:۴۱
این خبر هم توسط غربگرایان ارمنستان و لابی پانترکا قومگرا داخلی و تبلیغات رسانه های رژیم باکو و انکار برای تحت تاثیر قراردادن سرنوشت جنگ و آچمز ایران صورت داده اند،
صدقیانی ۲۲ فروردین ۱۴۰۰ | ۱۶:۳۱
طبق گزارش تلویزیون باکو بیش از ۲۱۷۰ موشک از انواع مختلف از داخل ارمنستان به مناطق مسکونی وشهرهای بزرگ از جمله باکو،گنجه،سومقاییت،ترتر،تووز، اغدام،مینگه چوور،شکی ووو. اصابت کرده که علاوه بر تخریبات هزاران خانه ومرکز تولیدی صنعتی دامی،کشاورزی،باعث کشته شدن ۲۸۹ غیر نظامی وزخمی شدن نزدیک ۲۰۰۰ نفر غیر نظامی شده، ومیلیاردها دلار خسارت مادی، البته طبق این گزارش بیش از ۳۰ در صد موشکها یا عمل نکرده ویا به مقصد نرسیده ونزدیک ۶۰ در صد هم توسط پدافند هوایی اذربایجان پیش از رسیدن به هدف در فضا نابود شده،وتخریبات تنها از عملکرد ۱۰ در صد موشکها از جمله موشک اسکندرm وe بوده اند که مدل e را قبلا روسها به صورت رایگان در اختیار ارامنه گذاشته بودند به شرط اینکه قبل از استفاده محل ومقصد شلیک با روسها توافق شود! وحتی مدل mهم که تنها در اختیار نیروهای روسیست ولاغیر،این گمان را بوجود اورده که در داخل نیروهای روسی کسانی هستند که زیر ابی این موشکهای مدل پیشرفته اسکندرmرا به ارمنیان داده،ویا حتی ارمنی تبارانی که در داخل ارتش روس هستند ، وتعدادشان هم کم نیستند ،از بلبشور به میان امده روزهای جنگ ۴۴ روزه استفاده واقدام به اینکار کرده، چون طبق قانون روسها مجوز فروش اسکندرmرا به ممالک دیگر را ندارند. پس منتظر اخبار دست اولی از مقامات روسی هستیم،هر چند در چنین مواردی اصل قضیه پوشیده میشود.
خاقانی شیروانی ۲۲ فروردین ۱۴۰۰ | ۱۷:۲۳
در شب ازادی شوشا از دست متجاوزین اشغالگر ،که گمان میکردند ،با توجه به استحکامات عظیمی که در عرض ۳۰ سال اشغال در اطراف شوشا بنا نهاده بودند، هر گز فکر نمیکردند دوباره بدست نیروهای اذربایجان بیافتد ،ولی به بهای جان هزار کوماندو شوشا ازدست اشغالگران ازاد شد،وپیشروی به سوی خانکندی مرکز قره باغ اغاز وتمام نظامیان اشغالگر شروع به فرار کرده بودند،که ارتش خاین روس عمدا هلیکوپتر نظامیش را وارد مرز اذربایجان ومنطقه در گیری کرد وبا شلیک نیروهای اذری سقوط کرد ودو خلبان کشته ویک نفر هم زخمی شد، وبهانه به دست روسها افتاد که اذربایجان عمدا هلیکوپتر روس را زده وبرای جلوگیری از گسترش جنگ بایستی جنگ خاتمه وباقی نیروهای ارمنی خاک اذربایجان را تخلیه وصلح برقرار شود، ولی چرا تا شب ازادی شوشا،ومحاصره خانکندی،هیچ هلیکوپتر روسی به منطقه جنگی وارد نشده بود ولی ان شب عمدا برای متوقف کردن جنگ چنین حرکتی (سقوط هلیکوپتر) برای نیروهای ارمنی وروس یک برگ برنده واحیای مجدد بر نیروهای ارمنی ،که به قول پاشنیان حتی قادر به ادامه یک ساعت اضافی جنگ نبودند. وقضیه موشک اسکند ام هم در راستای پیشگیری از پیشروی نیروهای اذری بوده ،وچیز دیگری نیست.
