آقای بایدن شما همچنان مسئولید

دیپلماسی ایرانی: عراق بار دیگر به سمت نوعی تنش در حرکت است. حملات به نیروهای امریکایی و متحدان آنها در عراق آغاز شده و بحث و جدل های سیاسی درباره آن می رود تا بار دیگر به صحنه سیاسی این کشور بازگردد. شنبه شب بود که چهار راکت به پایگاه هوایی بلد در استان صلاح الدین که در آن نیروهای امریکایی حضور دارند، اصابت کرد و دو نفر زخمی شدند. هفته قبل نیز به فرودگاه بین المللی اربیل و پایگاه امریکایی ها که در نزدیکی آن است حمله راکتی صورت گرفت که طی آن دست کم 8 تن زخمی و یک نفر کشته شدند. 

واکنش امریکایی ها به این حوادث چندان جدی نبوده است. اگرچه تونی بلینکن، وزیر امور خارجه امریکا با مقامات کردستان و مقامات ارشد عراقی در بغداد تماس گرفت و مراتب نگرانی خود را ابراز داشت اما به نظر می رسد امریکایی ها به همین اندازه کفایت کرده اند. اگرچه هر چه بیشتر می گذرد احتمال افزایش ناامنی و تنش در خاورمیانه ی خسته از جنگ و کشتار، بیشتر می شود اما به نظر نمی رسد که ایالات متحده چندان توجهی به این موضوع داشته باشد.

آنچه مسلم است، ایالات متحده در دوره بایدن قصد دارد خاورمیانه را دیگر در اولویت خود نداشته باشد. کما این که شاهدیم در سخنرانی های بایدن، از واشنگتن گرفته که سیاست خارجی خود را در آنجا تبیین کرد تا نشست مونیخ که در جمع کشورهای اروپایی به صورت ویدئوکنفرانس صحبت کرد، چندان اسمی از عراق و کشورهای عربی به میان نیامد. شگفت آور این که اصولا از ابتدای آغاز به کار دولت بایدن ما هیچ نامی از عراق در میان سخنان مقامات ارشد امریکایی به ویژه جو بایدن، رئیس جمهوری این کشور نشنیده ایم. 

به نظر می رسد آنچه برای تیم بایدن در خاورمیانه اهمیت دارد جنگ خانمانسوز یمن است که تلاش دارد با تصمیم های جدیدی که در این رابطه اتخاذ کرده این موضوع را خاتمه دهد. گویا برای مقامات امریکایی جنگ یمن فوری ترین پرونده آنها در خاورمیانه است. البته در این مورد نیز ما عجله و فوریتی را از سوی ایالات متحده شاهد نیستیم. کما این که شاهدیم کاخ سفید نسبت به پرونده هسته ای ایران نیز هیچ عجله ای به خرج نمی دهد و غیر از اعلام مواضعی کلی و بیان نظریاتی نه چندان روشن به نظر می رسد صرفا درصدد حفظ این پرونده در حدی است که درهای دیپلماتیک به طور کامل بسته نشوند. 

ایالات متحده به صراحت اعلام کرده است که آنچه در اولویت سیاست خارجی اش دنبال می کند چین و روسیه هستند. امریکا چین را تهدیدی بالفعل و بالقوه برای تغییر موازنه های موجود در عرصه بین المللی می داند و آن را فوری ترین تهدید چه به لحاظ سیاسی و چه به لحاظ اقتصادی قلمداد می کند. همچنین روسیه را نیز تهدیدی جدی برای امنیت اروپا، متحد استراتژیک و تاریخی خود، در جهان غرب می داند، همانطور که جو بایدن روز پنج شنبه اظهار داشت که روسیه امنیت و ثبات اروپا را تهدید می کند که در حقیقت تهدیدی برای ثبات و امنیت ایالات متحده در طولانی مدت محسوب می شود. 

به این ترتیب به نظر می رسد که ایالات متحده قصد دارد فعلا خاورمیانه و پرونده های پیچیده آن را در وضعیت رکودِ قابل کنترل، رها کند و همه توجه خود را به پرونده های چین و روسیه معطوف کند. 

به نظر نمی رسد این مساله برای امریکا چندان آسان باشد. کشورهای منطقه نمی توانند بپذیرند که امریکا آنها را تنها با بحران هایشان رها کند به ویژه که بسیاری از این بحران ها زاییده و ساخته و پرداخته سیاست های ایالات متحده در خاورمیانه است و امریکا نسبت به بسیاری از آنها مستقیما مسئولیت دارد. حتی در جنگ یمن که عربستان آغازگر آن جنگ محسوب می شود نیز این تحریک، حمایت و پشتیبانی تسلیحاتی امریکاست که به عربستان اجازه داده است یمن را ویران کند. ایالات متحده شاید دیگر نخواهد در بحران های متعدد خاورمیانه ورود کند اما نمی تواند به آسانی از بار مسئولیت بحران هایی که خود مسبب اصلی بسیاری از آنها محسوب می شود، شانه خالی کند./اطلاعات