
ایران، آژانس و گفتوگوهای نهچندان نتیجهبخش با اروپا جدید
سخنگوی وزارت أمور خارجه آلمان تأیید کرده که این مذاکرات در سطح کارشناسی برگزار شده و بر رفع تحریمها و برنامه هستهای ایران متمرکز بوده است.
ادامه مطلبسخنگوی وزارت أمور خارجه آلمان تأیید کرده که این مذاکرات در سطح کارشناسی برگزار شده و بر رفع تحریمها و برنامه هستهای ایران متمرکز بوده است.
ادامه مطلبحسن صفرخانی در یادداشتی برای دیپلماسی ایرانی مینویسد: این نامه به عنوان اعتراضی رسمی و قاطعانه ملی و مردمی ملت ایران به رویههای غیرمنصفانه، غیرحقوقی و غیرانسانی آژانس بینالمللی انرژی اتمی تحت مدیریت شما خطاب میشود. متأسفانه شاهد هستیم که آژانس به جای عمل به وظیفه ذاتی خود به عنوان نهادی فنی و مستقل و حقوقی، به ابزاری سیاسی در دست کشورهای غربی، بهویژه آمریکا، رژیم صهیونیستی و برخی اعضای اروپایی تبدیل شده است.
ادامه مطلبتجاوزات ۲۳ خرداد ۱۴۰۴ رژیم صهیونیستی و آمریکا به تأسیسات هستهای ایران، نهتنها نتوانست برنامه هستهای تهران را متوقف کند، بلکه به تشدید بیاعتمادی بین ایران و آژانس بینالمللی انرژی اتمی منجر شد. در حالی که رافائل گروسی، مدیرکل آژانس، از ناتوانی در ردیابی ذخایر اورانیوم غنیشده ایران ابراز نگرانی میکند و خواستار بازگشت به مذاکرات است، مقامات ایرانی با استناد به سوءاستفاده آژانس از اطلاعات محرمانه و عدم محکومیت حملات، همکاری با این نهاد را تعلیق کردهاند.
ادامه مطلبجلال خوشچهره در یادداشتی مینویسد: اقدام چهارشنبه (۴تیر ۱۴۰۴) مجلس شورای اسلامی در تصویب الزام دولت به تعلیق همکاری با آژانس بینالمللی انرژی هستهای بازتاب تشدید سوءظنهای تهران به رویکردی است که غرب (تروئیکای اروپایی و ایالات متحده) در همراهی و همسویی پیدا و پنهان با سیاستهای توسعه طلبانه و تجاوزکارانه اسرائیل دنبال میکند. در باور تهران، گزارش جامع "رافائل گروسی" مدیرکل آژانس بینالمللی هستهای به آخرین نشست شورای حکام این نهاد، بسترساز عینی و ذهنی تجاوزات نظامی اسرائیل و ایالات متحده به حاکمیت سرزمینی ایران بود. از اینرو تهران میگوید؛ آژانس هستهای با ترک وظیفه اصلی خود که لزوماً ماهیتی "فنی" و "بیطرفانه" در نظارت بر فعالیتهای هستهای کشورها دارد، نگرشی سیاسی و جانبدارانه را از راهبردهای غربی درباره ایران جایگزین کرده است.
ادامه مطلبپیشنهاد آمریکا توقف کامل غنیسازی اورانیوم از سوی ایران و ایجاد کنسرسیومی منطقهای برای تولید برق هستهای با مشارکت ایران، عربستان سعودی، دیگر کشورهای عربی و خود آمریکا را شامل می شود. این پیشنهاد نخستین سند مکتوبی است که از زمان آغاز مذاکرات در ماه آوریل توسط استیو ویتکوف، مذاکرهکننده ارشد آمریکا، ارائه شده است.
ادامه مطلبجلال خوشچهره در یادداشتی می نویسد: آیا قاره پیر به رهبری تروئیکای "بریتانیایی_فرانسوی و آلمانی" انفعال را پیشه کرده است؟ یا زیرکانه و با حفظ ملاحظات انتقادیاش به سیاستهای متکبرانه «دونالد ترامپ» در این هنگام سیاست "بنشین و ببین" را بر هرنوع واکنش فوری ترجیح میدهد؟
ادامه مطلبسخنگوی وزارت خارجه در پاسخ به سوالی بر اینکه در جریان تماس عراقچی و گروسی موافقت اصولی ایران با درخواست وی برای سفر به ایران اعلام شده است. اولاً در مورد محتوای این تماس بیشتر بفرمائید و دوم اینکه سفر گروسی در چه زمانی انجام خواهد شد، گفت: در این تماس با توجه به تحولات همان ایام و تحولاتی که استمرار دارد نگرانیها و ملاحظات خود را به مدیرکل اعلام و انتظارات را اعلام و تکالیفی که آژانس در قبال کشورهای عضو دارد گوشزد کردیم. موافقت اصولی درباره سفر انجام و درباره جزئیات و برنامههای سفر رایزنیها ادامه دارد و زمان نهایی شود اعلام میشود.
