ایران

سلسله یادداشت‌های دیپلماسی ایرانی درباره بایدها و نبایدهای سیاست خارجی دولت چهاردهم (بخش چهارم)

روسیه دشمن نیست، ما باید ارزش خود را ثابت کنیم

علی موسوی خلخالی در یادداشتی می نویسد: دولت چهاردهم باید توازن را در دیپلماسی میان شرق و غرب بازگرداند و همان شعار همیشگی ۴۵ ساله جمهوری اسلامی، یعنی نه شرقی نه غربی، را سرلوحه کار خود قرار دهد. اگر ما در مجامع مختلف بین المللی به روسیه نیاز داریم که داریم، روسیه نیز به ایران در زمینه‌های مختلف نیاز دارد. قرار نیست روسیه به ما گران فروشی کند و ما رایگان منافع آن را تامین کنیم. علاوه بر آن دولت چهاردهم باید ثابت کند که طرفی در پرونده‌های نه تنها روسیه بلکه هیچ کشوری نیست. صرفا زمانی وارد پرونده‌ای می‌شود که منافعش در آن تعریف شده باشد. 

ادامه مطلب

اهداف ترکیه که مورد حمایت روسیه واقع شده است

گرگ‌های خاکستری به دنبال کوریدور زنگزور!

خدایار سعیدوزیری در یادداشتی برای دیپلماسی ایرانی می نویسد: محور زنگزور که مسیر ترانزیت زمینی از چین به ترکیه و اروپا را می‌تواند جایگزین مسیر طبیعی طرح جاده ابریشم برای ارتباط شرق و غرب کند به ضرر منافع تجاری اقتصادی ایران خواهد بود که در این مسیر منافع زیادی خواهد داشت و از این گذشته، ایجاد کوریدور زنگزور ضمن تغییر ژئوپولیتیک در شمال ایران و قطع مرز ایران و ارمنستان و عدم دسترسی ایران به اروپا از مسیر ارمنستان، ضمن اینکه تنها راه زمینی ایران به اروپا را محدود به ترکیه خواهد کرد، با رفع نیاز باکو و ترکیه برای ارتباط زمینی به ایران، توازن منافع در منطقه را تحت تاثیر قرار خواهد داد که می‌تواند آثار و تبعات منفی امنیتی سیاسی داشته باشد.

ادامه مطلب

احتمال کلیدخوردن گفت‌وگوهای ایران و غرب در سفر رئیس‌جمهوری به سازمان ملل

گره‌گشایی در نیویورک؟

بسیاری از ناظران بر این باورند که سفر مسعود پزشکیان و هیئت همراه به نیویورک با هدف شرکت در سخنرانی سالانه سران کشورها در مجمع عمومی سازمان ملل، می‌تواند فرصت مغتنمی را در اختیار دولت چهاردهم برای کلیدزدن گفت‌وگو‌های مد‌نظرش با غرب در راستای لغو تحریم‌ها قرار دهد.

ادامه مطلب

تصمیمات یک سفیر و ورود کشور به بحران

احسان الهی‌مقدم در یادداشتی می نویسد: عملکرد آقای کاظمی‌قمی، سفیر ایران در افغانستان، نشان داده است هیچ‌وقت نباید تأثیر یک سفیر را کمتر از وزیر امور خارجه دانست؛ زیرا در لحظات حساس تاریخ، تصمیمات و روش پیشبرد سیاست‌ها و تحلیل درست از آنچه دارد اتفاق می‌افتد، از طرف یک سفیر در کشور هموقتی کاظمی همیسایه که اختیارات ویژه هم دارد، می‌تواند بر سرنوشت کشور و جامعه تأثیر عمیق بگذارد و کشور را به‌سادگی وارد بحران کند. به جایی رسیده‌ایم که روزی نیست که مسئولان دولتی، نظامی و قضائی درباره مهاجران افغان صحبت نکنند. آقای کاظمی‌قمی کاری کرده است که قطعا در آینده، دوره سفیربودن و عملکردشان و تأثیر آن بر ایران در دانشکده‌ها در کتاب‌های تاریخی و روابط بین‌الملل تدریس خواهد شد. واقعیت این است که ما در تحلیل درست و شناخت واقعی از دلایل سقوط جمهوریت در افغانستان و تحویل حکومت طی توافق دوحه از طرف آمریکا به طالبان دچار اشتباه شدیم و از ذوق و خوشحالی این سقوط از هول حلیم در دیگ افتادیم و کشور با بحران مهاجران مواجه شد.

