احمد ذوالفقاری در یادداشتی برای دیپلماسی ایرانی می‌نویسد: درصورت فعالسازی مکانیسم ماشه، فروپاشی برجام و بازگشت تحریمهای فصل هفتم سازمان ملل رخ خواهد داد. این اقدامات با واکنش‌‌‌های مسئولین ایرانی همراه شد؛ به گونه‌‌‌ای که ابراهیم رضایی، سخنگوی کمیسیون امنیت ملی مجلس اعلام کرد:« کمیسیون امنیت ملی در حال تدوین طرحی است که به موجب آن در صورت فعالسازی مکانیسم ماشه، دولت ملزم به خروج از NPT است».
ادامه مطلب
اسفندیار خدایی در یادداشتی برای دیپلماسی ایرانی می‌نویسد: با توجه به شرایطی که حمله اسرائیل و آمریکا ایجاد کرده، یعنی آشی که نتانیاهو و ترامپ برای ما پخته‌اند، حصول توافق در این فرصت کوتاه، خیلی سخت به نظر می‌رسد.
ادامه مطلب
سیدجلال دهقانی فیروزآبادی می گوید: بازبینی راهبرد هسته‌ای ضرورتا به معنای تغییر دکترین هسته‌ای و نظامی‌کردن برنامه اتمی کشور و ساخت بمب نیست. بازبینی راهبرد هسته‌ای می‌تواند در قالب همین چند گامی که عنوان کردم معنا پیدا کند؛ یعنی کاهش همکاری‌ها با آژانس بین‌المللی انرژی اتمی، تداوم و تقویت ابهام هسته‌ای و در نهایت، تعلیق عضویت و خروج از ان‌پی‌تی. البته نهایتا بازبینی راهبرد هسته‌ای می‌تواند تغییر دکترین هسته‌ای به معنای نظامی‌شدن و ساخت بمب باشد، اما همان‌طور که گفتم و دوباره تأکید می‌کنم، این امر مستلزم نهایت دقت و سنجش تمام عواقب و تبعات آن است. اینجا باید تصمیم‌گیرندگان هزینه و فایده این اقدام را بررسی کنند.
ادامه مطلب
این در حالی است که بسیاری از اندیشکده ها از جمله کارنگی و سی اس آی اس (CSIS) وقوع جنگ تمام عیار را کمترین احتمال ممکن در وضعیت کنونی می‌دانند و بر این اعتقادند که در صورت نقض آتش‌بس کنونی میان ایران و اسرائیل یا انجام حملات جدید اسرائیل و آمریکا به ایران، تهران ممکن است به سمت غنی‌سازی تسلیحاتی یا حملات گسترده به اهداف منطقه‌ای حرکت کند.
ادامه مطلب
کامران یگانگی در یادداشتی برای دیپلماسی ایرانی می‌نویسد: مکانیسم ماشه نه پایان راه، بلکه نقطه‌ای است برای بازتعریف استراتژی‌ها و ساختن آینده‌ای پایدارتر و مقتدرانه‌تر برای ایران در منظومه پیچیده خاورمیانه.
ادامه مطلب
معصومه علیانپور در یادداشتی برای دیپلماسی ایرانی می‌نویسد: مکانیسم ماشه در مقطع کنونی، دیگر صرفاً یک سازوکار فنی-حقوقی نیست، بلکه به ابزاری چندمنظوره برای اعمال فشار هوشمند و اجماع‌سازی بین‌المللی علیه ایران تبدیل شده است. فعالسازی آن، نه‌تنها بازگشت به فضای بحران‌زده و چندقطبی پیش از توافق هسته‌ای را رقم می‌زند، بلکه مشروعیت بین‌المللی ایران را هدف قرار می‌دهد و امکان مداخلات جدید سیاسی و امنیتی را برای بازیگران متخاصم فراهم می‌سازد. بی‌توجهی به این روند می‌تواند زمینه‌ساز یک چرخه بازدارنده و تشدید شونده از تحریم، انزوا و بحران شود که خروج از آن حتی در میان‌مدت نیز دشوار خواهد بود.
ادامه مطلب
محمد محمودی‌کیا در یادداشتی برای دیپلماسی ایرانی می‌نویسد: به نظر می‌رسد فعالسازی مکانیسم ماشه می‌تواند شکل دیگری از جنگ علیه ایران باشد که در آن به جای موشک و پهپاد، از تحریمهای فلج‌کننده استفاده می‌شود. این سناریو به ویژه با توجه به نزدیک شدن به تاریخ انقضای برخی محدودیت‌های برجام (اکتبر ۲۰۲۵) محتمل‌تر شده است.
