
سراب دموکراسی در کشورهای دیکتاتورزده
سید محمد شفیعی در یادداشتی برای دیپلماسی ایرانی می نویسد: دموکراسی تحمیلی از سوی کشورهای دیگر نه تنها چاره کار نیست، بلکه شرایط کشورها را نسبت به گذشته خود در این کشورها بدتر میکند.
ادامه مطلبسید محمد شفیعی در یادداشتی برای دیپلماسی ایرانی می نویسد: دموکراسی تحمیلی از سوی کشورهای دیگر نه تنها چاره کار نیست، بلکه شرایط کشورها را نسبت به گذشته خود در این کشورها بدتر میکند.
ادامه مطلبفرشاد عادل در یادداشتی برای دیپلماسی ایرانی می نویسد: میتوان به درستی افغانستان را به عنوان سرزمینی دید که اهمیت اش وابسته به موقعیت جغرافیایی متمایزی است که از آن برخوردار است. موقعیت جغرافیایی ویژهای که اگرچه برای عملیات نظامی ایده آل نیست اما از جهت شکل دادن به ارتباطات تجاری میان شرق و غرب از سابقه و ظرفیتی چشمگیر برخوردار است. کریدور واخان یکی از مناطقی است که میتواند مانند گذشتههای دور، ظرفیت ویژهی جغرافیایی افغانستان را بالفعل کند.
ادامه مطلبعبدالناصر نورزادر در یادداشتی برای دیپلماسی ایرانی می نویسد: هیبت الله خیالی به گمان اغلب وجود ندارد. درست است که شخصی به نام هیبت الله در گذشته بوده و در میان طالبان حضور داشته، اما وی قبلا با دو نظریه متفاوت و همسان در ماهیت قضیه که هر دو عدم موجودیت وی را تایید می کنند، دیگر زنده نیست. نظریه اول می گوید وی در نتیجه انفجار در کویته پاکستان همراه با برادر مولوی مطیع الله، مسئول استخبارات طالبان و حافظ مجید، مسئول مالی طالبان در سال ۲۰۱۹ کشته شده است. نظریه دوم می گوید وی در اثر ابتلا به کرونا در بیمارستانی در پاکستان درگذشته است. طالبان هر دو مورد را رد می کنند و پافشاری به زنده بودن وی دارند. حقیقت موضوع چندان به درستی معلوم نیست.
ادامه مطلبصبح دیروز یک هیئت عالیرتبه اقتصادی و تجاری از افغانستان به سرپرستی ملا عبدالغنی برادر آخوند، معاون رئیس الوزرای حکومت طالبان بنا به دعوت رسمی ایران وارد تهران شد و مورد استقبال حسن کاظمی قمی، نماینده رئیسجمهور در امور افغانستان قرار گرفت. گفته میشود که این سفر هیئت طالبان در حوزه همکاریهای اقتصادی، تجاری، سیاسی، حملونقل، بهداشت و درمان (توریسم گردشگری) و کشاورزی خواهد بود و به میزبانی نماینده رئیسجمهور در امور افغانستان حسن کاظمی قمی میباشد.
ادامه مطلبحسام الدین حجت زاده در یادداشتی برای دیپلماسی ایرانی می نویسد: هدف از این مقاله، بازخوانی مصائب و مشکلات مهاجران افغانستانی مقیم ایران نیست؛ بلکه ریشه یابی مشکلات فراروی ایشان و ارائه راهکارهایی برای برون رفت از این وضعیت بغرنج هدف اصلی است؛ آن هم در شرایطی که جریان افغانستانی ستیزی در ایران می رود تا از کنترل خارج شود که آثار ویرانگر آن در بلندمدت فقط گریبان مهاجران افغانستانی را نخواهد گرفت!
