افغانستان

با استفاده از ابزار استراتژیک طالبان

پاکستان در دوجبهه می جنگد

عبدالناصر نورزاد در یادداشتی برای دیپلماسی ایرانی می نویسد: هیچ منطقی منبی بر جدایی میان طالبان و پاکستان وجود ندارد و امکان ندارد تا پاکستان به این زودی ها، دست از سر طالبان بردارد. آنچه به عنوان مشت نمونه ی خروار به عنوان چالش در روابط امارت طالبانی و پاکستان گفته می شود، تنها یک سناریوسازی است تا ذهنیت ها را به سمت دیگری، سوق دهند. زیرا در حال حاضر، تنها و تنها مسئله تقویت تروریسم در شمال افغانستان مطرح است که می تواند من حیث یک گاو شیری، در اختیار پاکستان قرار گیرد. 

ادامه مطلب

سناریوی پایان بخشیدن به منازعه از طریق مذاکره

الگوهای حل منازعه در افغانستان+دانلود کتاب

نویسنده: یعقوب ابراهیمی ناشر: انستیتیوت مطالعات استراتژیک افغانستان

ادامه مطلب

چشم انداز روابط با همسایه شرقی

طالبان امروز وخیم تر از دیروز

غفور کریمی در یادداشتی برای دیپلماسی ایرانی می نویسد: برخلاف دوره زمانی طالبان اول که نظامی جایگزین در افغانستان با عنوان ائتلاف شمال وجود داشت و بسیاری از دولت ها، آن حکومت را به عنوان نماینده مردم افغانستان شناسایی کرده بودند، این بار سخن از شناسایی حکومت رقیب طالبان نیست بلکه بسیاری از کشورها اعلام کرده اند که منتظر رویکرد عمل گرایانه طالبان می مانند و پس از آن در مورد شناسایی امارت اسلامی افغانستان، تصمیم خواهند گرفت، انتظاری که بی شک با تفکرات دگم و جزم گرایانه این گروه تضاد کامل دارد. 

ادامه مطلب

دیکتاتوری که کسی نه او را دیده و نه صدایش قابل تایید است

ملاهیبت الله رهبری از جنس هوش مصنوعی

عبدالناصر نورزاد در یادداشتی برای دیپلماسی ایرانی می نویسد: بحث ما در این جستار این نیست که بگوییم طالبان کیستند و برای چه و چرا و با کدام اهداف روی صحنه آمدند؟ بلکه توجه اصلی ما در این بخش تلاش برای روشن سازی ابعاد تاریک یک دیکتاتوری خشن، بی رحم و اتوکراتیک است که رهبر سایه ی آن، با آن که معلوم نیست کیست، حکم می راند، دستور می دهد و برای جامعه سی میلیونی افغانستان، خط و مش ترسیم می کند. هیبت الله نام نهاد، ممکن است وجود داشته باشد، اما این که چگونه و در کجا زیست می کند، اطلاع دقیقی در دست نیست. هیبت الله یک رمز استخباراتی است و حدس و گمانه های زیادی در خصوص وی تا حال وجود داشته است.

ادامه مطلب

غیرممکن بودن هیدروهژمون افغانستان در قبال ایران

ترکیه نمی تواند الگوی طالبان باشد

سعید دانشمند در یادداشتی برای دیپلماسی ایرانی می نویسد: افغانستان نمی توانند از هیرمند با استفاده از موقعیت هیدروپلتیکی خود، مانند کشور ترکیه که توانسته با استفاده حداکثری از منابع آبی دجله و فرات و استفاده از موقعیت هیدروپلتیکی خود با محدود کردن میزان آب ورودی این رودها به عراق و سوریه، باعث مشکلات عدیده اجتماعی و اقتصادی و تاثیرات سیاسی، امنیتی و زیست محیطی جدی بر وضعیت این کشورها شده، را به ایران تحمیل کند. سامانه آبی هیرمند جایگاهی که آب دجله و فرات به عنوان یکی از مناطق استراتژیک خاورمیانه و اصلی ترین سیستم رودخانه ای غرب آسیا محسوب می شود را ندارد. 

