امریکا در آخر علیه ایران به اروپا می پیوندد

نویسنده: لاورا روزن Laura Rozen

دیپلماسی ایرانی: انتظار می رود که ایالات متحده آمریکا و سه کشور اروپایی عضو توافق هسته ای ایران، این هفته مشترکا قطعنامه ای را بین اعضای شورای حکام سازمان بین المللی انرژی هسته ای به گردش اندازند که ایران را به خاطر همکاری ناکافی با آژانس محکوم می کند و این به رغم نگرانی آمریکاست که می گوید چنین اقدامی می تواند فراواکنش ایران را در پی داشته باشد و نتیجه سیاستی روشنی هم نخواهد داشت.

نشست فصلی شورای حکام آژانس از روز دوشنبه در وین آغاز شده است.

مقام های آمریکایی در هفته های اخیر، از برخی گمانه زنی های رسانه ای انتقاد کرده اند که واشنگتن در حال حاضر مایل به پی جویی تصویب یک قطعنامه محکومیت نیست و نیز از این برداشت که سه گانه اروپایی در مشورت های داخلی شان، موضع تندتری داشته اند.

وزارت امور خارجه آمریکا درباره اینکه انتظار می رود واشنگتن چه موضعی در نشست شورای حکام داشته باشد، حرفی نزد اما تایید کرد که آمریکا و سه گانه اروپایی- بریتانیا، فرانسه و آلمان- با هم اقدام خواهند کرد. ماتیو میلر، سخنگوی وزارت امور خارجه ایالات متحده آمریکا روز سه شنبه به خبرنگاران گفت: "نمی خواهم درباره گام هایی که ممکن است در شورای حکام برداریم، سخنی بگویم، تنها اینکه در گذشته، گام های چشمگیری را در آژانس بین المللی انرژی هسته ای برداشته ایم و آماده ایم که در آینده هم این کار را انجام دهیم. همچنین به گفت وگو با شرکایمان از جمله سه گانه اروپایی درباره اینکه این گام ها دقیقا چگونه باید باشند، ادامه خواهیم داد. اگر قطعنامه ای در کار باشد، خواهید دید که موضع ایالات متحده چه خواهد بود اما فکر می کنم نباید انتظار داشت که آمریکا هیچ گونه کاری را در ناهماهنگی با شرکایش در سه گانه اروپایی انجام دهد. ما برای اتحادمان ارزش قائلیم و انتظار داریم که ادامه یابد."

یک کارشناس مسائل ایران که پیش نویس این قطعنامه را دیده است، می گوید که این متن واژه پردازی ملایمی دارد ولی می تواند به واکنش شدید ایران بینجامد، به ویژه که ایران می خواهد در هنگامه انتخابات ریاست جمهوری اش، آسیب پذیر به نظر نرسد.

علی واعظ، مدیر برنامه ایران در گروه بین المللی بحران، می گوید: "شاید انتهای این کار به بدترین وضعیت ختم شود به این معنی که قطعنامه ملایمی است که آژانس را به اهدافش نزدیک نمی کند اما ایران را به واکنشی غیرسازنده تحریک خواهد کرد که تنها به تنش ها می افزاید."

واعظ می افزاید که هرچند آمریکا در مشورت های درونی این استدلال را کرده که هزینه های این کار بیشتر از دستاوردهای احتمالی آن است، اروپایی ها پافشاری دارند که عدم اقدام می تواند اعتبار شورای حکام را کمرنگ کند. اما پی جویی چنین مسیری، با اهرم فشار نهایی آژانس سروکار پیدا می کند یعنی ارجاع مسئله به شورای امنیت سازمان ملل، جایی که روسیه هرگونه قطعنامه ای علیه ایران را سد خواهد کرد.

یک دیپلمات اروپایی گفت که فکر می کند قطعنامه محکومیت ایران، با حدود 18 تا 20 رای به تصویب برسد، یعنی کمتر از 26 رایی که در نوامبر 2022 به قطعنامه شورای حکام علیه ایران داده شد.

منبع: دیپلماتیک / تحریریه دیپلماسی ایرانی/۱۱