ادامه مطلبدر شرایطی که فضای دیپلماسی هستهای ایران با فشارهای فزایندهای از سوی دولت دوم دونالد ترامپ و اتحادیه اروپا مواجه است، تهران تنها گزاره پیش رو را «خرید زمان با هدف دستیابی به ۳ هدف میداند که شامل «جلوگیری از فعال کردن مکانیسم ماشه، ایجاد انعطاف تدریجی در سقف خواستههای ترامپ و در در یک احتمال بسیار اندک، رسیدن به گریز هستهای.»
ادامه مطلباز چهارشنبه هفته گذشته عرصه سیاست خارجی ایران تحولات سیال و پرشتابی را به خود دیده است. مجموعه این حوادث در روزهای منتهی به پایان سال ۱۴۰۳، شرایط پیچیده و درعینحال مبهمی را با تمرکز بر دیپلماسی هستهای برای سال پیشرو به وجود آورده است، اما در جدیدترین اتفاق، صبح دیروز جمعه پکن میزبان نشست سهجانبهای با حضور معاونان وزرای امور خارجه روسیه، چین و ایران درباره پرونده هستهای کشورمان بود که در نهایت با یک بیانیه مشترک هشتبندی به کار خود پایان داد.
ادامه مطلبرویترز در گزارشی به نقل از منابع دیپلماتیک اعلام کرد که شورای امنیت سازمان ملل متحد، امروز چهارشنبه (۲۲ اسفندماه)، در مورد افزایش ذخایر اورانیوم با غنای بالا در ایران، جلسهای غیرعلنی تشکیل خواهد داد. این جلسه پشت درهای بسته برگزار میشود تا نمایندگان کشورهای عضو در فضایی محرمانه به بحث و تبادل نظر بپردازند. این رسانه افزود از میان ۱۵ عضو شورای امنیت، شش کشور شامل فرانسه، یونان، پاناما، کره جنوبی، انگلیس و ایالات متحده آمریکا، درخواست برگزاری این جلسه را دادهاند. این کشورها خواستار بررسی موضوع افزایش ذخایر اورانیوم ایران و پیامدهای احتمالی آن هستند.
ادامه مطلبگفتوگوهای احتمالی ایران و اروپا در فرصت سه ماهه پیش رو تا نشست بعدی شورای حکام آژانس بینالمللی انرژی اتمی، بعید است که به نتیجهای ملموس و قابلتوجه برسد. چرا که باید چندین جنبه مختلف از این مذاکرات و شرایط پیچیده آن را در نظر بگیریم.اولین نکتهای که باید به آن توجه کرد، شرایط پیچیده روابط ایران و کشورهای اروپایی در سالهای اخیر است. با وجود تلاشهای دیپلماتیک مداوم و چندین دور گفتوگو، هیچکدام از این مذاکرات نتوانستهاند به توافقات پایداری منجر شوند. به عبارت دیگر، زمینههای تاریخی این مذاکرات نشان میدهد که مسیر رسیدن به یک توافق جامع و پایدار، بهویژه در حوزه هستهای، با چالشهای متعددی همراه بوده است. حالا این که در سه ماه آینده به یک نتیجه قطعی دست یابند، کار دشواری به نظر میرسد، چرا که مسائل هستهای ایران بهطور مستقیم با امنیت ملی این کشور و نیز با موقعیت سیاسی ایران در منطقه و جهان در ارتباط است.
ادامه مطلبمحمد اسلامی، رئیس سازمان انرژی اتمی، صبح دیروز چهارشنبه در حاشیه هیئت دولت، خبر داد «آژانس بینالمللی انرژی اتمی به دلیل فشارهای سه کشور اروپایی اعلام کرده که گزارش جامع را در نوبت بعدی تهیه میکند». معاون رئیسجمهور در تشریح بیشتر گزارش جامع آژانس بینالمللی انرژی اتمی عنوان داشت «این گزارش به طور طبیعی دو بخش خواهد داشت؛ یک بخش به مباحث پادمانی و بخش دیگر به موضوع برجام مربوط میشود که براساس قطعنامه ۲۲۳۱ تنظیم شده است». به گفته او، «کشورهای اروپایی فشار را تشدید کردهاند تا آژانس گزارشی جامع ارائه دهد و آژانس اعلام کرده این گزارش در نوبت بعد تهیه خواهد شد».