ادامه مطلب
در آستانه مذاکرات هسته‌ای ایران با تروئیکای اروپایی (فرانسه، آلمان، بریتانیا) در سوم مرداد ۱۴۰۴ در استانبول، تحرکات دیپلماتیک ایران، روسیه و چین نشان‌دهنده تلاشی هماهنگ برای مقابله با فشارهای غرب، به‌ویژه تهدید فعالسازی مکانیسم ماشه در قطعنامه ۲۲۳۱ شورای امنیت است که می‌تواند تحریمهای بین‌المللی را علیه ایران بازگرداند و به انزوای اقتصادی و سیاسی تهران منجر شود. حملات اخیر اسرائیل و آمریکا به تأسیسات هسته‌ای ایران و سکوت آژانس بین‌المللی انرژی اتمی در قبال این اقدامات، باعث تعلیق همکاری‌های داوطلبانه ایران با آژانس و افزایش تنش‌ها شده است.
ادامه مطلب
کوروش احمدی می نویسد: ضرب‌الاجلی که وزیر خارجه فرانسه تا پایان ماه آگوست (۹ شهریور) برای شروع روند فعال‌کردن سازوکار ماشه اعلام کرد، تقابلات جاری درباره برنامه هسته‌ای ایران را وارد مرحله جدیدی کرد. این اعلام از آنجا که بعد از تماس وزرای خارجه آمریکا، انگیس، فرانسه و آلمان انجام شد، می‌تواند به معنی هماهنگی آنها درباره این جدول زمانی و روش کار باشد.
ادامه مطلب
کیومرث اشتریان می نویسد: سازوکار ماشه یا «اسنپ‌بک» تهدیدات گوناگونی برای ایران دارد و بنابراین سیاست‌های متفاوتی برای وضعیت جدید باید در پیش گرفته شود. در تحریمهای پیش و پس از برجام هرکس که مقصر بوده باشد، راهی جز تدبیر و تأمل برای راه‌حل‌های چندوجهی نداریم. به‌جای سرزنش رقیب و بهره‌برداری از رنج مردم برای بالابردن جناح خود باید اندیشید که چه می‌توان کرد؟
ادامه مطلب
این گونه برداشت می شود که مذاکرات غیرمستقیم در عمان ادامه دارد، اما حملات اسرائیل و شروط سخت‌گیرانه آمریکا، پیشرفت را کند کرده است. ایران بر حق غنی‌سازی تأکید دارد و گفته است که هرگونه توافق باید لغو تحریم‌ها را شامل باشد. احتمال توافق محدود وجود دارد، اما توافقی جامع مانند برجام بعید به نظر می‌رسد.
ادامه مطلب
محمد ایرانی می گوید: بدون شک، جمهوری اسلامی ایران در میانه مذاکرات با آمریکا، مورد تجاوز ظالمانه و جنایتکارانه صهیونیست‌ها قرار گرفت که منجر به شهادت تعدادی از فرماندهان، دانشمندان و هم‌میهنانمان شد. با وجود این تجربه تلخ، اکنون فضایی برای ایران شکل گرفته تا در مذاکرات پیش‌رو با رویکرد مطالبه‌گری، استمرار گفت‌وگوها را دنبال کند و از اهرم مذاکره، دیپلماسی و گفت‌وگو بهره ببرد. روند تحولات میدانی تا حد زیادی به موفقیت مذاکرات، دستور کار آن و جدیت طرفین برای دستیابی به توافق و مدیریت بحران بستگی دارد. من معتقدم در شرایط کنونی، تمام تلاش و تمرکز مسئولان، به‌ویژه دستگاه سیاست خارجی، باید معطوف به جلوگیری از جنگ دوباره و تجاوز مجدد صهیونیست‌ها باشد. تأکید می‌کنم که تلاش حداکثری باید در همین راستا باشد تا از جنگ دوباره اجتناب شود.
ادامه مطلب
تنش‌ها بین ایران، آمریکا و اسرائیل پس از حملات هوایی اسرائیل در ژوئن ۲۰۲۵ به تأسیسات هسته‌ای ایران شدت گرفته است. این حملات، که با برنامه‌ریزی دقیق و استفاده از داده‌های اطلاعاتی، تصاویر ماهواره‌ای و عملیات سایبری انجام شد، به گفته منابع غربی، بخش‌هایی از تأسیسات نطنز، فردو و اصفهان را تخریب کرده است. ایران این حملات را غیرقانونی خوانده و گفته که گزارش‌های مغرضانه گروسی زمینه‌ساز این حملات بوده است.