ادامه مطلب

سیستان و سرچشمه حیات بخش آن

پنج انگاره از هیرمند

محمد کاظم کاظمی در یادداشتی می نویسد: اخیراً دوباره بحث هیرمند داغ شده است. صرف نظر از مسائل فنی که به عهده کارشناسان است، به نظر می‌رسد که در میان مردم و به ویژه اهل قلم و اهل رسانه دو کشور هم بعضی ابهام‌ها و انتظاراتی وجود دارد که بی‌سبب می‌تواند در تیره‌ساختن مناسبات میان دو ملت اثرگذار باشد.

ادامه مطلب

بحران تا کجا ادامه دارد؟

موازنه قوا، حلقه مفقوده سیاست ایران در قبال طالبان

اگرچه عصر روز گذشته (یکشنبه) شاهد سفر هیثم بن طارق آل سعید، پادشاه عمان، به ایران بودیم که از جهات مختلف حائز اهمیت است؛ اما باعث نشد تا موضوع درگیری‌های مرزی روز شنبه بین عناصر طالبان با مرزبانان ایران از توجه محافل رسانه‌ای و افکار عمومی داخلی دور بماند تا جایی که این درگیری‌ها به تحرکات سیاسی، نظامی و دیپلماتیک جمهوری اسلامی ایران منجر شده است. در‌این‌باره دیروز (یکشنبه) سردار قاسم رضایی، جانشین فرمانده کل انتظامی کشور و امیر کیومرث حیدری، فرمانده نیروی زمینی ارتش جمهوری اسلامی ایران، وارد منطقه سیستان شدند.

ادامه مطلب

داعش در افغانستان؛ از افسانه تا واقعیت+دانلود کتاب

نویسنده: عبدالناصر نورزاد

ادامه مطلب

افغانستان ناامن تر می شود

پدیده خطرناک داعش خراسان

نیروهای جهادی داعش خراسان در شمال شرق کشور در ولایات کنر و ننگرهار مستقر شدند. سپتامبر ۲۰۱۵، گزارش سازمان ملل تخمین زد که حدود ۱۰ درصد از شورشیان افغان با داعش بیعت کرده اند. گروه‌هایی که با داعش بیعت کرده‌اند یا ادعای نزدیکی به داعش کرده‌اند، در ۲۵ استان از ۳۴ استان کشور گزارش شده‌اند.

ادامه مطلب

انسداد سهم ایران در هیرمند از سوی طالبان و موضع گیری های غیر اصولی آنان

رئیسی توان گرفتن حقابه ایران را دارد؟

همه چیز از اخطار روز پنجشنبه رئیسی به طالبان در جریان سفر یک‌روزه او به استان سیستان‌و‌بلوچستان شروع شد. رئیس‌جمهور پس از پروژه راهبردی توسعه سواحل مکران، کشت و صنعت مکران کنارک و جاذبه گردشگری دماغه راشدی در سخنانی به نقش مخرب طالبان در کمبود آب در استان سیستان‌و‌بلوچستان پرادخت و اذعان کرد که «اگر کارشناسان ما کمبود آب را تأیید کنند، حرفی نداریم؛ وگرنه اجازه نخواهیم داد حق مردم ما تضییع شود و این مسئله چیزی نیست که مشمول مرور زمان شود».

ادامه مطلب

محور دینامیک قدرت و امنیت در منطقه کار را سخت می کند

چالش های جدی طالبان

عبدالناصر نورزاد در یادداشتی برای دیپلماسی ایرانی می نویسد: تلاش می شود تا طالبان به خوب و بد تقسیم شوند و از این گروه یک چهره مناسب تر، ترسیم شود تا زمینه های تعامل با این گروه، به هدف بر آورده ساختن نیت های استراتژیک بعدی در منطقه مساعد شود.

