توافقی که می تواند قدرت تهران را نشان دهد
چهار اختلاف نظر ایران و روسیه در سوریه
دیپلماسی ایرانی: از زمان آغاز مداخله نظامی مستقیم روسیه در سوریه در سال 2015، سخن گفتن درباره احتمال بروز شکاف بین روسیه و ایران، هیچ گاه متوقف نشده است. پنهان نیست که ایران رقیب منطقه ای روسیه و در عین حال هدف اصلی و علنی آمریکا و اسرائیل است. مسکو می داند که این تنش تا زمانی که ایران در سوریه حضور دارد رو به افزایش خواهد بود و این مسئله به خودی خود تهدید بزرگی برای منافع روسیه است.
مسکو نمی تواند موضع کشورهای بزرگ و همچنین کشورهای منطقه را که مخالف نفوذ ایران در سوریه هستند نادیده بگیرد. همین مسئله مسکو را در شرایط ناخوشایندی قرار می دهد زیرا نگران روابط سیاسی و اقتصادی گسترده خود با کشورهایی است که همگرایی روسیه و ایران را دوست ندارند.
افزایش حملات اسرائیل به مواضع مرتبط با ایران در خاک سوریه و همچنین فشارهای دونالد ترامپ، رئیس جمهوری آمریکا علیه ایران، موجب سوق پیدا کردن بیشتر ایران به سوی روسیه می شود و همین مسئله مسکو را در جایگاهی قدرتمندتر از گذشته در برابر تهران قرار می دهد.
بسیاری از ناظران معتقدند دعوت از ایران برای مشارکت در مذاکرات آستانه در سال 2017، تلاشی از سوی آنکارا و مسکو برای سوق دادن تهران به عمل به تعهداتش بود چرا که در غیر این صورت سیطره بر گروه های مسلح وابسته به ایران در سوریه کاری دشوار میشد.
اختلاف نظر بین مسکو و تهران بر سر سوریه را می توان در چهار مورد خلاصه کرد؛ نخست، مداخله نظامی مستقیم روسیه در سوریه در شش سال قبل موجب شد ایران در صف متحدان دمشق به جایگاه دوم رانده شود و مسکو بعد از شکست ایران در کسب دستاوردهای نظامی، ابتکار عمل را در سوریه به دست گیرد. دوم، ایران و روسیه بر سر تخلیه جنگجویان و غیرنظامیان از محله های محاصره شده شرق حلب در اواخر سال 2016 اختلاف نظر پیدا کردند زیرا ایران از راه حل نظامی در حلب دفاع می کرد ولی روسیه و ترکیه خواستار تخلیه شرق حلب از طریق توافق با افراد مسلح شدند. سوم، ایران خواستار انتقام گرفتن از واشنگتن و دور نگه داشتن آن از مذاکرات آستانه بود ولی روسیه، آمریکا را به عنوان ناظر به مذاکرات دعوت کرد. چهارم، کنار گذاشته شدن ایران از توافق سوچی برای بررسی سرنوشت استان ادلب و بخش هایی از استان های حلب و حماه و لاذقیه در مذاکرات دوجانبه آنکارا و مسکو، خوشایند ایران نبود که نیروی نظامی در آن منطقه داشت.
جنگ سوریه از هر نظر پرهزینه است و تهران در حملات مکرر اسرائیل به مواضعش در سوریه متحمل خسارات قابل توجهی شده است. آیا این خسارت ها، تهران را به خروج از برخی مناطق سوریه بعد از سال ها حضور در این کشور مجبور خواهد کرد؟ پاسخ این سئوال زمانی روشن خواهد شد که تهران توافقی با واشنگتن امضا کند چه ترامپ رئیس جمهور باشد یا شخص دیگری جایگزین او شود.
منبع: ایندیپندنت عربی / تحریریه دیپلماسی ایرانی/11
نظر شما :