ادامه مطلبرافائل گروسی، مدیرکل آژانس بینالمللی انرژی اتمی که به ژاپن سفر کرده، در نشست خبری خود با رسانهها در توکیو، درباره برنامه هستهای ایران و برجام مدعی شد: «برنامه جامع اقدام مشترک (برجام) درباره موضوع هستهای ایران قدیمی است و باید به دنبال قالب جدیدی برای توافق با ایران بود».
ادامه مطلبرضا نصری در گفت وگویی باور دارد؛ اینکه کشورهای اروپایی در نشست آتی شورای حکام برای احیای قطعنامههای پیشین شورای امنیت اقدام کنند یا نکنند، در نهایت به این بستگی دارد که تا چه اندازه مایلاند با تندرویهای ترامپ در زمینه فشار حداکثری همراه شوند. در اینجا بُعد حقوقی چندان مطرح نیست و موضوع کاملا «سیاسی» است و به رویکردی بستگی دارد که اروپا در قبال دولت جدید آمریکا اتخاذ خواهد کرد. به هر حال، ایران باید برای چنین سناریویی آماده باشد.
ادامه مطلبدر میانه تحولات خاورمیانه و در حالی که توجهات به سوریه معطوف است، نمایندههای انگلیس، آلمان و فرانسه در سازمان ملل طی نامهای به شورای امنیت که روز ششم دسامبر (۱۶ آذر) تنظیم شده است، از آمادگی خود برای فعال کردن مکانیسم ماشه به منظور بازگشت قطع نامه های شورای مانتی خبر دادن و مدعی شدند که، «تهران باید برنامه هستهای خود را کاهش دهد تا فضای سیاسی مساعد برای پیشرفت معنادار و یافتن راهحل از طریق مذاکره ایجاد کند.»
ادامه مطلبهمانطور که از قبل هم قابل پیشبینی بود، روز پنجشنبه هفته گذشته قطعنامه ضدایرانی سه کشور اروپایی عضو برجام (آلمان، فرانسه و انگلستان) با حمایت سیاسی ایالات متحده آمریکا در شورای حکام تصویب شد. به نوشته ایرنا، در این قطعنامه که با ۱۹ رأی موافق، ۱۲ رأی ممتنع و سه رأی مخالف (چین، روسیه و بورکینافاسو) به تصویب رسید، بدون اشاره به همکاریهای ایران با آژانس بینالمللی انرژی اتمی، از تهران خواسته شده تا برای حلوفصل مسائل ادعایی پادمانی «اقدامات ضروری و فوری» صورت دهد.
ادامه مطلبداونپورت گفت: «فکر میکنم ظاهرا دیپلماسی متوقف شده است. ما به ایدههای خلاقانه و انعطافپذیر نیاز داریم. فکر میکنم اکنون آزمایش نیتها میتواند مسیری به سوی کاهش تنشها باز کند، اما ایران در خلأ اقدامی نخواهد کرد. ایران به دنبال اقدامات متقابل از سوی اروپاییها و ایالات متحده خواهد بود.»
ادامه مطلببعدازظهر دیروز چهارشنبه ۲۰ نوامبر (۳۰ آبان) به وقت تهران، نشست سهروزه فصلی شورای حکام آغاز به کار کرد. این نشست تا ۲۲ نوامبر (۲ آذر) ادامه خواهد داشت. به نوشته ایسنا، رافائل گروسی، مدیرکل آژانس بینالمللی انرژی اتمی در سخنرانی آغازین خود در نشست فصلی شورای حکام، گزارشی را از برنامه هستهای ایران ارائه کرد. به گفته گروسی، «بعد از گزارش قبلیام، ذخایر اورانیوم با خلوص ۲۰ درصد و اورانیوم-۲۳۵ با خلوص ۶۰ درصد ایران افزایش داشته است».
ادامه مطلبآژانس بینالمللی انرژی اتمی در یک بیانیه مطبوعاتی اعلام کرد که نشست فصلی شورای حکام آژانس، چهارشنبه ۲۰ نوامبر (۳۰ آبان) ساعت ۱۰:۳۰ به وقت محلی وین برگزار میشود.
ادامه مطلبدر شرایطی که به نظر میرسید رافائل گروسی، مدیرکل آژانس بینالمللی انرژی اتمی، با رویکردی تند در تهران حاضر شده و با مسعود پزشکیان، عباس عراقچی و محمد اسلامی دیدار کرده است، اکنون احتمال تعدیل نگاه ضد ایرانی در روزهای منتهی به برگزاری نشست فصلی شورای حکام و نیز عقبنشینی تروئیکای اروپا از صدور قطعنامه وجود دارد.