ادامه مطلب

نگاهی به فیلم «The Covenant» ساخته گای ریچی

خونبازی برای شرافت نداشته

The Covenant در بیان عناصر مختلف جنگ افغانستان بدون تمایل و وادادگی بیش از حد به هریک از طرفین جنگ، تلاش دارد دست به تطهیر چهره ایالات متحده در افغانستان بزند. با این متر، The Covenant با مضمون خود به دنبال توجیه‌کردن مداخلات نظامی آمریکا در افغانستان است.

ادامه مطلب

دست‌پخت قدرت های بزرگ منطقه ای و جهانی در نشست دوحه

هیچ مجالی برای خوشبینی نیست

عبدالناصر نورزاد در یادداشتی برای دیپلماسی ایرانی می نویسد: آنچه از ماهیت مبهم این نشست معلوم می شود، نه تنها که تاثیری بر بهبود وضعیت افغانستان ندارد و مشکلی را حل نمی کند، بلکه اگر به توافق برای به رسمیت شناسی و یا حداقل شناسایی غیر رسمی (دی فاکتو) طالبان منجر شود، وضعیت را به نفع طالبان و به ضرر مردم افغانستان و امنیت منطقه، سوق خواهد داد. در این صورت میدان افغانستان برای سالیان دراز عرصه رقابت های خونین متفقین آسیایی و متحدین فرا آسیایی خواهد بود.

ادامه مطلب

بررسی نشست دو روزه دوحه درباره آینده افغانستان

تهران باید سوءمحاسبه خود را در قبال طالبان متوقف کند

محسن روحی صفت در گفت وگویی تاکید دارد: برخی نهادهای غیردولتی با همین نگاه خاورمیانه عربی و امتداد محور مقاومت به تحولات افغانستان و حکومت طالبان نگاه می‌کنند و به‌شدت روی سیاست خارجی ایران هم اثرگذار بوده‌اند. اگر شاهد واگذاری سفارت افغانستان به حکومت طالبان و نظایر این تصمیمات اشتباه هستیم، به دلیل تأثیرات مستقیم این نهادها‌ست؛ چرا‌که بخشی از بدنه تصمیم‌گیری در سیاست خارجی ایران هم اعتقاد و تأکید دارند افغانستان و حکومت طالبان امتدادی از خاورمیانه و محور مقاومت نیست و نخواهد بود. اما ظرفیت تأثیرگذاری این جریان چندان زیاد نیست.

ادامه مطلب

نشست دو روزه قطر و آینده افغانستان

دوحه به دنبال دور زدن طالبان؟!

دوحه پایتخت قطر که در سالهای اخیر میزبان چندین دوره نشست های مختلف درباره افغانستان بوده، قرار است قرار است که از فردا دوشنبه نیز میزبان نشستی دیگر با حضور نمایندگان ویژه بیش از ۲۰ کشور در امور افغانستان باشد. اما باز هم نماینده‌ای از طالبان برای حضور در این نشست بین المللی دعوت نشده است.

ادامه مطلب

جنگ تمدن‌هایی بر خلاف انتظارات

وقتی هانتینگتون برای بار دوم در گور لرزید

قیس‌احمد قادری در یادداشتی برای دیپلماسی ایرانی می نویسد: حمله روسیه به اوکراین، دومین شوکی بود که هانتینگتون آن را در قبر تجربه کرد. در حالی که بر اساس پیش‌بینی هانتینگتون و نیز واقعیت‌های میدانی، چینی‌ها با توجه به توانایی بالا، دوری جغرافیایی و تفاوت‌های نژادی و تمدنی باید پرچم برخورد با غرب و واشنگتن را از بنیادگرایان اسلامی می گرفتند. پوتین این پرچم را از ابوبکر البغدادی گرفت و علیه تمدن غربی ایستاد. با حمله روسیه به اوکراین اکنون ما شاهد دومین مرحله از برخورد تمدن‌ها قرار داریم. آیا این برخورد نیز مانند تقابل اسلام گرایان با واشنگتن، در میانه راه یک برخورد درون تمدنی را در جهان اسلاو – ارتدوکس رقم خواهد زد؟ آیا این در فرجام این برخورد همانند برخورد اسلام گرایان با غرب، قدرت تهدیدگر اسلاو – ارتدوکس به نفع تمدن غربی کاهش خواهد یافت؟

