داعش می‌تواند عضو اوپک شود

دیپلماسی ایرانی: بروز حملات تروریستی در پاریس و ترس از اقدامات مشابه با حمله به هتل پنج ستاره مالی شدت یافت. این حوادث امنیت انرژی را تحت تاثیر تغییرات ژرف ژئوپلتیکی قرار داده است.

سایت تحلیلی اویل پرایس در مصاحبه ای تفصیلی با رابرت بنش، مدیرعامل شرکت نفت و گاز پلیکورت به بررسی موضوعاتی همچون تهدید تروریسم و تاثیر آن بر امنیت جهانی انرژی پرداخته است.

- پس از حملات تروریستی در پاریس و گروگانگیری در هتل رادیسون مالی، درک ما از نقش انرژی در این معادله و امنیت انرژی جهانی چگونه باید باشد؟

رابرت بنش: هر یک از تعارضات در دنیای مدرن امروزی در ذات خود بر کنترل منابع، از نفت و گاز گرفته تا آب تاثیر می گذارد.

- نقش نفت در تامین منابع مالی داعش چقدر است؟

رابرت بنش: به نظر من باید از زوایه ای وسیع تر به این موضوع نگریست. اگرچه داعش در حال کسب درآمدهای قابل توجهی از فروش نفت است، اما هیچ کس از میزان فروش آن اطلاعی ندارد. خطر بزرگتر این است که داعش یک گروه افراطی است که هر اقدام جنون آمیزی از آن بر می آید.

- آیا منظور شما سطح سازماندهی و توانمندی های آنها است؟

رابرت بنش: دقیقا، ما نباید نگران اختلالاتی باشیم که توسط آنها در بازار نفت در کوتاه مدت ایجاد شده است. داعش به دنبال ایجاد یک دولت در منطقه است که منابع نفت و گاز خود را در دست خواهد داشت. یکی از مهم ترین ابعاد طرح آن، قطع درآمدهای نفتی عراق برای کاهش توانمندی بغداد در دفاع از سرزمین خویش است. اگر داعش با همین سرعت پیش برود، می تواند عضو اوپک شود.

آیا عراق برای مقابله با این تهدید تجهیز شده است؟

رابرت بنش: آخرین مورد تجزیه دولت عراق با حمله به این کشور در 2003 به وقوع پیوست. نوری المالکی، نخست وزیر پیشین عراق نهادهای ملی را که تهدیدی علیه قدرت خود می دید از میان برد. دولت ضعیف به جا مانده توان ایستادگی در مقابل داعش را نداشت. وارد شدن کردهای شمال عراق به مناسبات مخرب سیاست داخلی جبهه شمال را که می توانست یک خط دفاعی جدی مقابل تروریست ها باشد، وارد روندی فرسایشی کرد. تجهیز کردها و سرمایه گذاری به روی آنها نمی تواند چندان موفقیت آمیز باشد.

- جایگاه روسیه در این معادله چگونه است؟

رابرت بنش: روسیه کاملا در پیوند با این جریان است. حملات پاریس و تشدید نگرانی ها از اقدامات تروریستی باعث شده است که توجهات به اقدامات آن در اوکراین کمتر شود. در همین فضا، توجه به رابطه روسیه با ترکیه و ناامنی های فزاینده ای که ترکیه به بحران سوریه می افزاید قابل توجه است. ترکیه برای حفظ موازنه با همه طرف های درگیر وارد بازی شده است که کنترل آن دشوار است. سرنگونی هواپیمای روسی تنها اولین گام در فاز جدید این بازی است. در این فضا، تحلیلگران باید به بررسی ارتباط فروش نفت داعش به ترکیه و سرنگونی هواپیمای روسیه که یکی از مهم ترین نیروهایی است که این روزها مقابل داعش قرار گرفته، بپردازند.

- در این شرایط چه انتظاری از ترکیه می رود؟

رابرت بنش: اردوغان توانسته با پیروزی اخیر در انتخابات پارلمانی به تثبیت قدرت خود بپردازد. این خود به معنای سیاست شفاف ترکیه در مورد سوریه و اصرار بر تغییر رژیم در این کشور است. این سیاست می تواند به نفع گروه های تروریستی باشد. داعش پیش از این نیز از سیاست دوگانه ترکیه در تقویت کردهای عراق و ترکیه برای کنترل داعش و از طرف دیگر حمله به کردهای ترکیه و ایجاد انشقاق میان ترک ها بهره برده است. این اقدامات توانایی کردها را در مبارزه با داعش ضعیف کرده و وضعیتی خطرناک در مرز ترکیه -سوریه به وجود آورده است. در این میانه، روسیه در حال بمباران مواضع داعش در شمال سوریه- در نزدیکی مرز ترکیه- است.

-سرمایه گذاران بخش نفت و گاز چطور می توانند این منطقه ژئوپلتیکی را هدایت کنند؟

آنها از این توانایی برخوردار نیستند. در واقع هیچ کس از عهده این مهم بر نمی آید. ائتلاف ها به شدت مبهم و شکننده هستند. هیچ کسی استراتژی مشخصی در دست ندارد، چرا که موضوع تنها مقابله با داعش نیست. بلکه موضع این است که چه کسانی می توانند از منافع بیرون راندن داعش بهره مند شوند؟ آیا حملات هوایی ناچیز آمریکا و ترکیه می تواند سرانجام داعش را از شمال سوریه بیرون کند؟ یا روسیه می تواند در این مسیر به موفقیت برسد؟

-آیا اوضاع به همان اندازه که رسانه ها ادعا می کنند وخیم است؟

رابرت بنش: در این مواقع همیشه باید چشم انداز بیننده را مورد توجه قرار داد. این نکته را نباید از یاد برد که خاورمیانه از زمان های قدیم همواره درگیر جنگ و تعارض بوده است و با گسترش رسانه ها به اشکال مختلف تعارضات خاورمیانه بازتاب داده شده است. جهانی شدن به طور همزمان به اشاعه تروریسم به عنوان شکل جدیدی از تعارض نیز کمک کرده است. اینکه وضعیت بسیار تیره دیده شود یا خیر، بسته به ادراک شخصی افراد دارد.

-توصیه شما به سرمایه گذاران بخش نفت و گاز که می خواهند سرمایه خود را به خارج از آمریکای شمالی منتقل کنند، چیست؟

رابرت بنش: سرمایه گذاران باید از دوراندیشی ژئوپلتیک برخوردار باشند. سرمایه گذاران این بخش عموما افرادی هستند که نگاه کوتاه مدت به امور دارند. صرف اینکه شرکتی می تواند در آمریکا سرمایه گذاری کند و نتیجه مطلوب را بدست بیاورد به معنی موفقیت آن در مکان ها و مناطق دیگر نخواهد بود. برخورداری از نگاه ژئوپلتیکی برای موفقیت ضروری است. از آنجایی که هیچ کس تمام جواب ها را در دست ندارد، مدیریت خوب می تواند آمادگی برای حداقل احتمالات را به همراه بیاورد.

منبع : اویل پرایس / ترجمه: تحریریه دیپلماسی ایرانی/۲۵