شمشیری که علیه حزب الله عریان شد

دیپلماسی ایرانی: با گذشت چند هفته از اعمال تحریم های جدید علیه حزب الله لبنان توسط کشورهای عضو شورای همکاری خلیج فارس به دلیل حضور موثرش در تحولات سوریه و جنگیدن در کنار ارتش این کشور، اکنون اخباری به گوش می رسد مبنی بر این که مدیریت این پرونده را عربستان به دست گرفته و برای پیشبرد آن رویه ای خصمانه و افراطی در پیش گرفته است.

به گزارش روزنامه لبنانی الاخبار، منابع آگاه به این روزنامه اطلاع داده اند که عربستان سعودی به زودی تصمیم های شدیدتری را علیه حزب الله اتخاذ خواهد کرد و آن را به طور رسمی اعلام خواهد کرد. به گفته این منابع هدف تازه عربستانی ها علیه حزب الله نه افراد عضو این حزب بلکه شهروندان لبنانی ای است که در کشورهای عربی حوزه خلیج فارس زندگی می کنند.

چندی پیش دولت لبنان در واکنش به بیانیه صادر شده از سوی شورای همکاری گفته بود که حزب الله به هیچ وجه جریانی تروریستی آن طور که در بیانیه شورای همکاری آمده است، نیست و لازم است که شورای همکاری از شدت لحن خود علیه این حزب بکاهد.

اما با این حال منابع آگاه در درون دولت لبنان می گویند که این دولت خود را برای برخوردهای ایذایی جدید از سوی کشورهای عضو شورای همکاری خلیج فارس علیه شهروندان لبنانی آغاز کرده است.

اطلاعاتی که به دست این روزنامه لبنانی رسیده حاکی از آن است که ریاض خود را آماده حمله سیاسی جدیدی علیه حزب الله کرده و قصد دارد اعلام کند که حاضر به هیچ گونه گشایشی در رابطه با حزب الله چه در قبال تحولات القصیر در سوریه چه بعد از آن نخواهد بود.

کارشناسان معتقدند که این رویکرد عربستان بیش از آن که رویکرد سیاسی باشد رویکرد طایفه ای و دینی در برابر حزب الله است و ریاض اعتقاد دارد در صورتی که نتواند سیاست خود را در قبال حزب الله به نتیجه برساند باید منتظر تاثیرات طولانی مدت اعتقادی حزب الله در تمامی پرونده های منطقه ای باشد.

فردی عربستانی نزدیک به خانواده سلطنتی و نهادهای وهابی شریک در حکومت عربستان که نخواست نامش فاش شود در این باره می گوید: «به اعتقاد ریاض حزب الله از خطوط قرمز عبور کرده و اکنون خود را به عنوان طلیعه دار عمل گرای عصر تمدن نزد امت های اسلامی و عربی مطرح کرده است. از نگاه عربستانی ها این نقش همیشه باید نزد اسلام گرایان اهل تسنن پوشیده بماند.»

وی در ادامه می افزاید: «خلاصه باید بگویم که عربستان وهابی نمی خواهد که شاهد رویکردی برای جهان اسلامی و عربی باشد که مرتبط با طلیعه داران حزب الله که با ایران شیعی در تماس است. و این رویکرد عقیده ای می تواند متاثر از سیاست های طایفه ای افراطی دولت عربستان باشد که به شدت متاثر از اندیشه های وهابی است. برای همین است که ریاض هیچ گاه نخواسته حزب الله را در خاک خود به رسمیت بشناسد.»

حقیقت این است که تناقض در سیاست های عربستان نزد هیئت حاکمه موج می زند. در حالی که عموما سیاست عربستان مبتنی بر "صبر" و "بی طرفی" در پرونده های مختلف است شاهدیم که دولت عربستان در بسیاری مواقع مواضعی به شدت تند اتخاذ می کند که بیش از هر چیز متاثر از اندیشه های سلفی گری و وهابیت است که در درون هیئت حاکمه نفوذ کرده است.

