بعد از ناکامی در سیاست «فشار حداکثری»
ترامپ به انتخاب رویکرد خطرناک خرابکاری رو آورده است!
دیپلماسی ایرانی: با توجه به اینکه کمپین «فشار حداکثری» ترامپ علیه ایران با هدف تغییر سیاست‌های ایران با شکست روبرو شده است، به نظر می‌رسد در راهبرد آمریکا و اسرائیل تغییری ایجاد شده و آن‌ها قصد دارند برنامه ایران را برای آن‌که منتظر پایان کار دولت ترامپ بماند، مختل کنند.
سینا عضدی و محسن صلح‌دوست، از متخصصین روابط بین‌الملل در یادداشتی مشترک که اندیشکده شورای آتلانتیک آمریکا منتشر کرد، نوشتند: انفجاری که به تأسیسات غنی‌سازی نطنز صدمه زد، بخشی از مجموعه حوادث مشکوک در اماکن هسته‌ای و حساس ایران بود.
گابی اشکنازی، وزیر امور خارجه اسرائیل در اظهارنظری درباره این انفجارها گفت که «اسرائیل برای توقف برنامه هسته‌ای ایران اقدام می‌کند» اما بهتر است درباره آن اقدامات حرفی زده نشود. درهرصورت بنی گانتس نیز تأکید کرد که اسرائیل برای جلوگیری از تبدیل ایران به یک دولت دارنده سلاح هسته‌ای به هر اقدامی دست خواهد زد، اما درعین‌حال افزود که «هر حادثه‌ای که در ایران رخ می‌دهد به ما ارتباط ندارد».
اگرچه این حملات برای ایران آزاردهنده بود، اما می‌تواند نتایج معکوس به بار آورد و باعث افزایش حمایت از آن دسته‌‌ای در ایران شود که می‌گویند ایران باید به‌طور کامل از برنامه جامع اقدام مشترک (برجام) یا حتی از پیمان منع گسترش تسلیحات هسته‌ای (ان.پی.تی) خارج شود.
این حملات درزمانی رخ‌داده است که دولت ترامپ تلاشی دیپلماتیک را برای تمدید نامحدود تحریم تسلیحاتی سازمان ملل علیه ایران آغاز کرده است. این تحریم بر اساس مفاد برجام در ماه اکتبر لغو خواهد شد. اگرچه تلاش آمریکا در این مسیر به اولین مانع برخورد کرد و روسیه و چین قطعنامه جدید شورای امنیت برای تمدید تحریم ایران را نپذیرفتند و به‌علاوه متحدان آمریکا نیز همکاری نکردند، اما واشنگتن اعلام کرده است که در این رابطه به‌صورت یک‌جانبه اقدام خواهد کرد تا به‌عنوان عضوی از برجام، بر اساس قطعنامه 2231 شورای امنیت، تمامی تحریم‌های سازمان ملل علیه ایران را بازگرداند.
بسیاری از کارشناسان این استدلال را نمی‌پذیرند که آمریکا که در سال 2018 از برجام خارج شد، همچنان عضوی از برجام است.
اسرائیل که اخیراً میزبان برایان هوک، نماینده ویژه آمریکا در امور ایران برای مذاکره درباره اقدامات مشترک برای مقابله با فعالیت‌های ایران بود، از سوی ایران به اقدام علیه تأسیسات هسته‌ای این کشور متهم شده است.
برچیده شدن برنامه هسته‌ای ایران هدف اعلامی دولت اسرائیل در دو دهه گذشته بوده است. لازم به ذکر است که ویروس استاکس‌نت که در سال 2010 سانتریفیوژهای ایران را هدف گرفت، عملیاتی مشترک بود که توسط آمریکا و اسراییل برای عقب راندن پیشرفت‌های هسته‌ای ایران طراحی شد. بااین‌حال این حمله باعث شد ایران نیز به سراغ تسلیحات سایبری خود برود.
در پی وقوع انفجار در نطنز، یک وب‌سایت نزدیک به شورای عالی امنیت ملی ایران مقاله‌ای را منتشر کرد که در آن استدلال می‌شد اگر اسرائیل در پشت این حملات قرار داشته باشد، تهران باید این‌طور در نظر بگیرد که اسراییل راهبرد جدیدی را برای تغییر توازن امنیتی آغاز کرده است.
این حملات می‌تواند مقامات ایرانی را متقاعد کند که تنها راه‌حل برای بازداشتن اسرائیل، دستیابی به زرادخانه هسته‌ای است؛ این وضعیتی است که پیامدهای امنیت ملی وخیمی را برای منطقه و آمریکا به دنبال خواهد داشت.
درواقع ایران در حال حاضر با تصمیمی حیاتی روبرو است: آیا به‌طور مستقیم به حملات پاسخ دهد یا اینکه فقط ضربه بزند. شاید ایران تصمیم بگیرد در فضای سایبری پاسخ ندهد، بلکه به منافع اسرائیل در خارج از اسرائیل را هدف بگیرد، مانند کاری که در تلافی یک سری از ترورهای دانشمندان هسته‌ای ایران در سال 2012 انجام داد. این کار هر دو طرف را در مسیر خطرناک‌تر تشدید تنش قرار خواهد داد.
گزینه دیگر می‌تواند سرعت بخشیدن به برنامه هسته‌ای و شاید غنی‌سازی اورانیوم تا سطح 20 درصد باشد.
کمیته امنیت ملی و سیاست خارجی مجلس نیز در بیانیه‌ای تأکید کرد که شاید دولت باید اجرای داوطلبانه پروتکل الحاقی را متوقف کند. عباس عراقچی، معاون وزیر امور خارجه ایران نیز هشدار داده است که آمریکا با تلاش برای ارجاع ایران به شورای امنیت بازی خطرناکی را آغاز کرده است.
امکان دارد درصورتی‌که مقامات ایران به زاویه رانده شوند، رویکرد مواجهه‌جویانه‌تر را در سیاست خارجی اتخاذ کنند. فشار بیرونی باعث تقویت آن‌هایی در ایران خواهد شد که به لحاظ سنتی رویکردی مواجهه جویانه در برابر آمریکا دارند. به نظر می‌رسد این هدف افرادی در داخل و اطراف دولت ترامپ است که درصدد از بین بردن باقی‌مانده برجام هستند. باید منتظر ماند و دید که آیا ایران منتظر نتایج انتخابات آمریکا در ماه نوامبر خواهد ماند یا اینکه به این نتیجه می‌رسد که تحمل دیگر فایده‌ای ندارد./شورای راهبردی روابط خارجی
نظر شما :