ادامه مطلبعبدالناصر نورزاد در یادداشتی برای دیپلماسی ایرانی می نویسد: چین از مدت مدیدی می شود که با میانه خوب با طالبان، در تلاش است تا منافع راهبردی و امنیتی خود را حفاظت و از کارت طالبان من حیث به صرفه ترین ابزار برای مبارزه ضد شورشیان ایغور استفاده کند. به همین منظور تا حال، سطح داد و ستد و تعامل تاکتیکی میان طالبان و چین بسیار قابل لمس است.
ادامه مطلبماندانا تیشه یار در یادداشتی برای دیپلماسی ایرانی می نویسد: هدف از برگزاری گردهمایی نمایندگان نهادهای مطالعاتی در مسکو برای بررسی تاثیرات امنیتی وضعیت افغانستان بر منطقه، رایزنی و گفت وگو درباره شرایط کنونی افغانستان و تعریف ابتکارهای نوین برای همکاری میان اعضای سازمان پیمان امنیت جمعی با دیگر کشورهای منطقه که عضو این پیمان نیستند، بود. در ادامه کوشش شده تا با دسته بندی مطالب طرح شده در این گردهمایی تخصصی، رویکرد اصلی بحث ها و نتایج به دست آمده از این برنامه ارائه شوند.
ادامه مطلبعبدالناصر نورزاد در یادداشتی برای دیپلماسی ایرانی می نویسد: ز آن جاییکه در سال های گذشته، تشکیل یک حکومت «همهشمول» پیوسته در بیانیه پایانی صادر شده از سوی نشست مسکو به عنوان درخواست اصلی در دو سال گذشته دیده میشود، اما کدام تمایلی از جانب طالبان برای این کار دیده نمی شود و این مبین این حقیقت است که افغانستان به شدت به سوی امنیتی شدن روان است تا شکل گیری یک دولت مورد قبول همه. بنابراین روس ها به عنوان تلاش سیاسی در کنار تلاش های امنیتی و تلاش برای نفوذ و شریک بودن در قضیه افغانستان، کوشش می کنند از قافله پس نمانند و همسان امریکا و متحدانشان در خصوص مسائل مهمی همچو افغانستان که به منبع مهمی از بی ثباتی در منطقه مبدل می شود.
ادامه مطلبنشست موسوم به «فرمت مسکو» دیروز جمعه ۲۹ سپتامبر/ ۷ مهر در شهر قازان (کازان) روسیه، مرکز جمهوری تاتارستان با حضور نمایندگان ۱۵ کشور من جمله روسیه، قزاقستان، قرقیزستان، تاجیکستان، ترکمنستان، ازبکستان، چین، هند، ایران و پاکستان برگزار شد. در این نشست امیر خان متقی، سرپرست وزارت امور خارجه طالبان نیز به دعوت روسیه حضور داشت. علاوه بر هیات طالبان، این دور از نشست «فرمت مسکو»، مهمانان ناظر دیگری از جمله مقاماتی از عربستان، امارات، قطر و ترکیه به شهر قازان دعوت کرده بود. شرکت کنندگان در این نشست در مورد وضعیت کنونی افغانستان، مسایل آشتی بین طرف های افغان، تضمین امنیت منطقه ای و بازسازی کشور پس از جنگ و همچنین مسایل فراگیر بودن دولت طالبان، مبارزه با تروریسم و جنایات مواد مخدر بحث و تبادل نظر کردند.
ادامه مطلبعبدالناصر نورزاد در یادداشتی برای دیپلماسی ایرانی می نویسد: وقتی نظام های ایدئولوژیکی همانند طالبان، موفق به رسیدن به قدرت سیاسی می شوند و صاحب اختیارمی شوند، اصل نسخه ایدئولوژیک خود را کنار گذاشته و شکل مسخ شده ی آن را برای حفظ خود در قدرت، پیروی می کنند. این استحاله در طرز فکر یک جنبش به شدت ایدئولوژیک، نشان از اضمحلال آن دارد.
ادامه مطلبسیاست حکومت طالبان در مقابله با تروریسم، یکسان نیست به طوری که در برابر گروه داعش به سرکوب کامل روی آورده است ولی در برابر القاعده، حضور آن را در افغانستان و همکاری با آن را تکذیب می کند.