در عین حال این گونه معروف است که دستورات ملک عبدالله در قبال پرونده های پیچیده همواره غامض بوده و عموما با توجه به خصوصیات افراد در برابر آن پرونده ها قضاوت کرده و درباره آن پرونده تصمیم گرفته است. مثلا در قبال پرونده حماس خالد مشعل را انسان مطلوبی نمی داند چرا که معتقد است که به او دروغ گفته و در نشست فلسطینی مکه وعده ای داد که هیچ وقت به آن عمل نکرد. یا مثلا هنگامی که نسبت به ولید جنبلاط انعطاف نشان داد و با تشکیل دولت نجیب میقاتی توافق کرد، هر گونه تلاشی برای استقبال از او در ریاض را رد کرد و به بندر بن سلطان، رئیس سازمان امنیتش گفت: «اگر خواستند بیایند بگو نزد تو بیایند، این جا نیایند، من نیستم.» چنین رویکردی در قبال نگرش ملک عبدالله به بشار اسد، رئیس جمهوری سوریه نیز وجود دارد، وی همواره گفته است که «بشار همانند پدرش متعهد به تعهداتش نیست.» از همین دیدگاه منابع آگاه می گویند که پادشاه عربستان نظر مثبتی نسبت به شخصیت سید حسن نصرالله، دبیر کل حزب الله لبنان ندارد. او قبل از حوادث 7 می 2008 معتقد بود که از طریق تکیه بر سیاست صبر می توان او را به سمت خود جذب کند. بر همین اساس خیلی ساده می گفت: «ایران چقدر به حزب الله می دهد؟ ما آماده ایم دو برابرش را به او بدهیم!» در آن موقع ریاض از طریق عبدالعزیز الخوجه، سفیر خود در بیروت از حزب الله دعوت کرد که به لبنان سفر کند و حتی از سفیر خود خواست که دست و دلبازی به خرج دهد و حج رایگان در اختیار اعضای حزب الله بگذارد و حتی به دیدن سید حسن نصرالله برود. اما همان موقع امریکایی ها دسیسه چینی کردند و شایعه به راه انداختند که در جریان استقبال از خوجه آن چنان او را مورد بازرسی قرار دادند که حتی ساعتش را برای بازرسی از دستش در آوردند و وقتی که قصد ورود به اتاق نصرالله داشت، وادارش کردند که کفشش را در بیاورد. این شایعات روابط را دوباره متشنج کرد. گفته شد که این شایعات را افراد نزدیک به بندر به راه انداختند تا مانع از نزدیکی روابط ریاض با حزب الله شوند. مساله ای که در همان موقع نیز مشکلات بسیاری در درون عربستانی ها به وجود می آورد به گونه ای که گروه مستقر در سفارت عربستان در بیروت می پرسید که پرونده سوریه دست کیست: دست سفیر زیر نظر پادشاه یا زیر نظر گروه های امنیتی زیر نظر بندر؟

از سوی دیگر عملیات روانی سعد حریری علیه خوجه نیز افزایش یافته بود. او دائما به اطرافیانش می گفت چیزی از خوجه نپرسید او هیچ چیز نمی داند بندر تنها کسی است که از همه چیز خبر دارد.

طبیعتا بندر شایعاتی که علیه او در دیدار با نصرالله انجام شد را تکذیب کرد و قصه حقیقی را این گونه بیان کرد: «از طرف گروه داخلی نزدیک به نصرالله با من تماس گرفتند و گفتند که جنگنده های جاسوسی اسرائیل آسمان ضاحیه را زیر نظر دارند و تدابیر امنیتی آنها تا این اندازه بود که از من خواستند بعد از پایان جلسه ام تا زمانی که جنگنده های اسرائیلی از محل دور نشده اند، منتظر بمانم و محل را ترک نکنم. این انتظار بیش از یک ساعت طول کشید. در آن جا یک نفر از تیم امنیتی حزب الله به من گفت که این امکان وجود دارد که عده ای ممکن است جلسه شما را با نصرالله به اطلاع اسرائیل رسانده باشد، برای همین است که جنگنده اسرائیلی به پرواز در آمده تا محل اختفای سید حسن نصرالله را کشف کند.»

فارغ از این دو قصه، افرادی هستند که می گویند ریاض نمی تواند فراموش کند روزی که خوجه در 7 می با آن وضعیت آن هم از طریق دریا مجبور به ترک لبنان شد. وی در آن موقع با سفارت ایران تماس گرفت و از آن خواست که نیروهای حزب الله پیشروی در بیروت را متوقف کنند اما چون اعتنایی به خواسته خود ندید آزرده شد و بیروت را با قهر ترک کرد.

به هر حال بسیاری معتقدند که رویکرد جدید عربستان به حزب الله و تلاش برای تضعیف آن با توجه به همین کینه ها پیش گرفته می شود و در این میان این پرونده چون در اختیار بندر است رویه ای خصمانه تر در برابر حزب الله دارد.