خیز اردوغان برای ریاست‌جمهوری ترکیه

گفته می شود که رجب طیب اردوغان خواهان شرکت در انتخابات ریاست جمهوری آتی ترکیه است و تصمیمات امروز (یکشنبه) کنگره حزب عدالت و توسعه وی می تواند تغییرات مهمی را در ترکیب رهبری این حزب و قدرت سیاسی در این کشور در پی داشته باشد.

به گزارش ایسنا، کنگره حزب عدالت و توسعه (AKP) در ترکیه امروز(یکشنبه) درباره ترکیب رهبری خود تصمیم خواهد گرفت. شکی نیست که رجب طیب اردوغان، نخست وزیر ترکیه بار دیگر به عنوان رئیس حزب انتخاب خواهد شد.

حزب عدالت و توسعه درصدد است با تثبیت موقعیت اردوغان زمینه را برای انتخاب وی به عنوان رئیس جمهوری آتی ترکیه فراهم کند. گرچه اردوغان درباره آینده سیاسی خود تاکنون سکوت اختیار کرده، اما شواهد حاکی از آن است که وی در سال ۲۰۱۴ از مقام نخست وزیری کناره گیری خواهد کرد تا راه را برای تصدی مقام ریاست جمهوری هموار کند.

به گزارش پایگاه خبری دویچه وله، بر طبق قانون اساسی ترکیه ریاست جمهوری باید از همه مسئولیت های حزبی خود صرف نظر کند. ۱۴۸۹ هیات نمایندگی با حق رای در کنگره حزب عدالت و توسعه حضور دارند. تاکنون رقیبی برای اردوغان معرفی نشده است. بر اساس تصمیمات و آ ئین نامه درونی حزب این آخرین باری است که اردوغان می تواند ریاست حزب را برعهده داشته باشد.

مدت نخست وزیری در این دوره نیز می تواند بسیار کوتاه باشد، زیرا تا انتخابات ریاست جمهوری در سال ۲۰۱۴ اردوغان باید با عبدالله گل، رئیس جمهوری فعلی ترکیه، نیز به توافق برسد. هنوز مشخص نیست که آیا عبدالله گل حاضر به رقابت مستقیم با دوست قدیمی خود هست یا خیر.

رئیس جمهور در ترکیه با رای مستقیم شهروندان انتخاب می شود. آخرین نظرسنجی ها نشان می دهند که عبدالله گل از اردوغان پیشی دارد.

یکی دیگر از اقدامات مهم کنگره حزب عدالت و توسعه جوانگرایی در حزب است. بسیاری از نمایندگان این حزب در پارلمان ترکیه نمی توانند در انتخابات آتی پارلمان شرکت جویند.

علی باباجان، یکی از جانشینان احتمالی اردوغان

اردوغان برای تصدی مقام ریاست جمهوری نیاز به پشتیبانی حزب خود دارد، اما حزب عدالت و توسعه مایل است که در صورت پیروزی اردوغان در انتخابات ریاست جمهوری، جانشینی شایسته برای وی در حزب و در کاخ نخست وزیری بیابد.

حزب عدالت و توسعه ترکیه به عنوان حزبی اسلام گرا و میانه رو شانس زیادی دارد که دوباره در انتخابات آتی ترکیه نیرومندترین فراکسیون را در پارلمان این کشور تشکیل دهد. این حزب در آخرین انتخابات حدود ۵۰ درصد آرا را از آن خود کرد.

یکی از افرادی که بیشترین شانس را برای جانشینی اردوغان دارد، نومان کورتولموس، کارشناس اقتصادی است. کورتولموس در ماه اوت به حزب عدالت و توسعه پیوست و به دلیل نزدیکی به اردوغان به سرعت اعتباری برای خود در حزب یافت.

کورتولموس یکی از افراد مورد اعتماد اردوغان به شمار می آید. هر دو از همکاران سابق نجم الدین اربکان، نخست وزیر اسلام گرای پیشین ترکیه، به شمار می آیند.

کورتولموس بر خلاف اردوغان خویی آرام دارد و کارشناس اقتصادی به شمار می آید. یکی از دلایل موفقیت حزب عدالت و توسعه در میان رای دهندگان نیز سیاست های اقتصادی این حزب بوده که البته تاکنون تحت رهبری اردوغان محقق شده است.

به رغم نظر مساعد اردوغان به کورتولموس به نظر می رسد که همه اعضای حزب با این گزینه موافق نباشند. علی باباجان، وزیر پیشین اقتصاد ترکیه، یکی دیگر از جانشینان احتمالی اردوغان به حساب می آید. وی یکی از بانیان اعتلای اقتصادی در ترکیه محسوب می شود.

هدف اردوغان

در صورتی که اردوغان در سال ۲۰۱۴ موفق به پیروزی در انتخابات ریاست جمهوری شود و همزمان فرد مورد اعتمادی را به عنوان جانشین خود در حزب بیابد، یکی از "آرزوهای" وی به واقعیت بدل خواهد شد.

یکی از یاران نخست وزیر ترکیه به تازگی گفته بود اردوغان مایل است که در سال ۲۰۲۳ یعنی در صدمین سال تاسیس جمهوری ترکیه به عنوان رئیس جمهوری این کشور در راس قدرت باشد. این بدان معنی است که اردوغان باید در دو دوره آتی انتخابات ریاست جمهوری پیروز شود. هر دوره ریاست جمهوری در ترکیه ۵ سال است.

اردوغان برای تحقق اهداف خود تصمیم دارد که از کنگره حزبی سود جوید و سیاست جدیدی را در برخورد با "مشکل کردها و حزب کارگران کردستان ترکیه (پ .ک .ک) ارائه دهد. چگونی برخورد با کردها مهم ترین مشکل داخلی در ترکیه به شمار می آید.

بر اساس گزارش رسانه های ترکیه، اردوغان مایل است که گفت وگو با حزب پ .ک .ک را از سر بگیرد. حتی صحبت از این می شود که عبدالله اوجالان، رهبری زندانی حزب پ .ک .ک در مذاکرات آتی شرکت خواهد داشت.

اردوغان در باره مذاکره با کردها می گوید: «ملاقات در رابطه با ایمرالی باید دوباره آغاز شود.» این جمله نامفهوم اردوغان به خاطر پرهیز وی از آوردن نام اوجالان صورت گرفته است. ایمرالی نام جزیره ای است که اوجالان در آنجا در زندان به سر می برد. نخست وزیر ترکیه شرط مذاکره با مخالفان کُرد را دوری از خشونت و طرد اقدامات مسلحانه از سوی حزب پ .ک .ک خوانده است.

شمار زیادی ازشخصیت های خارجی به کنگره حزب توسعه و عدالت دعوت شده اند. گرهارد شردور، صدراعظم پیشین آلمان، از جمله اشخاصی است که در کنگره حزب عدالت و توسعه به عنوان مهمان حضور خواهد یافت.