تقویت و تنوع بخشی توان موشکی؛ گام‌ برداشتن ایران در مسیر بازدارندگی

دیپلماسی ایرانی: در دنیای پر آشوب امروز، که دشمنان دائمی و دوستان ناپایدار در اتمسفر گیتی در حال زیست هستند، تامین امنیت ملی در برابر تهدیدات خارجی، نمی تواند از دو حالت خارج باشد. دولت ها برای حفظ امنیت خود یا باید به سان کشورهای منطقه با توسل بر راهبرد اتحاد و ائتلاف با قدرت های فرامنطقه ای امنیت و موجودیت سیاسی شکنده خود را با توان نظامی آن کشورها گره بزنند و یا اینکه به مانند ایران به واسطه توان داخلی و با تکیه بر منابع ملی و خوداتکایی دفاعی، امنیت خود را تامین کنند.

بر همگان روشن است که هیچ اتحاد استراتژیک، طولانی مدت و قابل اتکای تام بین جمهوری اسلامی و دیگر قدرت ها مقدور نیست زیرا اکتساب منافع مشترک دائمی امکان پذیر نیست؛ اگر چه در برخی حالات تحت تاثیر راهبردهای تاکتیکی و به صورت کوتاه مدت و موقت با برخی قدرت ها، همبستگی و ائتلاف صورت گرفته که در کفه ترازو انتفاع طرف های مقابل از این نزدیکی های موقت، بیش از ایران بوده است. اما به صورت کلان تقابل جمهوری اسلامی با بلوک غرب و کشورهای نزدیک به آن بر اساس جوهره ذاتی آن، علی الدوام و دائمی خواهد بود‌.

با توجه به اتخاذ ایدئولوژی انقلابی جمهوری اسلامی منبعث از اسلام پیشرو و نگاه جهان شمول آن، همچنین مخالفت با وضع موجود مدیریت جهان، تنها راه تامین امنیت با اتکا به توان داخلی امکان پذیر است.

بی شک انتخاب دکترین نظامی هر کشور به فراخور تهدیدهای فرارو و بر اساس مولفه های متعدد از جمله ویژگی های جمعیتی، تجارب تاریخی، موقعیت جغرافیایی، توان نظامی و ماهیت و نوع حکومت صورت می گیرد. اختلافات مرزی با عراق استقلال یافته از امپراطوری عثمانی و بروز درگیری نظامی بین این کشور و ایران منجر شد که دولت بعث تحولات سیاسی ایران دوره پهلوی را به حساسیت دنبال کند. تزلزل حاکمیت در سال های منتهی به پیروزی انقلاب اسلامی، تمرکز ارتش و ساواک بر سرکوب مردم و انقلابیون، ضعف دولت مستقر پس از پیروزی انقلاب منبعث از تجربه ناکافی و پریشانی در نظام سیاسی، بروز آشفتگی در ساختار سازمانی، پاکسازی، تسویه و تصفیه نیروی انسانی ارتش، از دست رفتن حمایت های سیاسی و نظامی ایالات متحده و بلوک غرب از نظامی سیاسی مستقر و ایجاد حساسیت شدید در بلوک شرق نسبت وقوع انقلاب اسلامی در مرزهای جنوبی و شعارهای برخی انقلابیون در صدور انقلاب، دست به دست هم داد تا حکومت بعث عراق انجام تمهیدات بدوی، تقویت توان و تدارک و به روزآوری تجهیزات نظامی، جنگ هشت ساله را به جمهوری اسلامی تحمیل کند. تحولات ناشی از جنگ شهرها حرکت ایران به سوی کسب تکنولوژی موشکی را باعث شد. بدین ترتیب بوده که توسعه ظرفیت های موشکی برای ایران امری ضروری به حساب آمده است.

از زمان شلیک اولین موشک بالستیک در جهان، جوهره و ماهیت منازعات برای همیشه تغییر پیدا کرد و تحولات شگرفی را در عرصه های نظامی و سیاسی در دنیا رقم زد.