ادامه مطلب

بررسی اهمیت و اهداف سفر مسعود پزشکیان به عراق

نخستین سفر

محمدصالح صدقیان در گفت گویی تاکید دارد که، «سفر مسعود پزشکیان به عراق به عنوان اولین سفر سیاست خارجی دولت چهاردهم از چند بعد قابل ارزیابی است؛ نخست به ویژگی‌های شخصیتی و شخصی خود آقای پزشکیان بازمی‌گردد که ارادت ویژه‌ای به حضرت علی (ع) دارد و بارها گفته بود که سعی دارد با سفر به نجف اشرف، ادای احترامی به آن حضرت داشته باشد. بُعد دوم این سفر، همان نکته‌ای است که قبلا اشاره داشتم. یعنی امضای هر چه سریع‌تر موافقت‌نامه‌های دو کشور که در زمان آقای رئیسی اسناد مربوط به آن آماده شده بود.»

ادامه مطلب

احتمال وقوع بالای درگیری منطقه‌ای

اسرائیل، همه گونه خود را برای جنگ با ایران آماده می کند!

عبدالرحمن راشد می نویسد: از آغاز جنگ کنونی غزه، اسرائیل برای درگیری فراتر از غزه آماده شده است. اسرائیل ژنراتورهای برق پشتیبان را در سراسر کشور مستقر کرده، مخازن آب را پر کرده، تدابیر امنیت سایبری را تشدید کرده و چندین ماه مواد غذایی ذخیره کرده است. اسرائیل ادعا می‌کند که می‌تواند برق را از منابع متنوعی، در خشکی، زیر زمین و در دریا تولید کند. اگر شبکه برق نابود شود، سیستم پشتیبان در عرض هفت دقیقه برق را باز می گرداند. اسرائیل همچنین پناهگاه‌هایی برای صدها هزار نفر به‌عنوان خط دفاع دوم آماده کرده است، برای شرایطی که گنبد آهنین نتواند دفاع کند. این ذهنیت سنگرسازی و آماده‌سازی برای جنگ، نقشی اساسی در هدایت تصمیم‌گیری‌ها به سمت درگیری دارد.

ادامه مطلب

مناسبات تهران و آژانس در دولت چهاردهم

فصل تنش زدایی در راه است؟

در حالی دولت چهاردهم سکان امور را به دست گرفته که به نظر می‌رسد یکی از مهم‌ترین و فوری‌ترین اقدامات رسیدگی به وضعیت پرونده هسته‌ای و نیز بهبود مناسبات با آژانس بین‌المللی انرژی اتمی باشد. در این زمینه دولت سیزدهم روند پرچالشی را با آژانس طی کرد و انبوهی از مشکلات جدی را برای دولت جدید به یادگار گذاشت که وزارت امور خارجه و سازمان انرژی اتمی می‌بایست به شکل عاجل درصدد تعدیل شرایط جاری برآیند.

ادامه مطلب

بازی پوتین با زنگزور

کارت زرد تهران به مسکو

جلال خوش چهره در یادداشتی می نویسد: روس‌ها در آزمون حسن رفتار در قبال ایران نمره بالایی کسب نکرده‌اند؛ پس چرا باید تهران نقش خود را در این باره به ناظری صرف فرو کاهد؟ ممکن است در مقاطعی محاسبات راهبردی دو طرف گونه‌ای هم‌سو یافته باشد، اما در جایی مانند بزنگاه کنونی لازم است تهران ابتکار تغییر در مواضع خود را با توجه به شرایط پیش رو داشته باشد. در این حال نباید فراموش کرد که روس‌ها در مواضع هم سو خود با تهران نیز بیشتر حرکاتی نمادین داشته‌اند تا این که به راستی بخواهند در اندازه یک متحد یا شریک، اقدامی بنیادین در خدمت به منافع ایران به عمل آورند.