ادامه مطلب

معرفی کتاب

راهنمای چریک + دانلود کتاب

نویسنده: عبدالناصر نورزاد

ادامه مطلب

در دیدار جمعی از فرماندهان ارشد نیروهای مسلح با فرمانده کل قوا

رهبر انقلاب: آمریکایی‌ها منافعی در عراق و افغانستان داشتند، اما هدفشان ایران بود که شکست خوردند

فرمانده کل قوا با اشاره به دو جنگی که آمریکا حدود دو دهه قبل در شرق و غرب ایران به راه انداخت گفتند: آمریکایی‌ها منافعی در عراق و افغانستان داشتند اما هدف نهایی آنها ایران اسلامی بود که به دلیل بنیه بسیار قوی انقلاب اسلامی، در این ماجراها و هدف نهایی خود شکست خوردند.

ادامه مطلب

فرصتی برای طالبان نبود

پیام های نشست سمرقند

عبدالناصر نورزاد در یادداشتی برای دیپلماسی ایرانی می نویسد: نشست سمرقند نه یک فرصت برای طالبان بود و نه زمینه را برای همکاری با آنها فراهم آورد، بلکه تلاش برای شکل دهی یک نظام مبتنی بر رژیم امنیت بود. هیچ پیام خوشی به طالبان نداشت و تنها برای طالبان گوشزد شد که در صورت ادامه وضعیت موجود، واکنش در برابرشان، جدی و هماهنگ خواهد بود. 

ادامه مطلب

بررسی نشست کشورهای همسایه افغانستان در سمرقند

طالبان، معضل یا راه‌حل؟!

کریم داوودمعینی بر این باور است که نشست‌های مکرر کشورهای منطقه‌ای و همسایه افغانستان اساسا تأثیر مثبتی بر تحولات این کشور، امنیت همسایگان و در کل امنیت منطقه‌ای ندارد؛ تا زمانی که به نظر او حکومت طالبان در افغانستان روی کار باشد؛ چرا‌که این تحلیلگر یقین دارد حکومت طالبان به‌عنوان یک واقعیت میدانی توانسته است که تحولات دیپلماتیک را هم تحت تأثیر قرار دهد./محمدعلی نایبی اعتقاد دارد که طالبان اکنون برخلاف تمام تحلیل‌های سیاسی و رسانه‌ای جریان‌های داخلی در ایران که سعی در تطهیر طالبان داشتند، به توسعه گروه‌های تروریستی، تقویت قاچاق مواد مخدر و همچنین محدودکردن رسانه‌ها، حقوق زنان و حتی تحصیل و اشتغال بانوان و نادیده‌گرفتن حقوق همه جریان‌های سیاسی، اقوام و مذاهب غیرپشتون پرداخته است.

ادامه مطلب

بروز شکاف های درونی

طالبان دیگر گوش به فرمان پاکستان نیست

عبدالناصر نورزاد در یادداشتی برای دیپلماسی ایرانی می نویسد: طالبان در بیشتر از پانزده ماه گذشته، متواتر به ایجاد تعامل با کشورهای منطقه، امریکا و اتحادیه اروپا برخلاف دور اول حاکمیت شان که تنها روابط شان منحصر به پاکستان، کشورهای حوزه خلیج فارس و عربستان بود، علاقمندی نشان داده و تلاش دارند خود را از اجنداهای پاکستانی به اجنداهای امریکا و فرا منطقه ای بکشانند.

ادامه مطلب

تهران - واشنگتن و «توافق موقت»!