اشکان ۲۲ فروردین ۱۴۰۰ | ۲۱:۲۰
باز هم همگی دیدند که جنگ افزارهای شرقی هرگز توان برابری با جنگ افزارهای غربی را نداشت و مصداقش را در جنگ کره شمالی و ویتنام و قادسیه دوم یا همان جنگ تحمیلی ایران و عراق و لیبی و سوریه و قره باغ دیدیم و جالبتر انکه همین جنک افزارهای پر شبهه را هم چین و روسیه به ایران نمیدهند که یا از تحریمهای منقضی المهلت علیه ایران میترسند و یا با امریکا همدست هستند بر علیه ایران قضاوت با خوانندگان
ایرانی ۲۲ فروردین ۱۴۰۰ | ۲۲:۳۶
بسیار عالی استفاده بردیم ممنون دیپلماسی گرامی
یک فرهنگی ۲۳ فروردین ۱۴۰۰ | ۰۰:۲۱
با تشکر از دیپلماسی ایرانی مقاله ی مناسب وقابل استفادهای بود در تیتر به نظر میاد ر ارمنستان از چاپ افتاده باشه موشکی که در ارمنستان ...
ناشناس ۲۳ فروردین ۱۴۰۰ | ۱۴:۴۴
آرتساخ همیشه ارمنی بوده و ارمنی باقی خواهد ماند. اشغالگری تروریست های بی سر و پای باکویی هرگز دوام نخواهد داشت. تروریست های باکویی که با بمب های فسفری علیه ارمنی های آرتساخ استفاده و از هزاران نفر مزدور و تروریست بر ضد مردم آرتساخ بخصوص شهر فرهنگی-ارمنی شوشی استفاده کرده اند چقدر می توانند دوام بیاورند؟ لانه ی این تروریست ها اعم از سوری- ترک- پاکستانی- چچنی- اوکراینی و... در آرتساخ از تار عنکبوت هم سست تر است. آرتساخ همیشه ارمنی بوده و ارمنی باقی خواهد ماند.
كامران ۲۳ فروردین ۱۴۰۰ | ۱۹:۴۳
اقای ناشناس هر انچه که گفتی وارونه بود ، و تمام این خصوصیت ها از ان اشغالگران ارمنی بود ، قتل عام مردم بیگناه ،اشغال و تجاوز و پرورش تروریست های pkk در قره باغ و لانه سست انها طی ۴۴ روز پاشیده شد حال انکه این مناطق را طی سالیان اشغال کرده بودند.دفعه بعدی که تروریستهای داشناق هوای دست اندازی داشته باشند قطعا ارمنستانی باقی نخواهد ماند. پس بهتر است عوض رجز خوانی و فرافکنی و دروغ پردازی در فکر زندگی مسالمت امیز با همسایگان خود باشید و دست از اوهام بردارید.