ادامه مطلب

دستاوردها و انتظارات

ایران بعد از طوفان الاقصی

زهرا اله دادیان فلاورجانی در یادداشتی برای دیپلماسی ایرانی می نویسد: انجام عملیات وعده صادق که بخش کوچکی از قدرت نظامی ایران را نشان داد به‌طرف های غربی ثابت کرد که ایران در موضوع امنیت خود با کسی شوخی ندارد.

ادامه مطلب

بایدها و نبایدهای سیاست خارجی کابینه جدید

عناصر خلاقیت و ابتکار عمل در دیپلماسی دولت چهاردهم

علی مقتدری در یادداشتی می نویسد: همان‌طورکه در دهه‌های اخیر به موضوعات و کارگزاران روابط بین‌المللی افزوده شده، به تبع آن فهرست اقدامات و گزینه‌ها نیز در طیفی بزرگ، رنگارنگ و متکثر قرار گرفته است. روابط بین‌المللی با موضوع جنگ و صلح، به‌مراتب ساده‌تر از روابط بین‌المللی با موضوعات سیاست، امنیت، فرهنگ، اقتصاد، توسعه و... است و در نهایت امروز با تنوع در موضوعات، تنوع در ابزار نیز حاصل شده است.

ادامه مطلب

تلاش مسکو برای مطرح‌شدن دوباره دالان زنگزور

تهدید ژئوپلیتیکی ایران با اتحاد شوم پوتین و علی اف

جنگ اوکراین از زمان آغازش تا‌کنون به شکل مستقیم آثار مخربی را برای منافع ایران به دنبال داشته است؛ از عدم احیای برجام در اثنای مذاکرات وین گرفته تا سلسله تحریم‌های غرب علیه تهران با ادعای همراهی و حمایت نظامی و لجستیکی تهران از مسکو و... . اکنون که منطقه کورسک به‌عنوان بخشی از خاک روسیه در سیطره اوکراینی‌ها قرار گرفته است،به نظر می‌آید شاهد صفحه جدیدی از تحولات جنگ میان مسکو و کی‌یف باشیم که بی‌شک آثار و تبعات خاص خود را هم به دنبال خواهد داشت که یکی از این تبعات، ناظر بر تلاش پوتین برای فشار هم‌زمان به ایران و ارمنستان در جهت تحمیل کریدور زنگزور به تهران و ایروان با هدف خروج روسیه از بن‌بست تحریم‌های اروپا با همکاری جمهوری آذربایجان است.

ادامه مطلب

دولت چهاردهم در همان بی‌راهه‌ی پیشین

غلبه توهم خوداتکایی بر سیاست تجارت آزاد

عباس آخوندی در یادداشتی می نویسد: وزارت صمت از صنعت و معدن و تجارت به تجارت – صنعت – معدن باید تغییر اولولیت دهد. صنعت و معدنی که جایی در بازار جهانی نداشته باشند، فاقد هر گونه ارزش هستند.

ادامه مطلب

از مشکلات با همسایگان تا بحران محیط زیست و انرژی

چالش‌های پیش روی دولت پزشکیان

محمدرضا لشینی در یادداشتی برای دیپلماسی ایرانی می نویسد: بحرانی که به حیات و ممات کشورمان مربوط است، بحث انرژی و محیط زیست است. مشکل کم آبی و خالی شدن سفره های آب زیرزمینی و در نهایت امر نشست زمین، چند دهه است که همه ی اقشار جامعه را فارغ از طبقه ی اجتماعی و شغلشان، نگران کرده است.