ادامه مطلبامیرعلی ابوالفتح در گپ و گفتی معتقد است که موضوع تروریسم و تروریستها آنگونه که باید نقطه تعیین کنندهای در پیروزی یا شکست نامزدهای ریاست جمهوری نیست، مگر آنکه دوباره اتفاقی ۱۱ سپتامبر و تروریسم به شکل مستقیم امنیت ایالات متحده آمریکا را تحت تاثیر قرار دهد که در شرایط کنونی بسیار بعید است چنین اتفاقی مجددا تکرار شود. هرچند که این سناریوی پررنگ هم مطرح است که اساساً واقعه ۱۱ سپتامبر از اساس برنامهریزی خود دولت آمریکا برای ترسیم نظم جدید سیاسی، دیپلماتیک و امنیتی در منطقه بوده است.
ادامه مطلبسازمان ملل و دیگر نهادهای بین المللی بارها از طالبان درخواست کردند که تا وضعیت حقوق زنان را بهبود بخشند. اما طالبان به این درخواست ها پاسخ منفی داده و در این میان هیچ کشوری طالبان را به عنوان یک حکومت قانونی به رسمیت نشناخته است.
ادامه مطلبنعمت الله ایزدی می گوید: زمانی که گورباچف روی کار آمد و شعار تنشزدایی با جهان را مطرح کرد، طبیعتا اتحاد جماهیر شوروی باید روی نقاطی که مناقشه جدی در آن وجود داشت، تمرکز میکرد که به نظر من یکی افغانستان بود و دیگری ایران.
ادامه مطلبناصر نوبری در گفت گویی معتقداست که مهمترین ویژگی تفکر سیاسی گورباچف که نام آن را "تفکر نوین سیاسی' گذاشته بود این بود که اولویت نظامی گری و لشکرکشی را در روابط خارجی کنار گذاشته بود.
ادامه مطلببر اساس گزارش سازمان ملل، تعداد افغان های زیر خط فقر در پایان سال ۲۰۲۲ به ۳۴ میلیون نفر از جمعیت ۴۰ میلیون نفری، در مقایسه با ۱۹ میلیون نفر در سال ۲۰۱۹ رسید. از نظر دیده بان حقوق بشر ۹۰ درصد از جمعیت این کشور در ناامنی غذایی به سر می برند.
ادامه مطلبمحمدحسین عمادی در گفت وگویی تاکید داردکه ما باید حتیالمقدور از تبدیل درگیری طالبانی - ایرانی جلوگیری کنیم و آن را به یک دغدغه همگانی در سطح کشورهای منطقه تبدیل کنیم
ادامه مطلبمسعود اسداللهی در گفت وگوی تاکید دارد که اکنون تمرکز امریکا روی گذرگاه بوکمال - قائم در مرز سوریه و عراق است که نقطه اتصال سرزمینی ایران، عراق، سوریه و لبنان را ایجاد میکند. این مسئله از آن جهت حائز اهمیت است که بوکمال تنها گذرگاهی است که در اختیار نیروهای محور مقاومت قرار دارد. چون آمریکا بر گذرگاه تنف سیطره دارد و همچنین گذرگاهی که در شرق فرات وجود دارد در دست کردهای سوریه که همسو با آمریکاییها هستند قرار دارد. بنابراین تنها گذرگاه باقیمانده گذرگاه بوکمال است که آمریکا به هر دلیلی تمام تلاش و تمرکز خود را بر این گذاشته است که این گذرگاه را از دست نیروهای محور مقاومت خارج کند که باعث قطع ارتباط ایران زمینی از طریق عراق با سوریه و نهایتاً لبنان شود. به همین دلیل آمریکا اکنون تروریستهای داعش را برای این هدف سازماندهی و تجهیز کرده است
ادامه مطلبجمیله کدیور در یادداشتی می نویسد: به رغم این گفت وگوها، با گذشت دو سال، جامعه بینالمللی هنوز در مورد نحوه برخورد با حکومت طالبان گیج و سردرگم است. سرنوشت میلیونها نفر افغانستانی، بهویژه زنان و دختران تحت سلطه طالبان، نه فقط به دلیل نگاه بسته و متحجرانه و قومیتزده و قبیلهای طالبان، بلکه متأثر از انزوای بینالمللی افغانستان تحت سلطه طالبان، غمانگیز و ناامیدکننده است. بهظاهر، یکی از موانع اصلی در ممانعت از شناسایی طالبان مواضع آن در قبال دختران و زنان بودهاست.