ادامه مطلب
جنگ ۱۲روزه رژیم صهیونیستی علیه ایران که با حمایت مستقیم ایالات متحده در بحبوحه مذاکرات غیرمستقیم تهران-واشنگتن در مسقط رخ داد، اعتماد ایران به فرایندهای دیپلماتیک را به‌شدت تضعیف کرده است. این درگیری، که در ۲۳ خرداد ۱۴۰۴ با حملات متجاوزانه به تأسیسات هسته‌ای، نظامی و غیرنظامی ایران آغاز شد و با مداخله آمریکا در دوم تیرماه تشدید یافت، نه‌تنها شکنندگی آتش‌بس کنونی را آشکار کرد، بلکه نقش تروئیکای اروپایی (بریتانیا، فرانسه، آلمان) و اتحادیه اروپا را در معادلات منطقه‌ای و جهانی زیر سؤال برد.
ادامه مطلب
در روزهای اخیر، موج جدیدی از فشارهای سیاسی و دیپلماتیک غرب با هدف تحمیل مذاکرات هسته‌ای جدید به ایران شدت گرفته است. این فشارها، که با دستور کاری مشخص برای محدود کردن برنامه هسته‌ای صلح‌آمیز ایران طراحی شده‌اند، از اهرم‌هایی چون تهدید به حملات نظامی مجدد و فعالسازی مکانیسم ماشه در چارچوب توافق هسته‌ای ۲۰۱۵ (برجام) بهره می‌برند. در کنار این فشارها و نیز تناقضات موجود در رویکرد آمریکا و اروپا، شاهد پاسخ‌های هوشمندانه ایران مبنی بر حق تهران برای حفظ استقلال هسته‌ای و دفاع از حاکمیت ملی هستیم.
ادامه مطلب
در حالی که توجه محافل سیاسی و رسانه‌ای به پیامدهای جنگ ۱۲ روزه رژیم صهیونیستی علیه ایران و احتمال ازسرگیری مذاکرات تهران-واشنگتن معطوف است، بحث فعالسازی مکانیسم ماشه توسط اروپا می‌تواند به تشدید تنش‌های دیپلماتیک جدیدی منجر شود.
ادامه مطلب
مسعد سلیتی در یادداشتی برای دیپلماسی ایرانی می‌نویسد: تصویب قطعنامه‌ای علیه ایران، به‌ویژه اگر دارای لحن انتقادی شدید یا مبتنی بر عدم همکاری ایران در مسائل پادمانی باشد، می‌تواند پیامدهای حقوقی، سیاسی و امنیتی جدی برای جمهوری اسلامی ایران به دنبال داشته باشد.
ادامه مطلب
در مجموع باید اذعان داشت که تشدید تنش‌ها میان ایران و آژانس بین‌المللی انرژی اتمی در آستانه نشست شورای حکام، نشان‌دهنده پیچیدگی‌های دیپلماتیک در پرونده هسته‌ای ایران است. یادداشت حقوقی تهران که ادعاهای آژانس درباره «جاسوسی» را رد کرده، بر تعهد ایران به حفظ حقوق خود در چارچوب NPT تأکید دارد. این واکنش، همراه با هشدارهای قاطع مقامات ایرانی به اروپا و آمریکا، نشان می‌دهد که تهران هرگونه فشار سیاسی را غیرقابل قبول می‌داند و آماده اقدامات متقابل است.
ادامه مطلب
الدار ممدوف در یادداشتی می نویسد: فرانسه، به‌ویژه با موضع‌گیری‌های تند وزیر أمور خارجه‌اش ژان نوئل بارو، در رأس این رویکرد تقابلی قرار دارد.
ادامه مطلب
تحرکات دیپلماتیک اخیر ایران، از دیدار اولیانوف و نجفی در وین تا گفت‌وگوهای غریب‌آبادی در تهران، نشان‌دهنده عمق استراتژیک و هوشمندی ایران در مدیریت چالش‌های بین‌المللی است. هماهنگی با روسیه و چین، به‌عنوان دو قدرت جهانی، نه‌تنها سپری در برابر فشارهای غرب ایجاد کرده، بلکه به ایران امکان داده تا با اقتدار از حقوق هسته‌ای خود دفاع کند. در آستانه نشست شورای حکام، این دیپلماسی فعال پیامی روشن به غرب دارد که ایران نه‌تنها در برابر تهدیدات تسلیم نخواهد شد، بلکه با تقویت ائتلاف‌های خود، آماده نقش‌آفرینی فعال‌تر در نظم نوین جهانی است. این رویکرد، در راستای منافع ملی و عزت ایران، گامی بلند در جهت تحقق ثبات و عدالت در منطقه و جهان است.