ادامه مطلب

در دو راهی گزینه‌های بد و سخت

اولویت داشتن اهداف ملی بر اهداف فراملی در سیاست خارجی

علی عیدی پور در یادداشتی برای دیپلماسی ایرانی می نویسد: در حال حاضر ما در موقعیتی هستیم که باید بین تصمیم‌های بد و تصمیم‌های سخت، یکی را انتخاب کنیم. تصمیم بد یعنی اولویت قائل شدن برای اهداف فراملی سیاست خارجی و تصمیم سخت یعنی پیگیری جدی اهداف ملی سیاست خارجی.

ادامه مطلب

نویسنده مشهور امریکایی در نشست «جغرافیا درباره آینده جهان به ما چه می‌گوید؟»

رابرت کاپلان: ایران یک کشور واقعی است/عربستان یک کشور ساختگی است+فیلم

رابرت کاپلان، نویسنده امریکایی و متخصص امور سیاسی و بین الملل که مقالات متعددی از او در نشریه های آتلانتیک، واشنگتن پست، نیویورک تایمز و فارن افرز منتشر شده است درباره ایران می گوید: «ایران یک کشور واقعی است که از صدها سال پیش و طی قرون متمادی در همین محدوده جغرافیایی وجود داشته است. ایران از افغانستان تا دریای مدیترانه تنها کشور همیشه ماندگار این جغرافیا بوده است. برعکس عربستان سعودی که یک کشور ساختگی است که آنی نیست ما در شبه جزیره می بینیم.»

ادامه مطلب

سیاستگذاری اقتضایی ایران در ادامه عقب نشینی تاکتیکی

همیشه تفنگ به دست نگیرید

اسلام ذوالقدرپور در یادداشتی برای دیپلماسی ایرانی می نویسد: شرایط خطرناک آسیای جنوب غربی که در تنگنای آشوب و جنگ قرار داشته و به شکل شگفتی ایران را در مرکز این روند تحولات سخت قرار داده، سیاستگذاری اقتضایی را برای ایران ضروری کرده است. این ضرورت را می‌توان در فرمایشات حضرت آیت الله خامنه‌ای، رهبر معظم انقلاب ایران به خوبی رصد کرد که تنها در یک بازه زمانی دو هفته‌ای، دو توصیه بسیار مهم به سیاستگذاران ارشد ایران برای اتخاذ رویکرد اقتضایی و تاکتیکی در سیاست خارجی ایران داشته‌اند. توصیه و تفسیر بسیار ارزشمند رهبر ایران در ۲۴ مرداد با عنوان مطلوبیت و ضرورت عقب نشینی تاکتیکی در سوره انفال با توصیه و تفسیر ایشان از دعای زیارت عاشورا  در ۴ شهریور و جمله "حَربٌ‌ لِمَن‌ حارَبَکُم" تکمیل شده است.

ادامه مطلب

بایدها و راهبردهای ایران چه می تواند باشد

مدیریت غرب‌مدار هوش مصنوعی

اعظم ملایی در یادداشتی برای دیپلماسی ایرانی می نویسد: بی شک مدیریت جهانی هوش مصنوعی مستلزم سرمایه گذاری های کلان داخلی و خارجی، تبدیل شدن به مرکز نوآوری و خلاقیت در زمینه هوش مصنوعی، ائتلاف سازی گسترده با قدرتهای همسو و لابی پرنفوذ در مجامع بین المللی است. جمهوری اسلامی ایران در مقطع فعلی امکان تحقق بسیاری از شروط را ندارد؛ اما در عین حال منفعل بودن و دست روی دست گذاشتن قطعا شرایط را بدتر خواهد کرد. در این راستا ایران می توان با توجه به مقدورات خود دست به برخی ابتکارات داخلی، منطقه ای و جهانی بزند.

ادامه مطلب

آخرین رایزنی‌های واشنگتن در ماه‌های پایانی

اسرائیل - عربستان؛ مأموریت غیرممکن بایدن؟

حدود دو ماه تا انتخابات ریاست‌جمهوری آمریکا زمان باقی مانده اما واشنگتن همچنان امید دارد تا قبل از انتخابات پنجم نوامبر، توافقی میان اسرائیل و عربستان رقم بزند. کاخ سفید می‌گوید هنوز امکان دارد توافقی برای عادی‌سازی روابط بین اسرائیل و عربستان سعودی پیش از انتخابات ریاست‌جمهوری آمریکا در نوامبر انجام شود.