ادامه مطلبمحمدمهدی سیدناصری در یادداشتی برای دیپلماسی ایرانی می نویسد: حق بر آموزش، از حقوق بنیادین بشر است که مانند سایر حقوق مشابه باید کلیه افراد بدون هیچگونه تبعیضی از آن برخوردار شوند. این حق در اسناد مختلف حقوق بشری مورد تأکید قرار گرفته است. ازاینرو، نابرابری جنسیتی در آموزش نقض آشکار حق مزبور، محسوب میشود. هرزمان که تاریخ گذشته جهان را ورق می زنیم به صحنههای دلخراشی از رفتار ظالمانه و نابرابر با زنان در چهارگوشه جهان بر میخوریم که حکایت از غفلت جوامع بشری در طول تمام تاریخ دارد. دولتها در اسناد متعدد بین المللی و منطقهای حقوق بشر، متعهد به احترام، حمایت وتحقق حق آموزش بهطور برابر و بدون اعمال هرگونه تبعیض شدهاند. تبعیض مبتنی بر جنسیت یکی از آن مواردی است که به محرومیت از حق آموزش برابر برای دختران و زنان منجر میشود.
ادامه مطلبطالبان نوعی وزارت اخلاقی ایجاد کرده و آزادی های مدنی را در سال های اخیر به شدت محدود کرده اند. به ویژه زنان از بخش بزرگی از حقوق اولیه خود محروم شده اند.
ادامه مطلبعبدالناصر نورزاد در یادداشتی برای دیپلماسی ایرانی می نویسد: من نگارنده قصد ندارم به علت و دلایل این فاجعه ضد تمدن و فرهنگ و این توطئه سازماندهی شده علیه مردم افغانستان، بپردازم. زیرا تاکنون که دو سال از به قدرت رسانیدن این گروه تروریستی، سپری می شود، تحلیل ها، نبشته ها و پژوهش های زیادی در خصوص آن صورت گرفته است. لذا قصد من، پرداختن به تبعات حضور این گروه تروریستی در اریکه قدرت در افغانستان است.
ادامه مطلبمردی سی ساله ساکن کابل که پس از بازگشت دوباره طالبان شغل خود را از دست داد، در نظر دارد برای امرار معاش به طور مخفیانه به ایران کشور همسایه نقل مکان کند. این مرد در ابتدا تلاش کرد که از طریق بستگان خود یک شغل معمولی در افغانستان پیدا کند ولی در نهایت موفق نشده است. به گفته این مرد، همسر و پنج دخترش که با وی زندگی می کنند، در ابتدا سعی کردند که با صرفه جویی در مواد غذایی هزینه های زندگی را کاهش دهند ولی با پیشرفت تورم زندگی آنان روز به روز سخت تر شده است. وی در ادامه خاطرنشان کرد: «گرفتن گذرنامه زمان زیادی طول می کشد و مهاجرت غیر قانونی راهی سریع تر و ارزان تر برای خروج از کشور است. پس از قدرت گرفتن دوباره طالبان برای بیشتر شهروندان هیچ شغل و مواد غذایی وجود ندارد. هر چند ترک خانواده واقعا سخت است ولی چنانچه به کشور خارجی مهاجرت نکنم، ممکن است خانواده من از فقر بمیرند.»