ادامه مطلب
مسعد سلیتی در یادداشتی برای دیپلماسی ایرانی می‌نویسد: آغاز به پایان رسیدن مهلت دو ماهه‌ای که ایالات متحده برای دستیابی به توافق جامع با ایران تعیین کرده، به‌طور همزمان با شروع فرآیند فعالسازی مکانیسم ماشه از سوی کشورهای اروپایی در شورای امنیت سازمان ملل متحد و احتمال شروع حمله نظامی اسرائیل به تأسیسات هسته‌ای و نظامی ایران پیامی روشن دارد: فرصت ایران برای رسیدن به یک توافق پایدار با غرب در حال پایان است و در صورت عدم توافق، پیامدهای فاجعه‌باری برای امنیت ملی و معیشت مردم خواهد داشت.
ادامه مطلب
فاطمه خادم شیرازی در یادداشتی برای دیپلماسی ایرانی می‌نویسد: مکانیسم ماشه همچنان یکی از بزرگ‌ترین موانع برای احیای برجام است و حل این اختلاف نیازمند سازش و توافقی خلاقانه است که بتواند نگرانی‌های هر دو طرف را در نظر بگیرد. ایران بر این باور است که تا این موضوع حل نشود، نه تضمینی برای اجرای پایدار برجام وجود دارد و نه منافع اقتصادی این توافق به‌صورت واقعی محقق خواهد شد. غرب نیز معتقد است که بدون مکانیسم ماشه نمی‌تواند اجرای تعهدات ایران را تضمین کند.
ادامه مطلب
هشدار عراقچی به تروئیکای اروپایی نشان‌دهنده حساسیت لحظه کنونی در روابط ایران و اروپا است. درحالی‌که مذاکرات تهران و واشنگتن در جریان است، تروئیکا با تهدید به فعالسازی مکانیسم ماشه، بازی دیپلماتیک خطرناکی را پیش می‌برد. شاید از یک منظر، واشنگتن به دنبال تقسیم وظایف با اروپا، ذیل نقش پلیس خوب و بد باشد و یا کاخ سفید با حفظ اهرم مکانیسم ماشه در دست اروپا، چندان بی میل به تشدید فشار روی تهران نباشد، اما خروجی آن به سود هیچ کدام از طرف ها نخواهد بود و صرفا تصاعد تنش را به دنبال دارد.
ادامه مطلب
سید عباس عراقچی در یادداشتی که در اختیار رسانه ها قرار گرفته است، می نویسد: بی‌تصمیمی راهبردی، در سیاست اخیر سه کشور اروپایی در قبال سازوکار موسوم به «ماشه» در برجام بیش از هرجای دیگر نمایان شده است. این سازوکار که به عنوان آخرین ابزار حل اختلاف در این توافق طراحی شده، اکنون توسط اروپایی‌ها به عنوان یک اهرم فشار سیاسی استفاده می‌شود.
ادامه مطلب
جلال خوشچهره در یادداشتی می نویسد: آیا قاره پیر به رهبری تروئیکای "بریتانیایی_فرانسوی و آلمانی" انفعال را پیشه کرده است؟ یا زیرکانه و با حفظ ملاحظات انتقادی‌اش به سیاست‌های متکبرانه «دونالد ترامپ» در این هنگام سیاست "بنشین و ببین" را بر هرنوع واکنش فوری ترجیح می‌دهد؟
ادامه مطلب
در روزهایی که مذاکرات حساس میان ایران و ایالات متحده در بستری شکننده جریان دارد، حضور گروسی در ایران به کانون توجهات دیپلماتیک بدل خواهد شد. به هر حال دور نخست این گفت‌وگوها در عمان برگزار شده و دور دوم آن قرار است شنبه هفته آینده آغاز شود؛ مذاکراتی که می‌تواند سرنوشت پرونده هسته‌ای ایران را در مسیری تازه قرار دهد. در این میان، اروپا نیز با آمادگی برای فعالسازی مکانیسم ماشه، به‌عنوان اهرمی برای فشار بر تهران، این سفر را به رخدادی تعیین‌کننده در تحولات دیپلماتیک بدل کرده است. افزون بر این، نشست فصلی شورای حکام آژانس که در پیش است، بر اهمیت این سفر افزوده و آن را به نقطه عطفی در تعاملات ایران و آژانس تبدیل کرده است.