ادامه مطلب

نگاهی به ادعاهای مطرح‌شده در گزارش آژانس انرژی اتمی درباره افزایش ذخایر اورانیوم غنی‌شده ایران

بازی هسته‌ای غرب با دولت چهاردهم

خبرگزاری رویترز پنجشنبه‌شب ادعا کرد که مدیرکل آژانس بین‌المللی انرژی اتمی در گزارشی برای اعضای شورای حکام اعلام کرد که ذخایر اورانیوم بسیار غنی‌شده در ایران طی ماه‌های اخیر افزایش یافته است و همچنین ادعا شده که علی‌رغم صدور قطع‌نامه‌ در آخرین نشست شورای حکام آژانس، ایران همکاری با آژانس را بهبود نداده است.

ادامه مطلب

نگاهی به سفر رهبر ملی ترکمنستان به تهران

دیپلماسی روی دور همسایگی

قربانقلی بردی‌محمداف، رهبر ملی ترکمنستان که از نخستین ساعات صبح دیروز، چهارشنبه ۷ شهریور۱۴۰۳ وارد تهران شد، با مسعود پزشکیان، رئیس‌جمهور کشورمان دیدار و گفت‌وگو کرد و با برگزاری نشست خبری مشترک و امضای چند سند همکاری مشترک، طرفین عملا هدف‌گذاری جدی را برای ارتقای روابط دو کشور ایران و ترکمنستان در چهار سال پیش‌رو ترسیم کردند.

ادامه مطلب

یک نگاه عربی به خاورمیانه و جهان

مردان قدرتمندی که راه چاره ای نمی شناسند!

قدرت به تنهایی برای یک حاکم یا رهبر کافی نیست. آنچه واقعاً اهمیت دارد این است که او چگونه از قدرتش استفاده می‌کند. چه چیزی افکار و تصمیمات او را هدایت می‌کند؟ چشم‌انداز او برای آینده کشور و سرنوشت مردمش چیست؟ گاه، تاریخ حتی بر قدرتمندترین رهبران چیره می شود و او را به سربازی پیاده در جنگ‌های رهبران پیش ازخود فرومی کاهد تا در دام درگیری‌ها و انتقام‌ جویی های گذشته گرفتار شود.

ادامه مطلب

گیج دریافت پاسخ

اسرائیل بازنده شطرنج منطق

علی معظمی و احمدرضا تمدن در یادداشت مشترکی برای دیپلماسی ایرانی می نویسند: با گذشت ساعت ها، روزها و حتی عبور از بازه یک ماهه، ایران در انظار عموم بین الملل به افزایش تهدیدها پرداخت و با شهامت اخیر حزب الله به جهان ثابت کرد موضوع واکنش به کنش جسورانه رژیم اسرائیل امری قطعی اما به دور از احساسات و هجمه های رسانه ای خواهد بود.

ادامه مطلب

مگر با اقتصاد می‌توان جنگید؟

عقلانیت، سیاست‌های جنگی و جنگ سیاسی

منصور انصاری در یادداشتی می نویسد: جهان امروز الزاما و در تمام موارد فقط عرصه جنگ و تفوق و برتری‌جویی نظامی نیست. جنگ سیاسی می‌تواند جایگزین یک سیاست جنگی با سرانجام مثبت و سازنده هر‌چند فعلا نامعلوم و مبهم شود و اقتداری اندیشمندانه و بی‌بدیل از خود بر جای بگذارد.

ادامه مطلب

گام‌برداشتن در راه روشن آینده

دیپلماسی فراسو‌نگر و منافع ملی

محمود اشرفی در نوشتاری معتقد اشت که فراسونگری و پویایی در دیپلماسی ما را به یک مدل منطقی رهنمون می‌کند؛ برنامه‌ای با ساختار استراتژیک که در رأس آن «منافع ملی» قرار دارد.