بی گمان حمله به سرزمین و کشوری که حائز توان موشکی پیشرفته است با مکافات سریع و قاطع کشوری که مورد هجوم قرار گرفته است مواجه خواهد شد فلذا در صورت حمله هزینه های فراوانی به کشور مهاجم تحمیل خواهد شد و فزون بر آن هراس از حمله های موشکی بعدی به مثابه مانعی همیشگی در برابر مهاجم یا مهاجمان خواهد بود؛ بنابراین توان موشکی، این امکان را برای هر نیروی نظامی فراهم خواهد کرد تا از میدان منازعه دور بماند و با در امان ماندن نسبیِ، به عمق قلمرو دشمن حمله، و خسارات سنگینی را به مهاجم تحمیل کند.

استفاده محدود ایران در حمله به مواضع داعش در سوریه، حمله موشکی به عین الاسد و بهره گیری از توان موشکی با کمیت و کیفیت افزون در عملیات وعده صادق و حمله به سرزمین های اشغالی، نشان دهنده نقش بسزای موشک های دوربرد در دکترین نظامی ایران است. ایران به دلیل احاطه شدن توسط رقبای منطقه ای با ماهیت مشخص و وجود دشمنان بالقوه یعنی رژیم صهیونیستی، پایگاه های نظامی عدیده ایالات متحده، گروه های ترریستی مسلح، در چهار دهه گذشته اقدام به توسعه و تنوع بخشی فناوری موشک های بالستیک و توان پهپادی خود کرده تا جایی که این نوع جنگ افزار به مهم ترین شاخصه و فاکتور اصلی در راهبرد نظامی کشور مبدل شده و علی رغم حساسیت فشار سیاسی /اقتصادی و مستمسک قرار دادن توان موشکی توسط ابرقدرت ها، در کنار سایر مولفه های نظامی همچون کثرت و تنوع نیروی نظامی، تبحر، تجربه جنگی، استقلال نسبی در تولید تجهیزات و بومی سازی برخی جنگ افزارها، بازدارندگی کشور را افزایش و کشورهای متخاصم را از حمله نظامی منصرف کرده است.

ترور اسماعیل هنیه رئیس دفتر سیاسی جنبش حماس توسط اسرائیل در تهران و در شب پس از مراسم تحلیف ریاست جمهوری از تداوم سرکشی ها و زیر پا گذاشتن موازین بین المللی توسط این شبه دولت با پشتوانه آمریکا نشان دارد. انجام عملیات ترور پس از سپری شدن ۱۴۰ روز از عملیات وعده صادق توسط سپاه پاسداران صورت گرفته، عملیاتی که به صورت هدفمند دارای پیام های متعدد منبعث از مکان و زمان عملیات بوده است. با بررسی و برشمردن ابعاد مثبت و موثر عملیات موشکی از پیش اعلام شده وعده صادق از جمله تابوشکنی در خصوص توان نظامی اسرائیل، بروز واکنش نظامی مستقیم از سوی ایران، نمایش شجاعت و قدرت تصمیم گیری توسط نظام، شکست سپر نامرئی رژیم صهیونیستی، نمایش ضعف سیستم دفاع هوایی و صدور پیام سستی این رژیم در دفاع از خود و نمود وابستگی صرف به سایر کشورها، انجام عملیات در در شرایط جنگی، نمود توان سیستم موشکی و بهره گیری از عملیات ترکیبی پهپادی/موشکی، می توان برداشت کرد که عملیات وعده صادق علی رغم نکات مثبت متعدد، به دلیل همکاری قدرت های فرامنطقی و برخی کشورهای منطقه در رهگیری موشک ها، آنچنان که باید برای این رژیم بازدارنده نبوده، زیرا اسرائیل مجدداً دست به انجام عملیاتی آسیب زا در درون خاک ایران زده است.

به گفته مسئولین نظامی تنها ده درصد از توان موشکی کشور در عملیات وعده صادق به نمایش گذاشته شده، حال که به گفته مسئولین نظام، انجام عملیات تنبیه این رژیم پس از ترور شهید هنیه اجتناب ناپذیر است باید دید آیا حجم و ماهیت تنبیه در نظر گرفته شده برای این رژیم بازدارنده خواهد بود یا خیر؟