دادن سوخو از سوی روسیه به ایران در ۱۴۰۲ منوط به رفتار تهران است/ جمهوری اسلامی در قبال آذربایجان برنامه روشنی ندارد

احمد وخشیته در گفت وگویی تاکید دارد که می‌توان انتظار داشت که فروش و ارسال جنگنده سوخو از سوی روسیه به ایران عملیاتی شود، اما چون اگر این اتفاق روی دهد، اسکادران هوایی‌ ایران دچار تحول جدی خواهد شد، طبیعتا روسیه هم انتظار دارد که این جنگنده‌ها در راستای افزایش تنش مورد استفاده قرار نگیرد؛ لذا این رفتار تهران است که تعیین می‌کند روسیه می‌تواند جنگنده‌ای به ایران بدهد یا نه.

ادامه مطلب

پایان ماه عسل با تحریری‌ها و جمعیت اصلاح

طالبان تندروتر می شود

عبدالناصر نورزاد در یادداشتی برای دیپلماسی ایرانی می نویسد: بعد از به قدرت رساندن طالبان، گروه های هم فکر طالبان مانند حزب تحریر، جمعیت اصلاح و نهاد نجم و سایر سازمان های مزد بگیر و افراطی که در تبانی با طالبان، سرکوب و ضربه زدن مخالفان آنها را به عهده داشتند، شامل قهر و غضب طالبان شده اند. به تازگی طالبان در یک دستور تازه،‌ فعالیت حزب تحریر، جمعیت اصلاح و نهاد نجم را ممنوع کرده‌اند.

ادامه مطلب

پادکست بلومبرگ:

همکاری ایران و روسیه برای دور زدن تحریم های غرب/کریدور تجاری شمالی تا کجا امکان تحقق دارد؟

بلومبرگ در پادکستی به بررسی این موضوع پرداخت که دو کشور ایران و روسیه در تلاش برای پرهیز از تحریم های فزاینده، در پی جابجایی کالاها بدون مداخله غرب هستند. این پروژه تا چه حد عملی است؟ تا چه حد به صرفه است؟ تا کجا می تواند دوام بیاورد؟ آیا مجموع این ماجرا به رشد اقتصادی ایران کمک می کند یا حداکثر به ایران امکان می دهد که زنده بماند؟ در این پادکست وس کوزُوا Wes Kosova (مجری پادکست) با کارشناسانی چون دکتر ماریا شاگینا Dr. Maria Shagina از موسسه مطالعات راهبردی و بین المللی لندن و کارشناس تحریم ها مستقر در برلین، جاناتان تیرونه Jonathan Tirone کارشناس بلومبرگ (وین) و گلنار متولی، خبرنگار اقتصادی بلومبرگ (لندن) به گفت وگو پرداخت.

ادامه مطلب

این همه دشمنی با آیین نوروز برای چیست؟

در برابر تلاش های خارجی و داخلی برای تحریف نوروز بایستیم

شیما بهاری در یادداشتی برای دیپلماسی ایرانی می نویسد: تلاش شده است تا نوروز به ما برسد و این تلاش ادامه دارد زیرا که مخالفت با نوروز حذف و دست درازی و سرقت نوروز کماکان ادامه دارد. نمونه بارز آن رفتار طالبان در مواجه با نوروز است، تغییر مبدا سال از شمسی به قمری کار را برای حراست از نوروز در یکی از بخش های حوزه نوروزی سخت تر می کند و مردم افغانستان خود باید مشعل دار این سنت دیرینه باشند. و یا کشورهایی که نوروز در بافت فرهنگی شان جای نداشته اما تلاش می کنند تا نوروز را برای خود بردارند. دلیل این همه جدال با نوروز ایرانی چیست؟

ادامه مطلب

چین به دنبال احیای دکترین «دو ستون» ایالات متحده بین ایران و عربستان؟!

گسترش بازی بزرگ آسیایی از شرق به غرب

ماندانا تیشه یار در نوشتاری برای دیپلماسی ایرانی معتقد است که بازی بزرگ آسیایی به آهستگی در حال گسترش از هندوپاسیفیک در شرق به سوی منطقه خلیج فارس در غرب قاره کهن است. افزایش حضور و همکاری هندوستان و چین با کشورهای این منطقه، که از کانون های اصلی انرژی در جهان به شمار می رود، به خوبی گویای چشم انداز روابط قدرت میان بازیگران منطقه ای، قاره ای و جهانی در این گوشه از جهان می باشد. در همین حال، ابتکار تازه چین، که همچون سنت سیاست خارجی همیشگی این کشور، در سکوت به انجام رسیده و زمینه ارتباط دیپلماتیک میان ایران و عربستان را پس از چندین سال فراهم آورده، گویای آغاز شکل گیری یک نظم نوین منطقه ای در خلیج فارس است. 