ادامه مطلبچین بر اساس میانجیگری موفقیت آمیز خود بین ایران و عربستان سعودی در ماه مارس گذشته، اکنون نگاه خود را به سایر حوزه های تنش بین المللی معطوف کرده است. پکن تلاش های خود را برای کمک به خروج افغانستان از انزوا در صحنه بین المللی افزایش می دهد و به عنوان ضامن سیاست خارجی کابل ظاهر می شود.
ادامه مطلبپس از مصاحبه پنجشنبه هفته گذشته پیرمحمد ملازهی با انتخاب، دوباره موضوع «دیوار امنیتی» زابل و قرارگرفتن بخشی از زمینهای کشاورزی مردم ایران در پشت این دیوار به محافل رسانهای داخلی و خارجی بازگشت. البته در روزهای اخیر موضوع انتشار عکسی از مرزبندی میان ایران و افغانستان هم سروصدای زیادی به پا کرد؛ بهویژه آنکه گفته شده ایران در مرزبندی جدیدی که انجام داده، بخشی از زمینها را ناخواسته به افغانستان داده است. تصویر مرزبندی جدید ایران و افغانستان همراه با نقلقولی از نماینده زابل فراگیرتر شد؛ صحبتی که مربوط به سال ۹۹ است و دراینباره اذعان کرد «هزاران هکتار از اراضی منطقه سیستان در پشت دیوار مرزی قرار گرفته و عملا دسترسی کشاورزان به این مزارع قطع شده است».
ادامه مطلبسخنگوی وزارت امور خارجه همچنین در پاسخ به سؤالی درباره مطالب مطرح شده در رسانهها در خصوص زمینهای کشاورزی پشت دیوار مرزی با افغانستان گفت: ایران حاکمیت خود را بر مرزهای خود اعمال کرده و میکند.
ادامه مطلبدرحالی از پنجشنبه هفته گذشته توجه محافل رسانهای و کارشناسی به سمت توافق احتمالی جمهوری اسلامی ایران و ایالات متحده آمریکا بر سر تبادل زندانیان دوتابعیتی رفته است که قبلتر از آن انتشار چند خبر مهم مؤید آن است که شرایط در منطقه آبستن تحولات معناداری خواهد بود. دراینمیان تحلیلگران، توافق تهران - واشنگتن و آزادی ششمیلیارد دلار از اموال بلوکهشده ایران را در یک ظرف تحلیلی مجزا بدون درنظرگرفتن دیگر حوادث و رویدادها و اقدامات آمریکا در سوریه، افغانستان، قفقاز، تنگه هرمز، خلیج فارس و دریای عمان میبینند.
ادامه مطلبهیچ کس خوشبین نیست که بتوان طالبان را به رفتار بهتر تشویق کرد. اما تدابیر محتاطانه ای از این دست می تواند امکان چنین تحولی را بیازماید. از رهبر طالبان یعنی آخوندزاده که بگذریم، بقیه ملاهایی که بر افغانستان حاکمند، نسبت به گذشته، کمتر یکدست هستند. بیشتر وزرای افغانستان با منع تحصیل دختران مخالفند و در مجموع، کارکرد آنها در حاکمیت افغانستان، از بسیاری از دولت های قبلی فاسد و مورد حمایت غرب، بهتر است.
ادامه مطلبعبدالناصر نورزاد در یادداشتی برای دیپلماسی ایرانی می نویسد: با این حال داعش هدف خوبی را انتخاب کرده و می داند که استفاده هوشمندانه از احساسات ضد چینی در میان ایغورها، به گسترش ساحه نفوذ داعش در خاک چین نیز منجر می شود. داعش در یک مرحله بعدی این تعامل را می خواهد با سایر گروه های ستیزه جوی اسلامی و مخالف دولت های آسیای مرکزی مانند جنبش اسلامی ازبکستان، انصارالله تاجیکستان و سایر حرکت های مسلح تندرو که در حال حاضر وضع الجیش در افغانستان دارند، ادامه دهد.
ادامه مطلب