ادامه مطلب

نخست‌وزیر و وزیر خارجه قطر در اوج تنش‌های منطقه‌ای به عنوان نخستین میهمانان کابینه پزشکیان به تهران آمدند

اولین دیدار

محمد بن‌عبدالرحمن آل‌ثانی، نخست‌وزیر و وزیر امور خارجه قطر که به منظور دیدار و گفت‌وگو با مقامات ایران به تهران سفر کرده بود، ظهر دیروز دوشنبه با عباس عراقچی، وزیر امور خارجه کشورمان دیدار و گفت‌وگو کرد که اولین دیدار خارجی عراقچی در مقام وزیر خارجه ایران محسوب می‌شود.

ادامه مطلب

اولویت‌های وزیر امور خارجه برای تغییر فاز سیاست خارجی کشور

اصلاح دیپلماسی؛ یک گام به پیش

جاوید قربان‌اوغلی در گفت وگویی باور دارد که: تعجیل یا تأخیر احساسی در سیاست خارجی یکی از آفات جدی دیپلماتیک است که باید از آن پرهیز کرد سیدعلی سقاییان هم در گپ و گفتی تصریح کرد:‌ هدف‌گذاری تنش‌زدایانه بسیار مناسب است، ولی باید اولویت در تنش‌زدایی با کشورهای همسایه باشد

ادامه مطلب

نمایشگاه آثار خوشنویسان معاصر ایران بر اساس سروده‌‌های شاعران فارسی‌زبان

آفرینِ هند در شعر فارسی

مرکز فرهنگی سوامی ویوکاناندا، سفارت هند، هفتادوهشتمین سالگرد استقلال هند را با برگزاری نمایشگاه خوشنویسی، به‌عنوان محل تلاقی این دو شکل هنری، گرامی ‌می‌دارد.

ادامه مطلب

شائبه بی پاسخ

ادعاهای ضدایرانی در انتخابات ریاست‌جمهوری آمریکا

در شرایطی که با آغاز به کار کنوانسیون حزب دموکرات برای تعیین نامزد رسمی این حزب، انتخابات ریاست‌جمهوری آمریکا وارد حساس‌ترین مقطع خود شده است، طرح ادعاهای ضد ایرانی از جانب ایالات متحده، عملا فضای جدیدی را به وجود آورده است.

ادامه مطلب

نگاهی به اهمیت حضور عراقچی در وزارت امور خارجه و مناقشه درون اصولگرایی

دوئل در بهارستان

به دنبال حواشی شکل‌گرفته روزهای یکشنبه و دوشنبه در مجلس از سوی جریان پایداری برای گزینه پیشنهادی دستگاه سیاست خارجی دولت پزشکیان، به نظر می‌رسد ‌ضرورت تبیین اهمیت و حضور فردی مانند سیدعباس عراقچی در شرایط کنونی کشور، منطقه و جهان برای تصدی وزارت امور خارجه دوچندان شده است.

ادامه مطلب

تشریح آثار و پیامدهای تحریم‌های غیرقانونی امریکا بر بهره‌مندی از علوم زیستی و سلامت عمومی کشورها

صدای واحد ایران و کوبا

نمایندگان موسسه رازی و انستیتو پاستور ایران با اشاره به دستاوردهای کشورمان در حوزه علوم زیستی و بیولوژیک و نمونه‌های همکاری‌های بین‌المللی صورت گرفته با کشورهایی همچون سنگال، موریتانی، مالی، ازبکستان و کوبا در حوزه ساخت واکسن و سرم و برگزاری دوره‌های مختلف آموزشی در حوزه علوم بیولوژیک، به چالش‌هایی که کشورمان در مسیر بهره‌مندی از حقوق بین‌المللی خود به دلیل تحریم‌های غیرقانونی و یکجانبه امریکا با آنها روبه‌روست پرداختند.

ادامه مطلب