ادامه مطلبرافائل گروسی، مدیرکل آژانس بینالمللی انرژی اتمی، به منظور دیدار با مقامات عالیرتبه کشورمان، شامگاه چهارشنبه وارد تهران میشود. این سفر بنا بر دعوت جمهوری اسلامی ایران صورت گرفته و طبق برنامه، روز پنجشنبه ملاقاتهای رسمی مدیرکل آژانس در ایران آغاز خواهد شد. در صورت حضور گروسی، این اولین سفر او به ایران پس از روی کار آمدن دولت مسعود پزشکیان است. آخرین سفر او به هفدهم اردیبهشت سال جاری بازمیگردد که با هدف حضور در اولین کنفرانس هستهای ایران در اصفهان انجام شد.
ادامه مطلبنشست فصلی شورای حکام آژانس بینالمللی انرژی اتمی جمعه گذشته (۲۳ شهریور) به کار خود پایان داد. اگرچه طبق ارزیابیهای ناظران و گزارشهای رسانههای غربی از قبل پیشبینی میشد که نشست سپتامبر/شهریور به دلیل انتخابات ریاستجمهوری آمریکا با صدور قطعنامهای علیه برنامه هستهای ایران همراه نخواهد بود، اما متن و حواشی آنچه در دورهمی اعضای شورای حکام گذشت، حکایت از آن دارد که دولت پزشکیان هفتهها و ماههای پرچالشی را با آژانس بینالمللی انرژی اتمی بر سر موضوع هستهایاش خواهد داشت. بههمیندلیل لزوم تنشزدایی و همکاری با این نهاد (آژانس) و همچنین آغاز هرچه سریعتر مذاکرات با غربیها بیشازپیش ضروری به نظر میرسد.
ادامه مطلبدر حالی دولت چهاردهم سکان امور را به دست گرفته که به نظر میرسد یکی از مهمترین و فوریترین اقدامات رسیدگی به وضعیت پرونده هستهای و نیز بهبود مناسبات با آژانس بینالمللی انرژی اتمی باشد. در این زمینه دولت سیزدهم روند پرچالشی را با آژانس طی کرد و انبوهی از مشکلات جدی را برای دولت جدید به یادگار گذاشت که وزارت امور خارجه و سازمان انرژی اتمی میبایست به شکل عاجل درصدد تعدیل شرایط جاری برآیند.
ادامه مطلبخبرگزاری رویترز پنجشنبهشب ادعا کرد که مدیرکل آژانس بینالمللی انرژی اتمی در گزارشی برای اعضای شورای حکام اعلام کرد که ذخایر اورانیوم بسیار غنیشده در ایران طی ماههای اخیر افزایش یافته است و همچنین ادعا شده که علیرغم صدور قطعنامه در آخرین نشست شورای حکام آژانس، ایران همکاری با آژانس را بهبود نداده است.
ادامه مطلبپس از ردوبدلشدن بیانیههای پیدرپی تروئیکای اروپایی عضو برجام و آمریکاییها و همچنین بیانیه مشترک تهران، مسکو و پکن درباره پرونده فعالیتهای هستهای ایران، در نهایت بعدازظهر چهارشنبه هفته گذشته شورای حکام آژانس بینالمللی انرژی اتمی قطعنامهای را به تصویب رساند که از تهران میخواهد همکاری با این نهاد بینالمللی را افزایش دهد. به گزارش شرق و با وجود آنکه روزنامه نیویورکتایمز در گزارشی خبر داد که دولت آمریکا از بیم واکنش تهران از تروئیکای اروپا خواسته بود تا لحن قطعنامه را تعدیل کنند، اما نمایندگی ایران در سازمان ملل در نیویورک در واکنش به تصویب قطعنامه مذکور علیه ایران در شورای حکام، به المانیتور گفت: «تصمیم کشورهای غربی، هم عجولانه و هم غیرعاقلانه بود و بیشک بر روند تعامل دیپلماتیک و همکاریهای سازنده تأثیر مخربی میگذارد».