ادامه مطلب
حافظ حاجی کریم جباری در یادداشتی برای دیپلماسی ایرانی می نویسد: هر یک از سه کشور انگلیس، فرانسه و آمریکا (در صورت بازگشت آمریکا به برجام) می تواند به تنهایی، شش قطعنامه ی تحریمی شورای امنیت سازمان ملل متحد را که طی سال های ۲۰۰۶ تا ۲۰۱۰ میلادی، مطابق با سال های ۱۳۸۴ تا ۱۳۸۸ (به اضافه ی قطعنامه ۲۲۲۴ سال ۲۰۱۵ میلادی-۱۳۹۴) علیه جمهوری اسلامی ایران به تصویب رسیده بازگرداند. بر اساس بندهای ۳۶ و ۳۷ برجام و بند ۱۱ قطعنامه ۲۲۳۱ شورای امنیت، این امکان در حال حاضر کاملا برای انگلیس و فرانسه فراهم است. بر اساس اطلاعیه های دو کشور مذکور، خصوصا انگلیس قصد دارد تا پیش از مهلت تعیین شده در برجام، یعنی ۲۶ مهر ۱۴۰۴ (برابر با ۱۸ اکتبر ۲۰۲۵) این سازوکار را فعال کند.
ادامه مطلب
رویترز در گزارشی به نقل از منابع دیپلماتیک اعلام کرد که شورای امنیت سازمان ملل متحد، امروز چهارشنبه (۲۲ اسفندماه)، در مورد افزایش ذخایر اورانیوم با غنای بالا در ایران، جلسه‌ای غیرعلنی تشکیل خواهد داد. این جلسه پشت درهای بسته برگزار می‌شود تا نمایندگان کشورهای عضو در فضایی محرمانه به بحث و تبادل نظر بپردازند. این رسانه افزود از میان ۱۵ عضو شورای امنیت، شش کشور شامل فرانسه، یونان، پاناما، کره جنوبی، انگلیس و ایالات متحده آمریکا، درخواست برگزاری این جلسه را داده‌اند. این کشورها خواستار بررسی موضوع افزایش ذخایر اورانیوم ایران و پیامدهای احتمالی آن هستند.
ادامه مطلب
گفت‌وگوهای احتمالی ایران و اروپا در فرصت سه ماهه پیش رو تا نشست بعدی شورای حکام آژانس بین‌المللی انرژی اتمی، بعید است که به نتیجه‌ای ملموس و قابل‌توجه برسد. چرا که باید چندین جنبه مختلف از این مذاکرات و شرایط پیچیده آن را در نظر بگیریم.اولین نکته‌ای که باید به آن توجه کرد، شرایط پیچیده روابط ایران و کشورهای اروپایی در سال‌های اخیر است. با وجود تلاش‌های دیپلماتیک مداوم و چندین دور گفت‌وگو، هیچ‌کدام از این مذاکرات نتوانسته‌اند به توافقات پایداری منجر شوند. به عبارت دیگر، زمینه‌های تاریخی این مذاکرات نشان می‌دهد که مسیر رسیدن به یک توافق جامع و پایدار، به‌ویژه در حوزه هسته‌ای، با چالش‌های متعددی همراه بوده است. حالا این که در سه ماه آینده به یک نتیجه قطعی دست یابند، کار دشواری به نظر می‌رسد، چرا که مسائل هسته‌ای ایران به‌طور مستقیم با امنیت ملی این کشور و نیز با موقعیت سیاسی ایران در منطقه و جهان در ارتباط است.
ادامه مطلب
مسعد سلیتی در یادداشتی برای دیپلماسی ایرانی می نویسد: فشار فلج‌کننده علیه ایران، که از ترکیب سه استراتژی فشار حداکثری، فعالسازی مکانیسم ماشه و حملات نظامی تشکیل می‌شود، یک رویکرد چندجانبه و هماهنگ است که هدف آن وادار کردن ایران به تغییر رفتار و تسلیم در زمینه‌های مختلف ازجمله برنامه هسته‌ای، موشکی و فعالیت‌های منطقه‌ای است. این استراتژی یکی از موضوعات مهم در روابط بین‌المللی و تحولات منطقه‌ای است که با فشار حداکثری توسط ایالات‌متحده آغاز و با فعالسازی مکانیسم ماشه کشورهای اروپایی در شورای امنیت ادامه و با حملات نظامی اسرائیل طراحی و اجرا خواهد شد.
ادامه مطلب