ادامه مطلب

یک چاقوی سوئیسی زیر شمشیر داموکلس

جزیره آزادی زنان تحت تهدید دائمی طالبان

رادیویی که قبل از به قدرت رسیدن طالبان ایجاد شد، شش ساعت درس روزانه و فضایی برای بیان زنان افغان محروم از مدرسه و دانشگاه ارائه می داد. اکنون رادیو بیگم یک چاقوی سوئیسی است ... که زیر شمشیر داموکلس طالبان به سر می برد. حمیده هشدار می دهد: «هر لحظه ممکن است ما دستگیر شویم.  هر روزی که می گذرد یک مهلت است، اما نگرانی نیز وجود دارد.» این تبر که بالای سر برنامه ریزان آویزان است، قبلاً به دست سازمان های مردم نهاد افتاده است که دیگر نمی توانند زنان را استخدام کنند.

ادامه مطلب

جهان چند قطبی از توهم تا واقعیت!

آیا پوتین در دام بایدن در اوکراین می‌افتد؟

پوتین در دام بایدن در اوکراین نمی‌افتد. دامی که شبیه دام کارتر برای برژنف در افغانستان است. علی رغم این که بایدن مانند کارتر توانست به جنگ نیابتی با روسیه دست یابد و کمک اروپای غربی را در این میان بدست آورد؛ اما نتوانست حکومت مسکو را از داخل سرنگون کند یا این که پوتین را برکنار کند، بلکه واشنگتن با پیشینه‌ای روبرو شد که سیطره آمریکا بر جهان را به چالش می‌کشد و محور جدیدی متشکل از روسیه، چین و سایر کشورها را تشکیل می‌دهد که می‌تواند جهانی چند قطبی ایجاد کند.

ادامه مطلب

تداوم ممانعت برای فعالیت های اجتماعی زنان

طالبان روزنه های امید را بست

وزارت تحصیلات عالی اخیرا در نامه ای که تاریخ برگزاری امتحانات کنکور را اعلام کرده است، می گوید: «بر خلاف مقررات موجود، شما مجاز به ثبت نام و شرکت در امتحانات (ورودی) در مقاطع ارشد و دکتری نیستید». در صورت عدم رعایت این امر، این مراکز جریمه خواهند شد. این بدان معناست که زنان از کنکور سراسری که بر اساس منطقه رتبه بندی شده است، حذف می شوند. این ممنوعیت برای دانشگاه های دولتی و خصوصی اعمال می شود. طالبان بدین ترتیب آخرین روزنه امید را می بندد.

ادامه مطلب

جامعه سیاست زده ما و آشفتگی های سیاسی آن

افغانستان، نمود کامل یک جامعه به شدت عقب مانده

عبدالناصر نورزاد در یادداشتی برای دیپلماسی ایرانی می نویسد: سقوط چند باره گی ما در پرتگاه نیستی و نابودی، اضمحلال نظام های سیاسی، حضور بیگانه ها، تهاجم و تجاوز آشکار همسایگان ناخلف، شرایطی می طلبیدند. شرایطی همانند جغرافیایی مناسب رقابت و ضد رقابت بیگانگان در میدان افغانستان، چند دستگی تباری، نا همگونی قومی، چند زبانی بودن و از همه مهمتر، سیاست زدگی محض و آشفتگی های متعاقب آن، از این دست شرایط بوده اند. شاید کمتر سرزمینی را سراغ داشت که این چنین در لجنزار آشفتگی های سیاسی و بی برنامه گی معمول قشر سیاسی، غوطه ور شده باشند. 

ادامه مطلب