خسرو ۲۳ فروردین ۱۴۰۰ | ۲۰:۰۶
کسی را که خواب باشد با یک نهیب بیدار میکنی ولی کسی که خودش را به خواب زده باشد هرگز بیدار نمی شود .، افسانه آرتساخ تمام شد ارامنه خانکندی و خوجاوند و آغدره آماده میشوند که پاسپورت جمهوری آذربایجان را بگیرند و البته بیشترشون میخوان برن فرانسه یا امریکا ، شوشا هیچ وقت ارمنی نبوده و بعداز این هم نخواهد بود شما ارمنی های دیازپورا هم دیر یا زود متوجه واقعیت می شوید مردم بیچاره ارمنستان را اسیر آرزوهای دور ودرازتان نکنید ، شما داشناقها یکصد سال پیش با نسل کشی مردم مسلمان اورمیه و سلماس و خوی و اهر ... طوق لعنت ونابودی را بر گردن آ ویختید و جنایتهایتان موجب دربدر شدن و فرار مردم معمولی ارمنی شد دوران قدرت بی حد وحصر روسیه و فرانسه و امریکا ( حامی های شما ) به پایان رسیده است دست از خیانت و دشمنی بامردم منطقه بردارید باور کنید که صلح و دوستی بهتر از زیاده خواهی و نژادپرستی است ما آذربایجانیها در هزار سال گذشته با ارامنه همسایه و دوست بودیم و باز هم خواهیم بود دل بستن به اورپایی ها و روسها اشتباه تاریخی ارامنه بود که امیدوارم تکرار نشود
کارشناس ارشد علوم سیاسی ۲۳ فروردین ۱۴۰۰ | ۲۱:۲۴
1-مقاله فوق یک افشاگری نامه از شریک دزد و رفیق قافله بودن روسیه است . 2-روسیه دوست ندارد طرفداران ناتو در همسایگی اش قدرت بگیرند . 3- روسیه از جهت استراژیکی به ارمنستان بیش از آذربایجان علاقه مند است ولی ارمنستان توان مالی کمتری به نسبت آذربایجان دارد در رقابت بین علاقه و منافع این مسئله خودنمایی می کند . 4-مقاله ی فوق اطلاعات مفید وبه روزی را در اختیار تحلیگران قرار می دهد تا در تنظیم دیدگاه خود بهره برداری کنند .
زنجان به ناشناس ۲۴ فروردین ۱۴۰۰ | ۰۹:۲۰
با چین قرارداد بستین نطقتون وا شده؟ خاک آذربایجان فقط قره باغ نیست بلکه تانک‌های آذربایجان در ایروان هم رژه خواهد رفت.
در جواب به زنجان ۲۴ فروردین ۱۴۰۰ | ۱۸:۴۴
شما فکر کردی با خرید و استفاده چند پهباد انتحاری شناسایی و جنگی از اسراییل و ترکیه در برابر سامانه نسل اول ارمنستان پیروز شدید یا ایران از شما در بازپس گیری خاک قره‌باغ حمایت کرد ،حال قصد ایروان کرده آید خیال خام دارید که در آینده نزدیک منطقه با آتش خواهید کشید ،ایران حجت تمام کرده و مخالف تغییر مرزها است ،روسها مشتاق حماقت شما هستند ،اروپا و آمریکا دلسوز و پشتیبان شما نیستند
حاجی علیایی ۲۱ خرداد ۱۴۰۰ | ۰۸:۰۲
آنچه به بقای ارامنه در قره‌باغ و ارمنستان کمک خواهد کرد این است که آنها حسن همجواری را به معنای واقعی رعایت کنند و از ادعای پوچ و تنش زا در مورد موجودیت "ارمنستان بزرگ" در زمان اقتدار اشکانیان و بیزانس دست بردارند. ارمنستان برای اولین بار در 28 مه سال 1918 توسط انگلیسی‌ها در اراضی مسلمانان آذربایجان که تا 80 سال قبل ارامنه در آنجا بعد از اکراد اقلیت سوم بودند، تشکیل شد. نسل جدید ارمنستان بایستی آموزه‌های فرقه گریگوری و داشناک‌ها را کنار بگذارند و دوستی با روسیه، ایران، ترکیه و آذربایجان را بر دوستی با کشورهای بدخواه دوردست همچون فرانسه، هندوستان، عربستان، امارات ترجیح دهند. عواقب و ماحصل اتحاد و تبانی ارامنه با غریبه‌ها بر علیه همسایگان و حاکمان در دوران ایلخانان مغول، دشمنان عثمانی در جنگ جهانی اول و ... بایستی بجای تاریخ حماسی و غیرواقعی در مدارس تدریس شود.
محمد ۰۳ مهر ۱۴۰۰ | ۱۰:۲۰
قره باغ حتی در دوره ی صفوی و قبل از ان ارمنی نشین بوده این توطئه استالین و دوستانش بود که جهت ضعیف کردن ارمنی ها و دوستی بیشتر با ترکیه قره باغ را به باکو که بعد ها اذربایجان شد دادند.