پیروز مجتهدزاده و احمد اقتداری

آنها که از صبح روز نهم اردیبهشت در تالار رایزن مرکز دایره المعارف بزرگ اسلامی حاضر بودند تا شاهد برگزاری همایش خلیج فارس و سخنرانی اساتید فرهنگی و چهره های سیاسی باشند، حول و حوش ساعت 11 که موقع تنفس بود و قرار بود برای پذیرایی به سالن مجاور بروند، قطعا با شنیدن سروصداها و داد و فریادهایی در جوار تالار رایزن، لختی ایستادند تا ببینند سرچشمه صدا کجاست.

ماجرا از یک گفتگوی نیمه رسمی با پیروز مجتهدزاده - کارشناس امور بین الملل - شروع شده بود. خبرنگاری میکروفون به دست جلوی او ایستاده بود و دوربین رسانه متبوعش نیز روشن. مجتهدزاده اما گفت هر چه بگوید به شخص طرف مقابل است و نباید ضبط شود. به همین دلیل بقیه خبرنگاران نیز فقط ایستادند و شاهد گفتگو بودند.

مجتهدزاده که در زمینه های دریای خزر و خلیج فارس مقالات متعددی در جراید و سمینارها ارائه داده است، از برخی سخنرانی ها و موضع گیری های دولتی ها و کارشناسان دلخور بود و می گفت نباید به اختلاف ها دامن بزنیم. خبرنگار با او مخالفت کرد اما پیروز مجتهدزاده برگزاری همایش های علمی از نوع همین همایش فوق الذکر را موثرتر از اقدام های سیاسی و دولتی می دانست.

در حین این گفتگوی غیررسمی که با هیجان و صراحت لهجه خاصی توسط مجتهدزاده پی گرفته می شد، احمد اقتداری که نزدیک به محل مصاحبه بود، صحبت های مجتهدزاده را شنید و با بیان این مطلب که "باید قدرت عمل داشت و مسامحه ای به خرج نداد" وارد بحث شد. تا اینجای کار همه چیز حاکی از دو نگاه متفاوت از دو کارشناسی بود که داشتند با صدای نسبتا بلند با یکدیگر جدل می کردند. اما کمی که گذشت صداها بالاتر رفت و دوربین ها و ضبط صوت ها روشن شد.

اقتداری در پاسخ به سوال عجیب مجتهدزاده خود را معرفی کرد و گفت که طرف مقابل (مجتهدزاده) را نمی شناسد و بعد از اینکه "طرف مقابل" هم خودش را با صدای رسا معرفی کرد - و از شدت بلندی صدا نیز به خود می لرزید و پاک به هم ریخته بود - گفت که "شما احمد اقتداری هستید ولی بدانید که به اندازه یک دهم بنده در این حوزه کار نکرده اید"

اقتداری پاسخی به مجتهدزاده داد که در حکم بادی بر آتش بود. او گفت که "اگر شما پیروز مجتهدزاده هستید پس باید همان کسی باشید که مسئله ایجاد کنفدراسیون خزر را پیشنهاد کرده اید" و به تعبیری او را به دلیل در نظر نگرفتن منافع ملی ایران به باد انتقاد گرفت و سپس او را به خاطر زندگی در انگلیس و حقوق بگیری از آنها زیرسوال برد. (مجتهدزاده مدیر بنیاد پژوهشی یوروسویک لندن است) مجتهدزاده هم که دیگر برای صحبت از دست هایش استفاده می کرد، از اقتداری سند خواست تا نشان دهد که کجا بحث کنفدراسیون ها را مطرح کرده و...

به هر شکل تفاوت دو موضع از دو شخصی که برای دفاع از تمامیت ارضی و نام خلیج فارس به همایش آمده بودند، باعث شد تا پاسخ های بعدی شان به جای دلیل و استناد، حاوی الفاظی زننده باشد. پیروز مجتهدزاده به درک و شعور احمد اقتداری توهین کرد و او نیز متقابلا وی را احمق خواند.

جالب اینکه تلاش های افراد حاضر برای پایان دادن به مجادله شخصی این دو بی فایده بود و دوربین های صداوسیما نیز که همیشه مترصد چنین لحظه هایی از اختلافات روشنفکران و کارشناسان غیردولتی است، روشن بود و همه را برای گزارشی به سبک اجرای کامران نجف زاده (بخش خبری 20.30) ضبط می کرد.

قائله به ظاهر خاموش شد چرا که احمد اقتداری به سویی رفت و پیروز مجتهد زاده به سویی دیگر؛ با این تفاوت که اقتداری بحث را تمام شده تلقی کرد ولی مجتهدزاده که سخت برافروخته و درصدد تلافی بود، دعوت خبرنگاران تلویزیون را پذیرفت و با ولع خاصی به تشریح دیدگاه های خود درباره بازی های کشورهای اسلامی و... پرداخت.

این ماجرا در موعد سخنرانی احمد اقتداری که بحثی علمی و کاوشی لغوی درباره ریشه های فارسی نام شهرها و جزایر حاشیه خلیج فارس بود، به شکلی دیگر بروز کرد. زمانی که اقتداری برای سخنرانی به بالای سن دعوت شد، مجتهدزاده از صندلی خود کنده شد و با اعتراض سالن همایش را ترک کرد. او دقایقی پس از آن نیز در گپ و گفت هایی با برخی چهره ها نسبت به مواضع سخنرانان در قبال کشورهای عربی اعتراض داشت و از آرای آنان برآشفته بود.

این انتقاد در شرایطی از سوی مجتهدزاده مطرح می شد که طیف های فکری سخنرانان و حاضران در همایش، متغیر بود و هر یک دیدگاه خود را ارائه می کرد. به عنوان مثال سخنان سید صادق خرازی، احمد اقتداری، رحیم صفوی و علی اکبر ولایتی هیچ یک مشابه یکدیگر نبود و اگرچه هر کدام از تمامیت ارضی و تعهدات ملی سخن می راندند اما هر یک برداشت و تفسیر خود را ارائه می کرد و بنابراین توقع همسویی و هم شکلی آراء از سوی آنان وجود نداشت