ادامه مطلبدر حالی که تهران این روزها درگیر فضای انتخاباتی است و تقریبا تمام تمرکز و انرژی خود را روی تعیین تکلیف مستأجر جدید پاستور گذاشته، در وین، سرفصل جدیدی از تنش با ایران در حال رقمخوردن است. «شرق» بیش از یک ماه پیش و مشخصا در گزارش دوم اردیبهشت ماه خود با عنوان «احیای برجام در میانه بحران» نسبت به احتمال صدور قطعنامه در نشست فصلی خرداد ماه شورای حکام هشدار داده بود. پیرو این نکته و در سایه روند تحولات یک هفته اخیر، نشست سهروزه شورای حکام آژانس که ساعت ۱۰:۳۰ روز دوشنبه ۳ ژوئن (۱۴ خرداد)، به وقت وین آغاز شد و تا ۷ ژوئن (۱۸ خرداد) ادامه خواهد داشت برای تهران بیش از ادوار گذشته اهمیت و حساسیت پیدا کرده است. چراکه احتمال بالایی برای صدور قطعنامه علیه فعالیتهای هستهای ایران توسط تروئیکای اروپایی عضو برجام (آلمان، فرانسه و انگلستان) وجود دارد.
ادامه مطلبنشست فصلی شورای حکام آژانس بینالمللی انرژی اتمی قرار است از دوشنبه آینده، سوم ژوئن (۱۴ خرداد) آغاز شود و تا هفتم ژوئن (۱۸ خرداد) ادامه یابد. طبق روال همیشگی هم شاهد انتشار گزارش جدید آژانس بینالمللی انرژی اتمی بودیم که با توجه به لحن و محتوای آن، بسیاری از ناظران معتقدند نشست فصلی پیشرو در شورای حکام، فضایی کاملا متفاوت دارد؛ از آن جهت که احتمالی برای اتخاذ سیاستهای ضدایرانی تا مرز صدور قطعنامه متصور هستند. بهخصوص آنکه اخباری هم دال بر تلاش تروئیکای اروپایی عضو برجام (آلمان، فرانسه و انگلستان) برای این امر (صدور قطعنامه) منتشر شده است. از آخرین باری که شورای حکام آژانس بینالمللی انرژی اتمی با ۳۵ عضو، قطعنامهای را علیه ایران تصویب کرد، ۱۸ ماه میگذرد؛ در آن قطعنامه ادعا شده بود ایران باید با تحقیقات آژانس درباره ذرات اورانیوم کشفشده همکاری فوری داشته باشد.
ادامه مطلبوبگاه شبکه بلومبرگ شامگاه چهارشنبه گذشته خبر داده آژانس بینالمللی انرژی اتمی ارزیابی سالانه بازرسی هستهای خود را پیش از نشست ماه آینده میلادی در وین، در میان دیپلماتها توزیع کرده است. این رسانه آمریکایی مدعی است در گزارش ۱۱۲صفحهای که رافائل گروسی، مدیرکل آژانس بینالمللی انرژی اتمی، آن را تهیه کرده و به رؤیت بلومبرگ رسیده، آمده است که «به رغم ادامه کار بازرسی به صورت منظم، پیشرفت اندکی در حلوفصل موضوعات پادمانی باقیمانده با طرف ایرانی انجام شده است».
ادامه مطلبطبق برنامه رافائل گروسی، مدیرکل آژانس بینالمللی انرژی، امروز دوشنبه، به منظور رایزنی و دیدار با مقامات جمهوری اسلامی ایران و همچنین شرکت در نخستین کنفرانس بینالمللی علوم و فنون هستهای ایران که در شهر اصفهان برگزار میشود، به ایران سفر خواهد کرد. سیامین کنفرانس ملی هستهای ایران و اولین کنفرانس بینالمللی علوم و فنون هستهای ۲۰۲۴ از هفدهم تا نوزدهم اردیبهشت ۱۴۰۳ در اصفهان با حضور میهمانانی از اقصینقاط جهان برگزار خواهد شد که قرار است گروسی در روز نخست این کنفرانس در ضیافت شام به میزبانی محمد اسلامی، رئیس سازمان انرژی اتمی ایران شرکت کند.
ادامه مطلبدر حالی اخبار واصله حکایت از آن دارد که رافائل گروسی، ۱۷ تا ۱۹ اردیبهشت برای شرکت در اولین کنفرانس بینالمللی هستهای به ایران سفر خواهد کرد که مدیرکل آژانس بینالمللی انرژی اتمی در جدیدترین اظهارنظر خود گفته بود ایران تا دستیابی به اورانیوم با غنای مورد نیاز برای تولید سلاح اتمی، چند هفته فاصله دارد که در واکنش به همین موضع گروسی، ودانت پاتل، معاون سخنگوی وزارت خارجه آمریکا، مجددا بر همان جمله کلیشهای تأکید کرد که برای دستنیافتن ایران به سلاح هستهای تلاش میکنیم.
ادامه مطلب