مثلثی که از کاهش قیمت نفت ضرر می کند

دیپلماسی ایرانی: سقوط قیمت نفت خبر خوبی برای مصرف کنندگان آمریکایی است. اما کشورهای دارنده نفت دچار کاهش بودجه مالی شده اند. این درحالی است که کشورهایی همانند ایران، ونزوئلا و روسیه، با آمریکا خصومت دارند. کاهش قیمت در ابتدا به خاطر افزایش تولید نفت شیل آمریکا و کاهش رشد اقتصادی چین شروع شد و هفته گذشته با تصمیم اوپک مبنی بر حفظ سقف تولید روزانه 30 میلیون بشکه تشدید شد. اقدام اوپک یا به نوعی عدم اقدام آنها، موجب شد قیمت هر بشکه نفت برنت با 1.01 درصد کاهش به زیر 70 دلار برسد، این کمترین میزان از می 2010 تاکنون است.

قیمت برنت بعد از ظهر دوشنبه به جای اول خود برگشت، اما قیمت آن همچنان فاصله ی زیادی با 112.59 دلار ماه ژوئن که بیشترین قیمت 52 هفته متوالی بود، دارد. قیمت نفت سبک شرین هم با 1.78 درصد کاهش با وجود افزایش قیمت مجدد در روز دوشنبه به کمترین حد خودش در چند سال اخیر نزدیک شد. افزایش ناگهانی تولید نفت شیل ایالات متحده یکی از عوامل اصلی برای عرضه بیش از حد نفت است. به خاطر عرضه بیش از حد نفت توسط آمریکا اوپک تصمیم گرفت برای برخورد با این موضوع تولید نفت را کاهش ندهد.

برای کشورهای ثروتمند نفتی که نفت مهمترین منبع درآمدی شان است، کاهش قیمت نفت به طور بالقوه فاجعه است. دیوید کوتوک، مدیر گروه سرمایه گذاری مشاورین کامبرلند در این باره می گوید: «به احتمال زیاد کشورهایی که از یارانه برای رشوه دادن به مردمشان استفاده می کنند، با کاهش قیمت نفت، دچار ناآرامی های مدنی می شوند.» بهترین معیار برای اندازه گیری تاثیر کاهش قیمت نفت بر اقتصاد دولت های تولید کننده نفت قیمت سر به سر مالی است. بر اساس تعریف استاندارد اند پورز قیمت سر به سر  یعنی «قیمت میانگینی که بودجه کشورهای صادر کننده نفت با آن به توازن می رسد.»

تخمین قیمت سر به سر مالی براساس عوامل مختلفی همچون هزینه های بودجه و تفاوت در پیش بینی  قیمت نفت تعیین می شود. بر اساس اطلاعات به دست آمده از گزارش سیتی ریسرچ در اکثر موارد بودجه متوازن برای عمده ی کشورهای بزرگ تولید کننده نفت در سال 2015 نیاز به قیمتی بالای 100 دلار برای هر بشکه دارد. ونزوئلا که هم اکنون با مشکلات مالی جدی و تورم زیادی روبه رو است، برای تعادل بودجه سال آینده اش نیاز به قیمت 151 دلاری برای هر بشکه نفت دارد.

ایران هم که موافقت کرده است به سلاح هسته ای دست پیدا نکند و یارانه سنگینی به شهروندانش برای بنزین می دهد نیاز به نفت 131 دلاری دارد. روسیه هم که کریمه را اشغال کرده و همچنان به رویکرد تهاجمی اش در اوکراین ادامه می دهد و باعث افزایش تنش ها در اروپا شده و تحت تحریم های غرب قرار گرفته است، برای تغییر وضعیت مالی اش نیاز به نفت 107 دلاری دارد.

براساس بررسی هایی سیتی ریسرچ، لیبی که دچار مشکلات عدیده ی اقتصادی است، برای سال 2015 نیازمند نفت 315 دلاری است. در ادامه براساس اطلاعات سیتی ریسرچ قیمت سر به سر در سال های 2014 و 2015 برای کشورهای تولید کننده نفت آورده شده است.

منبع: مارکت واچ/ مترجم: حسین هوشمند