نقش ترامپ در تضعیف بهداشت جهانی

نویسنده: امیر بی پروا، فعال حقوق بشر و پژوهشگر حقوق بین الملل بشر

دیپلماسی ایرانی: شیو ع گسترده کرونا ویروس در سطح جهان، همه گیری جهانی آن، هشدارهای جدی سازمان بهداشت جهانی، صندوق کودکان ملل متحد، ورود دبیرکل و ارکان اصلی و فرعی ملل متحد برای مقابله با ویروس کرونا، افزایش بی سابقه تعداد بیماران و تلفات ناشی از بیماری، همه ضرورت همکاری جهانی و تعامل سازنده را نشان می دهند.آنچه برای مقابله با بیماری ضرورت دارد، همکاری بین المللی ورای مرزهای ملی در چارچوب قواعد حقوق  بشری حق بر سلامت برای پیشگیری از بیماری و درمان بیماران است.

به موجب حقوق بین الملل عرفی، اعلامیه جهانی حقوق بشر، میثاق حقوق اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی دولت ها برای پیشگیری از بیماری ها و درمان بیماران دارای تعهد بین المللی هستند و مکلفند که از تمام امکانات خود در سطح ملی، منطقه ای و بین المللی برای اجرای این تعهدات به منظور تضمین حق  بر سلامت استفاده کنند.

در حال حاضر همزمان با شیوع گسترده ویروس کرونا، دونالد ترامپ در مقام رئیس یک دولت مکلف است در چارچوب حقوق بین الملل بشر برای مقابله با ویروس کرونا از طریق اقدام برای پیشگیری و درمان بیماری اقدام کند، اما عملکرد و اظهار نظرهای ترامپ صرف نظر از این که با بدیهیات عقلی مغایرت دارد دارای اختلافات آشکار با اصوال مسلم حقوق بین الملل بشر است:

اول، همزمان با شیوع ویروس کرونا؛ سازمان بهداشت جهانی که متولی جهانی مقابله با بیماری های همه گیر است با موضع گیری ترامپ مواجه شد و ترامپ در اقدامی بی سابقه و خلاف حقوق بین الملل اعلام کرد که آمریکا کمک های مالی خود را به سازمان بهداشت جهانی قطع خواهد کرد. قطع کمک های مالی آمریکا که سابق بر این در بودجه سهم گسترده ای داشت، به کاهش توان مالی سازمان منجر خواهد شد که این اقدام ترامپ مغایرت آشکار با همکاری جهانی در مقابله با ویروس کرونا دارد و همکاری های جهانی و اقدامات سازمان ملل برای پیشگیری بیماری و درمان بیماران را مانع خواهد شد و در چنین وضعیتی به کاهش توانایی سازمان بهداشت جهانی و پایین آمدن سطح همکاری بین المللی منجر خواهد شد.

دوم، توصیه به تزریق مواد ضد عفونی کننده؛ از توئیت های جنجالی ترامپ مبنی بر تجویز مصرف قرص های آزیترومایسین و کلروکین در صورت ابتلاء به بیماری برای درمان به مردم که البته در همان زمان دکتر فائوچی، رئیس مرکز بیماری های آمریکا، این دستور را غیر علمی خواند و رد کرد تا اظهار نظر جنجالی در کنفرانس زنده خبری مبنی بر تزریق مواد ضد عفونی کننده برای پیشگیری از بیماری، صرف نظر از این که مداخله ساده لوحانه در امور پزشکی است، از جهت بالا بردن میزان مرگ و میر ناشی از بیماری و آسیب های آن، مغایرات آشکار با حق سلامت به عنوان یک حق بشری است.

سوم، رفع قرنتینه و شعارهای عوام فریبانه ترامپ با ظاهر اقتصادی در ایام شیوع بیماری، بیش از پیش به علت رکود ناشی از کرونا در میان افکار عمومی بی اعتبار شدند. ترامپ به منظور اهداف اقتصادی برای کاهش قرنتینه تلاش کرد. در برخی ایالات همین کاهش قرنتینه و فاصله های اجتماعی به شیوع بیماری و افزایش مرگ و میر و ابتلای ناشی از آن منجر شد که این اقدام اقتصادی ترامپ با تعهد بین المللی دولت ها  در پیشگیری از بیماری های همه گیر تعارض دارد.

چهارم، تضعیف نظام بیمه های درمانی؛ از ابتدای ریاست ترامپ بر کاخ سفید او تلاش گسترده ای بر ای تضعیف نظام بیمه های همگانی زمان اوباما کرد که به افزایش هزینه های درمانی و آسیب پذیری اقشار ضعیف از بیماری ها منجر شد. در وضعیت شیوع بیماری های همه گیر این سیاست ترامپ دسترسی عموم را امکانات درمانی را باعث خواهد شد  و حتی ناکارآمدی مراکز درمانی را به وجود خواهد آورد که در حقیقت نقض حق سلامت افراد و کوتاهی دولت در درمان بیماران است.

پنجم، تحریم های یک جانبه علیه کشورهای دیگر؛ در شرایط بیماری اصرار ترامپ به تحریم سایر کشور ها، که به واردات اقلام پزشکی و بهداشتی نیاز دارند به علت محدودیت های ناشی از تحریم برای دسترسی به منابع مالی به کاهش سطح دسترسی کشورهای تحت تحریم به امکانات پزشکی و دارویی منجر خواهد شد. در نتیجه سرعت شیوع بیماری افزایش و درمان بیماران با مشکل مواجهه می شود و به همه گیری بیماری دامن می زند.

ششم، حمله به دیگر کشور ها؛ حملات ترامپ به کشورهای دیگر از جمله چین در وضعیتی که همه کشورها درگیر بیماری همه گیر هستند، با اصل همکاری بین المللی، تبادل امکانات و افکار و اقدامات بشردوستانه مغایرت دارد و نتیجه آن فقط تضعیف جامعه جهانی در مقابله موثر با بیماری خواهد بود.

اقدامات و نظرات ترامپ در دوران پاندومی کرونا، به آمار بالای ابتلاء و مرگ و میر در آمریکا، تضعیف سازمان های بین المللی به ویژه سازمان بهداشت جهانی و تضعیف همکاری های بین المللی را باعث شده است، لذا جدای از این که با قواعد لازم الاجرای حقوق بین الملل بشر مغایرت آشکار دارد، حرکتی غیر علمی است که تداعی گر اقدامات غیر علمی در دوران قرون وسطا و شیوع طاعون است.